Λούνα παρκ, κατασκηνώσεις και πάρκα ψυχαγωγίας, θα έπρεπε να ξυπνούν αναμνήσεις ανέμελων καλοκαιριών, γεμάτα από στιγμές χαράς. Αντ’ αυτού, για δύο συνανθρώπους μας, έγιναν η αιτία να χάσουν τη ζωή τους μέσα στον Αύγουστο, εγείροντας ανησυχίες και ερωτήματα για την ασφάλεια των χώρων αυτών, τους ελέγχους που πραγματοποιούνται και τις συνθήκες υπό τις οποίες λειτουργούν.
Στο Πευκοχώρι Χαλκιδικής, ένας 19χρονος έχασε τη ζωή του στο λούνα παρκ της περιοχής, μπροστά στα μάτια των δύο αδελφών και της μητέρας του. Ενώ βρισκόταν σε παιχνίδι-μηχάνημα μαζί με τον αδερφό του, έσπασε ένα από τα καθίσματα του μηχανήματος, με αποτέλεσμα να πέσει στο έδαφος και να χτυπήσει θανάσιμα στο κεφάλι. Ο 58χρονος ιδιοκτήτης της επιχείρησης συνελήφθη, και ο 21χρονος χειριστής του παιχνιδιού παραδόθηκε τελικά στις αρχές, αφού προηγουμένως έφυγε τρέχοντας από τον τόπο του ατυχήματος. Τώρα, βρίσκεται αντιμέτωπος με την κατηγορία της ανθρωποκτονίας από αμέλεια, ενώ παράλληλα διεξάγεται προκαταρκτική έρευνα από το Α.Τ. Κασσάνδρας καθώς και πραγματογνωμοσύνη για να εξακριβωθούν τα ακριβή αίτια του δυστυχήματος. Επιπλέον, διερευνάται η νομιμότητα λειτουργίας της επιχείρησης και του μηχανήματος.
Δήμαρχος Κασσάνδρας: «Οι ιδιοκτήτες των λούνα παρκ πρέπει να κάνουν γνωστοποίηση στο notifybusiness. Η γνωστοποίηση αυτή δεν είχε γίνει»
Όπως είναι έως τώρα γνωστό, το λούνα παρκ βρίσκεται σε οικόπεδο ιδιώτη κοντά στην παραλία Πευκοχωρίου, το οποίο είχε μισθώσει ο 58χρονος ιδιοκτήτης χωρίς να έχει κάνει την απαιτούμενη γνωστοποίηση στον οικείο Δήμο της περιοχής. Επικοινωνώντας με τη Δήμαρχο Κασσάνδρας, Αναστασία Χαλκιά, μας ενημέρωσε πως η δημοτική αρχή ενημερώθηκε για τη λειτουργία του λούνα παρκ στο ιδιωτικό οικόπεδο στις 12 Ιουλίου, αφότου το Αστυνομικό Τμήμα της περιοχής έστειλε επιστολή γνωστοποιώντας τη λειτουργία του και ζητώντας να διασταυρωθεί αν διαθέτει την αναγκαία άδεια λειτουργίας από τον Δήμο Κασσάνδρας.
Όπως διευκρινίζει η δήμαρχος, οι δήμοι δεν είναι υπεύθυνοι να δίνουν άδεια λειτουργίας για τα λούνα παρκ και να ελέγχουν τις πιστοποιήσεις. «Οι αρμοδιότητες του εκάστοτε δήμου ορίζονται με ΚΥΑ του 2022, και το υπουργείο Ανάπτυξης ελέγχει αν πληρούνται οι προδιαγραφές της ΚΥΑ. Οι ιδιοκτήτες των λούνα παρκ πρέπει να έχουν λάβει πιστοποίηση ISO, Haccp κ.λπ. μέσα από συγκεκριμένες διαδικασίες, άδεια για τα μηχανήματά τους από το υπουργείο Ανάπτυξης και να κάνουν μία γνωστοποίηση στο notifybusiness. Όμως, στο λούνα παρκ της περιοχής μας η γνωστοποίηση αυτή δεν είχε γίνει και ως δήμος είχαμε ήδη προχωρήσει στη διαδικασία επιβολής χρηματικού προστίμου (30.000 ευρώ). Αυτός είναι ο δικός μας ρόλος, εμείς δηλαδή ελέγχουμε αν έχουν γίνει οι γνωστοποιήσεις». Από τη στιγμή που θα μπουν τα πρόστιμα, στη συνέχεια αναμένεται να κληθεί για εξηγήσεις ο επιχειρηματίας και ακολουθεί η σφράγιση του χώρου.
Στο μεταξύ, στην υπηρεσία των αδειών του Δήμου Κασσάνδρας εργάζεται μόνο ένας υπάλληλος και, όπως μας ενημέρωσε η κα. Χαλκιά, είχε προηγηθεί το τραγικό συμβάν με τον πνιγμό της 8χρονης στην κατασκήνωση στην Κρυοπηγή, «οπότε ο υπάλληλος, όπως του ανατέθηκε, ασχολήθηκε με το συγκεκριμένο γεγονός και τον έλεγχο των εγγράφων που αφορούσαν στην κατασκήνωση».
Τα ατυχήματα σε λούνα παρκ δεν αποτελούν πλέον «μεμονωμένα συμβάντα». Πολλά έχουν συμβεί τα τελευταία χρόνια σε υπαίθρια λούνα παρκ, αλλά και στα μεγάλα, καθώς το 2022 υπήρξε σοβαρό περιστατικό με τρεις τραυματίες στο Allou Fun Park. Με τι προδιαγραφές και πιστοποιήσεις ασφαλείας λειτουργούν και άραγε γίνονται έστω τυπικοί έλεγχοι;
Με μια επίσκεψη στο site της Εθνικής Αρχής Διαφάνειας, είδαμε πως από τις 10/6/2020 επιχειρείται να δοθεί ένα τέλος στην ανεξέλεγκτη λειτουργία των λούνα παρκ. Στην Εφημερίδα της Κυβέρνησης υπάρχει αναρτημένο το ΦΕΚ 2065/Β’/30.05.2020 με την απόφαση του τότε υφυπουργού Ανάπτυξης και Επενδύσεων, Νίκου Παπαθανάση. Όπως αναφέρεται σε αυτό, ευθύνη για την ασφάλεια του χώρου έχει ο οικονομικός φορέας που εκμεταλλεύεται το σύνολο των διατάξεων ψυχαγωγίας και τις υποστηρικτικές εγκαταστάσεις, ο υπεύθυνος λειτουργίας, ο χειριστής, και το εκπαιδευμένο άτομο που εργάζεται υπό την επίβλεψη ενός χειριστή.
Η πιστοποίηση της ορθής και ασφαλούς λειτουργίας των παιχνιδιών των λούνα παρκ γίνεται από σχετικές εταιρείες οι οποίες είναι εγγεγραμμένες στο μητρώο του Εθνικού Συστήματος Διαπίστευσης. Αυτές οφείλουν να ελέγχουν αυστηρά τουλάχιστον μια φορά τον χρόνο όλα τα μηχανήματα-παιχνίδια, ενώ είναι στην ευχέρεια τους να διενεργούν και έκτακτους ελέγχους χωρίς να έχουν ειδοποιήσει τον ιδιοκτήτη του λούνα παρκ. Φυσικά, κάθε ιδιοκτήτης οφείλει να διενεργεί τακτικές συντηρήσεις στα μηχανήματα παιχνίδια – πράγμα το οποίο μέχρι στιγμής δεν γνωρίζουμε αν είχε γίνει στο λούνα παρκ της Χαλκιδικής. Δεδομένου ότι το λούνα παρκ είναι περιοδεύον, θα έπρεπε να γίνεται έλεγχος των μηχανημάτων του σε κάθε σταθμό του. Δεν γνωρίζουμε παράλληλα αν το μηχάνημα λειτουργούσε με μεγαλύτερη ταχύτητα από την επιτρεπόμενη.
Για να κριθεί ένα λούνα παρκ ασφαλές, πρέπει να διενεργεί τακτικούς ελέγχους και να διαθέτει μία σειρά από διαπιστεύσεις, αρχεία λειτουργίας και συντήρησης, τεχνικούς φακέλους και όλες τις εκθέσεις τεχνικών ελέγχων. Πρέπει επίσης να διαθέτει πιστοποιημένο προσωπικό και όπου απαιτείται αδειοδοτημένο προσωπικό. Στο Αρχείο Λειτουργίας, Συντήρησης και Συμβάντων πρέπει να καταγράφονται όλα τα γεγονότα που επηρεάζουν τη λειτουργία και την ασφάλεια της διάταξης ψυχαγωγίας ή της σχετικής υποστηρικτικής εγκατάστασης, καθώς και τα ατυχήματα ή τα παραλίγο ατυχήματα κατά τη λειτουργία της διάταξης σε επιβαίνοντες, στο κοινό ή στο απασχολούμενο προσωπικό. Αρμόδια αρχή για την παρακολούθηση της ορθής εφαρμογής ορίζεται η Διεύθυνση Πολιτικής Ποιότητας της Γενικής Γραμματείας Βιομηχανίας, η οποία μεριμνά για την ανάρτηση στην ιστοσελίδα της των αναγνωρισμένων φορέων ελέγχου για τον τεχνικό έλεγχο των διατάξεων ψυχαγωγίας και των σχετικών εγκαταστάσεων στους χώρους αναψυχής.
Μην ξεχνάμε πως μερικές μέρες πριν από τον θάνατο του 19χρονου, ένα 8χρονο κορίτσι έχασε τη ζωή του αφού πνίγηκε στην πισίνα της κατασκήνωσής της, επίσης στη Χαλκιδική, με το παιδί να βρίσκεται έως και τρεις ώρες νεκρό στον πάτο. Η άδεια της κατασκήνωσης ανακλήθηκε από την Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας τη Δευτέρα, ωστόσο αφορά στη φετινή κατασκηνωτική περίοδο, η οποία και εκπνέει εντός των επόμενων ημερών.
Από επιτόπιο έλεγχο στην κατασκήνωση, προέκυψε πως το άτομο που είχε οριστεί ως υπεύθυνο για τη συμμόρφωση της λειτουργίας των δύο πισίνων, με τις σχετικές υγειονομικές και τουριστικές διατάξεις, δεν είχε προσληφθεί από την ιδιοκτήτρια εταιρεία για το έτος 2024 και δεν είχε οριστεί άλλος υπεύθυνος. Μία από τις παρατυπίες που είδε ο διορισμένος πραγματογνώμονας είναι το κενό ανάμεσα στους θάμνους που χρησιμοποιούνταν για την περίφραξη της πισίνας, η οποία θα έπρεπε κανονικά να έχει περιφραχθεί με κάγκελα ύψους 1,20 μ. Στην περίφραξη υπάρχουν κενά – μπορεί δηλαδή άνετα να περάσει ένα μικρό παιδί από αυτά. Ακόμα, υπάρχει ένα κολωνάκι περίπου 50 εκατοστών δίπλα στη διπλή πόρτα εισόδου, από όπου μπορεί εύκολα να πατήσει και να μπει ένα μικρό παιδί.
Στην πισίνα που βρέθηκε νεκρό το κορίτσι, πέραν του ότι δεν υπήρχε ναυαγοσώστης, δεν υπήρχαν σωσίβια αλλά και το απαιτούμενο κοντάρι και δεν υπήρχε η σήμανση για τα βάθη της. Η πισίνα είχε μέγιστο βάθος τα 2.40 μέτρα και η κλίση της ξεκινούσε από τα 90 εκατοστά. Ήταν δηλαδή μία πισίνα φτιαγμένη για ενήλικες και όχι για παιδιά δημοτικού.