φωτογραφία: Γεράσιμος Κολαΐτης.
Το Kyma Project της Αγγελικής Μητροπούλου στόχο έχει να πετύχει την ισότητα, την προσβασιμότητα και τη συμπερίληψη όλων των ατόμων, ανεξαρτήτως αναπηρίας, σε χώρους τέχνης αλλά και την ενασχόληση τους με την τέχνη και κυρίως με τον σύγχρονο χορό. Αν και το Kyma Project υπάρχει μόλις ένα χρόνο ήρθε δυναμικά για να διεκδικήσει αυτό που για τους αρτιμελείς θεωρείται αυτονόητο, την συμπερίληψη. Η Αγγελική Μητροπούλου απαντά στις ερωτήσεις της Popaganda για το Kyma που θέλει να μας παρασύρει όλους στη δίνη του χορού.
Με ποια αιτία/αφορμή ξεκίνησε το Kyma Project; Η ανάγκη που δημιούργησε το Kyma Project είναι η ίση πρόσβαση των ατόμων με αναπηρία στις τέχνες και ειδικότερα στον χώρο του χορού. Οι ευκαιρίες για συμμετοχή σε εκπαιδευτικά σεμινάρια, μαθήματα ή καλλιτεχνικές ομάδες είναι μηδαμινές καθότι δεν υπάρχουν προσβάσιμοι χώροι ή δεν υπάρχει ενημέρωση για τις κατάλληλες πρακτικές ώστε να συμπεριληφθούν όλοι. Ακόμα και η δυνατότητα παρακολούθησης παραστάσεων είναι εξαιρετικά περιορισμένη για τους ίδιους λόγους.
Η αφορμή ήταν η συμμετοχή μας στο πρόγραμμα υποτροφιών και ενδυνάμωσης ικανοτήτων START-Create cultural change που έκανε το ξεκίνημα αυτό δυνατό.
; «Η ανάγκη που δημιούργησε το Kyma Project είναι η ίση πρόσβαση των ατόμων με αναπηρία στις τέχνες και ειδικότερα στον χώρο του χορού», φωτ. Κώστας Χατζόγλου.
Τι είναι το Kyma Project; Το Kyma Project είναι μια πλατφόρμα συμπεριληπτικού χορού. Με απλά λόγια διοργανώνουμε δράσεις που έχουν σχέση με τον χορό και την κίνηση οι οποίες είναι προσβάσιμες για όλους ανεξαρτήτως αναπηρίας, φυλής, ηλικίας ή οποιουδήποτε άλλου διαχωρισμού. Οι δράσεις μας γίνονται σε προσβάσιμο χώρο με προσβάσιμο περιεχόμενο.
Ποιες οι μέχρι τώρα δράσεις σας; Πώς έχει ανταποκριθεί το κοινό; Οι δράσεις μας ξεκίνησαν τέλος του 2017 με το dance-video «Different Pulses» που γυρίστηκε στην Γερμανία στο οποίο συμμετείχαν χορευτές με σύνδρομο down, κωφοί χορευτές και χορευτές χωρίς αναπηρία. Στην συνέχεια τον Ιανουάριο του 2018 ξεκινήσαμε την παραγωγή της παράστασης συμπεριληπτικού χορού «Mandis» που ολοκληρώθηκε και παρουσιάστηκε τον Μάιο. Tον Μάιο επίσης πραγματοποιήθηκε στην Καλών Τεχνών το «KYMA Festival» το πρώτο διεθνές φεστιβάλ αφιερωμένο στον συμπεριληπτικό χορό στην Αθήνα. Παράλληλα διοργανώνουμε είτε ανεξάρτητα είτε σε συνεργασία με άλλους οργανισμούς σεμινάρια κίνησης για μικτά γκρουπ. Εξίσου σημαντικές για εμάς είναι η ανταλλαγή καλών πρακτικών και η δημιουργία ενός δικτύου συνεργατών εντός και εκτός Ελλάδος. Για τον λόγο αυτό συμμετέχουμε σε διεθνή προγράμματα κοινωνικό-πολιτιστικού χαρακτήρα. (π.χ Erasmus, Changemakerxchange). Αυτόν τον καιρό, χάρη και στο βραβείο ανάπτυξης που μας δόθηκε από το Κοινωφελές Ιδρύματος Ιωάννη Σ. Λάτση στο πλαίσιο του προγράμματος START – Create Cultural Change, σχεδιάζουμε το Φεστιβάλ για το 2019 και παράλληλα οργανώνουμε διάφορα σεμινάρια κίνησης εντός και εκτός Αττικής.
Η ανταπόκριση του κοινού ήταν αρκετά μεγαλύτερη από ότι περιμέναμε γεγονός που μας χαροποιεί ιδιαίτερα. Τόσο στα εργαστήρια όσο και στο φεστιβάλ οι συμμετοχές ξεπέρασαν τις προσδοκίες μας. Η ανταπόκριση αυτή επιβεβαιώνει την ανάγκη ύπαρξης τέτοιων πρωτοβουλιών και μας πεισμώνει να συνεχίσουμε ξεπερνώντας τις δυσκολίες.
«Στις δράσεις μας χρησιμοποιούμε υπηρεσίες προσβασιμότητας όπως διερμηνεία στην νοηματική, ακουστική περιγραφή, εκτυπώσεις σε γλώσσα Braille κλπ ανάλογα με τις ανάγκες κάθε φορά ώστε να υπάρχει συμπερίληψη όλων των συμμετεχόντων ή θεατών. Επίσης πρέπει να εξασφαλίζεται και η πρόσβαση στο χώρο της εκδήλωσης»
Η συμπερίληψη τι περιλαμβάνει; Σε ποιο επίπεδο στην Ελλάδα έχουμε κουλτούρα συμπερίληψης; Αρχικά η συμπερίληψη δεν έχει να κάνει μόνο με την αναπηρία, για παράδειγμα οι υπότιτλοι στα ελληνικά σε μια ξενόγλωσση ταινία είναι ο τρόπος να συμπεριληφθούν και οι Έλληνες στην παρακολούθηση της. Είναι πρακτικές, εργαλεία ή ακόμα και συμπεριφορές με σκοπό να συμπεριλαμβάνονται όλοι και όλες. Πιο συγκεκριμένα όμως στις δράσεις μας χρησιμοποιούμε υπηρεσίες προσβασιμότητας όπως διερμηνεία στην νοηματική, ακουστική περιγραφή, εκτυπώσεις σε γλώσσα Braille κλπ ανάλογα με τις ανάγκες κάθε φορά ώστε να υπάρχει συμπερίληψη όλων των συμμετεχόντων ή θεατών. Επίσης πρέπει να εξασφαλίζεται και η πρόσβαση στο χώρο της εκδήλωσης με κατάλληλες υποδομές όπως ράμπες, αναβατόρια, κατάλληλους χώρους υγιεινής, σωστή σήμανση κλπ. Αυτό είναι και το βασικότερο πρόβλημα. Οι χώροι που πληρούν αυτά τα κριτήρια είναι ελάχιστοι. Οι χώροι που πληρούν αυτά τα κριτήρια και μπορούν να φιλοξενήσουν και δράσεις χορού είναι ακόμα λιγότεροι. Οπότε προσωπικά πιστεύω ότι η κουλτούρα συμπερίληψης γενικότερα και συμπερίληψη στις τέχνες ειδικότερα στην Ελλάδα είναι σε πολύ χαμηλό επίπεδο διότι από την μία πλευρά η πρόβλεψη είναι σχεδόν ανύπαρκτη και από την άλλη πολλές φορές όπου υπάρχει πρόβλεψη ή ακόμα και νομική υποχρέωση δεν τηρείται. Ευτυχώς όμως σιγά σιγά αυτό αρχίζει και βελτιώνεται και ελπίζουμε και εμείς όπως και άλλοι οργανισμοί να εντείνουμε αυτή την αλλαγή.
Ποια εμπόδια έχετε συναντήσει ως Kyma Project και πώς τα έχετε ξεπεράσει; Όπως ανέφερα και παραπάνω το βασικό μας εμπόδιο είναι η έλλειψη πραγματικά προσβάσιμων χώρων και πίσω από αυτό κρύβεται και η νοοτροπία του «δεν επηρεάζει εμένα άρα δεν με νοιάζει» που είναι κάτι που αντιμετωπίζουμε συχνά. Παράλληλα το να κάνεις μια καθολικά προσβάσιμη δράση και πόσο μάλλον ένα φεστιβάλ έχει εξαιρετικά μεγάλο κόστος και προς το παρόν οι πόροι μας είναι περιορισμένοι. Όλα τα παραπάνω μας κάνουν να προσαρμοζόμαστε, να ψάχνουμε δημιουργικές λύσεις και να επενδύουμε σε συνεργασίες. Ομολογώ ότι δεν είναι πάντα εύκολο να ξεπεράσουμε τα εμπόδια και υπάρχουν έντονες στιγμές απογοήτευσης όμως επειδή πιστεύουμε πολύ στον κοινωνικό αντίκτυπο των δράσεων μας θα συνεχίσουμε να παλεύουμε για μια πιο ανοιχτή και πιο δημιουργική κοινωνία.