«Στις 24 Μαρτίου 2016, ο Γιόχαν Κρόιφ (68) απεβίωσε στη Βαρκελώνη, δίπλα στην οικογένειά του μετά από μία σκληρή μάχη με τον καρκίνο. Με βαθύτατη λύπη σας ζητάμε να σεβαστείτε την ιδιωτική ζωή της οικογένειας όσο διάστημα βρίσκεται βυθισμένη στο πένθος».
Με αυτά τα λόγια η οικογένεια του ποδοσφαιρικού αστέρα της Εθνικής Ολλανδίας, του Άγιαξ και της Μπαρτσελόνα ανακοίνωσε το θάνατο του Γιόχαν Κρόιφ, του ανθρώπου που, όπως αναφέρει στην Popaganda o Αντώνης Καρπετόπουλος, «ήταν τα πάντα»: «Ήταν ένας ποδοσφαιριστής μπροστά από την εποχή του, ένας προπονητής μπροστά από την εποχή του. Ήταν ένας ιδεολόγος του επιθετικού ποδοσφαίρου».
Ο Κρόιφ εντάχθηκε στην ηλικία των 10 ετών στους μικρούς του Άγιαξ, για να ενταχθεί στη μεγάλη ομάδα το 1964, στην ηλικία των 17 ετών. Οδήγησε την ολλανδική ομάδα σε τρία συνεχόμενα κύπελλα πρωταθλητριών, την τριετία 1971-1973, με μία ομάδα που, όπως αναφέρει ο κ. Καρπετόπουλος, «δεν υπήρχε στον χάρτη». «Ο Κρόιφ αναδείχθηκε αρχηγός στον Άγιαξ σε μία εποχή που η ομάδα, αν και έδειχνε άναρχη, είχε απίστευτη οργάνωση με τις αλληλοκαλύψεις των παικτών»,λέει στην Popaganda ο Αντώνης Πανούτσος. «Ήταν ο εκφραστής του total football, κάτι το οποίο δεν το κατάφερε ο Κaiser».
Το άστρο του Κρόιφ έλαμψε και την επόμενη χρονιά, όταν κατόρθωσε να φτάσει με την Εθνική Ολλανδίας στον τελικό του Παγκοσμίου Κυπέλλου, όπου και ηττήθηκε 2-1 από την Δυτική Γερμανία. Παρά την ήττα, όλοι επρόκειτο να θυμούνται εκείνη την πορεία της Ολλανδίας και τον μεγάλο της πρωταγωνιστή.
«Ήταν ένας ποδοσφαιριστής μπροστά από την εποχή του, ένας προπονητής μπροστά από την εποχή του. Ήταν ένας ιδεολόγος του επιθετικού ποδοσφαίρου.»- Αντώνης Καρπετόπουλος
«Ο Κρόιφ ήταν το απόλυτο πρωτότυπο του ολλανδικού ποδοσφαίρου», εξηγεί ο κ. Καρπετόπουλος. «Οι Ολλανδοί εκείνη την εποχή έφτιαξαν ένα ποδόσφαιρο όπου μεγαλύτερη σημασία από τη θέση του ποδοσφαιριστή είχε η συμπεριφορά του μέσα στο γήπεδο. Οι αμυντικοί μέχρι τότε δεν συμμετείχαν στην επίθεση, οι επιθετικοί δεν αμύνονταν. Οι Ολλανδοί είπαν ότι και ο κυνηγός πρέπει να μαρκάρει, ότι και ο αμυντικός πρέπει να παίρνει επιθετικές πρωτοβουλίες. Αυτό ήταν κάτι εντελώς καινούριο και διαφορετικό για την εποχή. Σε αυτό το πλαίσιο, ο Κρόιφ έκανε τα πάντα. Ο τρόπος που έπαιζε ήταν ικανός να δημιουργήσει από μόνος του μία σχολή, διαμορφώνοντας γύρω του πολλούς μικρούς Κρόιφ».
Πέρα από την «απίστευτη κλάση του Κρόιφ ως μπαλαδόρου», η οποία κατά τον κ. Καρπετόπουλο ξεχώριζε σε κάθε «κοντρόλ, σουτ και τρίπλα», η ποδοσφαιρική αξία του Κρόιφ έγκειται και στο ότι «ήταν από τους πρώτους παίκτες που μαζί με τον Τζορτζ Μπεστ εξέφρασαν τη νέα γενιά σε έναν ποδοσφαιρικό κόσμο αρκετά συντηρητικό. Ήταν η γενιά με τα μακριά μαλλιά, που έβαλε τέλος στην εποχή του Μπόμπι Τσάρλτον, την εποχή των κουρεμένων», θυμάται ο Αντώνης Πανούτσος. «Στον τελικό του Γουέμπλεϊ το 1971 είχε ζητηθεί από τους παίκτες του Παναθηναϊκού να κουρέψουν κοντά τα μαλλιά τους για να μην δείχνουν θηλυπρεπείς σαν τους παίκτες του Άγιαξ. Οι γενιά του ήταν ουσιαστικά οι μοντέρνοι απέναντι στο παλιό».
«Ήταν από τους πρώτους παίκτες που μαζί με τον Τζορτζ Μπεστ εξέφρασαν τη νέα γενιά σε έναν ποδοσφαιρικό κόσμο αρκετά συντηρητικό. Ήταν η γενιά με τα μακριά μαλλιά, που έβαλε τέλος στην εποχή του Μπόμπι Τσάρλτον, την εποχή των κουρεμένων»- Αντώνης Πανούτσος
Μετά το πέρασμά του από τον Άγιαξ και την Μπαρτσελόνα, ο Κρόιφ παίζει στους Λος Άντζελες Άζτεκς και Ουάσινγκτον Ντίπλοματς, για να γυρίσει στην Ευρώπη και να παίξει για τις Λεβάντε, Άγιαξ και Φέγενορντ. Κρεμάει τα ποδοσφαιρικά του παπούτσια το 1984 και την αμέσως επόμενη χρονιά αναλαμβάνει για τρία χρόνια τον πάγκο του Άγιαξ. Το 1988 γίνεται προπονητής της Μπαρτσελόνα, με την οποία κατέκτησε τέσσερα πρωταθλήματα Ισπανίας, ένα κύπελλο, τρία σούπερ καπ και ένα κύπελλο κυπελλούχων, για να έρθει το 1992 η μεγαλύτερη επιτυχία του ως προπονητή, που δεν ήταν άλλη από την κατάκτηση του κυπέλλου πρωταθλητριών κόντρα στην Σαμπντόρια, μία χρονιά πριν ο θεσμός λάβει το νέο τίτλο και να ονομαστεί
Τσάμπιονς Λιγκ. Η κατάκτηση εκείνου του τίτλου «αποδεικνύει», σημειώνει ο κ. Καρπετόπουλος, «ότι η ποδοσφαιρική αντίληψη του Κρόιφ έφερε και επιτυχή αποτελέσματα, εκτός από το να προσφέρει εντυπωσιακό θέαμα».
Το πέρασμα του Κρόιφ από την Μπαρτσελόνα, όχι μόνο ως ποδοσφαιριστή και προπονητή, αλλά και ως προέδρου επηρέασε βαθιά το ισπανικό ποδόσφαιρο. «Η σκέψη του Κρόιφ διαμόρφωσε όχι μόνο την ολλανδική, αλλά και την ισπανική σχολή» υπενθυμίζειο κ. Καρπετόπουλος. «Το ποδόσφαιρο στην Ισπανία χωρίζεται στην πριν και την μετά τον Κρόιφ εποχή. Πολλοί είναι εκείνοι που προσπάθησαν στη συνέχεια να μιμηθούν τον τρόπο παιχνιδιού του».
Το παιχνίδι του Κρόιφ άσκησε μεγάλη γοητεία σε πολλούς φίλους του ποδοσφαίρου. Όπως λέει ο κ. Πανούτσος, ««ήταν ένας σούπερ σταρ με ένα αέρινο στιλ». Αυτό ουσιαστικά του επέτρεψε να περάσει «στις μνήμες των ποδοσφαιρόφιλων ως η τρίτη επιλογή στο δίλημμα Πελέ η Μαραντόνα».
Ποιος ήταν ο Γιόχαν πέρα από τον Κρόιφ; Ο Ολλανδός είχε καλές σχέσεις με το τσιγάρο έως το 1991, όταν και υποβλήθηκε σε εγχείρηση στην καρδιά του. Έφτασε να καπνίζει έως «και τρία πακέτα την ημέρα», εξιστορέι ο κ. Πανούτσος. «Εκείνη την εποχή ήταν κάτι απολύτως αποδεκτό το να καπνίζουν οι παίκτες στα αποδυτήρια μετά τον αγώνα. Ο Κρόιφ έδινε πάντοτε την εντύπωση ότι θα τελειώσει το ματς και θα έπαιρνε τους συμπαίκτες του και για να πάνε σαν φιλαράκια να πιουν έναν καφέ και να κάνουν ένα τσιγάρο».
«Ο Κρόιφ ήταν παράλληλα ένας πολύ μεγάλος ατακαδόρος, ένας πολύ σκληρός κριτής», αναφέρει ο κ. Καρπετόπουλος. «Δεν καταλάβαινε κάτι άλλο ως ποδόσφαιρο πέρα του δικού του επιθετικού στιλ παιχνιδιού. Δεν έβαζε ποτέ νερό στο κρασί του. Κατακεραύνωνε όποιον έβλεπε το ποδόσφαιρο απλώς σαν ένα αποτέλεσμα. Έχασε 4-0 από τη Μίλαν στον τελικό του Τσάμπιονς Λιγκ του 1994 στην Αθήνα και την επόμενη χρονιά έκανε ακριβώς τα ίδια πράγματα με άλλους παίκτες. Είχε κάποιου είδους μονομανία».
«Εκείνη την εποχή ήταν κάτι απολύτως αποδεκτό το να καπνίζουν οι παίκτες στα αποδυτήρια μετά τον αγώνα. Ο Κρόιφ έδινε πάντοτε την εντύπωση ότι θα τελειώσει το ματς και θα έπαιρνε τους συμπαίκτες του και για να πάνε σαν φιλαράκια να πιουν έναν καφέ και να κάνουν ένα τσιγάρο».- Αντώνης Πανούτσος
Κάποιες φορές ο Κρόιφ κατηγορήθηκε για αλαζονεία. Ακόμα και αν ήταν, «συγχωρείται, καθώς ήταν τόσο ξεχωριστός που κατάφερε να σημαδέψει μία εποχή. Ήταν το νέο λουκ του ποδοσφαίρου. Ένας πραγματικός σούπερ σταρ», όπως ο τονίζει ο κ. Πανούτσος. «Πιο πολύ από κάποιο γκολ, μου έχει μείνει η επιλογή της φανέλας από τον Κρόιφ, το γεγονός ότι έπαιζε με το νούμερο 14, την ώρα που όλοι οι άλλοι φορούσαν τα κανονικά νούμερα», συμπληρώνει ο Αντώνης Καρπετόπουλος.
«Αυτό που μου έχει μείνει από τον Κρόιφ είναι η αίσθηση ότι τα πόδια του δεν πατούσαν στο έδαφος«, αναφέρει ο κ. Πανούτσος. «Περισσότερο και από κάποιο γκολ του ή ενέργεια. Δεν ήταν άλλωστε ο παίκτης του highlight, αλλά της γενικότερης παρουσίας και εντύπωσης. Δεν έχει στιγμές σαν εκείνη με το χέρι του Θεού. Είχε όμως πάντα καθοριστική σημασία στη εξέλιξη του παιχνιδιού».