Ανοίγεις την πόρτα του – εν κινήσει – αυτοκινήτου σου, βγαίνεις στο δρόμο και αρχίζεις να ερμηνεύεις χορευτικά το hit του Drake, “In My Feelings”. Αυτά είναι τα απλά βήματα της τελευταίας viral πρόκλησης που έχει κατακλύσει τα social media και ακούει στο όνομα “Kiki challenge” (ή “Keke challenge” ή “In my Feelings challenge”). Και δεν θα ήταν viral άλλωστε, εάν δεν είχε προκαλέσει πληθώρα αμφίθυμων αντιδράσεων.
Δεκάδες νέοι που επιχείρησαν το χορευτικό έχουν τραυματιστεί. Ορισμένες φορές μάλιστα αυτή είναι μία αρκετά ελκυστική πλευρά των βίντεο που μοιράζονται στα κοινωνικά δίκτυα: άτυχοι χορευτές συγκρούονται με την πόρτα του αυτοκινήτου, παραπατάνε ή πέφτουν σε λακκούβες στην προσπάθειά τους να ολοκληρώσουν επιτυχώς το χορευτικό. Σε πολλές χώρες, η αστυνομία προειδοποιεί το κοινό για τους κινδύνους του Kiki challenge.
Με κάθε εμφάνισή τους, τα ιντερνετικά viral challenges πυροδοτούν συζητήσεις για την περίφημη «νέα γενιά» και τη σχέση της με τα κοινωνικά δίκτυα. Η κουβέντα γύρω από το διαδίκτυο και τη χρήση του από τους εφήβους μένει κυρίως στο ρίσκο που παραμονεύει και σε απλοϊκές κριτικές, προερχόμενες συχνά από γενιές που έχουν επιδερμική μόνο σχέση με την τεχνολογία του διαδικτύου. Η πλαισίωση των τάσεων ως «τρέλες» ή «μανίες» είναι αρκετά προβληματική, καθώς παραγνωρίζει την πραγματική επιρροή τους και παθολογικοποιεί συνολικά τη συμπεριφορά των εφήβων.
Υπάρχουν, ωστόσο, και μερικές στιγμές από την ιστορία τους, που οι μαζικές διαδικτυακές προκλήσεις έρχονται να επιβεβαιώσουν πως, ναι, η ανθρώπινη ηλιθιότητα είναι αστείρευτη, αλλά ίσως την ξεπερνάει η ανάγκη για προσοχή.
Μία σύντομη αναδρομή θα μας θυμίσει τα viral challenges που έχουν κατά διαστήματα «σπάσει» το internet, ενίοτε για όλους τους λάθος λόγους:
Σε καλεί να κρατήσεις στο στόμα σου μία ολόκληρη κουταλιά κανέλας σε σκόνη, χωρίς να πιεις οτιδήποτε, για 60 δευτερόλεπτα. Ακούγεται σχετικά απλό, σωστά; Η κατάποση κανέλας μπορεί να ξεράνει το στόμα και το λαιμό, οδηγώντας σε έντονο βήχα, εμετό και εισπνοή της κανέλας, η οποία μπορεί να προκαλέσει σοβαρά αναπνευστικά προβλήματα.
Η δημοτικότητα του cinnamon challenge άρχισε να ανεβαίνει το 2007, με το ζενίθ της να έρχεται το 2014, και ουκ ολίγοι youtubers έχουν βιντεοσκοπήσει τον εαυτό τους να την επιχειρούν από τότε, με κωμικά για το κοινό αλλά εξαιρετικά επίπονα για αυτούς αποτελέσματα.
Τα προφυλακτικά μπορούν να έχουν πολλαπλές χρήσεις και αυτό επιχειρεί να αποδείξει η παραπάνω πρόκληση. Υπάρχουν δύο εκδοχές της, γιατί προφανώς μία δεν ήταν αρκετή. Η πρώτη περιλαμβάνει την τοποθέτηση ενός προφυλακτικού latex στο ένα ρουθούνι μέχρι αυτό να βγει από το στόμα. Ευχάριστο θέαμα, το οποίο σίγουρα ενεργοποίησε το συλλογικό μας gag reflex, όταν έγινε viral το 2013.
Το condom challenge επέστρεψε ανανεωμένο και ακόμα πιο επισφαλές το 2015. Στην δεύτερή του ενσάρκωση περιλαμβάνει τη ρίψη ενός παραγεμισμένου με νερό προφυλακτικού στο κεφάλι κάποιου, δίνοντας την εντύπωση πως αυτό βρίσκεται μέσα στο φουσκωμένο προφυλακτικό.
Οκ, αυτή η πρόκληση ξεκίνησε το 2014 με αρκετά φιλότιμο σκοπό. Η λογική πίσω από το Ice Bucket Challenge είναι πως η αίσθηση που αφήνει το παγωμένο νερό όταν πέφτει πάνω μας μπορεί να προσομοιώσει εκείνη που νιώθει κάποιος που πάσχει από αμυοτροφική πλευρική σκλήρυνση (ALS). Με αυτόν τον τρόπο, θεωρητικά, ενισχύονται οι προσπάθειες ευαισθητοποίησης γύρω από την ασθένεια και την χρηματοδότηση της επιστημονικής έρευνας.
Το Ice Bucket Challenge διαδόθηκε πολύ γρήγορα, καθώς όσοι πραγματοποιούσαν την πρόκληση έπρεπε να ταγκάρουν τουλάχιστον τρεις φίλους τους, οι οποίοι μέσα σε 24 ώρες θα έπρεπε είτε να δημοσιεύσουν ένα βίντεο όπου δέχονται την πρόκληση ή να δωρίσουν ένα ποσό. Πάνω από 2 εκατομμύρια βίντεο που το απεικονίζουν κυκλοφορούν στο Facebook. Εξαιτίας της μαζικότητάς της, κρίθηκε από πολλούς ως μία άκρως επιτυχημένη καμπάνια ευαισθητοποίησης, στην οποία συμμετείχαν και celebrities, μεταξύ των οποίων η Oprah Winfrey, η Kim Kardashian και ο LeBron James Μέχρι τον Αύγουστο του 2014, συγκεντρώθηκαν 100 εκατομμύρια δολάρια από δωρεές στο ALS Foundation.
Τα ευκολοχώνευτα κλιπ, σε συνδυασμό με την διαδικτυακή πίεση και τον ναρκισσισμό της οθόνης, οδήγησαν σε εύλογες κριτικές. Κατά πόσο, για παράδειγμα, όσοι δημιούργησαν ή μοιράστηκαν τα βίντεο τα αντιμετώπισαν ως κάτι παραπάνω από απλή ψυχαγωγία ή μέσο απόκτησης αναγνωρισιμότητας; Πάντως, κάθε καλοκαίρι επιχειρούνται αναβιώσεις της πρόκλησης, χωρίς βέβαια την αναπαραγωγή της επιτυχίας του 2014.
Τα φουσκωμένα χείλη της μικρότερης αδερφής Jenner έχουν σταθεί αφορμή για εκατοντάδες think pieces και έχουν αναζωπυρώσει συζητήσεις γύρω από τη φυλή και το προνόμιο μιας λευκής που φέρεται να μιμείται τα χαρακτηριστικά των έγχρωμων γυναικών.
Το 2015, πρωταγωνίστησαν σε ένα ακόμη trend, όπου έφηβοι βιντεοσκοπούν τους εαυτούς τους στην προσπάθεια να αυξήσουν οι ίδιοι το μέγεθος των χειλιών τους. Καλύπτουν το στόμα τους με ένα μικρό γυάλινο ποτήρι, ρουφώντας τον αέρα από αυτό. Με αυτόν τον τρόπο, αυξάνεται η ροή του αίματος προς τα χείλη με αποτέλεσμα να πρηστούν, πετυχαίνοντας το εφέ ενός βραχύβιου lip filler.
Φυσικά, το αποτέλεσμα θα ταίριαζε περισσότερο στην εκπομπή Botched, όπως διαπίστωσαν έντρομοι όσοι επιχείρησαν την πρόκληση, και αυτό στην καλύτερη περίπτωση, αφού ο κίνδυνος παραμόρφωσης ή τραυματισμού είναι πολύ πιθανότερος από την επίτευξη οποιασδήποτε ομοιότητας με την Jenner.
Όχι τόσο ριψοκίνδυνη όσο πραγματικά πανταχού παρούσα στα κοινωνικά δίκτυα για κάποιο διάστημα, αυτή η πρόκληση έγινε viral τον Οκτώβρη του 2016. Υπό τους ήχους του “Black Beatles” των Rae Sremmurd, μία κινούμενη κάμερα καταγράφει ανθρώπους παγωμένους στη μέση μιας κίνησης, κάτι σαν «ντοπαρισμένη» εκδοχή του παιχνιδιού αγαλματάκια ακούνητα.
Το Mannequin Challenge ήταν ιδιαίτερα δημοφιλές με αθλητικές ομάδες, πολιτικούς και διασημότητες. Έφτασε μέχρι το Λευκό Οίκο αλλά και τη Συρία, όπου, σε μία αμφιλεγόμενη κίνησή τους, μέλη της ανθρωπιστικής οργάνωσης διάσωσης White Helmets δημοσίευσαν ένα σουρεαλιστικό βίντεο μίας σκηνοθετημένης διάσωσης. Σε μία ίσως πιο επιτυχημένη απόπειρα ευαισθητοποίησης, το teaser της ταινίας Black in Blue χρησιμοποίησε τη λογική του Mannequin Challenge για να απεικονίσει σκηνές που σχετίζονται με το κίνημα Black Lives Matter.
Έχετε σκεφτεί ποτέ πως μία κάψουλα απορρυπαντικού μπορεί να είναι τόσο όμορφη που να θέλετε να τη φάτε; Αυτή φαίνεται να είναι η λογική πίσω από το Tide Pod Challenge, το οποίο ξεκίνησε ως meme που μεταξύ σοβαρού και αστείου προέτρεπε το κοινό να καταναλώσει κάψουλες της εταιρείας Tide. Ήδη από το 2012, που κυκλοφόρησαν τα Tide Pods για πρώτη φορά, μέχρι το 2013, δηλώθηκαν στις ΗΠΑ πάνω από 7.000 περιστατικά παιδιών που έχουν προσπαθήσει να φάνε μία κάψουλα και μέχρι το 2017 η κατάποσή τους είχε οδηγήσει σε οκτώ θανάτους.
Στις αρχές του 2018, εμφανίστηκαν τα πρώτα περιστατικά εσκεμμένης κατανάλωσης Tide Pods από παιδιά και εφήβους, στα πλαίσια της συγκεκριμένης πρόκλησης που μάλλον δεν αντιλήφθηκαν την ειρωνεία πίσω από το αρχικό meme και μάλιστα βιντεοσκόπησαν και ανάρτησαν τις αντιδράσεις τους. Δεκάδες περιστατικά δηλητηριάσεων οδήγησαν πλατφόρμες όπως το YouTube και το Facebook στη μαζική διαγραφή βίντεο που απεικονίζουν το Tide Pod Challenge.