Το 2018, τρεις προσφύγισσες βρήκαν τραγικό θάνατο στα ελληνοτουρκικά σύνορα στον Έβρο στην προσπάθειά τους να φτάσουν στο ελληνικό έδαφος. Μέχρι στιγμής, ο δράστης που διέπραξε την τριπλή γυναικοκτονία δεν έχει εντοπιστεί και τιμωρηθεί, με τις έρευνες να έχουν κλείσει προτού καλά καλά προλάβουν να αρχίσουν.
Σήμερα, ακριβώς εκεί όπου εντοπίστηκαν νεκρές οι γυναίκες, ορθώνεται ο νέος φράχτης 26 χιλιομέτρων, ο οποίος, όπως ισχυρίζεται η κυβέρνηση, θα συμβάλλει στην προάσπιση των κυριαρχικών δικαιωμάτων της χώρας και την ενδυνάμωση του αισθήματος ασφάλειας των πολιτών του Έβρου. Η κατασκευή του φράχτη στην περιοχή των Φερών, που εκτείνεται τμηματικά σε τρία μέρη, έρχεται να διαδεχθεί εκείνη ενός μικρότερου στον Έβρο που υλοποιήθηκε το 2012, μήκους 10 χιλιομέτρων.
Το περασμένο Σάββατο, η Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Κατερίνα Σακελλαροπούλου, επισκέφθηκε ένα σημείο του νέου αποτρεπτικού φράχτη στον Έβρο, μπροστά στον οποίο φωτογραφήθηκε, δηλώνοντας μεταξύ άλλων πως «Η Ελλάδα σέβεται την ειρηνική συνύπαρξη, τις σχέσεις καλής γειτονίας και το διεθνές δίκαιο, ταυτόχρονα, όμως, δεν δέχεται απαράδεκτες διεκδικήσεις και απειλές από κανέναν», αναφερόμενη στην «εργαλειοποίηση» προσφύγων/ισσών και μεταναστών/ριών, που προωθούνται εκ μέρους της Τουρκίας στα σύνορα για να περάσουν παράνομα στο ελληνικό έδαφος, όπως διατείνεται η κυβέρνηση.
Η επίσκεψή της πυροδότησε ποικίλες κριτικές από το χώρο της αντιπολίτευσης, συνδεόμενη με τη συμβολική παρουσία μίας γυναίκας, εκεί όπου πριν από μερικά χρόνια είχαν δολοφονηθεί οι τρεις προσφύγισσες. Ακόμη, αρκετοί, ανάμεσά τους και η Έλενα Ακρίτα, παρομοίασαν τη συμβολική διάσταση της επίσκεψής της, αλλά και την πραγματική που αναδύεται από την ανόρθωση του φράχτη, με την επίσκεψη του τέως Προέδρου των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, στον φράχτη του Τέξας στα σύνορα ΗΠΑ-Μεξικού.
Το Τμήμα Προσφυγικής και Μεταναστευτικής Πολιτικής του Τομέα Δικαιωμάτων του ΣΥΡΙΖΑ – Προοδευτική Συμμαχία, απέστειλε στην ΠτΔ επιστολή σχετική με την επίσκεψή της, παροτρύνοντάς την μεταξύ άλλων «Να εντάξει στον άμεσο προγραμματισμό της μία επίσκεψη, στην κόλαση του Καρά-Τεπέ, ή στον “ποντικομαχαλά” της ΒΙΑΛ, ή στο Κλειδί, στην Νέα Μαλακάσα, στα υπόγεια ενός οποιουδήποτε αστυνομικού τμήματος, σε ένα οποιοδήποτε ΠΡΟΚΕΚΑ της ενδοχώρας, για να διαπιστώσει με τα μάτια της την φρίκη σε όλο της το μεγαλείο». Ο βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ, Νίκος Φίλης από την πλευρά του, σχολίασε μετά λύπης ότι «Η κυρία Σακελλαροπούλου, όφειλε να μείνει μακριά από τέτοιου τύπου θεσμικές “συνηγορίες” προς την αντιπροσφυγική και την αντιμεταναστευτική πολιτική της κυβέρνησης, υπό το πρόσχημα της υπεράσπισης “του διεθνούς δικαίου και της εδαφικής ακεραιότητας της χώρας”». Επικρίσεις κατά της Κ. Σακελλαροπούλου διατυπώνει με δήλωσή του και ο εκπρόσωπος του ΜέΡΑ 25 Μ. Κριθαρίδης: «Η εικόνα αυτή της κας Σακελλαροπούλου μπροστά από τον φράχτη του μίσους με τον οποίο κάποιοι, μαζί με τις παράνομες επαναπροωθήσεις και την καταπάτηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στο Αιγαίο, νομίζουν ότι χτίζουν την ασφάλεια του κάθε ευρωπαίου, είναι απλά αποκρουστική και ντροπιαστική».
Στον απόηχο των αντιδράσεων που προκάλεσε η παρουσία και φωτογράφιση της κας Σακελλαροπούλου στον φράχτη του Έβρου, η Φεμινίστρια και Εκπρόσωπος της συλλογικότητας «Το Μωβ», Σίσσυ Βωβού, ο Δικηγόρος και Συνήγορος των Αιγύπτιων Ψαράδων στην Δίκη της Χρυσής Αυγής, Κώστας Παπαδάκης και ο Διεθνολόγος και βουλευτής της Νέας Δημοκρατίας, Τάσος Χατζηβασιλείου, μίλησαν στην Popaganda σχολιάζοντας την επίσκεψη την ΠτΔ και τους συμβολισμούς που αναδύονται μέσω αυτής με αφορμή την κατασκευή του φράχτη. Είναι εξαιρετική η απαράδεκτη επί της ουσίας αλλά και σε επίπεδο συμβόλων η παρουσία και η φωτογράφισή της στον φράχτη; Συμβολίζει την αποτροπή των κατατρεγμένων ανθρώπων και την αντίληψη για μία Ευρώπη-φρούριο ή απλώς αποτυπώνει τη σημασία που δίνει η πολιτειακή ηγεσία της χώρας στην θωράκιση των συνόρων μας;
Η κα. Σακελλαροπούλου έχει δώσει και θετικά και αρνητικά δείγματα στην έως τώρα πορεία της. Αυτή τη στιγμή χτίζεται ακόμη ένας φράχτης των 26 χιλιομέτρων – υπάρχει και ο παλαιότερος των 10 χιλιομέτρων – ο οποίος συμβολίζει την αποτροπή των ανθρώπων που ζητούν έλεος σε αυτή τη χώρα, των κυνηγημένων από τον πόλεμο, από την φτώχεια κ.λπ. Η κίνηση της ΠτΔ να βρεθεί στον φράχτη του Έβρου είναι απαράδεκτη εκ μέρους της, πρόκειται για έναν πολύ κακό συμβολισμό και μας απογοήτευσε πολύ. Ο μικρότερος φράχτης ξεκίνησε να κατασκευάζεται το 2012, ο μεγαλύτερος των 26 χλμ. το 2020. Θέλουμε να γίνουμε μία χώρα με φράχτες; Φυσικά και δεν το θέλουμε αυτό. Η κα. Σακελλαροπούλου όμως το υποστηρίζει με τη συμβολική της παρουσία μπροστά στον φράχτη. Να μην ξεχάσουμε ότι το 2018 στο σημείο που σήμερα βρίσκεται ο φράχτης, είχαν διαπραχθεί τρεις γυναικοκτονίες. Θεωρήθηκε ότι οι προσφύγισσες ήταν μια μητέρα και δύο κόρες, ωστόσο δεν μάθαμε τίποτα για το ποιος τις δολοφόνησε, δεν τιμωρήθηκε κανείς. Ως γυναίκα η ΠτΔ το λησμονεί. Οι γυναίκες αυτές είναι τρεις από τις χιλιάδες των αιτουσών άσυλο, που έρχονται είτε στα νησιά είτε στην ηπειρωτική χώρα και οι οποίες βρίσκουν τραγικό θάνατο.
Ανάγκη μιας ανθρωπιστικής πολιτικής απέναντι στο δόγμα αποτροπής
Ακόμη, ενάντια στην πολιτική των παράνομων επαναπροωθήσεων, έχουν διαμαρτυρηθεί για τη στάση της ελληνικής κυβέρνησης πολλές οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων, αλλά και η Επίτροπος των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων από το Συμβούλιο της Ευρώπης. Εμείς ζητάμε μία ανθρωπιστική αντιμετώπιση των αιτούντων και αιτουσών άσυλο και θέλουμε να θυμηθεί η κυρία Σακελλαροπούλου και η κάθε Σακελλαροπούλου, πόσες εκατοντάδες χιλιάδες και εκατομμύρια Έλληνες και Ελληνίδες πήγαν στην Αυστραλία, στην Αμερική, στη Γερμανία κατά καιρούς ιστορικά για να ζητήσουν εργασία και να ζήσουν ως πρόσφυγες/ισσες εκεί και έγιναν δεκτοί/ές – βέβαια πολλοί από αυτούς είχαν την ίδια μοίρα. Εμείς τώρα θέλουμε αυτή η αρνητική μοίρα να μην υπάρχει και πρέπει και η δική μας χώρα, αλλά και οι άλλες, στον βαθμό που μπορούν, να στηρίζουν μία ανθρωπιστική πολιτική απέναντι σε αυτό το δόγμα που δεν λύνεται, διότι οι πληθυσμοί συνεχίζουν να μετακινούνται. Οι άνθρωποι δεν αποτρέπονται από το να μετακινηθούν, ταξιδεύουν και μέσω της θάλασσας. Απλώς υπάρχει μεγαλύτερη θνητότητα όταν υπάρχουν περισσότερα περιοριστικά μέτρα, όπως ο φράχτης. Αυτό πρέπει να το ξέρει η Πρόεδρος της Δημοκρατίας και δυστυχώς με τον συμβολισμό της μας έδειξε το αντίθετο.
Η αντιπολίτευση συντηρεί την «πολιτική του φράχτη»
Από το 2012 όμως και το ΠΑΣΟΚ και ο ΣΥΡΙΖΑ πέραν της κυβέρνησης, μια χαρά συντηρούν αυτά τα μέτρα, δεν τα απέτρεψαν. Έχουμε μία πεπατημένη «πολιτική του φράχτη». Δεν το θέλουμε εμείς αυτό. Εμείς είμαστε μια μικρή οργάνωση γυναικών, υπάρχουν χιλιάδες ακόμη οργανώσεις πολιτών που αγωνίζονται εναντίον αυτής της αποτρεπτικής πολιτικής και εναντίον του Συμφώνου ΕΕ Τουρκίας το οποίο υπογράφηκε από το 2016 και οι ίδιοι που το υπέγραψαν λένε πως έχει αποτύχει. Θέλουμε μία ανθρωπιστική πολιτική.
Η κατασκευή του φράχτη έχει μία πραγματική και μία συμβολική σημασία. Και οι δύο αποσκοπούν στην εμπέδωσης της αντίληψης για μία Ευρώπη – φρούριο και εμποδίζουν την διέλευση στο έδαφος της ανθρώπων οι οποίοι καταφεύγουν για να σώσουν τη ζωή τους από πολέμους και από περιβαλλοντικές καταστροφές στην πρόκληση των οποίων και η ίδια η Ε.Ε. συμβάλλει. Οι άνθρωποι που φεύγουν από τα σπίτια τους για να σώσουν τη ζωή τους, δεν είναι μετανάστες «πολυτελείας» ή υποκινούμενοι – όπως λένε – από την Τουρκία, στην οποία η ίδια η Ε.Ε. από τον Μάρτιο του 2016 έχει δώσει τον ρόλο της τρίτης ασφαλούς χώρας παραβιάζοντας την συστηματική, καθημερινή καταπάτηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Τουρκία.
Η Ε.Ε. έχει καταστήσει την Τουρκία «χωροφύλακα» των ανθρώπων αυτών και είναι φυσικό μία χώρα που δεν πληροί τα εχέγγυα δημοκρατικής συμπεριφοράς, πολλές φορές να χρησιμοποιεί τους πρόσφυγες ως μέσο πίεσης απέναντι στην Ε.Ε. για να αυξήσει τις παροχές, να διαπραγματευτεί την ένταξή της ή και ενδεχομένως να ενισχύσει τις απαιτήσεις της κατά της Ελλάδας. Είναι επομένως ανεκτή πολιτικά και πολιτιστικά η ανέγερση του φράχτη και βέβαια η φωτογράφιση της ΠτΔ, η οποία υπήρξε εξέχον μέλος του Συμβουλίου Επικρατείας και έχει συμπράξει σε πλείστες αποφάσεις αναγνώρισης ανθρωπίνων δικαιωμάτων και έμμεσης αναγνώρισης κρατικών αυθαιρεσιών.
Η επίσκεψη της κα. Σακελλαροπούλου στον φράχτη στον Έβρο είναι εξαιρετική και ενδεικτική της σημασίας που δίνει και η πολιτειακή ηγεσία της χώρας στην θωράκιση των συνόρων μας. Μέσω της παρουσίας της, δίνει το ανάλογο μήνυμα κυρίως εκτός συνόρων. Η περσινή εμπειρία της καθοδηγούμενης από την Τουρκία προσπάθειας μαζικής εισβολής παράνομων μεταναστών και προσφύγων στον Έβρο, έχει καταστήσει τον φράχτη πολύ σημαντικότερο και πολύ πιο αναγκαίο. Βρίσκω άκαιρες και κενές περιεχομένου οποιεσδήποτε συγκρίσεις με τον φράχτη του Τραμπ.
Ο φράχτης στον Έβρο στέλνει μήνυμα σε οποιονδήποτε στο μέλλον σχεδιάσει κάποια νέα υβριδική επίθεση εναντίον των συνόρων μας. Δείχνει ακόμη ότι ο φράχτης αυτός θα περιορίσει σημαντικά τις ροές των παράνομων μεταναστών στην ελληνική επικράτεια και κυρίως αποτελεί μία απόδειξη ότι η κυβέρνηση ορθώς εμμένει στην πολιτική αυστηρής προστασίας των περασμάτων και στα χερσαία σύνορα στην περιοχή του Έβρου.
Όσον αφορά τα ύδατα και το Αιγαίο, οι συχνές περιπολήσεις από το Λιμενικό με τη συμβολή της Frontex το τελευταίο διάστημα έχουν αποδείξει ότι λειτουργούν αποτρεπτικά μιας και οι ροές έχουν μειωθεί δραματικά τον τελευταίο χρόνο. Η σωστή διαχείριση του μεταναστευτικού από τη χώρα μας και η πυγμή με την οποία αντιμετωπίζει η κυβέρνηση το θέμα στέλνει εμμέσως μήνυμα προς κάθε ενδιαφερόμενο, ότι η χώρα μας δεν είναι πια ξέφραγο αμπέλι. Διανύουμε σήμερα μία περίοδο κατά την οποία η ελληνική δημοκρατία θωρακίζει με τον καλύτερο δυνατό τρόπο τα σύνορά της.