Υπάρχει ένα νησί, στο νοτιότερο άκρο της Ευρώπης, που λούζεται από το Λιβυκό πέλαγος και καλεί στις απόκοσμες, μαγευτικές παραλίες του κόσμο που επιζητά μια γεύση ελευθερίας. Μακριά από την εμπορευματοποίηση, τον θόρυβο, την κίνηση και τα αυθαίρετα beach bars, η Γαύδος είναι ίσως το τελευταίο οχυρό που αντιστέκεται στην τουριστικοποίηση και την αλλοίωση του αυθεντικού, ακατέργαστου χαρακτήρα της. Δεν αποκαλείται άδικα το νησί της Καλυψούς. Η ανέγγιχτη -προς το παρόν- γαυδιώτικη φύση σού δίνει την αίσθηση ότι είσαι σε ένα από τα πιο ξεχωριστά μέρη του κόσμου και σε κάνει να θες να ξεμείνεις κι εσύ σαν άλλος Οδυσσέας για καμιά επταετία στην Ωγυγία, το σπίτι της νύμφης Καλυψούς.
Σε αυτήν την απελευθερωτική ατμόσφαιρα της Γαύδου, κάποιοι θέλουν να βάλουν ένα τέλος, καθώς ο «εναλλακτικός» τουρισμός και οι παραθεριστές που επιλέγουν να κάνουν αυτό το ομολογουμένως μακρινό ταξίδι για να φτάσουν στον μαγικό προορισμό, μάλλον δεν φέρνουν αρκετά έσοδα στις αδηφάγες «τσέπες». Την ώρα που γράφονται αυτές οι γραμμές, ένα γιοτ 43 μέτρων καταφτάνει στην παραλία του Σαρακήνικου. Εν τω μεταξύ, η δήμαρχος Γαύδου, Λίλιαν Στεφανάκη, θεωρεί «εισβολείς» και «παρασιτικά στοιχεία» τους παραθεριστές που σέβονται και προσέχουν σαν κόρη οφθαλμού το νησί που τους φιλοξενεί, και απλά επιλέγουν να κάνουν γυμνισμό. Ίσως γιατί δεν είναι η «πάστα» ανθρώπων που θέλει να προσελκύσει στο νησί και θέλει να φέρει την… «ανάπτυξη»;
Στις αρχές Ιουλίου, τοποθετήθηκε μια πινακίδα στην παραλία του Σαρακήνικου, με την ένδειξη «απαγορεύεται ο γυμνισμός». Η πινακίδα αφαιρέθηκε κι έκτοτε, ξεσηκώθηκε θύελλα αντιδράσεων από τους πιστούς επισκέπτες του νησιού. «Για άλλη μια φορά άγνωστοι αφαίρεσαν και κατέστρεψαν τις πινακίδες που έχει τοποθετήσει ο Δήμος Γαύδου στην προσπάθειά του να διεκδικήσει μία παραλία από τις δέκα τουλάχιστον του νησιού, ΓΙΑ ΟΛΟΥΣ. Ξανά ο Δήμος Γαύδου έκανε τις νομικές ενέργειες που όφειλε για να προστατεύει τη δημόσια περιουσία, προμηθεύτηκε άλλες και αυτό θα κάνει όσες φορές κι αν χρειαστεί. Εν τω μεταξύ, θα φτιάχνουμε αυτοσχέδιες με ξύλα που θα βρίσκουμε στην ανακύκλωση μέχρι το τέλος του καλοκαιριού, ενώ εμείς θα μείνουμε στο νησί να παλεύουμε να το κρατήσουμε ζωντανό για να σας υποδεχτεί με το καλό και του χρόνου» σχολίασε η Λίλιαν Στεφανάκη.
Συνυπάρχουμε, σεβόμαστε, αγωνιζόμαστε
Κόντρα στον πουριτανισμό απέναντι στα γυμνά σώματα και ως απάντηση στην επίθεση της δημάρχου, η Πρωτοβουλία Παραθεριστ(ρι)ών Γαύδου αγωνίζεται ώστε όλες οι παραλίες να ανήκουν σε όλα τα άτομα. «Η πραγματικότητα είναι πως η Γαύδος είναι το μοναδικό μέρος όπου όλες οι παραλίες είναι ήδη για όλες και όλους και οι άνθρωποι συνυπάρχουν είτε με μαγιώ, είτε χωρίς. Η δημοτική αρχή θέλει να το καταστρέψει αυτό και ισχυρίζεται πως θέλει μία παραλία για όλους ενώ ταυτόχρονα απαγορεύει σε ανθρώπους να υπάρχουν όπως θέλουν. Λογική του τύπου “εγώ δεν έχω πρόβλημα με τους gay αρκεί να είναι στο σπίτι τους” όπως και “καταπατάτε το δικαίωμα μου να σας απαγορεύω”», αναφέρουν.
Οι παραθεριστές στην Γαύδο στην τελευταία τους δράση -εν μέσω των διακοπών τους- συγκεντρώθηκαν στην παραλία του Σαρακήνικου και φώναζαν το σύνθημα «Τσιτσίδια και ντυμένα, όλα ενωμένα!», θέλοντας να στείλουν το μήνυμα πως: «Με μαγιώ ή χωρίς, στέλνουμε μήνυμα ενότητας και ελευθερίας από τη Γαύδο, ενάντια σε όσους προσπαθούν να μας διχάσουν με συντηρητικές αντιλήψεις. Συνυπάρχουμε, σεβόμαστε, αγωνιζόμαστε».
«Με μαγιώ ή χωρίς, στέλνουμε μήνυμα ενότητας και ελευθερίας από τη Γαύδο, ενάντια σε όσους προσπαθούν να μας διχάσουν με συντηρητικές αντιλήψεις. Συνυπάρχουμε, σεβόμαστε, αγωνιζόμαστε», υποστηρίζει η Πρωτοβουλία Παραθεριστ(ρι)ών Γαύδου.
Η απάντηση της Πρωτοβουλίας απέναντι στην εχθρική στάση της δημάρχου ήταν: «Ο γυμνισμός στην Γαύδο, όλους μας ενώνει, εκτός από την δήμαρχο που έχει μείνει μόνη». «Ερχόμαστε στο νησί για να νιώσουμε ελεύθεροι στην φύση απαλλαγμένοι από τα περιττά και μαθαίνουμε ξαφνικά για αυτή την απαγόρευση» γράφουν διαμαρτυρόμενοι στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης πολλοί γυμνιστές και οι περισσότεροι ντόπιοι επαγγελματίες φαίνεται πως είναι στο πλευρό τους.
«Παραβλέποντας σχεδόν 50 χρόνια αρμονικής συνύπαρξης, συνεργασίας και εγκάρδιων σχέσεων των παραθεριστών με τους ντόπιους, η δημοτική αρχή με νέα ανακοίνωση κλιμακώνει τον πόλεμο εναντίον των κατασκηνωτών που ξεκίνησε το 2021 όταν έβγαλε τις κοινόχρηστες ντουζιέρες και έστειλε συνεργεία του Δήμου για να ξηλώσουν όσες δημόσιες βρύσες υπήρχαν για κοινή χρήση. Μάλιστα, μετά από τις κινητοποιήσεις των παραθεριστών, πολλοί ντόπιοι στάθηκαν αλληλέγγυα στο πλάι μας και μας έδωσαν την αναγκαία για κάθε άνθρωπο πρόσβαση σε νερό, τοποθετώντας ντουζιέρες στα μαγαζιά τους. Την επόμενη χρονιά, το 2022, τα έβαλε με ανθρώπους που επέλεξαν να περάσουν τον χειμώνα στο νησί και φέτος στοχοποιεί τους γυμνιστές. Η εχθρική αυτή στάση απέναντι στους κατασκηνωτές, οι τοξικοί και προσβλητικοί κατά καιρούς χαρακτηρισμοί απέναντί τους, είχαν σαν αποτέλεσμα να μειωθούν κατά χιλιάδες οι επισκέπτες φέτος στο νησί και ειδικά στο Σαρακήνικο όπου απαγορεύτηκε ο γυμνισμός», αναφέρει η Πρωτοβουλία, σημειώνοντας, για την ιστορία, ότι η κ. Στεφανάκη που έχει κηρύξει αυτόν τον πόλεμο ενάντια στους παραθεριστές του νησιού, διαθέτει μία σειρά από πολυτελή τουριστικά διαμερίσματα στο νησί, ενώ ο σύζυγός της διατηρεί κατασκευαστική εταιρεία στα Χανιά.
Σαν να μην έφταναν όλα αυτά, στις 17 Αυγούστου έγινε απόπειρα προσαγωγής ενός λουόμενου που βρισκόταν στην παραλία του Σαρακήνικου. Ο αστυνομικός, που εκείνη την ώρα βρισκόταν εκτός υπηρεσίας και είχε πολιτική περιβολή, πλησίασε τον νεαρό λουόμενο και του ζήτησε επιτακτικά να τον ακολουθήσει στο αστυνομικό τμήμα του νησιού. Όταν ο λουόμενος και παριστάμενος κόσμος ζήτησαν πολύ ήρεμα εξηγήσεις για την διαδικασία, ο αστυνομικός απάντησε ότι δεν θα του μάθουν τη δουλειά του και απείλησε ότι αν αντισταθεί θα του περάσει χειροπέδες. Την ώρα που ο λουόμενος περνούσε μπροστά από τις καφετέριες, φώναξε στο συγκεντρωμένο κόσμο ότι τον προσαγάγουν, και υπήρξαν διαμαρτυρίες που απέτρεψαν την προσαγωγή. Ο αστυνομικός ζήτησε από τον λουόμενο να μιλήσει με τον δικηγόρο του και έφυγε. Υπήρξε μεγάλη κινητοποίηση κόσμου που βρίσκονταν στην παραλία που έδειξαν την αλληλεγγύη τους καθώς και άτομα που συμμετέχουν στην πρωτοβουλία παραθεριστών. Ενημερώθηκαν δικηγόροι που ήταν στο νησί και έγινε ενημέρωση για το νομικό πλαίσιο. Ο λουόμενος, που πηγαίνει χρόνια στο νησί, μόλις είχε φτάσει στο Σαρακήνικο και είχε κάνει μια βουτιά περιμένοντας το λεωφορείο.
«Πρώτα, έπρεπε να ξεπεράσω το αίσθημα τρομοκράτησης και το γεγονός ότι ο αστυνομικός απείλησε να μου περάσει χειροπέδες -αν είναι δυνατόν- για ένα πταίσμα, όπως ο γυμνισμός. Δεύτερον, είμαι ευγνώμων για το αίσθημα αλληλεγγύης και υποστήριξης που ένιωσα από τα υπόλοιπα άτομα που βρίσκονταν στην παραλία του Σαρακήνικου και αντέδρασαν άμεσα στην προσπάθεια προσαγωγής. Τρίτον και ίσως πιο σημαντικό, αισθάνθηκα ότι προδίδεται μέσα μου το αίσθημα που είχα όλα αυτά τα χρόνια με την επικοινωνία με ανθρώπους του νησιού ότι στις παραλίες μπορούν να συνυπάρχουν αρμονικά γυμνιστές και ντυμένοι, κατασκηνωτές και μη, άνθρωποι όλων των εισοδημάτων και των τάξεων», δήλωσε ο παραλίγο προσαχθείς στην Popaganda.
«Σε πολιτικό επίπεδο, δεν μπορώ να βγάλω από το μυαλό μου ότι η προσπάθεια αυτή του δήμου να εισάγει απαγορεύσεις σε μία από τις πιο δημοφιλείς παραλίες του νησιού δεν είναι τίποτα λιγότερο από από μία προσπάθεια εξυγίανσης και εμπορευματοποίησης που προετοιμάζει το έδαφος για μια σειρά από μεγαλύτερες αλλαγές που ενδεχομένως να αλλάξουν ριζικά την εικόνα της Γαύδου που όλοι αγαπάμε. Τα τελευταία χρόνια, έχω δει τον μαζικό τουρισμό να καταστρέφει ένα προς ένα πολλούς παράδεισους της ελεύθερης κατασκήνωσης και του γυμνισμού. Πιστεύω ότι οι κινήσεις της τωρινής Δημοτικής Αρχής αντικρούουν στο μοναδικό χαρακτήρα του νησιού που το έκανε αυτό που είναι σήμερα και θα κάνουν ζημιά και στην ίδια τη φυσιογνωμία του νησιού, προκαλώντας πολλά προβλήματα και στους ντόπιους», συμπλήρωσε.
Η δήμαρχος συνεχίζει απειλητικά να δείχνει τις εχθρικές διαθέσεις της απέναντι σε μια κουλτούρα δεκαετιών, η οποία θέλει ανθρώπους να μένουν σαν άλλοι Ροβινσώνες στους αμμολόφους της Γαύδου, πηγαίνοντας να γκρεμίσει τις αυτοσχέδιες καλύβες τους και απειλώντας ότι θα στείλει τον εισαγγελέα στους ανθρώπους που δίνουν ζωή σε ένα νησί με ελάχιστους κατοίκους, συνεισφέρουν στην τοπική οικονομία και σέβονται το περιβάλλον όσο τίποτα. Μάλιστα, πρόπερσι το καλοκαίρι, ένας κατασκηνωτής υπέστη ξυλοδαρμό από αντιδημάρχους της Γαύδου. Σύμφωνα με τη μήνυση που κατέθεσε, είχε διαπληκτιστεί με τη δήμαρχο και ύστερα δέχθηκε επίθεση από τους δύο αντιδημάρχους, οι οποίοι τον έσπρωξαν από μια τσιμεντένια σκάλα, με αποτέλεσμα τον τραυματισμό του στον αυχένα, ενώ παράλληλα είχε δεχθεί και γροθιές στο κεφάλι.
Ο πόλεμος που έχει κηρυχθεί απέναντι στα γυμνά κορμιά, επειδή για ορισμένους αποτελούν κάποιο είδος κινδύνου για το εθνοπατριαρχικό ιδεώδες και τον συντηρητισμό, δεν είναι μεμονωμένος. Είναι μέρος της προσπάθειας να γίνει πιο εμπορικό το νησί και να προσελκύσει πιο mainstream τουρισμό. Ήδη τα σκάφη κάνουν τις επιδρομές τους στο νησί που κάτω από τους κέδρους του ξεχνάς τον χρόνο. Αν η Γαύδος απωλέσει τον ατόφιο χαρακτήρα της και γεμίσει με δωμάτια, ξενοδοχεία και σκάφη, τότε αυτό το μοναδικό μέρος με τη σπάνια ακατέργαστη ομορφιά θα χαθεί.
Ποιός ο λόγος να αλλοιωθεί κι άλλο ένα φυσικό τοπίο, το οποίο βρίθει από αρχαιολογικούς χώρους και ζώνες προστασίας, στον βωμό του κέρδους; Η Γαύδος ολόκληρη ανήκει στο δίκτυο NATURA 2000 και προστατεύεται από την ελληνική και ευρωπαϊκή νομοθεσία. Όμως για πόσο ακόμη θα την αφήσουν όπως είναι; Η απάντηση θα δοθεί εν καιρώ, μαζί με τους αγώνες που δίνονται ήδη για την προστασία της.
Από το κεδρόδασος και τα ηλιοβασιλέματα, από τα μονοπάτια προς παραλίες όπως ο Ποταμός και ο Πύργος, από το Λιβυκό Πέλαγος και τον πιο γεμάτο έναστρο ουρανό, μέχρι τους αμμόλοφους και τα βράχια που σε ταξιδεύουν σε παραμυθένια μέρη, η Γαύδος σου παίρνει την ανάσα – αν υπάρχει η απέκδυση των κακέκτυπων και ηθικολογιών περί «μαγιώ, τάξης και ασφάλειας» και η ανοιχτότητα προς την ελευθερία.
Γιατί η μεγαλύτερη ασφάλεια είναι η ελευθερία.