Για τις αντιδράσεις που προκαλεί η δημιουργία αιολικών πάρκων, ή πιο σωστά ο τρόπος που εγκρίνεται η λειτουργία τους, και η αμφισβήτηση που πηγάζει για το αν στη ζυγαριά βαραίνει όντως περισσότερο το οικολογικό όφελος ή όχι ο διάλογος στην Popaganda έχει ανοίξει εδώ και κάποιους μήνες. Διάλογος γιατί έχουν φιλοξενηθεί και οι δύο απόψεις, ακόμη και με τη μορφή απάντησης σε άρθρο που έχει δημοσιευθεί τον περασμένο Ιούλιο.
Στη αντιδράσεις για τα Άγραφα και την Αστυπάλαια έρχονται να προστεθούν κινητοποιήσεις ενάντια στη δημιουργία αιολικού πάρκου στο Φραγκάκι της Άνδρου. Συγκεντρώνοντας τα μέχρι τώρα στοιχεία προκύπτει ότι προχωρούν οι εργασίες στην περιοχή υ, παρά το γεγονός ότι εκκρεμεί αίτηση αναστολής εργασιών και αίτηση ακύρωσης στο ΣτΕ.
Το Φραγκάκι συγκαταλέγεται στο Εθνικό Ευρετήριο Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς από το 2015 και στον Αντιπροσωπευτικό Κατάλογο Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ανθρωπότητας (UNESCO) από το 2018.
Πρόκειται για μνημείο καθώς ο τόπος είναι κατάσπαρτος με αρχαίες ξερολιθιές και λιθόκτιστα πεζοπορικά μονοπάτια. Ο συγγραφέας και εκδότης του οίκου “Gutenberg” κ. Γιώργος Δαρδανός, έχει γράψει σχετικά: «Τα μοναδικά στον κόσμο Κυκλώπεια Τείχη της Άνδρου χρειάστηκαν αμέτρητες εργατοώρες από τιμημένα Ανδριώτικα χέρια για να χτιστούν και να φτάσουν στις μέρες μας ως τεράστια πολιτιστική κληρονομιά…. Σήμερα χωρίς αιδώ χωρίς ίχνος τοπικής και εθνικής συνείδησης και χωρίς να συνειδητοποιούμε την τεράστια ευθύνη που μας βαρύνει για τη διατήρηση της ιδιαίτερης πολιτιστικής κληρονομιάς μας, τα αφήσαμε έρμαια στην καταστρεπτική διάθεση των “εργολάβων” των ανεμογεννητριών».
Πέρα από την πολιτιστική αξία το Φραγκάκι είναι και τόπος υψηλής οικολογικής σημασίας. Όπως μαθαίνουμε από τον Φορέα Κατοίκων Άνδρου, #Save Andros: «Το Φραγκάκι και ειδικότερα η χαράδρα Μάρμαρα είναι το φυσικό καταφύγιο του περήφανου σπιζαετού. Ενός είδους μεταξύ άλλων στο οποίο η περιοχή χρωστάει τον χαρακτηρισμό της ως Καταφύγιο Άγριας Ζωής και ως περιοχή ΝΑTURA. Ένας σπιζαετός κάθε χρόνο γεννιέται στο Φραγκάκι. Στο νησί μας υπολογίζεται ότι βρίσκουν καταφύγιο τρία με τέσσερα ζευγάρια σπιζαετού, είδος για το οποίο αυτή τη στιγμή το Πανεπιστήμιο της Κρήτης είναι φορέας του προγράμματος Life BonelliEastMed το οποίο εξειδικεύεται στην προστασία του στη λεκάνη της Μεσογείου. Ανάμεσα στους τόπους δράσης του προγράμματος και η θέση Φραγκάκι της Άνδρου, η θέση δηλαδή που αυτές τις μέρες γίνονται οι εκσκαφές για τη διάνοιξη των δρόμων και των θεμελίων των υπό ανέγερση ανεμογεννητριών».
Στις 17 Νοεμβρίου οι φορείς Δίκτυο Oικολογικών Οργανώσεων Αιγαίου, Σύλλογος Εθελοντών Δασοπυροσβεστών Άνδρου (ΣΕΔΑ), Κέντρο Σύγχρονης Έρευνας και Δράσης (φορέας του εγχειρήματος Andros Routes), ΦΟΡΕΑΣ Προγράμματος ΥΠΕΝ – LifeBonelli EastMed «Διατήρηση & Διαχείριση Σπιζαετού στην Ανατολική Μεσόγειο», Πανεπιστήμιο Κρήτης & Μουσείο Φυσικής Ιστορίας, Εταιρεία Εναλλακτικού Τουρισμού ONE FOOT FORWARD IKE, Κυνηγετικός Σύλλογος Άνδρου, Φορέας Κατοίκων Άνδρου #SaveAndros εξέδωσαν κοινό δελτίου τύπου. Τι άλλο κοινό έχουν αυτοί οι φορείς; Έχουν όλοι μηνυθεί από την εταιρεία Greek Wind Power, που έχει αναλάβει την εγκατάσταση του αιολικού πάρκου στο Φραγκάκι.
Οι ξερολιθιές στην περιοχή Φραγκάκι της Άνδρου.
Σύμφωνα λοιπόν με το δελτίο τύπου: «Η εταιρεία Greek Wind Power προχωράει με ταχείς ρυθμούς στο Φραγκάκι: ενώ εκκρεμεί εκδίκαση προσφυγής στο ΣτΕ κατά της άδειας εγκατάστασης, ενώ εκκρεμεί αίτημα αναστολής εργασιών στο ΣτΕ, ενώ εκκρεμούν καταγγελίες με πλήρη και αναλυτική τεκμηρίωση προς όλους τους αρμόδιους φορείς για το απαράδεκτο της συγκεκριμένης χωροθέτησης, ενώ εκκρεμεί απάντηση των αρμοδίων υπηρεσιών της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σε σχετικό αίτημα του Προγράμματος Life Bonelli East Med για την προστασία του Σπιζαετού στην ανατολική Μεσόγειο, ενώ η εταιρεία έχει τροποποιήσει (μεγαλώσει) τις ανεμογεννήτριες χωρίς να τροποποιήσει την άδεια ως όφειλε και προχωρά με την παλαιά, ενώ ισχύουν οι ομόφωνες αποφάσεις του Περιφερειακού Συμβουλίου Νοτίου Αιγαίου και του Δημοτικού Συμβουλίου Άνδρου για αναστολή εργασιών των αιολικών, ενώ η εταιρεία διατυμπανίζει πως σέβεται την άποψη των τοπικών κοινωνιών κι όχι μόνο αδιαφορεί για τις παραπάνω αποφάσεις, αλλά έχει μηνύσει εννέα φορείς εντός και εκτός Άνδρου με τεράστια κοινωνική συνεισφορά και αναγνώριση.
Εξετάζοντας το ευρύτερο πλαίσιο δεν μπορούμε ακόμη να κατανοήσουμε: πώς γίνεται ενώ έχουμε υποβάλλει πλήθος στοιχείων που τεκμηριώνουν πως οι μελέτες πάνω στις οποίες βασίστηκε η συγκεκριμένη αδειοδότηση ήταν ελλειπείς και πως σύμφωνα με τη νομολογία του Ευρωπαΐκού Δικαστηρίου δεν επιτρέπεται επ’ ουδενί χωροθέτηση 500 μέτρα από τη φωλιά προστατευόμενου αετού, να μην εξετάζονται αυτά τα στοιχεία και επί μήνες να μην έχει καν οριστεί εισηγητής για την υπόθεση; Επιπλέον, πώς γίνεται να καταστρέφονται η μια μετά την άλλη οι προστατευόμενες περιοχές της χώρας με αδειοδοτήσεις που βασίζονται σε ένα ειδικό χωροταξικό το οποίο είναι εντελώς ανεπαρκές όπως κρίνουν πλήθος ειδικών αλλά και η ίδια η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και που συνεπώς χρήζει ριζικής αναθεώρησης; Επίσης, πώς γίνεται εδώ και πλέον των δέκα ετών το ΣτΕ να έχει εγκρίνει, απορρίπτοντας σχετική προσφυγή μας, ένα όπως αποδεικνύεται τόσο προβληματικό χωροταξικό πλαίσιο που προέκυψε κατόπιν των αιτήσεων των εταιρειών αντί να προηγηθεί αυτών; Τέλος, πώς γίνεται να εκκρεμεί από το 2012 προσφυγή κατά της ΚΥΑ που προσδιορίζει το καθεστώς προστασίας στις εν λόγω περιοχές και να συνεχίζεται η καταστροφή εντός πλήθους περιοχών πριν βγεί και αυτή η σημαντική απόφαση;».
Ο κ. Νίκος Τσιόπελας, υπεύθυνος Δράσεων Διατήρησης της Ελληνικής Ορνιθολογικής Εταιρείας είχε δηλώσει στο greenagenda.gr: «Η συγκεκριμένη περιοχή αποτελεί τον πυρήνα της επικράτειας του Σπιζαετού, σπάνιου και προστατευόμενου είδους αετού, χαρακτηριστικό του Μεσογειακού τοπίου. Αυτή είναι η περιοχή του και οι φωλιές που φτιάχνει είναι οι ίδιες για πολλές γενιές. Όταν μια περιοχή διατηρεί το είδος του Σπιζαετού, θα πρέπει να αποφεύγεται κάθε όχληση και αλλοίωση του ενδιαιτήματος που μπορεί να οδηγήσει σε εκτοπισμό ή θάνατο των πουλιών. Στην προκειμένη περίπτωση αυτό δεν έτυχε της δέουσας σημασίας και πλέον βρισκόμαστε στο στάδιο κατασκευής του Αιολικού Σταθμού. Επιπλέον, είναι πολύ σημαντικό ότι αυτό το έργο δημιουργεί κακό προηγούμενο για αντίστοιχες περιπτώσεις όσον αφορά την αδειοδότηση Αιολικών Σταθμών στη χώρα». Σύμφωνα με τον κ. Τσιόπελα, συντονιστή της Ορνιθολογικής στο Έργο LIFE Bonelli eastMed για την προστασία του Σπιζαετού στην Ανατ. Μεσόγειο, η κοντινότερη στο Αιολικό Πάρκο φωλιά Σπιζαετού είναι στα 600 μέτρα, ενώ σύμφωνα με τη διεθνή βιβλιογραφία θα έπρεπε να είναι τουλάχιστον 3 έως 6 χλμ.
Η έναρξη των εργασιών στο Φραγκάκι, αλλά και στο Μαραθιά Μακροταντάλου βόρεια του νησιού έχει θορυβήσει τους κατοίκους αλλά και όσους αγαπούν το νησί και θέλουν να προστατεύσουν τη φυσική και πολιτιστική κληρονομιά του.
Η Αριάνα Μασέλου ιδιοκτήτρια του εναλλακτικού γραφείου ταξιδιών “One Foot Forward” δήλωσε σχετικά στο irunmag.gr: «Δεν είμαστε κατά της εκμετάλλευσης των ΑΠΕ, αν και εφόσον αυτές παράγουν καθαρή ενέργεια και συνεισφέρουν στην προστασία του περιβάλλοντος. Υπάρχει μια ισοπεδωτική άποψη που επιτρέπει τις ανεμογεννήτριες παντού, καταστρέφοντας παρθένες και αμόλυντες περιοχές του νησιού μας, σπάνιας φυσικής ομορφιάς που κρατούν για χρόνια την πολιτιστική μας κληρονομιά», δηλώνουν και ανησυχούν ότι θα είναι επικίνδυνη για την τοπική οικονομία αλλά και τον τουρισμό του νησιού. Οι πρακτικές αυτές υπονομεύουν, έναν από τους πιο αναπτυσσόμενους κλάδους του τουρισμού, τον ήπιο-εναλλακτικό τουρισμό ή τουρισμό υπαίθριων δραστηριοτήτων, που είναι και το πλαίσιο των δικών μας δραστηριοτήτων. Η Άνδρος αποτελεί για εμάς έναν ιδιαίτερο τόπο, που ευλαβικά επικοινωνούμε στους επισκέπτες και που προσφέρει απεριόριστες δυνατότητες για ήπια τουριστική ανάπτυξη και οφείλουμε να προστατέψουμε τον χαρακτήρα της. Οι φόβοι μας εστιάζονται ως επί το πλείστον στην αλλοίωση του ιδιαίτερου τοπίου αλλά και στην πιθανή απαξίωση της τοπικής τουριστικής βιομηχανίας και όλης αυτής της προσπάθειας που γίνεται τα τελευταία χρόνια να δοθεί χαρακτήρας πεζοπορικού προορισμού στην Άνδρο, πράγμα που προϋποθέτει τη διατήρηση του φυσικού του περιβάλλοντος και κληρονομιάς».