Ο Άντι Μίλμαν είναι ένας φέρελπις ηθοποιός που όμως βρίσκει δουλειά μόνο ως κομπάρσος, αν και προτιμά να αυτοσυστήνεται ως «παρασκηνιακός καλλιτέχνης» για να ντύσει με περισσότερη αίγλη τους ρόλους του. Στο πλάι του έχει τη φίλη του Μάγκι, αφελής και με κάποια προβλήματα δυσπροσαρμοστικότητας στις κοινωνικές της επαφές -επίσης κομπάρσος- σε αντίθεση με τον Άντι δεν έχει κάποια ιδιαίτερη φιλοδοξία να εξελιχθεί καλλιτεχνικά. Ο Ντάρεν, ο ατζέντης τους, δουλεύει part-time ως πωλητής κινητών τηλεφώνων και μάλλον χαντακώνει παρά βοηθά τον Άντι αφού συχνά αποθαρρύνει τους πιθανούς εργοδότες του σημειώνοντας το πλαδαρό του σώμα ή τις ελλείψεις στο βιογραφικό του. Βοηθός του Ντάρεν είναι ο παλιός σταρ σε σαπουνόπερες Σον Ουίλιαμσον που υποδύεται τον εαυτό του και συμβάλει με τη σειρά του στο κόψιμο των φτερών του Άντι «κλέβοντας» ρόλους που θα μπορούσαν να έχουν κάποια εξέλιξη.
Όλοι οι παραπάνω είναι οι βασικοί χαρακτήρες της βρετανικής σειράς Extras, μιας κωμικής σύμπραξης του BBC με το HBO, που γράφτηκε από τους δημιουργούς του The Office (τον πασίγνωστο Ρίκυ Ζερβέ και τον λιγότερο γνωστό Στίβεν Μέρτσαντ) οι οποίοι και πρωταγωνιστούσαν στη σειρά που κράτησε από το 2005 μέχρι το 2007 μετρώντας 13 επεισόδια. Άραγε, πόσο απέχει ένα τηλεοπτικό προϊόν από την πραγματικότητα;
Ακόμα και ο David Bowie έκανε ένα πέρασμα από τη σειρά Extras
«Πολύ χαίρομαι που θα γίνει ένα τέτοιο ρεπορτάζ, χωρίς αυτούς δεν νοείται γύρισμα». Η Εμμανουέλα Ζαχαροπούλου είναι Β’ βοηθός σκηνοθέτη και νιώθει ότι οι βοηθητικοί ηθοποιοί είναι οι πιο κοντινοί της συνεργάτες. «Χωρίς αυτούς εγώ δεν υπάρχω, και δεν υπάρχει ούτε ζωή στο πλάνο. Θεωρείται υποτιμημένο επάγγελμα παρότι είναι πάρα πολύ σημαντικό για να γυριστούν ταινίες και σειρές, εκτός κι αν μιλάμε για κάποιο σενάριο που υπαγορεύει ότι βρισκόμαστε σε μια φανταστική πόλη που δεν υπάρχει ψυχή».
Εργάστηκε πρόσφατα για το The Little Drummer Girl με σκηνοθέτη τον Παρκ Τσαν Γουκ και το αναφέρει ως ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα για να καταλάβουμε πόση σημαντική είναι η «δράση» στο φόντο μιας σκηνής. «Κάναμε συνέχεια κάστινγκ, είδαμε 1500 άτομα και καθώς η σειρά διαδραματίζεται στα τέλη των ‘70s, χρειάστηκε να αλλάξουμε ριζικά την εμφάνιση σε πολύ κόσμο. Αποζημιωθήκαμε για την ταλαιπωρία, ήταν φανταστική η ερμηνεία των βοηθητικών ηθοποιών παρότι είχαν να φέρουν εις πέρας μόνο με την έκφρασή τους σκηνές απαιτητικές. Λόγω της δουλειάς, όταν παρακολουθώ κάτι, δίνω σημασία στον ρόλο των βοηθητικών, μπορούν να απογειώσουν μια σκηνή και μια ταινία. Γι’ αυτό υπάρχουν σκηνοθέτες που ενδιαφέρονται και δεν τους αντιμετωπίζουν σαν όχλο».
Θεωρείται υποτιμημένο επάγγελμα παρότι είναι πάρα πολύ σημαντικό για να γυριστούν ταινίες και σειρές, εκτός κι αν μιλάμε για κάποιο σενάριο που υπαγορεύει ότι βρισκόμαστε σε μια φανταστική πόλη που δεν υπάρχει ψυχή
Κανόνας πρώτος: όταν σε πάρουν για γύρισμα και πεις «ναι» πρέπει να το εννοείς. «Οι βοηθητικοί οφείλουν να είναι τυπικοί, διαφορετικά μπορεί και να μην ξαναπαίξουν ποτέ». Κανόνας δεύτερος: να είσαι μετρημένος, να μην κάνεις φασαρία αποσυντονίζοντας το γύρισμα, να μην προκαλείς εντάσεις σε μια πολύωρη δουλειά. «Μπορεί να είναι χειμώνας και να παριστάνεις ότι βρίσκεσαι σε καλοκαιρινό σκηνικό, να είσαι στο κρύο φορώντας μόνο ένα πουκάμισο. Τότε, ηθοποιοί και βοηθητικοί στρεσάρονται πάρα πολύ, προκύπτουν νεύρα, παρεξηγήσεις κι εντάσεις που φέρνουν καθυστερήσεις». Κανόνας τρίτος: Αν δεν είσαι φιλόδοξος δεν μπορείς να κάνεις αυτή τη δουλειά, τουλάχιστον κατά τον Δημήτρη Κατζάκη που τηρεί αυστηρά και τους δύο παραπάνω κανόνες. «Αν κρύβεσαι δεν σε θέλουν οι σκηνοθέτες, θέλουν άτομα δυναμικά που να βγάζουν μια ακτινοβολία στην κάμερα και δεν τη φοβούνται».
Ο ίδιος ξεκίνησε να κάνει αυτή τη δουλειά το 2015, όντας άνεργος. Ακολούθησε μια αγγελία στο facebook, έπειτα συνεργάστηκε με γραφεία κι από τότε έχει εκατοντάδες συμμετοχές σε σειρές, διαφημίσεις και ταινίες. Εκτός του ότι είναι συνεπής, «με βοήθησε η εμφάνιση μου, είμαι 40 ετών και προσέχω τον εαυτό μου. Αν είσαι τυπικός μπορεί να έχεις κάθε μέρα γύρισμα, ενώ, για να ξέρεις όλα τα γραφεία και τις παραγωγές καλό είναι να πηγαίνεις και σε τηλεπαιχνίδια ως κοινό. Παρότι μπήκα καταλάθος στον χώρο και δεν έχω βγάλει κάποια σχολή, μου δίνουν συνέχεια μικρούς ρόλους, έχω γυρίσει σκηνές με πολλούς γνωστούς ηθοποιούς, γι’ αυτό και δεν κατατάσσομαι στην κατηγορία των βοηθητικών “με το κιλό”». Ποια είναι η πιο παράξενη αγγελία αναζήτησης βοηθητικού ηθοποιού που έχει διαβάσει μέχρι σήμερα; «Μπορεί να γράφουν ότι ψάχνουν κάποιον που να έχει μεγάλη μύτη, αλλά τίποτα δεν είναι περίεργο, το κάθε σενάριο έχει τις απαιτήσεις του».
Φωτογραφίες που έχει συγκεντρώσει ο Δημήτρης Κατζάκης από γυρίσματα
Το καλοκαίρι του 2018, η Αθήνα έπαιξε έναν ρόλο στα γυρίσματα μιας ταινία του Bollywood, αν και θεωρητικά η υπόθεση εκτυλίσσεται στο Παρίσι, ένα ξένο συνεργείο πραγματοποιούσε τις σκηνές στο κέντρο της ελληνικής πρωτεύουσας. «Κάποια στιγμή έφτασα στο σημείο να είμαι κάτι σαν βοηθός σκηνοθέτη, μάζευα τον κόσμο και μετέφερα στους υπόλοιπους βοηθητικούς τις εντολές που μου έδιναν από το συνεργείο. Έψαχναν να βρουν κάποιον να παίξει τον σερβιτόρο αλλά να μιλάει γαλλικά, αυτοπροτάθηκα και βγήκε o καλύτερός εαυτός μου σε αυτήν την ταινία. Άλλη μια συνεργασία που είχα πρόσφατα είναι όταν με επέλεξε το BBC να παίξω τον φύλακα της Ακρόπολης και παρότι δε μιλούσα, το συναίσθημα ήταν φοβερό».
Τα έξοδα όταν η τοποθεσία είναι προσβάσιμη με μετρό και λεωφορείο είναι δικά του. Όμως το πιο σημαντικό για εκείνον δεν είναι πόσο μακριά θα φτάσει για μια δουλειά αλλά η ίδια η τοποθεσία. Μάλιστα, υπάρχουν φορές που δεν συμφωνεί με το ρεπεράζ. «Υπάρχουν καλά μέρη για γύρισμα αλλά μου έχει τύχει να βρεθώ και σε μια γωνία στο κέντρο της Αθήνας που μύριζε αφόρητα. Ο σκηνοθέτης έλεγε να το ξαναπάμε επί τέσσερις ώρες κι εγώ κάποια στιγμή αναγκάστηκα να φύγω γιατί δεν άντεχα. Είναι πολύ δύσκολο να κάνεις αυτή τη δουλειά σε καθημερινή βάση, δεν ξέρεις που θα βρεθείς κι αυτό μερικές φορές είναι ψυχοφθόρο. Αν έχει όρεξη ο σκηνοθέτης για να βγει ωραίο θα μιλήσεις και μαζί του, διαφορετικά έχεις να κάνεις με τους βοηθούς του. Όμως, αν ο σκηνοθέτης κολλήσει με κάτι, πρέπει να κάνεις το ίδιο πράγμα πάρα πολλές φορές όποιος κι αν σου δίνει τις οδηγίες».
Η Αλίκη Πασχαλίδου κάποιες φορές αρνείται να πάρει μέρος σε εξωτερικό γύρισμα όταν δεν βοηθάει ο καιρός, σε μια βραδινή δουλειά που θα τραβήξει μέχρι το πρωί ενώ οι θερμοκρασίες είναι χαμηλές, αν και δεν είναι αυτή η μεγαλύτερη δυσκολία που αντιμετωπίζει. «Ξεκίνησα να κάνω αυτή τη δουλειά απλώς γιατί ήθελα ένα αξιοπρεπές συμπλήρωμα του εισοδήματός μου, εργάζομαι παράλληλα ως διερμηνέας – μεταφράστρια. Δεν το κάνω από ψώνιο, όπως οι περισσότεροι που θέλουν να φανούν στο γυαλί. Με ενοχλεί όταν ακούω κουτσομπολιά, όταν δημιουργούνται από το πουθενά ίντριγκες, όταν άτομα προσπαθούν να βγουν πιο μπροστά, δέχομαι αγκωνιές παρότι σκόπιμα κάθομαι πίσω. Κάνω χώρο σε όσους θέλουν να φανούν, σε όσους τρέχουν να φωτογραφηθούν με όλους τους ηθοποιούς, αλλά, θεωρώ ανεπίτρεπτο να μεταφέρουν σχόλια στα πρακτορεία και να χάνουν άνθρωποι τις δουλειές τους. Παρατηρώ μεγάλη διαφορά στο γύρισμα όταν ανάμεσα στους βοηθητικούς βρίσκονται παιδιά δραματικών σχολών, δε λουφάρουν. Φυσικά, αν αύριο δεν πάρουν τον ρόλο και τον πάρεις εσύ, δεν θα σου φερθούν καλά».
Η Ελένη Αντωνοπούλου – Καραβά διατηρεί πρακτορείο βοηθητικών ηθοποιών τα τελευταία 11 χρόνια κι έχει ένα database 6 χιλιάδων ατόμων. «Αυτό δεν σημαίνει ότι δουλεύουν όλοι, υπάρχουν μέρες που μπορεί να μου ζητήσουν δέκα άτομα και να μη μπορώ να τα βρω, άλλες που θα ζητήσουν διακόσια άτομα και θα μαζευτούν σε δύο ώρες, παίζει ρόλο τι ζητάει το σενάριο». Συνεργάζεται κυρίως με παραγωγές για διαφημιστικά. «Έχω δουλέψει με τηλεοπτικές σειρές και δεν τις προτιμώ, εκεί είναι πιο δύσκολα τα πράγματα από ότι σε ένα διαφημιστικό γιατί πρέπει ο κόσμος να αλλάζει, δεν μπορώ να στείλω κάποιον δύο φορές, τη μία να κάνει τον περαστικό και την άλλη τον γιατρό».
Χαρακτηριστική περίπτωση γιατρού είναι ο Γιώργος Κανέλλος, λένε ότι του ταιριάζει ο ρόλος. Στα 60 του κάνει αυτή τη δουλειά τα τελευταία πέντε χρόνια, έχει ακούσει συχνά ότι του ταιριάζει και το περιβάλλον μιας τράπεζας. Εργαζόταν ως υδραυλικός κι όταν η δουλειά του άρχισε να μειώνεται ένας πελάτης του πρότεινε να χτυπήσει την πόρτα των πρακτορείων. «Έχω πολλές συμμετοχές σε διαφημιστικά μεγάλων εταιρειών, έχουν κρατήσει το τηλέφωνο μου οι παραγωγές και με καλούν. Συνήθως έχω δύο γυρίσματα την εβδομάδα. Μου αρέσει αυτή η δουλειά γιατί έρχομαι σε επαφή με πολύ κόσμο ενώ συνέχεια θα μου προκύψει κάτι το διαφορετικό, μερικά από τα γυρίσματα είναι εμπειρίες ιδιαιτέρως αξιόλογες. Σε τηλεπαιχνίδια πηγαίνω όποτε έχω χρόνο, είναι και η λιγότερο κουραστική δουλειά αφού εκεί απλώς κάθεσαι. Όταν ήταν μικρότερος, είχε ονειρευτεί ότι μπορεί να γίνει ηθοποιός «ήθελα πάντα να κάνω μια δουλειά με ελευθερία, που δεν θα με δεσμεύει, όπως ήταν και η δουλειά που τελικά έκανα τόσο χρόνια».
Δεξιά και στο βάθος, ο Γιώργος Κανέλλος σε διαφήμιση ΟΠΑΠ
Η επαφή της με τα στούντιο και τα γυρίσματα έγινε αρχικά από την πλευρά του καλλωπισμού. Η Δώρα Κατεργιαννάκη εργαζόταν ως κομμώτρια σε πολλές παραγωγές και τα τελευταία τέσσερα χρόνια έχει μετακινηθεί από τα μπουντουάρ στα πλάνα. «Μπορεί να έχω και πέντε γυρίσματα την εβδομάδα, απολαμβάνω τη δουλειά γιατί το κλίμα της περισσότερες φορές είναι ευχάριστο, γνωρίζεις ηθοποιούς και βλέπεις πώς είναι μια σειρά στα παρασκήνια. Νιώθω βέβαια ότι υπάρχει μια μικρή εκμετάλλευση γιατί αν τις ατάκες μου τις έλεγε κάποιος επώνυμος ηθοποιός προφανώς δεν θα έπαιρνε τα ίδια λεφτά με μένα. Το μεγαλύτερο γύρισμα που έχω κάνει είχε διάρκεια δεκαεπτά ωρών, έχω ακούσει και για εικοσιτετράωρο, όταν κρατάει τόσο κάτι πάει στραβά, δεν είναι φυσιολογικό».
Υποστηρίζει ότι τον τελευταίο χρόνο οι σκηνοθέτες δίνουν μεγαλύτερη βάση στο κάστινγκ των βοηθητικών ηθοποιών «μέχρι πριν λίγο καιρό δεν έβλεπαν τις φωτογραφίες τους και είχαν μαζευτεί οι πάντες. Επίσης, τον τελευταίο διάστημα κάποιες από τις παραγωγές δεν απευθύνονται στα γραφεία και προσπαθούν να βρουν τον κόσμο μόνες του, είμαστε και σε κάποιες ομάδες στο facebook που κυκλοφορούν αυτά τα νέα αφού τα χρήματα για εμάς σε αυτή την περίπτωση είναι καλύτερα».
Νιώθω βέβαια ότι υπάρχει μια μικρή εκμετάλλευση γιατί αν τις ατάκες μου τις έλεγε κάποιος επώνυμος ηθοποιός προφανώς δεν θα έπαιρνε τα ίδια λεφτά με μένα.
Οι αμοιβές λοιπόν, σε ταινίες και σειρές: Σύμφωνα με τις μαρτυρίες βοηθητικών και πρακτορείων, η αμοιβή για ένα γύρισμα που δεν μπορείς να αναγνωρίσεις το πρόσωπο του βοηθητικού ηθοποιού κινείται από τα 20 έως τα 23 ευρώ καθαρά, με ένσημο και εφόσον παίρνει προμήθεια το πρακτορείο. Αν δεν μεσολαβεί κανείς μεταξύ πρακτορείου και βοηθητικού ηθοποιού τότε το μεροκάματο μπορεί να φτάσει τα 30 ευρώ ενώ στις παραγωγές που έρχονται από το εξωτερικό η αμοιβή ξεκινάει απ’ αυτό το ποσό. Αν η κάμερα σταθεί πάνω του για δευτερόλεπτα και μπορούμε να αναγνωρίσουμε το πρόσωπό του σημαίνει ότι ανήκει στους «επιλεγμένους» και τα χρήματα διπλασιάζονται. Αν του δοθεί και κείμενο τότε μπαίνει στην κατηγορία γ’ ρόλου και το ποσό τριπλασιάζεται. Στις διαφημίσεις, αν είσαι ένα από τα πρόσωπά τους, το ποσό αγγίζει τριψήφιο αριθμό.
Ο σκηνοθέτης Αργύρης Παπαδημητρόπουλος μας είπε ότι δεν επιτρέπεται στους βοηθητικούς ηθοποιούς να μιλάνε με τον σκηνοθέτη γιατί ανεβαίνει το κασέ τους. «Στην Ελλάδα δεν ισχύει αυτό, απλά δεν τους επιτρέπουμε να μιλάνε γιατί μετά προσκολλώνται πάνω του. Έχω βρεθεί σε γύρισμα που βοηθητικός είχε φτάσει στο μόνιτορ και σχολίαζε τα πλάνα, αν είναι καλά ή όχι, δεν το είχα πάρει είδηση», το εξηγεί διαφορετικά η Εμμανουέλα Ζαχαροπούλου. Όσο για την αναφορά στα credits σε περίπτωση γ’ ρόλου, «αν πρόκειται για ξένη παραγωγή δεν βάζουν συνήθως ούτε τα δικά μας ονόματα, πρέπει να αναφέρουν άπειρα και γι’ αυτό γράφουν “ευχαριστούμε το ελληνικό συνεργείο”, εμείς προσπαθούμε να αναφέρονται όλοι και σημειώνουμε τι έχει κάνει ο καθένας. Βέβαια, στις παραγωγές που έρχονται απ’ έξω φροντίζουν για άλλα πράγματα, ανεβαίνει το μεροκάματο αν κανείς δεν φάει στο διάλειμμα για κάποιο λόγο ή αν δουλέψει μετά τις 12 το βράδυ».
Η Δώρα Κατεργιαννάκη έχει πάρει γ’ ρόλους, έχει κάνει τη μακιγιέρ, τη γραμματέα, μια γυναίκα «απλή» -όπως την περιγράφει- που έπρεπε να ευχαριστήσει έναν κεντρικό ήρωα μιας σειράς για το ότι έσωσε ένα παιδί από τη φωτιά, έχει βρεθεί και στη θέση της λιμενάρχισας. «Δεν έχω αυταπάτες ώστε να πιστεύω ότι θα γίνω μοντέλο ή ηθοποιός, έχω οικογένεια και παιδιά. Εξάλλου, στον χώρο υπάρχουν παιδιά που θέλουν να πετύχουν γιατί έχουν τελειώσει σχολές. Παρόλα αυτά, εγώ που δεν έχω τελειώσει τίποτα έχω πάρει κείμενο σε όλα τα σίριαλ της ελληνικής τηλεόρασης και άλλοι με σπουδές δεν έχουν πει ούτε καλημέρα».
Η Δώρα Κατεργιαννάκη σε γ’ ρόλο
Ο Γιώργος Τσαμουράς έβγαλε στις αρχές του ‘90 μια οικοδομική άδεια σε ένα σκηνοθέτη ως πολιτικός μηχανικός . Πηγαίνοντας σε ένα στούντιο γυρισμάτων για τις απαραίτητες υπογραφές κατέληξε να γυρίζει διαφήμιση για μπύρα. «Μου άρεσε σαν εμπειρία κι έπειτα ήθελα να κάνω τον παραγωγό. Τελικά έφτιαξα ένα καλό πρακτορείο το 1995. Έχω 14.000 ανθρώπους στο αρχείο μου που χωρίζονται σε πέντε κατηγορίες: είναι οι φοιτητές που τους βγάζω το καπέλο γιατί δεν τους φτάνουν τα χρήματα που τους στέλνουν οι γονείς τους από την επαρχία και στα κενά τους έρχονται να βγάλουν ένα μεροκάματο. Είναι οι μητέρες που έχουν μεγαλώσει τα παιδιά τους κι αξιοποιούν τον ελεύθερο χρόνο τους. Είναι οι άνεργοι. Είναι οι συνταξιούχοι που αντί να πηγαίνουν στο καφενείο κάνουν κάτι δημιουργικό, αν και μετά το 2016 υπάρχει πρόβλημα με αυτή την κατηγορία αφού δεν πληρώνουν πλέον την παρακράτηση φόρου αλλά πρέπει να κολλάνε υποχρεωτικά ένσημο και προκειμένου να μην χάσουν τη σύνταξή τους είτε “μεγαλώνουμε” νεότερους ανθρώπους με τη βοήθεια του μακιγιάζ ή όποιος θέλει έρχεται στα γυρίσματα αφιλοκερδώς».
Μιλώντας με τους βοηθητικούς ηθοποιούς παρατηρώ ότι κάποιοι δεν θυμούνται τίτλους των ταινιών που έχουν δουλέψει -των ξένων παραγωγών κατά κύριο λόγο- ή αγνοούν το όνομα του σκηνοθέτη. Όπως επίσης μου κάνει εντύπωση ότι κανένας σχεδόν δεν χρησιμοποιεί τη λέξη «κομπάρσος». «Τους λέμε βοηθητικούς ηθοποιούς, η λέξη “κομπάρσος” τους ακούγεται προσβλητική. Πρόκειται για ένα κανονικό επάγγελμα και όχι για χόμπι» εξηγεί ο Γιώργος Τσαμουράς.
Η Εμμανουέλα Ζαχαροπούλου δεν έχει στεντόρεια φωνή και αποφεύγει τη ντουντούκα γιατί τη βρίσκει βίαιη μέθοδο για να βάλει σε τάξη όλο αυτόν τον κόσμο που συγκεντρώνεται σε ένα γύρισμα. «Ο κάθε βοηθός σκηνοθέτη έχει τον τρόπο του, επειδή δεν μπορούμε να θυμόμαστε τόσα ονόματα δίνουμε ψευδώνυμα για να μιλήσουμε σε κάποιον που βρίσκεται στα 600 μέτρα. Τα ψευδώνυμα βγαίνουν από τα ρούχα που φοράνε ή προκύπτουν από την προσωπικότητά τους. Οι οδηγίες δίνονται αλλά δεν ακολουθούνται πάντα, γιατί δεν έχουμε να κάνουμε με επαγγελματίες ηθοποιούς. Αν σε βάλουν να περιμένεις εννιά ώρες για να δουλέψεις τις δύο ώρες θα βαρεθείς και μπορεί και να κοιτάξεις την κάμερα ενώ δεν πρέπει. Για μένα είναι κομβικό το να νιώσουν ότι είναι σημαντικοί σε αυτό που γυρίζεται εκείνη τη στιγμή, αν να τους φερθείς υποτιμητικά θα σε σαμποτάρουν και θα έχουν και δίκιο».
Η διαδικασία για να γραφτείς σε ένα πρακτορείο, εν προκειμένω στο Saga Models του Γιώργου Τσαμουρά, είναι η εξής: Αρχικά, η φήμη του πρακτορείου μεταφέρεται από στόμα σε στόμα. Οι ενδιαφερόμενοι στέλνουν μέσω email όνομα, ηλικία, ύψος, τηλέφωνο και τουλάχιστον δύο φωτογραφίες, μία ολόσωμη και μία από τη μέση. Τα παραπάνω ταξινομούνται σε ένα αρχείο στο οποίο το πρακτορείο ανατρέχει αναλόγως με τι ζητάει το εκάστοτε σενάριο. «Αν μου ζητήσουν οικοδόμο θα πρέπει να ψάξω κάποιον με ρυτίδες, αν τους στείλεις κάποιον καλοζωισμένο θα σου πουν ότι έχει φάτσα γιατρού».
Από το 2001 μέχρι το 2008 γυρίστηκαν 53 σίριαλ σύμφωνα με τα μαθηματικά του Γιώργου Τσαμουρά και «από αυτά, τα 50 τα είχε το γραφείο μας, χώρια οι ταινίες και τα διαφημιστικά. Τότε, αν μια σειρά έπαιρνε μόνο είκοσι βοηθητικούς τη μέρα έλεγες ότι πρόκειται για φτωχή παραγωγή. Ημερησίως έφευγαν 1500 άτομα από εμάς για να γεμίσουν σκηνές γάμων, ταβέρνες και ό,τι άλλο απαιτεί κόσμο. Οι διαφημίσεις γυρίζονταν σε στάδια και ήθελαν λαό, τα βιντεοκλίπ επίσης. Το πρόβλημα πλέον είναι ότι δεν πληρώνουν τα κανάλια, τίποτα άλλο. Η συνεργασία μας με τους βοηθούς σκηνοθέτη εξακολουθεί να είναι άψογη κι αν στείλουμε κάποιον βοηθητικό που δεν αποδείχθηκε συνεργάσιμος δεν τον ξαναστέλνουμε, είμαστε και στα γυρίσματα για να παρακολουθούμε πώς συμπεριφέρεται ο καθένας».
Έχουν καταγραφεί γκάφες στην κάμερα από λάθος στο κάστινγκ; «Η παραγωγή μας δίνει ένα πρόγραμμα για να ξέρουμε πότε γυρίζετε κάθε επεισόδιο, μπορεί το επεισόδιο 1 να γυριστεί σήμερα κατά το ήμισυ και το υπόλοιπο μετά από 20 ημέρες. Θέλει μεγάλη προσοχή γιατί όσοι παίζουν στο επεισόδιο μπορούν να ξαναπάνε στην ίδια σειρά δέκα επεισόδια μετά». Όταν ξεκίνησε λοιπόν τη δουλειά συνέβη ένα ευτράπελο, «μου είχαν ζητήσει να βρω μια γυναίκα για να υποδυθεί τη νεκρή μπαίνοντας στο φέρετρο. Μετά από 20 ημέρες μου ζητάνε άτομα να πλαισιώσουν μια κηδεία, να φοράνε μαύρα ρούχα και να κρατάνε μαύρες ομπρέλες χωρίς να μου πουν ότι πρόκειται για το ίδιο επεισόδιο. Έστειλα την ίδια γυναίκα που ενώ είχε πεθάνει τελικά συνόδευε και την κηδεία της».
Όταν μια παραγωγή αναζητά μόνη της βοηθητικούς κάνει ένα ανοιχτό κάλεσμα στο οποίο τραβά φωτογραφίες τον κόσμο που ανταποκρίθηκε σε αυτό. Μπορεί να χρησιμοποιήσει εκείνους που έχει στις λίστες από παλαιότερα γυρίσματα, γνωστούς όσων εργάζονται σε αυτήν ή όλα τα παραπάνω μαζί για να καλύψει το πλήθος βοηθητικών ηθοποιών που χρειάζεται. «Σε πρώτη φάση τους καλούμε να έρθουν κι επειδή είναι μεγάλο το δίκτυό τους ξαφνικά εμφανίζονται άλλοι τόσοι», εξηγεί η Εμμανουέλα Ζαχαροπούλου. «Το πρακτορείο έρχεται μετά στη διαδικασία εφόσον υπάρχει η οικονομική δυνατότητα διαφορετικά αναλαμβάνουμε εμείς όλη την αξιολόγηση, την καταχώρηση, τον προγραμματισμό και την πρόσληψη. Μια ακόμα λύση είναι το κάστινγκ στον δρόμο. « Μου έχει τύχει να πάρω άνθρωπο πάνω σε μηχανάκι που τον είδα τυχαία να κρατάει έναν πάγκο στην Ευριπίδου, έχω βουτήξει κυρία από τη λαϊκή, το κάστινγκ στον δρόμο εξαρτάται πώς θα γίνει από το πόσο καίγεσαι εκείνη τη στιγμή». Η πιο δύσκολη απαίτηση που έχει συναντήσει σε ένα σενάριο όσον αφορά τον κόσμο που θα γεμίσει το πλάνο; « Έπρεπε να βρω μετανάστες που να δεχτούν να υποδυθούν ότι εκδίδονται σε γκέι μπαρ, να είναι μουσουλμάνοι και νέοι».
Τους λέμε βοηθητικούς ηθοποιούς, η λέξη “κομπάρσος” τους ακούγεται προσβλητική. Πρόκειται για ένα κανονικό επάγγελμα και όχι για χόμπι
Η Β’ βοηθός σκηνοθέτη ήθελε κάποια στιγμή να δώσει μια δουλειά σε έναν συγκεκριμένο βοηθητικό ηθοποιό. «Έχω έναν κύριο που βάφει τα μαλλιά του, είναι γκρίζα και του βγαίνουν πράσινα, τον έβαζα να λούζεται κάθε μέρα επί δύο μήνες και να μου στέλνει φωτογραφίες για να παρακολουθώ πότε θα επιστρέψει μαλλί στην φυσική του απόχρωση. Προσπαθώ να το διασκεδάζω, γιατί μερικές φορές η δουλειά έχει και πάρα πολύ στρες. Συχνά δεν ξέρεις κατά πόσο οι άνθρωποι που έχεις υπολογίσει θα είναι συνεπείς, υπάρχουν βέβαια κι εκείνοι που θα σου φέρουν τα παιδιά τους κι όλο τους το σόι για να σε βοηθήσουν αν σε ακυρώσουν άλλοι ξαφνικά». Εκτός όμως από το άγχος που προκύπτει στα γυρίσματα, συμβαίνουν και τα απρόσμενα και ευχάριστα. «Στην πρώτη μου δουλειά έβαλα ένα αγόρι και ένα κορίτσι να κάτσουν μαζί σε ένα μπαρ κάνοντας το ζευγάρι. Ήταν ντροπαλοί και δεν μπορούσαν να μιλήσουν μεταξύ τους, το έκαναν μόνο για τα λεφτά και τώρα είναι μαζί. Παραιτήθηκαν από τις δουλειές τους, εργάζονται μόνο ως βοηθητικοί ηθοποιοί και τους βάζουμε πάντα παρέα, το αποτέλεσμα που δίνουν είναι πολύ φυσικό».
Τελικά, υπάρχουν όντως εκείνοι που μέσω μιας δουλειάς βουβής αναζητούν τον δρόμο για να μιλήσουν κρατώντας έναν μεγαλύτερο ρόλο; «Φυσικά και υπάρχουν, είναι πάρα πολλοί, δεν ξεκίνησαν απαραίτητα με αυτόν τον στόχο αλλά από ένα σημείο και μετά βαριούνται να προσποιούνται ότι κάτι συζητάνε ή ότι τρώνε κι οτιδήποτε παραπάνω τους δοθεί λειτουργεί σαν κίνητρο, κάνει τη μέρα τους πιο ενδιαφέρουσα. Αν και δεν περνάει από το χέρι μου το να τους συμβεί αυτό, κάποτε μου έφερναν δώρα, είναι εκείνοι που θα με πάρουν σε γιορτές και γενέθλια να μου ευχηθούν, ειδικά οι ηλικιωμένοι είναι οι κλασικοί μου φίλοι, είναι λίγο σαν οικογένεια πια, κάτι που συμβαίνει σε πολλούς βοηθούς με τους οποίους μιλάω».