Οταν η Ζωή παρακινεί τον πολιτισμό να πάρει το όπλο του

Ποιος θα μπορούσε να προβλέψει ότι μια ωραία βραδιά hardcore κουλτούρας, ανάμεσα σε ανθρώπους που έχουν χτυπηθεί μια ζωή σαν το χταπόδι για να ξεκλειδώσουν τους μυστικούς κώδικες του αρχαίου δράματος, θα ακούγαμε τη Ζωή Κωνσταντοπούλου να μιλάει για τον Μάρλοου, τον Μπρεχτ και τον Αρτό και να ξεσπαθώνει ενάντια στο θεατρικό μεταμοντερνισμό. Ότι αντί να μιλά για το επονείδιστο χρέος θα καταφερόταν κατά των ανθρώπων των τεχνών που «συνωστίζονται στις αυλές τις εξουσίας, θωπεύουν τα κυβερνητικά κέντρα προπαγάνδας και αυθαιρεσίας και γίνονται διασκεδαστές των εκπροσώπων του καθεστώτος, ενός καθεστώτος που καταδυναστεύει την κοινωνία και βιάζει τη Δημοκρατία». Η ζωή είναι αγρίως απίθανη, όπως έλεγε η αείμνηστη Μαργαρίτα Καραπάνου.

Η πρώην πρόεδρος της Βουλής εμφανίστηκε χτες βράδυ καθυστερημένη στην εκδήλωση παρουσίασης του βιβλίου του καθηγητή του Παντείου Πανεπιστημίου και σκηνοθέτη Γιάγκου Ανδρεάδη, Ο Τραγικός καθρέφτης (Σιδέρης), αλλά με το βιβλίο και τις σημειώσεις της γι’ αυτό υπό μάλης. Oι περισσότεροι (ήταν ολοφάνερο ότι  πολλοί βρίσκονταν ανάμεσά μας μόνο και μόνο  για να τη δουν από κοντά) το είχαν πάρει απόφαση πως τελικά  δεν θα ερχόταν. H απογοήτευση πλανιόταν για κάμποση ώρα στο upstairs επίπεδο του ιστορικού πολυχώρου Booze Cooperativa. Η Ζωή τους διέψευσε.

Εκανε εμφάνιση τη στιγμή που το πάνελ (Ανδρεάδης, Κάτια Γερου, Δήμος Αβδελιώδης) είχε λάβει θέσεις. Οπως μας είχε πληροφορήσει ο Ανδρεάδης ένα λεπτό νωρίτερα «η Ζωή Κωνσταντοπούλου έγραψε στο λογαριασμό  της στο twitter πως έρχεται. Αλλά μεταξύ twitter και ζωής (ή Ζωής;) υπάρχει απόσταση».

«Μόλις σας καλολόγησα», αυτοκαρφώθηκε στη φουριόζα εισερχόμενη. «Έχω το τεκμήριο ότι μου είπατε να έρθω στις 7.30 (όχι δηλαδή στις 7μ.μ.)», του αντιγύρισε με τα ετοιμοπόλεμα ρεφλέξ της.

Τι μας είπε απ’ το βήμα για ένα βιβλίο που βουτά στα τρίσβαθα της θεατρικής αντιμνημονιακής πράξης; Ζήτησε απ’ τον πολιτισμό «να πάρει το όπλο του» και αναφέρθηκε με το γνώριμο υποδόριο πάθος των ομιλιών της, στις οποίες  χτυπάει τονίζοντας μία μία τις λέξεις, στην «πολιτιστική έκπτωση και ηθική καταρράκωση που εκδηλώνεται παράλληλα με την πολιτειακή διολίσθηση των τελευταίων 5,5 ετών».

Το βιβλίο του Γιάγκου Ανδρέαδη αποδεικνύει, υποστήριξε, ότι είμαστε «πάνοπλοι και όχι γυμνοί απέναντι στη μνημονιακή και νεοφιλελεύθερη λαίλαπα (…), τεκμηριώνοντας ένα αναγκαίο και ζωτικό υπόδειγμα παρέμβασης και δημιουργίας σε καιρούς που ο ίδιος ο πολιτισμός υπονομεύεται μέσα από τις καθεστωτικές επιλογές της σύγχρονης εκδοχής του “άρτος και θεάματα”, την ταυτόχρονη επίθεση στους ανεξάρτητους και ακηδεμόνευτους δημιουργούς και την επιλογή πολλών ονομαζόμενων ή αυτοχρηζόμενων ως ανθρώπων των γραμμάτων και του πολιτισμού να συνωστίζονται στις αυλές της εξουσίας, να θωπεύουν τα κυβερνητικά  κέντρα προπαγάνδας και αυθαιρεσίας, να γίνονται διασκεδαστές των εκπροσώπων του καθεστώτος, ενός καθεστώτος που καταδυναστεύει την κοινωνία και βιάζει τη Δημοκρατία».

Η ομιλήτρια αναφέρθηκε επίσης στην ανάγκη της «δημιουργικής αντίστασης του πολιτισμού στην  επιδρομή της παγκοσμιοποίησης και του νεοφιλευθερισμού», προσθέτοντας ότι μια τέτοια αντίσταση «περνάει μέσα από το πολιτιστικό κεκτημένο, από το αρχαίο ελληνικό θέατρο μέχρι τη δημοτική δημιουργία, από τον Σαιξπηρ και τον Μάρλοου μέχρι τον Μπρεχτ και τον Αρτό».

«Ο Γιάγκος Ανδρεάδης – κατέληξε η κ.Κωνσταντοπούλου – με το βιβλίο του θέτει όλους και όλες προ των ευθυνών μας και αποδεικνύει ότι αν ο πολιτισμός πάρει τα όπλα του θα νικήσει και θα επικρατήσει». Το χειροκρότημα την πολυβόλησε για λίγα λεπτά.

«Οταν μου είπε ο Γιάνγκος ότι θα είναι εδώ η Ζωή ενθουσιάστηκα», αποκάλυψε ο δημιουργός της Εαρινής Σύναξης των Αγροφυλάκων και από τους ελάχιστους σκηνοθέτες μας που έχουν σκύψει με ιερότητα στο αρχαίο δράμα. «Ήθελα να γνωρίσω αυτό το πρόσωπο γιατί εξέφρασε πράγματα που συγκίνησαν όλη την Ελλάδα. Χαίρομαι που είμαι δίπλα της γιατί είναι νέα κοπέλα και είναι Ελληνίδα», πρόσθεσε με ενθουσιασμό ο Αβδελιώδης. Στο τέλος της βραδιάς το κοινό έσπευδε να χαιρετήσει την πολιτικό και να συστηθεί μαζί της, σα να πρόκειτο για την παρουσίαση του δικού της βιβλίου. Κάποιος της ανέφερε την έκπληξή του γιατί «δεν ξέραμε ότι έχετε σχέση με το θέατρο». «Δεν με ξέρεις καλά. Η σχέση μου με το θεάτρο είναι πολλαπλή», τον αποστόμωσε η κ.Κωνσταντοπούλου.

Προηγουμένως, ο Αβδελιώδης μίλησε για την Ελλάδα που «έχει αποτύχει και στον ιστορικό και στον πολιτικό και στον κοινωνικό τομέα αλλά δεν έχει αποτύχει στην τέχνη και στον πολιτισμό, όπως εκφράστηκε από το ελληνικό πνεύμα», καταλήγοντας: «Ο Γ. Ανδρεάδης αθόρυβα, ανέξοδα δημιούργησε μια ομάδα νέων ανθρώπων που, μακριά από μοντερνισμούς και αποδομήσεις, μελετάνε και πιστεύουν αυτό που είναι ο ελληνικός πολιτισμός. Η αποδόμηση του λόγου, είναι αποδόμηση της ψυχής και της ζωής μας». Παίρνοντας τελευταία τη σκυτάλη η ηθοποιός Κάτια Γέρου χαρακτήρισε τα βιβλία του Γ. Ανδρεάδη «λίγο τρομοκρατικά: σε βάζουν μπροστά στις ευθύνες σου».

«Ερχεται τώρα αυτό το μεγάλο κύμα, ο νεοφιλελευθερισμός και η παγκοσμιοποίηση, και τσακίζουν τους κώδικες με τους οποίους ζούμε. Κι εμείς καλούμαστε να υπερασπιστούμε την ιδιωτικότητά μας στοιχηματίζοντας δια της δημιουργίας», μας χαιρέτισε ο ίδιος συγγραφέας.

Ακολούθησε συζήτηση. Μπορεί να μίλησαν πολλοί (ανάμεσά τους ο κριτικός θεάτρου Λέανδρος Πολενάκης κι ο σκηνοθέτης Σπύρος Βραχωρίτης) αλλά το κοινό κατέβαινε τις σκάλες του Booze έχοντας ακόμη στα αυτιά του τον αυθόρμητο λόγο του Σάββα Μιχαήλ (μαζί του βρισκόταν και η Κατερίνα Μάτσα): «Εχουμε ζήσει την Υβρη των κυρίαρχων, έχουμε γνωρίσει την Ατη, την παραφροσύνη, και βλέπουμε τη Νέμεση τώρα: η Ευρώπη πεθαίνει. Το είδαμε στην κρίση του Ιουλίου, το βλέπουμε τώρα με τις χιλιάδες των πνιγμένων στα Φαρμακονήσια και τους νεκρούς στους φράχτες  μιας Ευρώπης φρούριο για τους ξένους και φυλακής  για τους κατοίκους της. Η Νέμεσις έρχεται, είναι εδώ. Το ζήτημα είναι η κάθαρση που πρέπει να έρθει. Και, ναι, θα έρθει».