«Ο άνθρωπος είναι η απάντηση όποια και αν είναι η ερώτηση». Η φράση αυτή ανήκει στον André Breton ενώ τα τέσσερα τελευταία χρόνια αποτελεί το μότο μιας κοινωνικής συνεταιριστικής επιχείρησης. Οι Νέοι ορίζοντες δραστηριοποιούνται κυρίως στον τομέα της δημιουργίας – συντήρησης κήπων και εξωτερικών περιβαλλόντων χώρων καθώς και στην παροχής υπηρεσιών καθαριότητας σε κτιριακές εγκαταστάσεις, η έδρα τους βρίσκεται στο κέντρο της Αθήνας και αποτελούν ένα νέο μοντέλο επιχειρηματικότητας στην Ελλάδα, αφού δεν τους ενώνει ένας αγώνας ενάντια στον κοινωνικό αποκλεισμό
Το κυριότερο χαρακτηριστικό της επιχείρησης είναι πως αποτελείται από ανθρώπους που θέλουν να κάνουν μια νέα αρχή, που δυσκολεύονται να βρουν μια θέση στην αγορά εργασίας, όχι μόνο στην τρέχουσα οικονομική συνθήκη, αλλά εξαιτίας του στίγματος που τους ακολουθεί.
Οι Νέοι Ορίζοντες ιδρύθηκαν το 2014 και είναι αποτέλεσμα του προγράμματος ΤΟΠΕΚΟ (τοπικές δράσεις για ευάλωτες ομάδες) με τίτλο «Δίκτυο για τη κοινωνική και επαγγελματική επανένταξη», το οποίο δημιουργήθηκε προκειμένου άνεργοι αποφυλακισμένοι και αποφυλακισμένες να προετοιμαστούν για την αγορά εργασίας.
Αρχικά αφορούσε 60 αποφυλακισμένους οι οποίοι δέχθηκαν ολοκληρωμένες υπηρεσίες εκπαίδευσης και συμβουλευτικής ώστε να δημιουργηθεί μια τέτοιου είδους επιχείρηση. «Αποτελούμε το μοναδικό αποτέλεσμα του συγκεκριμένου προγράμματος σε όλη τη χώρα. Η αλήθεια είναι πως αρχικά είχαμε επιχειρηματικό πλάνο για σαπωνοποιία, αλλά τελικά, εφόσον δεν είχαμε ούτε για τα εισιτήριά μας, η πραγματικότητα μας προσγείωσε και επιλέξαμε τη δράση της καθαριότητας γιατί είναι παντού απαραίτητη και έχει φτηνά εργαλεία» εξηγεί ο Πρόεδρος της, Παναγιώτης Φραγκιάς.
Ξεκίνησαν 10, έγιναν 7 , έμειναν 2 και τώρα μετράνε 17 μέλη, αλλά εργάζονται συνολικά 30 άτομα. Ποιο είναι το βασικό κριτήριο για να βρεθεί κάποιος στην ομάδα τους; «Εκείνος που έρχεται να δουλέψει σε εμάς να είναι συνεπής απέναντι σ’ αυτό που κάνει και να έχει τη πρόθεση να παραμείνει μακριά από τις κακές προηγούμενες συνήθειες του που τον οδήγησαν στον εγκλεισμό. Και πως μαθαίνουν γι’ αυτούς; «Από τη δικτύωση μας, αλλά κυρίως επειδή η συγκεκριμένη Κοιν.Σ.Επ. με αυτή τη μορφή που υφίσταται, αποτελεί το μοναδικό παράδειγμα στην Ελλάδα και το τρίτο στην Ευρώπη».
Η ομάδα τους είναι επίσης ανοιχτή και σε μονογονεϊκές οικογένειες, σε απεξαρτημένα άτομα, σε μακροχρόνια άνεργους, ημεδαπούς και αλλοδαπούς και γενικά, σε ανθρώπους που έχουν ανάγκη και όρεξη για δουλειά.
Αντιμετώπισαν γραφειοκρατικές και οικονομικές δυσκολίες, αλλά και επικοινωνίας μεταξύ τους, εφόσον όλοι τους προέρχονται από διαφορετικές και συνήθως δύσκολες καταστάσεις. «Τις διαχειριστήκαμε με υπομονή και επιμονή εφόσον ήμασταν αποφασισμένοι να το κάνουμε και η αλήθεια είναι πως δεν είχαμε και πολλές επιλογές. Γνωρίζαμε ότι αν αυτό το εγχείρημα καταφέρει να επιβιώσει σ’ αυτή τη χώρα θα αποτελούσε μια παρακαταθήκη για τους επόμενους. Νιώθαμε πως είμαστε οι σκαπανείς και αυτό μας έδινε ώθηση να συνεχίσουμε».
Η Επάνοδος, το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο, το Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής και το Κέντρο Ερευνών για Θέματα Ισότητας είναι φορείς που τους στήριξαν και τους έδειξαν εμπιστοσύνη από τα πρώτα τους βήματα. «Είμαστε ικανοποιημένοι που μέσα στα χρόνια λειτουργίας μας όλο και περισσότεροι ιδιωτικοί και δημόσιοι φορείς δείχνουν τη διάθεση να συνεργαστούμε και να γίνουν αρωγοί στη προσπάθεια μας για την άρση των στερεοτύπων και του κοινωνικού αποκλεισμού».
Κι αν κρατάνε κάποιο σχόλιο για τη δουλειά τους αυτό είναι της υπεύθυνης προμηθειών του Γεωπονικού Πανεπιστημίου: «Καταλήξαμε στους Νέους Ορίζοντες, όταν ενημερωθήκαμε ότι τα μέλη τους είναι στη διαδικασία κοινωνικής επανένταξης. Είπαμε ότι αυτό το βήμα πρέπει να το κάνει ένα δημόσιο πανεπιστήμιο. Είμαστε πολύ ευχαριστημένοι και δεν υπάρχουν προβλήματα. Παλιότερα οι φοιτητές έκανα διαμαρτυρίες για τις εργασιακές συνθήκες στη καθαριότητα. Σήμερα δεν υπάρχει αυτό και θεωρούμε ότι είναι μια λύση για το δημόσιο και ιδιωτικό τομέα στη καθαριότητα, αρκεί να ξέρουμε ότι μια Κοιν.Σ.Επ. έχει κοινωνικούς σκοπούς και δε κρύβονται συμφέροντα».
Όραμά τους είναι αυτό το μόρφωμα να είναι υγιές, λειτουργικό και να ενεργεί συλλογικά, με ό,τι αυτό συνεπάγεται. Με αυτό τον τρόπο άλλωστε θα μπορέσουν να προσφέρουμε θέσεις εργασίας σε συγκεκριμένες ευάλωτες ομάδες, που έτσι κι αλλιώς έχουν υποστεί αποκλεισμό από την αγορά. «Προσωπικά, αν δεν προερχόμουν από αυτές τις ομάδες και κάτω από τις δύσκολες αυτές συγκυρίες δε θα δημιουργούσα Κοιν.Σ.Επ με τη συγκεκριμένη δράση. Δεν υπάρχουν και ούτε υπήρξαν φορο-ελαφρύνσεις ούτε άλλες διευκολύνσεις όπως χρηματό-οικονομικά εργαλεία ή προγράμματα προς στήριξη οποιασδήποτε μορφής. Αντιμετωπιζόμαστε σαν μια συμβατική ιδιωτική επιχείρηση και προσπαθούμε με κόπο να ανταπεξέλθουμε στις οικονομικές απαιτήσεις της εποχής» κατά τον Παναγιώτη Φραγκιά.
Ιδανικά, όσον αφορά στην εξέλιξη της πρωτότυπης για τα ελληνικά -κι όχι μόνο- δεδομένα επιχείρησης, υπάρχει η δυνατότητα να προβεί η ομάδα σε υπηρεσίες συμβουλευτικής «η οποία όταν, εκτός από επιστημονική, έχει μια πιο βιωματική προσέγγιση μπορεί να φέρει κοντά άτομα τα οποία αντιμετωπίζουν ζητήματα εμπιστοσύνης απέναντι στις κοινωνικές υπηρεσίες».
Με τη δημιουργία μιας ανθρωποκεντρικής επιχείρησης που θα στηρίζεται στην ομαδική προσπάθεια για το κοινό καλό και τη δημιουργία σχέσεων αλληλεγγύης και αμοιβαίας εμπιστοσύνης, τα ιδρυτικά μέλη της οραματίστηκαν την αφετηρία της επαγγελματικής τους σταδιοδρομίας. «Αναλαμβάνουμε υπεύθυνα αρχικούς – γενικούς καθαρισμούς ή καθαρισμούς αποκατάστασης σε επαγγελματικούς και ιδιωτικούς χώρους: οικίες, γραφεία, ιδιωτικά αλλά και δημόσια κτίρια, καταστήματα, εργοστάσια, οργανισμούς, παρέχοντας υψηλών προδιαγραφών υπηρεσίες καθαριότητας και εξειδικευμένες λύσεις για τη συντήρηση των χώρων σας. Αναλαμβάνουμε επίσης τη δημιουργία ή τη συντήρηση κήπων και εξωτερικά περιβαλλόντων χώρων: μελέτη – κατασκευή – συντήρηση εσωτερικών και εξωτερικών κήπων, καθαρισμούς κήπων, διαμόρφωση και συντήρηση χώρων πρασίνου, καθαρισμό και αποψίλωση χέρσων εκτάσεων και οικοπέδων, επαγγελματικών χώρων, εργοστασίων, εξωτερικών χώρων».
Και όπως φαίνεται από το βήμα που έκανε, ο πρόεδρος της επιχείρησης πιστεύει πως η κοινωνική οικονομία είναι μια αναγκαία συνθήκη ανεξαρτήτως οικονομικής κρίσης, ανεξαρτήτως περιόδου. «Πιστεύω ότι η υγιής δημιουργία κοινωνικής οικονομίας , με κοινωνικό σκοπό, μπορεί να φανεί χρήσιμη στη κοινωνία, στην οικονομία της χώρας, στην ομάδα και την ιδέα του συλλογικού σκοπού, αλλά και μεμονωμένα στο άτομο, εφόσον μέσα από τους άλλους εξελισσόμαστε και εμείς οι ίδιοι».