Η εμπειρία ενός πρόσφυγα για το αδιέξοδο της κυβερνητικής πολιτικής

Ο κύριος που γράφει είναι αναγνωρισμένος πρόσφυγας στην Ελλάδα. Μας διηγείται τη δική του ιστορία, τη δική του προσπάθεια ανάκτησης μιας όποιας «κανονικής» ζωής, μετά την αναγκαστική φυγή από την πατρίδα του. Μια ιστορία ατέρμονης αναμονής, μια ιστορία αγωνίας, προσκομμάτων και αδιεξόδων που συχνά στερούν στους πρόσφυγες και τις προσφύγισσες τη δυνατότητα απόλαυσης βασικών κοινωνικών δικαιωμάτων στη χώρα μας, άλλοτε λόγω της απουσίας και άλλοτε λόγω των επιλογών της Πολιτείας. Για λόγους ασφάλειας, ο ίδιος προτίμησε να μη δημοσιευθούν τα προσωπικά του στοιχεία. Παραμένει, έτσι, ανώνυμος, όπως τόσοι και τόσες άλλες προσφύγισσες και πρόσφυγες που έχουν παρεμφερή βιώματα στη χώρα μας, αλλά όχι και διαύλους για να εκφραστούν και ακουστούν. 

«Μόλις ήρθα στην Ελλάδα μου έδωσαν ένα υπηρεσιακό σημείωμα από την Αστυνομία με ισχύ έξι μηνών. Έκανα αμέσως αίτηση για να πάρω κάρτα αιτούντος ασύλου και παρόλο που είχα ιδιώτη δικηγόρο, αυτή η διαδικασία κράτησε πάνω από 16 μήνες. Πρακτικά έκανα ακριβώς ότι προβλέπεται αλλά βρέθηκα στον αέρα, καθώς το προσωρινό χαρτί της αστυνομίας έληξε. Έμεινα χωρίς χαρτιά, πράγμα που συνεπάγεται μεγάλη οικονομική δυσχέρεια και έντονο ψυχολογικό άγχος. 

Χωρίς χαρτιά δε μπορούσα ούτε να έχω πρόσβαση στο οικονομικό βοήθημα για τους πρόσφυγες, ούτε να βρω δουλειά. Ως πρόσφυγας σε μια ξένη χώρα, το να βρεις δουλειά είναι ήδη δύσκολο, γιατί βρίσκεσαι σε δυσμενέστερη θέση από αυτή των ντόπιων. Σε μια χώρα όπως η Ελλάδα, που αντιμετωπίζει οικονομικά προβλήματα, η κατάσταση είναι ακόμη πιο περίπλοκη. Κανείς δε προσλαμβάνει άτομα που δεν έχουν νομιμοποιητικά έγγραφα κι όσοι το κάνουν, δίνουν εξαιρετικά χαμηλούς μισθούς και χωρίς ασφάλιση. Έτσι τροφοδοτείται ένα σύστημα εκμετάλλευσης και παρόλο που εσύ δε φέρεις καμία ευθύνη, γίνεσαι όμηρος μιας ζοφερής κατάστασης.

Κάποια στιγμή πήρα την πολυπόθητη κάρτα ασύλου. Ωστόσο, τα προβλήματα συνεχίστηκαν. Ενώ περίμενα 16 μήνες για την κάρτα, τώρα έπρεπε να περιμένω να ενεργοποιηθεί ο ΑΦΜ –το οποίο ακόμη περιμένω. Μια καινούργια αναμονή που επιτείνει την οικονομική φθορά. Αντί να δουλεύεις, να εξασφαλίζεις την επιβίωση σου και να συνεισφέρεις στην ελληνική οικονομία, αναγκάζεσαι να ζητήσεις δανεικά. Κι όλο αυτό, βέβαια, εξασθενίζει την ψυχική ανθεκτικότητα. 

Στη συνέχεια, για να μπορέσεις  να κάνεις την αίτηση για το οικονομικό βοήθημα, πρέπει πρώτα να διαμένεις όπου έχει αποφασίσει η ελληνική κυβέρνηση. Αυτό μπορεί να ακούγεται ως κάτι σχετικά εύκολο. Δεν είναι, όμως. Προκαλεί ένα εύλογο αίσθημα ανασφάλειας, αφού δεν γνωρίζεις τους ανθρώπους με τους οποίους θα κληθείς να μείνεις – το ίδιο ισχύει και για αυτούς σε σχέση με εσένα. Επιπλέον, πολύ συχνά οι συνθήκες διαβίωσης είναι κακές και ακατάλληλες για την προσωπική αυτοβελτίωση.

Για να μπορέσουν οι πρόσφυγες να ενταχθούν σε μια κοινωνία, πρέπει να βρουν δουλειά, να μάθουν τη γλώσσα, να συμμετάσχουν σε σεμινάρια. Το κράτος, όμως, δε στέκεται αρωγός σ’ αυτή την προσπάθεια. Δε σου δείχνει το δρόμο για το πώς θα καλύψεις ορισμένες βασικές βιοτικές και κοινωνικές ανάγκες αλλά σε εξωθεί στο να τα βγάλεις πέρα μόνος σου ή να αναζητήσεις βοήθεια σε κάποια ΜΚΟ. Το κράτος δηλαδή απουσιάζει. Απλά σου ρουφάει τον χρόνο και την ενέργεια σου με καθυστερήσεις και γραφειοκρατία. Με τέτοια αδιέξοδα και ελλείψεις έρχονται αντιμέτωποι οι πρόσφυγες. Για να λάβουν το οικονομικό βοήθημα, υποχρεώνονται να ζουν σε κατάσταση αποξένωσης από την κοινωνία, μειώνοντας την ικανότητα προσαρμοστικότητας τους και διογκώνοντας την οικονομική αδυναμία. 

Με λίγα λόγια, οι άνθρωποι που αναγκάζονται να γίνουν πρόσφυγες με σκοπό την ελευθερία και την ασφάλεια, καταλήγουν να φτάνουν κάπου που ζουν χωρίς πρόσβαση ή με περιορισμένη πρόσβαση στην υγεία, την εκπαίδευση, την εργασία. Αυτό είναι το αποτέλεσμα της πολιτικής της ελληνικής κυβέρνησης και είναι εγγεγραμμένο πάνω στα σώματα μας, μετατρέποντας την καθημερινότητα μας σε μια διαρκή ταλαιπωρία».