Μπορείτε να τον βρείτε παντού. Τρέχει για όλα και αγωνίζεται για τα δικαιώματα πολλών ανθρώπων. Ο Γιώργος Κουνάνης είναι στέλεχος του Τμήματος Σεξουαλικού Προσανατολισμού και Ταυτότητας Φύλου στο Ελληνικό Παρατηρητήριο των Συμφωνιών του Ελσίνκι. Το ΕΠΣΕ ασχολείται εκτός των άλλων και με εθνοτικές και θρησκευτικές μειονότητες, Μουσουλμάνους Έλληνες της Θράκης, Πομάκους, πρόσφυγες, μετανάστες, που αναζητούν ιθαγένεια ή άσυλο. Είναι εκεί για οτιδήποτε πέφτει στην αντίληψή τους από ομάδες του πληθυσμού που υφίστανται καταπίεση, σε σύγκριση με την πλειοψηφούσα ομάδα, για παράδειγμα σε περιπτώσεις αντισημιτικού μίσους.
Γεννήθηκα με αυτό το πάθος και την ανάγκη να φέρω θετική αλλαγή, από την ίδια μου την οικογένεια. Με τον μπαμπά μου τρέχαμε σε διάφορα πρότυπα κέντρα για άτομα με αναπηρίες κι από μικρός, καθάριζα τουαλέτες των παιδιών αυτών. Από πολύ μικρή ηλικία που άρχισα να καταλαβαίνω «την εαυτή μου», άρχισα να αλλάζω πράγματα, να παρεμβαίνω. Ειδικά κι όταν έγινα πιο δραστήριο μέλος της κοινωνίας, στα 19 μου, που έκανα το coming out. Αλλά από πριν παρατηρούσα τα κακώς κείμενα, δεν τα έβαζα όμως σε λέξεις, γιατί δεν είχα την κατάλληλη γνώση, ώστε να στοιχειοθετήσω αυτό που βίωνα, τους αποκλεισμούς, τις διακρίσεις και την περιθωριοποίηση.
Λιθαράκι, λιθαράκι, γέμισε το «ποτήρι της οργής» και είπα ότι δεν αντέχω άλλο. Θα κάνω ό,τι μπορώ για να επιφέρω θετική αλλαγή. Είχα μια τεράστια ευαισθητοποίηση από αυτό το πλαίσιο και όλα αυτά μπήκαν μέσα μου και με κινητοποίησαν -μετά από το bullying που έχω υποστεί σε όλη μου την ζωή- και είπα ότι δεν θα νικήσει αυτό. Προσπάθησα να οργανωθώ και να βρω κόσμο αλληλέγγυο που μοιράζεται τις ίδιες ιδέες και όραμα μαζί μου για να προσπαθήσουμε για το καλύτερο δυνατό σε αυτόν τον τόπο.
Δεν αποκλείουμε κανέναν. Δεν υπάρχουν μόνο οι γκέι, είναι πολλοί αυτοί που αποκλείονται. Στην ουσία, οποιοσδήποτε εκφεύγει από το στερεοτυπικό καλούπι ετεροφυλόφιλου και cis που επιβάλλεται από την πυρηνική δομή της πατριαρχικής οικογένειας και του ετεροκανονικού cis σεξιστικού προτύπου.
Σε έναν τόπο που καταδιωκόμαστε από τους πάντες, έχουμε από τη μία τους φασίστες που μας κυνηγάνε κι από την άλλη το κράτος, που μπορεί να σε αποσιωπήσει, όταν το θελήσει. Σαν να μην έφταναν όλα αυτά, είναι και ο ανταγωνισμός μέσα στις ίδιες τις κοινότητες.
Το ΕΠΣΕ δεν είναι μία ΜΚΟ που πηγαίνει χέρι-χέρι με το σύστημα ή που θέλει να χαϊδεύει τα αυτιά του κράτους. Ούτε θέλει να αποσιωπά ή να μην βλέπει όλα αυτά που έχει υποσχεθεί το κράτος και δεν πραγματοποιεί. Συνέχεια πηγαίνουμε ενδίκως ενάντια σε παραλείψεις του κράτους, φροντίζουμε να τοποθετούμαστε δημοσίως ενάντια σε στάσεις που καταπιέζουν τα δικαιώματα των ανθρώπων.
Φροντίζουμε τα κανάλια επικοινωνίας μας να είναι μέσω γνωστών δικτύων, για να κρατούμε δικλίδες ασφαλείας, ώστε να μπορεί να συνεχίσει η λειτουργία μας για την προστασία των δικαιωμάτων όλων των μειονοτικών ομάδων. Ως κοινωνία των πολιτών, αντιλαμβανόμαστε το κράτος ως προέκτασή μας και ως εντολοδόχο μας και φροντίζουμε να του υπενθυμίζουμε για ποιους βρίσκεται εκεί. Ο ΣΥΡΙΖΑ, πριν γίνει κυβέρνηση, ήταν στο πλευρό των μειονοτικών ομάδων. Μιλούσε για ισότητα στον γάμο, για παιδοθεσία, το σύμφωνο συμβίωσης, για το οποίο ασκούσαμε πιέσεις, όμως ακόμη δεν προσφέρει απόλυτη ισότητα.
Σε έναν τόπο που καταδιωκόμαστε από τους πάντες, έχουμε από τη μία τους φασίστες που μας κυνηγάνε κι από την άλλη το κράτος, που μπορεί να σε αποσιωπήσει, όταν το θελήσει. Σαν να μην έφταναν όλα αυτά, είναι και ο ανταγωνισμός μέσα στις ίδιες τις κοινότητες, γιατί προσπαθεί η καθεμία να δείξει ποια είναι πιο αλληλέγγυα, πιο μάχιμη, πιο δικτυωμένη ή φέρνει περισσότερα αποτελέσματα. Είχε γίνει κάποτε μια προσπάθεια να δικτυωθούν όλες οι οργανώσεις, αλλά ήταν παταγώδης αποτυχία, γιατί μπήκαν μέσα τα κόμματα και έκαναν κομματική προπαγάνδα που κατέστρεψε την agenda συνεργασίας. Πολλά άτομα σταμάτησαν να νιώθουν ασφαλή να εκφραστούν εκεί μέσα κι έτσι δημιουργήθηκε ένα δίκτυο ως πλατφόρμα επικοινωνίας μόνο των ΛΟΑΤΚΙ+ οργανώσεων της Ελλάδας που ευελπιστούμε να γίνει ομοσπονδία και να έχουμε μια συλλογική φωνή.
Το Athens Pride κατηγορήθηκε για τρανσφοβικό λόγο και απουσία τρανς μέλους στην επιτροπή. Υπήρχαν άτομα που το εκπροσωπούσαν θεσμικά και έβγαζαν ένα πολύ κακοποιητικό λόγο. Δημιουργήθηκαν πολλές αντιδράσεις από τις οργανώσεις, κυρίως από το Σωματείο Υποστήριξης Διεμφυλικών ατόμων (ΣΥΔ) και το QueerTrans. Έγιναν αμοιβαίες υποχωρήσεις από τότε, με σκοπό τη δημιουργία κοινοτικού πλαισίου λειτπυργίας που προκύπτει από την κοινότητα με συμμετοχή της κοινότητας, ώστε να επανοικοδομηθούν γέφυρες που είχαν γκρεμιστεί, αλλαγές προσώπων, αλλά και πρωτοβουλίες προς την σωστή πλευρά της ιστορίας.
Φέτος, θα γίνει Pride Week με διάφορες εκδηλώσεις ολόκληρη την εβδομάδα και μάλιστα στο Σύνταγμα. Επιτέλους, γιατί ο Δήμαρχος μας το είχε υποσχεθεί προφορικά από πέρυσι.
Αν είχα ένα μαγικό ραβδί, θα εξαφάνιζα την έλλειψη αλληλεγγύης και τον ατομικισμό. Την έλλειψη συλλογικής συνείδησης του συνανήκειν και του συνεργάζεσθαι και τον ανταγωνισμό, μέσα στο καπιταλιστικό πλαίσιο, από το οποίο ίσως προκύπτουν κι όλα τα υπόλοιπα.
Με την κρίση ενδυναμώθηκε η αίσθηση της ανασφάλειας και όταν ο άνθρωπος νιώσει ανασφαλής, στρέφεται πολύ στον εαυτό του και στον πολύ στενό του κύκλο που θα τον κρατήσει ασφαλή. Βλέπει έναν άνθρωπο να καταρρέει στον δρόμο κι εκείνη την ώρα δεν θα στρέψει το κεφάλι για να βοηθήσει, αλλά θα ενδυναμωθεί, γιατί είναι σε καλύτερη θέση από εκείνον. Μιλάω πάντα για το ασυνείδητο επίπεδο σκέψης. Φυσικά υπάρχουν και πάρα πολλά εξαίρετα παραδείγματα, αλλά δεν πιστεύω ότι είναι ο μέσος όρος, αυτός του «ωχ αδερφέ» που δεν τον νοιάζει που μια τρανς γυναίκα σκοτώθηκε χτες στον δρόμο, απλά γιατί δεν επηρεάζει την ζωή του. Δεν τον νοιάζει που μια γυναίκα βιάστηκε, συνεχίζει να πίνει την φραπεδούρα του.
Η ορατότητα οδηγεί στην κατανόηση και η κατανόηση στην αποδοχή.
Θα άλλαζα πάρα πολλά, σε ένα διαθεματικό πλαίσιο. Θα έκανα τον κόσμο να ανακυκλώνει περισσότερο, να σέβεται το περιβάλλον και τα ζώα. Θα σταματούσα την βάναυση εκμετάλλευση των ζώων και της γης από την βιομηχανία του κρέατος. Θα έφερνα ισότητα στον γάμο και το σύμφωνο, με γονεϊκά δικαιώματα και προστατευμένες τις οικογένειες με γονείς του ίδιου φύλου, στο πλαίσιο του σεβασμού στον συνάνθρωπο που είναι σχεδόν ανύπαρκτος, με χαρακτηριστικό παράδειγμα το κάπνισμα στους εσωτερικούς χώρους που καταδεικνύει την έλλειψη σεβασμού στον άλλο.
Τα δικαιώματά μου και οι ελευθερίες μου σταματούν εκεί που ξεκινούν οι ελευθερίες του άλλου. Στην ελληνική κοινωνία δεν το έχουν κατανοήσει αυτό ακόμα. Θα διαχώριζα το κράτος από την εκκλησία. Θα σταματούσα την υποχρεωτική στράτευση που είναι και υποχρεωτική στέρηση της ελευθερίας του ανθρώπου και κανένας δεν μιλάει για αυτό. Άτομα που το κράτος καταλαβαίνει ως άνδρες στερούνται υποχρεωτικά την ελευθερία τους, για να μπούνε μέσα σε μία δομή που τους προάγει μια εθνικιστική και θρησκευτική προπαγάνδα και οτιδήποτε ξεφεύγει των προτύπων τους, τα καταπιέζει και τους διαλύει την προσωπικότητα. Θα προσπαθούσα να εξαλείψω όλες τις φασιστικές και ρατσιστικές φωνές που κηρύττουν το μίσος τους με απόλυτη έλλειψη συγκράτησης, στο πλαίσιο της ελευθερίας του λόγου.
Αλλά αναρωτιέμαι, είναι όντως ελευθερία του λόγου ή απλά έχουν ανάγκη να τροφοδοτούν ένα μίσος που θα υπάρχει συνέχεια, όσο εκφράζεται; Σκέφτομαι ότι αν άτομα σαν τον Σεραφείμ βγάζουν τέτοιους λόγους, τα άτομα που τον θεωρούν πρότυπο για εκείνους, ενδυναμώνονται και παθιάζονται περισσότερο. Μπορεί να διαπράξουν ένα έγκλημα κατά ενός ατόμου ΛΟΑΤΚΙ+. Οι γονείς μπορεί να πετάξουν το παιδί τους απ’ το σπίτι. Οι βουλευτές να το αποκλείσουν από μια νομοθεσία ισότητας. Αν κάποιοι δουν ένα ζευγάρι που δεν είναι ετερόφυλο, μπορεί να του επιτεθούν λεκτικά, ψυχολογικά ή σωματικά. Ή να το σκοτώσουν, στην χειρότερη.
Ο Γιώργος έχει ακόμη εκπροσωπήσει στην ΙLGA Europe την ομάδα ΛΟΑΤ ΑμεΑ, που προσεγγίζει τα δικαιώματα από την διασταύρωση της αναπηρίας και των LGBT ατόμων. Μια άλλη ομάδα στην οποία ανήκει είνας αυτή της LGBT+ Allies Against Islamophobia, μια διαθεματική προσέγγιση για τα δικαιώματα που αφορά στα LGBT+ άτομα και την ισλαμοφοβία, η οποία έχει ανέβει πάρα πολύ στην Ελλάδα μετά την έλευση των προσφύγων και των μεταναστών. Η λίστα δεν τελειώνει, γιατί είναι και εθελοντής στο Athens Pride κάθε χρόνο, συν την ομάδα LGBTQI+ Employment Support για εργασιακή υποστήριξη σε χώρους που κυριαρχεί ο σεξισμός, η ομοφοβία, η αμφιφοβία και η τρανσφοβία.