Το κλείσιμο των σχολείων την προηγούμενη εβδομάδα ήταν από τα πρώτα δραστικά μέτρα στη μάχη κατά του covid-19. Ο συγχρωτισμός στα σχολεία και το γεγονός ότι τα παιδιά είναι πολύ πιθανόν να φέρουν τον ιό χωρίς να παρουσιάζουν συμπτώματα δεν άφηνε περιθώρια επιλογών.
Η νέα αυτή κατάσταση έφερε αναστάτωση στους γονείς, που εν μέρει λύνει η άδεια ειδικού σκοπού -αν και δεν χορηγείται σε όλες τις περιπτώσεις-, και εν μέρει η εργασία από το σπίτι για πολλούς από τους γονείς και πάλι λόγω των έκτακτων μέτρων.
Σχεδόν αμέσως ξεκίνησαν τα σχόλια και τα meme στα social που σχολίαζαν τους γονείς που θα έπρεπε να συνυπάρξουν ακόμη περισσότερες ώρες με τα αφηνιασμένα πιτσιρίκια και μάλιστα βάζοντας αυστηρές απαγορεύσεις.
Γιατί το σχολεία έκλεισαν και φαντάζομαι αυτό έφερε πανηγυρισμούς στους μαθητές αλλά μόνο την πρώτη μέρα. Μετά ξεκίνησαν τα «όχι, δεν μπορείς να πας να παίξεις στου Αντώνη», «όχι, δεν θα έρθει η γιαγιά σήμερα να σε βγάλει βόλτα», «όχι, δεν θα πάμε στην παιδική χαρά γιατί η παιδική χαρά έχει κλείσει».
Δύο μαμάδες κι ένας μπαμπάς περιγράφουν το πώς κυλούν αυτές οι πρώτες μέρες του «Μένουμε σπίτι». Και πολύ εύστοχα η μία μαμά μας κάλεσε να ξανακάνούμε το ρεπορτάζ ένα μηνά μετά για να δούμε πόσο μπαρουτοκαπνισμένοι θα είναι όλοι τότε.
Η Ροζίτα Σπινάσσα είναι δικηγόρος και ζει με τον 8χρονο γιο της, τον Γιώργο.
Αυτό που με ζόρισε περισσότερο στη φάση που ζούμε, είναι το κλείσιμο του οχτάχρονου γιού μου στο σπίτι. Κάθε μέρα που άφηνα τον Γιώργο στο σχολείο ή τον έπαιρνα χαρούμενο από τις δραστηριότητές του, είχα επίγνωση πόσο ευχάριστα περνούσε την ημέρα του και πόσο τυχεροί ήμασταν γι’ αυτό. Και τώρα μπήκαν σε όλα λουκέτο, και μάλιστα πάνω σε αυτή την υπέρλαμπρη άνοιξη. Η απασχόληση των παιδιών στο σπίτι είναι έτσι κι αλλιώς θέμα στις μέρες μας, που δεν υπάρχει το παιχνίδι στη γειτονιά. Στην ουσία πρόκειται για μια διαρκή, άνιση μάχη με την παντοδύναμη οθόνη: τι θα βρούμε να κάνουμε, ώστε να κρατηθεί το παιδί όσο περισσότερο γίνεται μακριά της. Κι όταν δεν μιλάμε για μέρος μόνο της ημέρας, αλλά για καραντίνα, τα πράγματα γίνονται ακόμη πιο δύσκολα. Ευτυχώς όμως ξεκινήσαμε με ηθικό ακμαιότατο: μαμά και γιος απολαμβάνουμε, ακόμα κι έτσι, τον ξαφνικό ελεύθερο χρόνο μας. Η ζωή μάς δίνει λεμόνια κι εμείς κάνουμε λεμονάδα.
Έχουμε λοιπόν και λέμε: ξεκινάμε από τα επιτραπέζια παιχνίδια. Μας αρέσει πολύ να παίζουμε απ’ όταν ο Γιώργος ήταν πολύ μικρός – αφού πρώτα τον έμαθα να μη διαλύει το σύμπαν όταν χάνει, αλλά να αποδέχεται στωικά την ήττα του. Cluedo, Scrabble, Φάρμα, ακόμα και το παραδοσιακό κουμ-κανάκι. Πρόσφατα πήραμε το Pandemic (ναι, πρόκειται για παιχνίδι κατατρόπωσης παγκόσμιας πανδημίας), αλλά δεν ψήνομαι να το βάλω στο τραπέζι – μου αρκούν τα σχεδιαγράμματα εκθετικής εξάπλωσης του ιού στις ειδήσεις. Συνεχίζουμε με μαθηματικές ασκήσεις, εγώ του λέω νούμερα κι αυτός κάνει τις προσθαφαιρέσεις. Γίνομαι λιγάκι φωνητικό κομπιουτεράκι έτσι, αλλά είπαμε, μάνα – θυσία. Το καλό είναι ότι μας στέλνει και η δασκάλα του, η κυρία Ειρήνη, κάθε μέρα μαθήματα στο Viber κι έτσι κρατά επαφή με το σχολείο (το δημόσιο, να τα λέμε κι αυτά). Ε, μετά μπαίνουν στο πρόγραμμα και μερικές οικιακές εργασίες, στις οποίες ο Γιώργος είναι ομολογουμένως πιο πρόθυμος και προκομένος από εμένα (εφαρμογή μοντέλου φεμινιστικής ανατροφής, τσεκ). Όμως, το καλύτερο το έχω αφήσει για το τέλος: ποδόσφαιρο στο σαλόνι με πάνινη μπάλα που, αν όχι αποκλείει, περιορίζει δραστικά τον κίνδυνο πρόκλησης ζημιών. Μπαλαδόρισσα κι εγώ από μικρή, ο Γιώργος ενθουσιάζεται κάθε φορά που τον ντριμπλάρω και βάζω γκολ. Στην αρχή ψιλοβαριέμαι, όμως μετά παίρνω μπρος, αναψοκοκκινίζω και πωρώνομαι μαζί του· έτσι κάνω τη γυμναστική μου και ξεσκουριάζω λιγάκι. Το πράγμα απογειώνεται όταν βάζουμε το Mama? του Sin Boy: η φάση γίνεται trap, σουτ, γκολ και gangsta mama – τρομάρα μου. Αυτά ζούμε, και είμαστε ακόμα στην αρχή.
Η Άννα Σολδάτου έχει δυο παιδιά, τον 7χρονο Φίλιππο και την 5χρονη Μαρίνα.
Επειδή δεν εργάζομαι τα πράγματα που κάνω με τα παιδιά τώρα που δεν έχουν σχολείο δεν διαφέρουν και πολύ σε αυτά που κάναμε πριν. Όμως όλη αυτή η κατάσταση στο σπίτι μου φέρνει στο μυαλό κάτι που έχει πει ο Τρυφό «Τρεις ταινίες την ημέρα, τρία βιβλία την εβδομάδα και δίσκοι με τρομερή μουσική μπορούν να με κάνουν ευτυχισμένο για όλη μου τη ζωή». Από εκεί και πέρα έχουμε έρθει οικογενειακά στον Άσσο, που είναι το εξοχικό μας ώστε να μπορούμε να κάνουμε και μια βόλτα κοντά στη φύση χωρίς να ερχόμαστε σε συγχρωματισμό με άλλο κόσμο.
Η δασκάλα μας έδωσε κάποιες οδηγίες. Μας είπε όσο μπορούμε να μεταφέρουμε το «σχολείο στο σπίτι», να παίξουμε δηλαδή μαζί παιδικά παιχνίδια, αυτά που έπαιζαν μέχρι τώρα με τους φίλους τους, που λόγω συνθηκών δεν τους βλέπουν. Για παράδειγμα Να κάνουμε μαζί χειροτεχνίες, να παίξουμε κουτσό, να οργανώσουμε μια μίνι θεατρική παράσταση με όσα μέσα διαθέτουμε στο σπίτι και να μας την παρουσιάσουν.
Ο Ηλίας, ο μπαμπάς τους, από προχτές δουλεύει στο σπίτι οπότε πρέπει να φροντίσω ταυτόχρονα να έχει και αυτός τον χώρο του και την ηρεμία του. Το θετικό είναι, που δεν είχαμε πριν, ότι τώρα κάνει το διάλειμμά του και τρώμε όλοι μαζί το μεσημέρι, κάτι που το κάναμε μόνο Σαββατοκύριακα και μας έλειπε.
Είναι και άνοιξη, τα μικρά θέλουν να βγουν, θέλουν να πάνε στην παιδική χαρά που εύλογα βέβαια είναι κλειστή. Όμως τους εξηγούμε τα πάντα. Τους είπαμε ότι είναι μια αρρώστια που τα μικρά παιδάκια δεν αρρωσταίνουν αλλά μπορεί να κολλήσουν τη γιαγιά και τον παππού και γι’ αυτό δεν πρέπει να τους δούμε και γι’ αυτό ένα διάστημα δε θα έχουν σχολείο. Τους εξηγούμε πώς πρέπει να είναι καθαρά, έχει πλάκα να τα βλέπεις με το παραμικρό πώς τρέχουν από μόνα τους να πλύνουν τα χέρια τους.
Είναι ακόμη νωρίς, δεν ξέρω πόσο εύκολο είναι να είσαι με τα παιδιά στο σπίτι και να κρατήσεις και τον προσωπικό σου χρόνο. Ξαναπάρε με σε έναν μήνα, να σου πω αν τη βγάζουμε καθαρή. Καταλαβαίνω ότι τα μέτρα είναι αναγκαία, από την άλλη είναι καταστάσεις που δεν έχουμε βιώσει ξανά.
Προσπαθούμε πάντως να κρατήσουμε την ψυχραιμία μας και το θετικό κλίμα και για εμάς και για τα παιδιά.
Ο Μάκης είναι εικαστικός, έχει δύο κόρες, 10 και 8,5 χρονών.
Εγώ εργάζομαι στο σπίτι ούτως ή άλλως, αλλά τώρα με τα παιδιά στο σπίτι είναι δύσκολο. Κάποιες μέρες τα κράτησε η πεθερά μου για να μπορώ να δουλέψω, αλλά κι αυτό δεν ξέρω αν θα το ξανακάνουμε. Σήμερα έχουν έρθει σπίτι τα ανιψάκια μου, έχω δηλαδή τέσσερα παιδιά στο σπίτι. Προσπαθώ να τους βάλω ένα πρόγραμμα, έπαιξαν και μεταξύ τους, είδαν λίγο τηλεόραση, πριν λίγο έπαιζαν επιτραπέζια.
Είναι σημαντικό που οι κόρες μας έχουν η μία την άλλη και είναι σε ηλικία που μπορούν να παίξουν μαζί. Στο viber έχουμε μια ομάδα, οι γονείς από το σχολείο και οι περισσότερες μαμάδες ρωτούν αν μπορούν να κάνουν βιντεοκλήση γιατί έχουν μοναχοπαίδια και θέλουν τα παιδάκια να μιλήσουν σε ένα άλλο παιδάκι.
Πρέπει να ασχοληθούμε με τα παιδιά μας, να μη τα αφήνουμε κατά κάποιο τρόπο ανεξέλεγκτα γιατί αλλιώς θα κάτσουν με τις ώρες με ένα κινητό και θα βλέπουν βιντεάκια. Αυτή είναι η εποχή μας. Πρέπει να αφιερώσουμε χρόνο. Για μένα είναι δύσκολο γιατί ταυτοχρόνως πρέπει να εργάζομαι αλλά δεν γίνεται διαφορετικά αφού η μητέρα τους εξακολουθεί να δουλεύει κανονικά ως διοικητικό προσωπικό σε νοσοκομείο.
Τώρα τους έχω δώσει από ένα βιβλίο στο καθένα, να διαβάσουν και μετά όλοι μαζί να κάτσουμε και να μου πουν τι διάβασαν. Από το σχολείο δεν μας έδωσαν καμία οδηγία το πώς θα παραμείνουν σε επαφή με την εκπαιδευτική διαδικασία. Μόνο ο δάσκαλος βιολιού της μικρής ασχολήθηκε και μας μίλησε.
Εννοείται πώς έχουμε μιλήσει στα παιδιά για το τι συμβαίνει. Μου έχει κάνει εντύπωση ότι, ειδικά πριν κλείσει το σχολείο, πολύ πιο συχνά ανέφεραν τον κορονοϊό τα παιδιά παρά εμείς. Όσο ήταν ανοιχτό το σχολείο είχαν πιο πολύ άγχος γιατί εκεί συζητούσαν με τους συμμαθητές τους και εκείνοι τους μετέφεραν διάφορα, δεν μπορεί να ελέγξεις πώς κάθε οικογένεια το χειρίζεται και πώς μιλάει ο κάθε γονιός αλλά και το τι ακούει το κάθε παιδί στο σπίτι του.
Έχουν κοπεί τα έξω, όλα γίνονται στο σπίτι. Πάντα μπορείς να βρεις σωστό τρόπο να τα απασχολήσεις, από να τους αναθέσεις να κάνουν απλές δουλειές όπως να τακτοποιήσουν το δωμάτιο τους μέχρι να τους ξυπνήσεις τη δημιουργικότητα με «μικρές αποστολές». Το μόνο που με απασχολεί πώς να μην χάσουν την επαφή τους με όσα έμαθαν φέτος στο σχολείο, να τα επαναφέρω σε ένα εκπαιδευτικό ρυθμό με επαναλήψεις, ασκησούλες, τέτοια πράγματα.