Στο Βιο-Αναγνωστήριο μπορεί να σε ψυχαναλύσουν ο Νίτσε και ο Αισχύλος

Η ατμόσφαιρα του Dudu loft ήταν ιδιαίτερα ζεστή εκείνο το απόγευμα Κυριακής. Χαμηλός φωτισμός, τοίχοι σε τόνους του κόκκινου, γκρι μοκέτα, λευκοί καναπέδες και ένα πιάνο του 19ου αιώνα συνθέτουν το χώρο του Dudu Loft και το σκηνικό μιας πολύ ενδιαφέρουσας συνάντησης. Γαλλικός καφές, τσάι και κουλουράκια ήταν απλωμένα στο μπαρ εν είδει καλωσορίσματος ενώ η Μαριανίκη και η Χαρίκλεια υποδέχονταν τον κόσμο χαμογελώντας. Δεν είναι απλό αυτό που πρόκειται να ακολουθήσει, μια κατάδυση στον κόσμο των συναισθημάτων και της ψυχής με όχημα εμβληματικές μορφές της λογοτεχνικής ιστορίας. Έχοντας ολοκληρώσει σπουδές ως διδάκτορας φιλοσοφίας , η Μαριανίκη Δορμπαράκη μελέτησε τη σχέση της ψυχολογίας με το θέατρο και τα κείμενα ενώ η Χαρίκλεια Μανουσάκη συνδύασε διάφορες ψυχολογικές θεωρίες ώστε να ειδικευτεί στην ψυχική υγεία και την επικοινωνία στις ανθρώπινες σχέσεις. Οι δυο τους συναντήθηκαν σε κάποια σχετική εκδήλωση και αποφάσισαν να δημιουργήσουν ένα βιωματικό σεμινάριο συνδυάζοντας την ψυχολογία με τη λογοτεχνία. Στις πέντε και κάτι, οι παρευρισκόμενοι κάθονται στις καρέκλες τους ή βουλιάζουν στους άνετους καναπέδες και η μυσταγωγία αρχίζει.

«Συχνά μέσα στα βιβλία βρίσκουμε κομμάτια του εαυτού μας, εντοπίζουμε στοιχεία γνώριμα, μαθαίνουμε και συναισθανόμαστε». Ο στόχος είναι μια αναζήτηση του εαυτού, του σώματος, των παθών και των φόβων του και η κατανόηση των συμπεριφορών που προκύπτουν από αυτό. Στο πρώτο μέρος της συνάντησης, η Μαριανίκη μας μυεί στη σκέψη του Νίτσε, του Ηράκλειτου, του Αισχύλου και του Σεφέρη. Θέτει τους άξονες για την ανάλυση που θα ακολουθήσει και που σε αυτή την συνάντηση κινούνται γύρω από τον πυρήνα της εκδίκησης. Το αίσθημα της αντιδικίας, η αδυναμία να ξεφύγει κανείς από «αυτό που ποτέ δεν κοιμάται» εμφανίζεται ως κεντρικό μοτίβο σε πολλά κλασικά έργα με κύριο εκπρόσωπο την αρχαιοελληνική τραγωδία. Αναλύοντας το παράδειγμα της Ορέστειας και του κύκλου εκδίκησης και βίας που μοιάζει ατέρμονος ανάμεσα στους ήρωες, η συζήτηση απλώνεται γύρω από το αίσθημα του πόνου που προκαλείται από την αδικία ή την απώλεια και τις αντιδράσεις που ενεργοποιεί στον παθούντα. Η Μαριανίκη και η Χαρίκλεια μιλούν για τη χρονικότητα του πόνου και το πώς η εκδίκηση είναι στην ουσία μια ανάγκη ανατροπής της χρονικής συνέχειας των πραγμάτων και επιστροφής στο παρελθόν, στη στιγμή που προκλήθηκε ο πόνος. Η εκδίκηση προσεγγίζεται ως εναντίωση της θέλησης στο χρόνο, ως μεταφορά του «ήταν» στο «είναι» και προσπάθεια δράσης υπό αυτό το ενεργειακό πρίσμα. Στον αντίποδα, οι συντονίστριες προτείνουν μια καθαρή οπτική, μια αντιμετώπιση απαλλαγμένη από την ένταση και την αγανάκτηση της στιγμής, η οποία ίσως είναι ικανή να οδηγήσει στη λύτρωση.

Στο δεύτερο μέρος της συνάντησης, όταν οι διηγήσεις και οι λογοτεχνικές αναφορές έχουν αφομοιωθεί, η ανάλυση παίρνει περισσότερο βιωματικό χαρακτήρα. Μέλη του κοινού μοιράζονται κάποιο βίωμά τους ή δίνουν κάποιο παράδειγμα που οδηγεί τη συζήτηση σε ένα πιο συγκεκριμένο πεδίο. Η Χαρίκλεια συντονίζει τη συμμετοχή των ακροατών, οι οποίοι εκφράζουν τους προβληματισμούς τους πάνω σε θέματα όπως η εκδίκηση, η βεντέτα, η ενσυναίσθηση, η ενοχή και ο φόβος αλλά και σύγχρονα φαινόμενα όπως το bullying, το ιστορικό τραύμα, το πέρασμα από την εφηβεία στην ενηλικίωση. Αναλύουμε το αίσθημα της συγχώρεσης με την έννοια της δημιουργίας χώρου στην ψυχή ώστε να αφομοιώσει το βίωμα, το πώς μεταβάλλονται οι έννοιες του καλού και του κακού, του δίκαιου και του άδικου στα διαφορετικά πολιτισμικά περιβάλλοντα, στις διαφορετικές συνθήκες. Ο Ορέστης δολοφονεί την ίδια του τη μητέρα για να εκδικηθεί για τον θάνατο του Αγαμέμνονα. Πόσες παραμέτρους και λεπτές πτυχές φέρει μια τέτοια πράξη; Τι έχουν να μας πουν σήμερα οι πολλαπλές αναγνώσεις που επιδέχεται; Οι σκέψεις διαδέχονται η μία την άλλη, ο καθένας ξεχωριστά αλλά και συλλογικά βάζει τον εαυτό του στη θέση του Ορέστη, τον μετακινεί στο σήμερα, προσπαθεί να τον κατανοήσει χωρίς να τον κρίνει. Και αυτό είναι μόνο ένα παράδειγμα, οι ιστορίες της τέχνης και της καθημερινής ζωής ιδωμένες από απόσταση προσφέρουν άφθονη τροφή για σκέψη, αφού το βίωμα απομακρύνεται από το εγώ και προβάλλεται σε κάποιο άλλο άτομο ως συμπεριφορά που μπορεί να αναλυθεί. Η Χαρίκλεια ενθαρρύνει τη συμμετοχή, της ψυχική διακίνηση, τη δημιουργία διαύλων επικοινωνίας τόσο σε συνειδητό όσο και σε ασυνείδητο επίπεδο. Μια ένταση διαπερνά την αίθουσα ενώ τίποτα σχετικό δε συμβαίνει: είναι η ένταση των σκέψεων, της αυτογνωστικής απόπειρας, του βιώματος που γίνεται από ατομικό, κοινό και αντίστροφα. Οι ακροατές δεν είναι άγνωστοι, ούτε γνωστοί, είναι συν- ερευνητές μιας βαθύτερης αλήθειας.   

Εκεί όπου ο προσωπικός λόγος παρουσιάζει κενά, εμφανίζεται η λογοτεχνία. Φράσεις του Νίτσε και του Σεφέρη διανθίζουν τη συζήτηση ενώ ένας ακροατής έχει τυπώσει ένα σχετικό άρθρο που είχε δημοσιευτεί παλαιότερα και το διαβάζει στους υπόλοιπους. Οι συντονίστριες σφυγμομετρούν προσεκτικά την ενέργεια του κοινού, η συζήτηση κυλά ομαλά και κορυφώνεται σε στιγμές, με παρονομαστή την ανάλυση και όχι την κριτική. Μετά από τρεις ώρες η συνάντηση τελειώνει. Το ραντεβού ανανεώνεται για την μεθεπόμενη Κυριακή και κάθε δεύτερη Κυριακή του μήνα . Η επόμενη συνάντηση θα πραγματοποιηθεί στις 3 Μαΐου, όπου κεντρικό θέμα θα είναι η επιρροή των γονιών στις μελλοντικές και διαπροσωπικές σχέσεις των ανθρώπων μέσα από την Ορέστεια και τον Οιδίποδα.  Επιπλέον, οι συμμετέχοντες θα είναι χωρισμένοι σε μικρές ομάδες για να διευκολυνθεί η ψυχοθεραπευτική διαδικασία. Αφήνουμε τον όμορφο χώρο του Dudu Loft γεμάτοι σκέψεις και ερεθίσματα. Για όσους αγαπάνε τη λογοτεχνία και μπορούν να ξεκλέψουν λίγο χρόνο για τον εαυτό τους, το Βιοαναγνωστήριο είναι ο πιο πρωτότυπος και δημιουργικός τρόπος να διώξεις τη μουντίλα ενός Κυριακάτικου απογεύματος.

Περισσότερες πληροφορίες εδώ

 Δήλωση συμμετοχής για τις ομάδες στην κ. Χαρίκλεια Μανουσάκη: manousaki.c@ gmail.com, 

τηλ. 697 44 77 556

Κόστος συμμετοχής : 40€ ανά συνάντηση

Ιωάννα Παναγοπούλου

Η Ιωάννα Παναγοπούλου γεννήθηκε στην Αθήνα το Σεπτέμβριο του '93. Σήμερα ολοκληρώνει τις σπουδές τις στο τμήμα Επικοινωνίας και Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης του Καποδιστριακού Πανεπιστημίου.

Share
Published by
Ιωάννα Παναγοπούλου