Το Hack the Camp δεν είναι κάτι συνηθισμένο. Είναι ένας hackathon, μια συγκέντρωση δηλαδή προγραμματιστών, ειδικών περί λογισμικού και άλλων που καταχρηστικά αποκαλούμε “hackers” που προσπαθούν δουλεύοντας εντατικά στον ίδιο χώρο (marathon γαρ) να φέρουν εις πέρας κάποιο πρότζεκτ.
Ωστόσο, στην προκειμένη περίπτωση, μιλάμε για κάτι διαφορετικό. Μιλάμε για έναν δημιουργικό μαραθώνιο με ανθρωπιστικό σκοπό! Ποιός είναι αυτός; Να βρεθούν άμεσα εφαρμόσιμες, πρακτικές λύσεις για τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι πρόσφυγες καθημερινά, οι οποίοι μπορεί να ξέφυγαν από την δίνη του πολέμου, αλλά η ζωή τους είναι ακόμη ολάκερη στον αέρα.
#MeetTheHackers: Το πρώτο διήμερο ολοκληρώθηκε με επιτυχία
Πάνω από 100 άτομα μαζεύτηκαν στις 21-22 Οκτωβρίου, στην Διπλάρειο Σχολή, για το πρώτο μέρος του Hack the Camp, με διαφορετικό υπόβαθρο ο καθένας. Προγραμματιστές, designers, άνθρωποι της κοινωνικής επιχειρηματικότητας, εργαζόμενοι σε ανθρωπιστικές οργανώσεις, εκπαιδευτές, καλλιτέχνες και άλλοι ενδιαφερόμενοι, επαγγελματίες ή μη εργάστηκαν σε ομάδες και αναζήτησαν βιώσιμες λύσεις για (και μαζί με) τους πρόσφυγες. Αυτό το ιδιότυπο, μα τόσο πολύτιμο, brainstorming, αποδείχθηκε κι έμπρακτα χρήσιμο. Το είδαμε με τα μάτια μας στη μεγάλη αίθουσα του ισογείου της Διπλαρείου.
Οι συμμετέχοντες προσπάθησαν να απαντήσουν σε μια σειρά από ερωτήσεις:
«Πώς μπορούμε να βελτιώσουμε τις συνθήκες διαβίωσης των προσφύγων; Πώς μπορούν να έχουν πρόσβαση σε αξιόπιστες πληροφορίες; Τι είδους ευκαιρίες ενσωμάτωσης υπάρχουν ή μπορούν να δημιουργηθούν για αυτούς τους πληθυσμούς; Πώς μπορούμε να αξιοποιήσουμε τις πολλαπλές δεξιότητες που φέρνουν μαζί τους; Πώς μπορούν να έρθουν πιο κοντά με τους τοπικούς πληθυσμούς και να αναπτυχθεί ένας ουσιαστικός διαπολιτισμικός διάλογος;»
Οι λύσεις που προτείνουν περιλαμβάνουν εφαρμογές τεχνολογίας, καθώς και ιδέες για μη τεχνολογικά προϊόντα ή υπηρεσίες, ή ακόμα, εκπαιδευτικές και πολιτιστικές πλατφόρμες. Η μεγαλύτερη ανθρωπιστική κρίση του αιώνα πρέπει να αντιμετωπιστεί συλλογικά, με συνεργασία πολλών ανθρώπων και έμπρακτη αλληλεγγύη – αυτό ήταν το de facto συμπέρασμα. Όπως και το ότι ένα τέτοιο εγχείρημα δεν είναι ακατόρθωτο. Γιατί όταν υπάρχει θέληση, υπάρχει και τρόπος, όπως συνηθίζουμε να λέμε.
Το hackathon συνδιοργανώνεται από το Impact Hub Athens, την Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση και την πρεσβεία των ΗΠΑ και συνεργάζεται επίσης, με δύο διεθνείς οργανισμούς με μεγάλη εμπειρία στα hackathons με ανθρωπιστικό προσανατολισμό: τους Creative Associates από την Αμερική και το International Alert από τη Μεγάλη Βρετανία. Η Natasha είναι από τη Διεθνή Επιτροπή Διάσωσης (IRC) που ήρθε με σκοπό να βοηθήσει. «Είναι πολύ ξεχωριστό, καθώς αυτήν την φορά έχουν την δυνατότητα να συμμετάσχουν οι ίδιοι οι πρόσφυγες και να προσφέρουν τις απόψεις τους πάνω σε κάθε θέμα. Είναι διαφορετικό όταν το βιώνεις ο ίδιος και αλλιώς όταν είσαι από έξω. Η ποικιλία των ανθρώπων που βρίσκονται σήμερα εδώ βοηθάει στην κάλυψη πολλών οπτικών». Ενώ ένας από τους διοργανωτές, ο Dan από το Λονδίνο, είχε μείνει έκπληκτος: «Είναι συγκλονιστικό να βλέπεις τόσο πολλούς ανθρώπους να ενώνουν τις δυνάμεις τους και να έχουν τόσο πολλές και διαφορετικές ιδέες. Κανονικά, άλλα hackathons που έχουμε διοργανώσει είναι πολύ εστιασμένα και πολύ περιορισμένα και παράγουν αποτελέσματα κυρίως τεχνολογικής φύσης, ενώ αυτό εδώ έχει την ανθρωπιστική του πλευρά, την πολιτιστική πλευρά, με τόσο ποικιλόμορφες ιδέες. Αυτό είναι πολύ ενδιαφέρον για εμένα»
Έχοντας διοργανώσει άλλα 10 hackathons στο παρελθόν, μπορούσε να κάνει την σύγκριση με αυτόν τον μαραθώνιο. Όχι απλά δεν υστερούσε σε κάτι, αλλά είχε και ένα πολύ σημαντικό πλεονέκτημα: «Ότι παίρνουμε feedback από τους ίδιους τους πρόσφυγες κατευθείαν είναι πολύ σημαντικό. Είχαμε κάνει έναν παρόμοιο μαραθώνιο στο Λονδίνο πριν λίγο καιρό, αλλά το να παίρνεις άμεσο feedback από τους ανθρώπους στους οποίους απευθύνεσαι είναι τόσο χρήσιμο και βοηθάει να προσδιοριστούν ακριβώς τα προβλήματα. Νομίζω κάποια θέματα τέθηκαν στο τραπέζι και κάποιες ιδέες αποσύρθηκαν, εξαιτίας της παρουσίας τους. Μας βοήθησαν να ξεχωρίσουμε τα πραγματικά προβλήματα που χρειάζονται λύσεις. Πιστεύουμε πως αυτό είναι πολύ καλό γιατί οι ιδέες που όντως περνάνε στην δεύτερη φάση θα είναι πραγματικά δυνατές, προσγειωμένες στην πραγματικότητα και θα λύσουν ένα πρόβλημα που υπάρχει. Οπότε είμαστε πολύ αισιόδοξοι για το αποτέλεσμα του Hack The Camp».
Η διαδικασία
Την Παρασκευή γνωρίστηκαν οι συμμετέχοντες, συζήτησαν για τις πρώτες ιδέες τους κι άρχισαν να προτείνουν. Το Σάββατο οι ομάδες ήταν ήδη έτοιμες, με βάση τις αρχικές τους ιδέες κι έπιασαν δουλειά. Παρά τη βροχή, η προσέλευση ήταν μεγάλη και τις δύο μέρες. Ο ισόγειος χώρος της Διπλάρειου γέμισε με πολύχρωμες σκέψεις, δυνατές συζητήσεις και έξυπνες ιδέες.
Όπως: εφαρμογές για την ενημέρωση των προσφύγων αναφορικά με κρίσιμα θέματα, όπως αυτά του ασύλου και των hotspot, χώροι ανταλλαγής γνώσης μεταξύ εξειδικευμένων κι ανειδίκευτων προσφύγων π.χ. για να μπορέσουν να βρουν δουλειά, εφαρμογές για μεταφορά χρημάτων στους πρόσφυγες μέσω κινητού τηλεφώνου. Αυτές ήταν μόνο μερικές από τις προτάσεις των συμμετεχόντων. Παράλληλα, διατυπώθηκαν κι άλλες ιδέες για την ενσωμάτωση των προσφύγων στην κοινωνία αλλά και για την απασχόληση των μικρών παιδιών.
Για τις ερχόμενες εβδομάδες, οι ομάδες θα προετοιμάζονται με την βοήθεια ειδικών -Ελλήνων και ξένων-, οι οποίοι θα προσφέρουν τις γνώσεις τους και έχουν την δυνατότητα να εργάζονται από τους χώρους του Impact Hub Athens.
Όπως δήλωσε ο Πάνος Μωραΐτης, από τη μεριά των μεντόρων: «Όταν έχεις μια συγκέντρωση πολλών όμορφων μυαλών που θέλουν να βοηθήσουν, συνήθως βγαίνουν ωραία αποτελέσματα, μικρά ή μεγάλα. Υπάρχουν πρακτικές ιδέες, υπάρχουν ουτοπικές ιδέες, αλλά θα προσπαθήσουμε να δούμε πως μπορούμε να τις κάνουμε όλες υλοποιήσιμες, ώστε να βοηθήσουμε στην πράξη τους πρόσφυγες. Είναι έντονο το πρόβλημα αυτήν την στιμή. Υπάρχουν μεγάλα περιθώρια βελτίωσης σε κάθε στάδιο της διαδικασίας και της αντιμετώπισης της προσφυγικής κρίσης στην Ελλάδα. Αυτό θέλουμε να δούμε: ιδέες άμεσα αξιοποιήσιμες ώστε να βελτιώσουμε την ζωή των συνανθρώπων μας».
Ο τελικός γύρος
Το δεύτερο και τελικό στάδιο του Hack the Camp θα πραγματοποιηθεί στις 2-4 Δεκεμβρίου, στο Impact Hub Athens, όπου οι συμμετέχοντες που θα επιλεγούν θα αναπτύξουν την ιδέα τους σε μια βιώσιμη λύση με τη βοήθεια εξειδικευμένων συμβούλων. Κατά τη διάρκεια της τελευταίας ημέρας του Hack the Camp οι ομάδες θα παρουσιάσουν τα τελικά τους projects στην κριτική επιτροπή, η οποία θα αποφασίσει για τις τρεις καλύτερες ομάδες. Οι νικητές θα λάβουν χρηματικά έπαθλα και υπηρεσίες συμβουλευτικής και υποστήριξης. Οι ομάδες και τα τελικά projects θα κριθούν με βάση τα ακόλουθα κριτήρια: αντίκτυπο, χρηστικότητα και παρουσίαση, βιωσιμότητα, καινοτομία και δυνατότητα επαναχρησιμοποίησης (σε παρόμοιες καταστάσεις).
Για όποιον ενδιαφέρεται, ο κώδικας αλλά και το συνοδευτικό ψηφιακό υλικό των προτάσεων που θα προκύψουν μέσα από το Hack the Camp, θα αναρτηθούν στο ομώνυμο αποθετήριο στο GitHub, με ανοιχτή άδεια, ώστε να γίνει δυνατή η ανάπτυξη νέων λύσεων πέρα από τα πλαίσια του hackathon.