Τα πολύχρωμα πουκάμισα της ασιατικής διπλωματίας

Η 56η Σύνοδος των υπουργών Εξωτερικών της ASEAN πραγματοποιήθηκε στις αρχές Ιουλίου του 2023 στην Τζακάρτα, πρωτεύουσα της Ινδονησίας, με θέμα: ASEAN: Επίκεντρο Ανάπτυξης.

Τι είναι η ASEAN; Το αρκτικόλεξο σημαίνει Association of Southeast Asian Nations, δηλαδή Ένωση των Εθνών της Νοτιοανατολικής Ασίας. Κάθε δύο χρόνια διοργανώνουν μία συνάντηση των υπουργών εξωτερικών των χωρών μελών, αλλά και άλλων εθνών και διεθνών οργανισμών, με σκοπό τη σταδιακή ενίσχυση του οργανισμού σε μια δυναμική ένωση των χωρών της περιοχής, ώστε να ισχυροποιηθεί ο ρόλος τους στις παγκόσμιες οικονομικές και πολιτικές εξελίξεις και η συμμετοχή τους στις σημαντικές αποφάσεις που τις αφορούν. 

Λίγη ιστορία γι αυτόν τον οργανισμό: Η Ένωση Εθνών της Νοτιοανατολικής Ασίας, ιδρύθηκε στις 8 Αυγούστου 1967 στην Μπανγκόκ της Ταϊλάνδης, με την υπογραφή της Διακήρυξης ASEAN (Διακήρυξη της Μπανγκόκ) από τις ιδρυτικές χώρες: Ινδονησία, Μαλαισία, Φιλιππίνες, Σιγκαπούρη και Ταϊλάνδη. Το κράτος του Μπρουνέι προσχώρησε στην ASEAN το 1984, ακολουθούμενο από το Βιετνάμ το 1995, το Λάος και τη Μιανμάρ το 1997 και την Καμπότζη το 1999. Αυτές οι χώρες αποτελούν σήμερα τα δέκα κράτη μέλη του ASEAN. 

Φέτος, στην συνάντηση της ASEAN στην Τζακάρτα, προσκλήθηκαν όλοι οι μεγάλοι “παίκτες” των διεθνών σχέσεων. Οι υπουργοί Εξωτερικών των ΗΠΑ, της Ρωσίας, της Κίνας, της Ινδίας, της Αυστραλίας, του Καναδά και της Ιαπωνίας, ήταν κάποιοι από τους υψηλούς καλεσμένους που συμμετείχαν στα διάφορα φόρουμ της συνόδου και σε σημαντικές διμερείς συναντήσεις μεταξύ τους.

Η νοτιοανατολική Ασία είναι, αυτή τη στιγμή, η περιοχή στον κόσμο που αναπτύσσεται πιο γρήγορα από οποιαδήποτε άλλη και εκτινάσσεται με δύναμη στο παγκόσμιο, οικονομικό στερέωμα, σαν ελατήριο από καιρό πιεσμένο. Αυτή η εκτίναξη περιλαμβάνει πολλά προβλήματα, πολλές προκλήσεις και πολλή διπλωματία. Όλοι οι σημαντικοί, διεθνείς παράγοντες επιζητούν μια θέση στο τραπέζι των συζητήσεων των χωρών της νοτιανατολικής Ασίας για μελλοντικά σχέδια και συνεργασίες.

Αν κάποιος έλλειψε από την συνάντηση αυτή, ήταν το ένα από τα δέκα βασικά μέλη του πυρήνα του μπλοκ της ASEAN, η Μιανμάρ.

Η Μιανμάρ κατακλύζεται από εμφύλιες συγκρούσεις, από τότε που ο στρατός κατέλαβε την εξουσία στις αρχές του 2021. Το καθεστώς χούντας που εγκαθιδρύθηκε, εξαπέλυσε μια αιματηρή καταστολή των οπαδών φιλοδημοκρατικών αιτημάτων προκαλώντας, μέχρι και σήμερα, τα μαζικά αντίποινα από το κίνημα αντίστασης και τους στρατούς εθνοτικών μειονοτήτων, που δημιουργήθηκαν στην χώρα. Ένας αιματηρός εμφύλιος μαίνεται στην Μιανμάρ τα τελευταία δύο χρόνια, με αποτρόπαιες σφαγές αμάχων να συμβαίνουν εκατέρωθεν, ενώ χιλιάδες άνθρωποι έχουν φυλακιστεί ή εξαφανιστεί από το καθεστώς της χούντας, χωρίς κανείς να μπορεί να μάθει κάτι για τις τύχες τους. 

Σε αυτό το  δολοφονικό καθεστώς της στρατιωτικής χούντας της Μιανμάρ αναφέρθηκαν επιδερμικά και μετά από πιέσεις -κάποιοι λένε των δυτικών δυνάμεων- οι υπουργοί των υπολοίπων μελών της ASEAN: «Ανησυχούμε βαθιά για τη συνεχιζόμενη βία στη Μιανμάρ και ζητήσαμε την άμεση παύση κάθε μορφής βίας και παύση της χρήσης βίας, για να δημιουργηθεί ένα ευνοϊκό περιβάλλον για την ασφαλή και έγκαιρη παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας και, χωρίς αποκλεισμούς, εθνικούς διαλόγους», δήλωσαν τα μέλη της ASEAN. μετά τις συζητήσεις της συνόδου κορυφής την περασμένη Τετάρτη.

Φυσικά, με τόσους ισχυρούς διεθνείς παίκτες να εμπλέκονται στις συζητήσεις, δεν είναι δυνατόν να μην συζητήθηκαν και όλα τα υπόλοιπα μεγάλα θέματα που απασχολούν το παγκόσμιο σύστημα διακυβέρνησης. Πόλεμος στην Ουκρανία, Ρωσία και ενέργεια, τα στενά της Ταϊβάν, ανταγωνισμός ανάμεσα σε ΗΠΑ και Κίνα, διεθνές εμπόριο και ελεύθερη ναυσιπλοΐα.

Καταφθάνοντας στο ραντεβού τους για την εθιμοτυπική αναμνηστική φωτογραφία, οι υπουργοί Εξωτερικών των χωρών που συμμετείχαν στην 56η συνάντηση κορυφής της ASEAN, χαιρετούσαν με εγκαρδιότητα τον Πρόεδρο της Ινδονησίας Joko Widodo, φορώντας τα πιο όμορφα και πολύχρωμα πουκάμισα της διεθνούς διπλωματίας. 

Στις εικόνες αυτές, μοιάζουν περισσότερο  με ηλικιωμένους, ευκατάστατους τουρίστες που συμμετέχουν σε κάποιο διασκεδαστικό τοκ-σόου της κρατικής τηλεόρασης.

Αντιθέτως, τίποτε στην εικόνα τους  δεν προκαλεί συνειρμούς για τα παγκόσμια ρήγματα και τις χαοτικές διηπειρωτικές διαφορές, που θα καλούνταν να συζητήσουν στην συνέχεια. Εκτός ίσως, από τα καλειδoσκοπικά σχέδια των πουκαμίσων αυτών, που αποτυπώνουν με φαντασία την πολυπλοκότητα των προβλημάτων του σύγχρονου παγκοσμιοποιημένου πλανήτη μας.