Η χώρα, εκείνη η χώρα τέλος πάντων που δεν αναστενάζει στις παραλίες και βρίσκει λίγο χρόνο για να παρακολουθήσει τι συμβαίνει σε αυτούς τους αμήχανους Ολυμπιακούς του Ρίο, μαθαίνει τις τελευταίες μέρες σκοποβολή. Για να συμμετάσχει στους εορτασμούς του διπλού μεταλλίου, το οποίο θα κουβαλήσει στις αποσκευές του το σεμνό κορίτσι με το υπέροχο χαμόγελο, η Άννα Κορακάκη. Όσοι πρακολουθούν βέβαια στενά τα ολυμπιακά αθλήματα θα έλεγαν λίγες μέρες πριν, πριν ξεκινήσουν οι 31οι Ολυμπιακοί Αγώνες, ότι οι μεγάλες μας ελπίδες για βάθρο είναι τα δύο κορίτσια του επί κοντώ: η πολύ φορμαρισμένη Κατερίνα Στεφανίδη (ήδη πρωταθλήτρια Ευρώπης φέτος) και η έμπειρη Νικόλ Κυριακοπούλου που δυστυχώς ταλαιπωρείται από τραυματισμούς.
Οι συνθήκες ασφαλώς είναι διαφορετικές. Η φρενίτιδα που συνόδευε τις ελληνικές συμμετοχές στον στίβο, από τη χρυσή κούρσα της Πατουλίδου στη Βαρκελώνη το 1992 μέχρι την πικρή προσγείωση εν μέσω σκιών το «δικό μας καλοκαίρι» του 2004, δεν υπάρχει πια. Καλύτερα θα πει κάποιος, γλιτώνουμε το εθνικοπατριωτικό πανηγύρι, τις αμετροεπείς δηλώσεις για «ξεχωριστό DNA», την πανάκεια της διάκρισης με κάθε κόστος. Αυτή όμως είναι μόνο η μία πλευρά. Όταν τα φώτα πια δεν είναι εκτυφλωτικά, όταν η δημοσιότητα λοξοδρομεί, απομακρύνονται και οι χορηγοί, οι συνθήκες προετοιμασίας γίνονται πιο δύσκολες, οι αθλητές-μοναχικοί λύκοι παλεύουν πραγματικά μόνοι τους. Τι λένε τα δύο κορίτσια με τα θαυματουργά κοντάρια;
«Η αλήθεια είναι ότι λόγω των δύσκολων οικονομικών συγκυριών που διανύει η Ελλάδα τα τελευταία χρόνια αλλά και γενικότερα λόγω των οικονομικοκοινωνικών εξελίξεων παγκοσμίως το ενδιαφέρον και ο ενθουσιασμός προς τον αθλητισμό έχει μειωθεί αρκετά. Προσωπικά, το άλμα επί κοντώ το κάνω για τον εαυτό μου και δεν με πιέζει κάτι πέρα από την ίδια μου τη θέληση να πετύχω. Η λιγότερη δημοσιότητα που έχει ο στίβος εν γένει μπορεί να έχει “στοιχίσει” μόνο σε επίπεδο έμπνευσης και μύησης των νέων παιδιών στο άθλημα αλλά κατά τα άλλα ένας αθλητής πρέπει να επικεντρώνεται στον εαυτό του και στα αποτελέσματα του και όχι στη δημοσιότητα που υπάρχει γύρω από το όνομα του», η 26χρονη Κατερίνα Στεφανίδη φέρνει μπροστά και τον παράγοντα Κρίση. Ενώ η, 4 χρόνια μεγαλύτερή της, Νικόλ Κυριακοπούλου σημειώνει: «Οι εποχές αλλάζουν και μαζί τους ενίοτε ο τρόπος που αντιμετωπίζουμε τα πράγματα. Για μένα όλα είναι ξεκάθαρα στο μυαλό μου. Έχω στόχους, που εν μέρη τους έχω πετύχει, δεν αισθάνομαι καμία πίεση και συνεχίζω τη πορεία μου όπως την έχω σχεδιάσει. Στη προσπάθειά μου απολαμβάνω τη στήριξη πρώτα από τους δικούς μου ανθρώπους, την Πολιτεία στο μέτρο που μπορεί και από τους χορηγούς μου».
Τα ατομικά αθλήματα δεν είναι «παιχνίδια». Δε μετράει αν η μπάλα θα μπει στο καλάθι ή θα αναπαυθεί στο πλεχτό. Δεν έχει να κάνει με το αν ο αντίπαλος δε σε αφήσει να κάνεις το παιχνίδι σου ή αν ο διαιτητής πάρει κάποιες αμφισβητούμενες αποφάσεις. Ο μεγάλος αντίπαλος είναι πάντα ο εαυτός σου. Αυτόν κυνηγάς και με αυτόν κοιτάς να είσαι απόλυτα συμφιλιωμένος εκείνο το απόγευμα που καλείσαι να βγάλεις στο στάδιο όλη την επίπονη προετοιμασία. «Δεν πιστεύω ότι χρειάζεται κάποια ιδιαίτερη δουλειά στην ψυχολογία εκείνης τη μέρας. Ενας αγωνας δεν κρινει τα τελευταια 4 χρονια. Εχω παρει πολλα μετάλλια τα τελευταια 4 χρονια που επίσης κρινουν αυτα τα χρονια. Νομιζω αυτο το λαθος κανουν πολλοι αθλητες και γι’ αυτο αγχώνονται και δεν τα πανε καλα σε μεγάλες διοργανωσεις. Έχω προετοιμαστεί και προπονηθεί πολύ σκληρά όλο αυτόν τον χρόνο και νιώθω έτοιμη και δυνατή να δώσω τον καλύτερο μου εαυτό. Σίγουρα είμαι αγχωμένη αλλά έχω πάντα δίπλα μου τον σύζυγο και προπονητή μου που μου δίνει δύναμη και εμψυχώνει πριν από κάθε αγώνα. Είμαι τυχερή που είμαι υγιής και σε καλή φόρμα», λέει η Στεφανίδη κι αυτό το τελευταίο -της καλής της φόρμας- επιβεβαιώνεται από το γεγονός ότι ήταν πρώτη σε ότι διοργάνωση αγωνίστηκε τον Ιούνιο και τον Ιούλιο παίρνοντας και το χρυσό στο Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα Στιβου με 4.81. «Είμαι πολύ ευχαριστημένη από τον εαυτό μου και τις επιδόσεις μου και πιστεύω στον εαυτό μου και στις δυνατότητες μου περισσότερο από ποτέ! Όπως ανέφερα και προηγουμένως, κάνω άλμα επί κοντώ για τον εαυτό μου και όχι για να ευχαριστήσω τον κόσμο. Οι προσδοκίες που έχουν δημιουργηθεί, όχι απλά δεν με αγχώνουν αλλά μου δίνουν δύναμη και αυτοπεποίθηση να δώσω τον καλύτερο εαυτό μου. Πιστευω οτι ενα αλμα κοντα στο ρεκορ (σ.σ. 4.86 στον ανοιχτό στίβο) θα δώσει μετάλλιο στο Ριο αλλα σαφως τα υψη θα εξαρτηθουν και απο τις συνθηκες. Το μονο που μπορω να κοντρολαρω στο Ριο (οπως και σε καθε αλλο αγωνα) ειναι το τι κανω εγω. Αν στο Ριο φτασω κοντα στο ρεκορ μου θα θεωρω οτι πετυχα τον στοχο μου. Απο εκει και περα δεν μπορω να κοντρολαρω το τι θα κανουν οι αλλες αθλητριες».
Για τη Νικόλ Κυριακοπούλου τα πράγματα είναι λίγο διαφορετικά. «Η φετινή μου χρονιά δεν πήγε όπως θα το ήθελα. Είχα αλλεπάλληλους τραυματισμούς στην αγωνιστική περίοδο και αυτό δεν με άφησε να πετύχω τις επιδόσεις που είχα στόχο. Η συγκεκριμένη στιγμή του αγώνα πάντως, το μόνο που χρειάζεται είναι δύναμη και πίστη στον εαυτό σου, έτσι μόνο μπορείς να αποδώσεις τα μέγιστα. Αν με ρωτάγατε πριν 2 μήνες θα σας έλεγα “μόνο αν πάρω κάποιο μετάλλιο”. Πλέον τα δεδομένα έχουν αλλάξει πολύ για μένα και θα θεωρήσω επιτυχία να προλάβω να ξεπεράσω τον τραυματισμό μου και να καταφέρω να αγωνιστώ. Συμπληρώνω πάνω από 8 ώρες θεραπειών την ημέρα για να το πετύχω».
Κάτι που ευχόμαστε ώστε να έχουμε διπλή εκπροσώπηση στον τελικό της 19ης Αυγούστου. Από τον οποίο θα απουσιάσει η Γελένα Ισινμπάγεβα, το μεγάλο αστέρι του αθλήματος, λόγω της υπόθεσης αποκλεισμού των Ρώσων αθλητών λόγω του σκανδάλου ντόπινγκ. Έχει αξία η γνώμη των δύο αθλητριών πάνω στο ζήτημα, ειδικά αφού επηρεάζει και τον άμεσο ανταγωνισμό τους για μια διάκριση. Η Κατερίνα Στεφανίδη ξεκαθαρίζει μερικά πράγματα για την υπόθεση: «Θα ηθελα να εξηγησω τι εχει γινει, γιατι δυστυχως ο κοσμος νομιζει οτι πιαστηκαν ντοπε 2-3 ρωσοι αθλητες και για αυτο απέκλεισαν ολη την ομαδα. Στην πραγματικοτητα, βρεθηκε να εχουν παραλληλο εργαστηριο αντιντόπινγκ οι Ρωσοι. Χάνονταν δειγματα, κάτι που ειναι ανηκουστο, η αρχη ενημερωνε τους αθλητες ποτε θα ερθουν να τους κανουν κοντρολ ωστε οι αθλητες να εχουν προλαβει να “καθαρίσουν” κτλ. Βρεθηκε ενα οργανωμενο (απο την κυβερηνηση) συστημα ντοπαρίσματος. Αρα τα πραγματα ειναι λιγο πιο περίπλοκα απο οτι νομιζει ο κοσμος. Σαφως και υπαρχουν αθλητες που δεν ειναι καθαροι και σε αλλες χωρες αλλα δεν εχει υπαρξει ποτε τέτοιο οργανωμενο συστημα ντοπινγκ. Έκανα ολη αυτην την εισαγωγη για να πω οτι δεν ξερουμε (και ποτε δεν θα μαθουμε αφου τα δειγματα εξαφανίζονταν) αν η Ισινμπάγεβα,και πολλοι αλλοι αθλητες, ειναι οντως “θυματα” της ολης υποθεσης. Αυτο που εχω να πω ομως ειναι οτι αυτο ειναι τουλαχιστον μια καλη αρχη προς την καταπολεμηση του ντοπινγκ παγκοσμίως. Σαφως ειναι αδικο για τους καθαρους αθλητες, αλλα κατα τα λεγομενα της Ρωσιδας αθλητριας που ουσιαστικα “καρφωσε” τους Ρωσους, αν δεν εισαι μερος του συστηματος στην Ρωσια δεν μπορεις να εισαι στην εθνικη ομαδα. Είμαι σίγουρη πάντως ότι θα υπάρχει Ρωσίδα μέσα στο start list του αγωνίσματός μας».
Πιο περιεκτική η Νικόλ Κυριακοπούλου μένει στην ουσία. «Είχα δηλώσει κάποια στιγμή ότι η αξία μιας νίκης σε έναν αγώνα εξαρτάται από την αξία των συμμετεχόντων. Εννοούσα έβαια την “καθαρή” αξία. Αν υπάρχουν σοβαρές ενδείξεις που μπορούν να αποδειχθούν ότι γίνεται παράβαση των κανονισμών ντόπινγκ, τότε θεωρώ ότι “στο σύνολο” και όχι μεμονομένα και κατα περίσταση, η ΔΟΕ και οι Παγκόσμιες Ομοσπονδίες θα πρέπει να είναι απόλυτες και τιμωρητικές».
Υπάρχουν πολλά πράγματα που δεν ξέρουμε, ή δεν μπορούμε να φανταστούμε, για τους αθλητές των ατομικών σπορ. Που δεν έχουν τον Τύπο συνεχώς στραμμένο πάνω τους. Ας πούμε για την ακαδημαϊκή πορεία της Κατερίνας Στεφανίδη που έφυγε με υποτροφία για το Στάνφορντ με το που τελείωσε το σχολείο στην Ελλάδα. Και καταφέρνει να συνδυάζει αυτόν τον πολύ υψηλού επιπέδου πρωταθλητισμό με σπουδές σε βιολογία και ψυχολογία (κάνοντας διδακτορικό στη γνωστικη ψυχολογία). Ή σε όσα έχει περάσει φέτος η Νικόλ Κυριακοπούλου, σε όχι μια οποιαδήποτε χρονιά αλλά σε εκείνη των Ολυμπιακών. «Λίγο πριν αγωνιστώ στο Diamond League του Μονακό ένιωσα έντονες ενοχλήσεις που με ανάγκασαν να ακυρώσω τη συμμετοχή μου. Έπειτα από μια σειρά εξετάσεων με ενημέρωσαν ότι αντιμετωπίζω σοβαρό πρόβλημα τραυματισμού και συγκεκριμένα “οστικό οίδημα σκαφοειδούς οστού άκρου ποδός”. Αυτήν την περίοδο από τις 6 το πρωί μέχρι αργά το βράδυ κάνω θεραπείες. Παλεύω για το καλύτερο και πραγματικά κάνω ότι μπορώ ώστε να βρίσκομαι στο Ρίο και να καταφέρω να αγωνιστώ».
Είναι αυτός ο μοναχικός δρόμος του πρωταθλητή, «τα ζεις μόνος σου και επειδή δεν είσαι “ομάδα” με κάποιους άλλους ανθρώπους επωμίζεσαι και τις επιτυχίες και τις αποτυχίες στην πορεία σου», όπως λέει η Κατερίνα Στεφανίδη. Τι χρειάζεται όμως για να αντέξεις; «Είμαι πολύ τυχερή που από τα πρώτα μου βήματα είχα κοντά μου τους γονείς μου, οι οποίοι ως αθλητές και οι ίδιοι με πίεζαν όποτε έπρεπε και με εμψύχωναν, ενώ τα τελευταία χρόνια ο άσσος στο μανίκι μου είναι ο προπονητής μου, ο οποίος είναι όχι μόνο συναθλητής μου αλλά και σύζυγός μου. Κάθε επιτυχία μου είναι και δική του επιτυχία γιατί έχει παλέψει και εκείνος σκληρά μαζί μου γι’ αυτό. Μέχρι στιγμής, ευτυχώς, δεν έχω νιώσει να έχω στερηθεί ή θυσιάσει κάτι για χάρη του αθλήματος. Ακόμα το διασκεδάζω πολύ». Στο ίδιο μήκος κύματος και η Κυριακοπούλου. «Στα ατομικά αθλήματα, όπως ο στίβος, ο δρόμος προς την κορυφή τον διαβαίνει συνήθως μόνος του ο αθλητής. Αυτός προσπαθεί, αυτός τραυματίζεται, αυτός απογοητεύεται, αυτός νοιώθει τη μεγαλύτερη χαρά όταν τα καταφέρνει. Το απόλυτο μέγεθος των συναισθημάτων το νοιώθει μόνο αυτός. Από κοντά σίγουρα ο προπονητής και επιλεκτικά ίσως κάποια ακόμα πρόσωπα, όπως οι γονείς, ο σύντροφος και ίσως κάποιος στενός φίλος».
Η ανταπόδωση φυσικά είναι «να νιώθεις τον κόσμο κοντά σου, ειδικά στα δύσκολα». Τη φετινή χρονιά, ας μην τον χρειαστούν σε τέτοιες συνθήκες, κι ας αφεθούν μόνο να πανηγυρίσουν μαζί του…