Άγρια βατόμουρα, κόκκινα και λευκά μούρα, μύρτα, κράνα, « γκόρτσα»( μικρά αχλαδάκια) φιρίκια, κυδώνια, «κούμπλα» (άγρια κορόμηλα), σύκα, δαμάσκηνα, τριαντάφυλλα, κεράσια είναι μερικοί από τους άγριους καρπούς της οροσειράς του Γράμμου που χρησιμοποιεί η μικρή πρότυπη οικοτεχνία Μέλιντρα, στον οικισμό της Θεοτόκου των Μαστοροχωρίων Ηπείρου, για να δημιουργήσει, με χειροποίητο τρόπο, προϊόντα παραδοσιακά, χωρίς πρόσθετα, συντηρητικά, χρώματα και αρώματα.
Οι γονείς, Γιώργος και Παρασκευή Καρανίκα, επί δύο δεκαετίες διατηρούσαν εστιατόριο στο ίδιο σημείο όπου βρίσκεται σήμερα το εργαστήριο και το εκθετήριο της οικοτεχνίας Μέλιντρα. Τα παιδιά τους Σταυρούλα και Θωμάς, δικηγόρος και φωτογράφος αντίστοιχα, παράλληλα με την κύρια επαγγελματική τους δραστηριότητα ασχολούνται και αυτοί με την οικογενειακή επιχείρηση.
«Αφορμή για την ενασχόλησή μας με την μεταποίηση προϊόντων, χρησιμοποιώντας ως πρώτη ύλη τα άγρια φρούτα και τους καρπούς του Γράμμου, στάθηκαν οι παραινέσεις των φίλων και γνωστών μας, οι οποίοι δοκιμάζοντας γλυκά και ηδύποτα ξεκίνησαν να τα ζητούν και για το σπίτι τους» μας εξηγούν. «Θελήσαμε να δημιουργήσουμε παραδοσιακά προϊόντα, με σεβασμό στο περιβάλλον και στην παράδοση του τόπου μας, χρησιμοποιώντας άγρια φρούτα και καρπούς, από δέντρα που είναι αυτοφυή στο Γράμμο, δεν έχουν υποστεί καμία ανθρώπινη παρέμβαση και δεν έχουν δεχθεί ραντίσματα και λιπάσματα. Θελήσαμε όποιος δοκιμάζει ένα γλυκό κουταλιού ή μια μαρμελάδα μας να αισθάνεται ότι κάνει μία βόλτα στο δάσος».
«Η συγκομιδή μας ξεκινά με το πρώτο φρούτο της άνοιξης, τον «ορνό», το αρσενικό άγριο σύκο, συνεχίζεται με αγριοκέρασα, άγρια τριαντάφυλλα, άγρια καρύδια, αγριοβύσσινα, αγριοφράουλες, τα οποία συλλέγονται στις αρχές του καλοκαιριού. Ακολουθούν τα άγρια κόκκινα μούρα, τα άγρια λευκά μούρα, τα καλοκαιρινά άγρια λευκά δαμάσκηνα, τα «κούμπλα» (άγρια κορόμηλα) και τα άγρια βατόμουρα. Το φθινόπωρο συνεχίζουμε με άγρια δαμάσκηνα, άγρια φιρίκια, «γκόρτσα» (μικρά άγρια αχλαδάκια, τα οποία φύονται σε πολύ ψηλά υψόμετρα), άγρια κράνα, άγρια μύρτα και κυδώνια. Λόγω της θέσεως και λόγω των διαφορετικών κλιματολογικών συνθηκών που συναντώνται κάθε χρόνο, κάθε φρούτο μπορεί να ωριμάζει σε διαφορετική χρονική περίοδο σε κάθε εποχή. Πολλές φορές μπορεί να βρει κανείς φθινοπωρινά άγρια φρούτα και στις αρχές των χειμερινών μηνών.
Φυσικά κατά την συγκομιδή των άγριων φρούτων και καρπών υπάρχουν και δυσκολίες καθότι η συλλογή των καρπών γίνεται αποκλειστικά από τους ίδιους και κυρίως από τον κ. Γιώργο Καρανίκα. «Τα περισσότερα άγρια φρούτα φύονται σε πολύ ψηλά υψόμετρα και η πρόσβαση σε αυτά δεν είναι καθόλου εύκολη, δεδομένου ότι δεν υπάρχουν δρόμοι για να προσεγγίσει κάποιος με αυτοκίνητο. Θα πρέπει να ακολουθήσει διάφορα μονοπάτια τα οποία με το πέρασμα των χρόνων έχουν κλείσει, διότι δεν υπάρχουν κοπάδια ζώων στο βουνό και η βλάστηση είναι οργιώδης. Όταν φτάσω στα δέντρα θα πρέπει να σκαρφαλώσω και να μαζέψω τα φρούτα σε διάφορα καλάθια, ένα-ένα με το χέρι για να μην χτυπηθούν και να τα μεταφέρω όλα μαζί, αρχικά μέχρι το αυτοκίνητο και έπειτα στο εργαστήριο»
Ανάμεσα στα προϊόντα που παράγει η εν λόγω οικοτεχνία είναι γλυκά κουταλιού, μαρμελάδες, συμπυκνωμένοι χυμοί και γλυκόξινες σάλτσες αλλά και αλμυρές δημιουργίες όπως σάλτσες, σαλάτες, τουρσιά από λαχανικά που καλλιεργούν στο κήπο τους από παλιές ντόπιες ποικιλίες που διατηρούν από τις προγιαγιάδες τους. Έτσι προέκυψαν τα γλυκά του κουταλιού «Άγριο Σύκο Γράμμου», «Κολοκύθι Κήπου», « Άγρια Κόκκινα Μούρα Γράμμου», « Κούμπλο» και τα αλμυρά Σαλάτα «Γλιστρίδα», Σάλτσα «Ντομάτας με Λαχανικά και Μυρωδικά Κήπου». Βέβαια, εκτός από τις παραδοσιακές συνταγές η οικογένεια πειραματίζεται και με μοντέρνες εκδοχές όπως η «Γλυκόξινη σάλτσα Άγριου Κορόμηλου Γράμμου» και η «Μαρμελάδα Άγριο δαμάσκηνο με καρύδια και παλαιωμένο μπράντυ», ενώ φέτος τον χειμώνα στην μεγάλη τους γκάμα προστέθηκαν το «Πέστο Ψητής Πιπεριάς με Άγριο Καρύδι Γράμμου» και η μαρμελάδα «Σμέουρο και Αγριοφράουλα Γράμμου».
«Επίσης, συλλέγουμε διάφορα άγρια βότανα από τον Γράμμο, τα οποία αποξηραίνουμε για αφεψήματα. Στο εκθετήριό μας μπορεί να βρει κανείς και παραδοσιακά ηδύποτα που παρασκευάζουμε από άγρια φρούτα, άγριους καρπούς και βότανα του Γράμμου με ηπειρώτικο τσίπουρο χωρίς γλυκάνισο».
i. Τα προιόντα Μέλιντρα μπορεί να βρει κανείς στο παραδοσιακό παντοπωλείο Τυροκομικά Προϊόντα Μετσόβου (Αγ. Ιωάννου 60 και Αρτέμιδος, Αγία Παρασκευή), στο Θυμάρι του Στρέφη (Καλλιδρομίου 51Α), στην Κάππαρη (Ασκληπιού 22), στο παντοπωλείο Κατσαούνης ( Ευπόλιδος 25, Ηλιούπολη) και στο e-shop της εταιρείας www.melintra.com