Black Friday: Πέντε Πωλητές Εξομολογούνται

Μέχρι πριν μερικά χρόνια όταν βλέπαμε στις τηλεοράσεις μας τους Αμερικάνους να δημιουργούν ουρές δεκάδων μέτρων έξω από καταστήματα την επομένη των Ευχαριστιών, για να πάρουν κοψοχρονιά τηλεοράσεις και ρούχα που όλες τις άλλες μέρες ήταν εκτός του μπάτζετ τους, απορούσαμε με τον υπερκαταναλωτισμό τους και πολλοί ίσως τους κοροϊδεύαμε. Τώρα γίναμε και εμείς λίγο (ή πολύ) Αμερικάνοι και μάλιστα χωρίς τις κοψοχρονιά τιμές.

Η περίφημη πια Black Friday έκανε δειλά-δειλά την πρώτη της εμφάνιση στην Ελλάδα πριν από 3-4 χρόνια. Την επόμενη κιόλας χρονιά όμως, τα καταστήματα της χώρας, από το πιο μικρό συνοικιακό μέχρι το μεγαλύτερο πολυκατάστημα, παραδόθηκαν στη ζάλη της και κάπως έτσι η Ελλάδα πήγε την Black Friday ένα βήμα παραπέρα και την έκανε Black Week. Άρχισαν και εδώ οι πρώτες ουρές με πολλούς καθηγητές μάλιστα, να λένε πως οι μαθητές τους κάνουν κοπάνα από το σχολείο για να προλάβουν μια καλή θέση στην ουρά και να μπορέσουν να αγοράσουν το τελευταίο βιντεοπαιχνίδι ή εκείνα τα αθλητικά που είχαν βάλει στο μάτι, σε έκπτωση η οποία συνήθως δεν ξεπερνά το 20% ή το 30%. 

Κι ενώ πλέον το φαινόμενο αυτό και η επίδρασή του στη χώρα μας συζητιέται σε τηλεοπτικά πάνελ αλλά και σε καφετέριες, πολύ λίγοι είναι εκείνοι που ασχολούνται με τους ήρωες αυτών των ημερών. Μάλιστα ημερών γιατί στην Ελλάδα με κάποιον μαγικό τρόπο, όπως προείπαμε, κάναμε την Μαύρη Παρασκευή να διαρκεί μια ολόκληρη εβδομάδα. Στις διαφημίσεις οι υπάλληλοι των καταστημάτων φαίνονται χαμογελαστοί και πρόθυμοι να μας εξυπηρετήσουν γεμάτοι χαρά, τί γίνεται πίσω από τις διαφημίσεις όμως; Για ευνόητους λόγους δεν αναγράφονται οι εταιρείες όπως και τα ονόματα των εργαζομένων. 

Μιλώντας με κάποιους από αυτούς τους υπαλλήλους είναι εύκολο να αντιληφθείς ότι τα χαμόγελα μένουν στις διαφημίσεις και στα φυλλάδια, μιας και μέσα στο μαγαζί τα πράγματα εξελίσσονται πολύ διαφορετικά για εκείνους και τους συναδέλφους τους. Συζητώντας για τις τιμές, η 26χρονη Σοφία που εργάζεται σε αλυσίδα υποδημάτων, επιβεβαιώνει αυτό που λίγο ή πολύ υποψιαζόμαστε όλοι, «To Black Friday συγκεκριμένα στο δικό μας κατάστημα όπως και στα περισσότερα της Ελλάδας δε έχει καμία σχέση με την αντίστοιχη μέρα στην Αμερική. Οι προσφορές εδώ έχουν σκοπό απλά να προσελκύσουν το κόσμο ώστε να μπει στο κατάστημα και να του πλασάρουν παλαιότερα είδη ή είδη με ελάχιστη έκπτωση. Ουσιαστικά είναι μια μέρα ξεσκαρταρίσματος παλαιότερων κωδικών και πραγμάτων τα οποία για διάφορους λόγους δεν έχουν πουληθεί τις περασμένες χρονιές».

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ

Περίπου τα ίδια εκμυστηρεύεται άλλη μια Σοφία, που εργάζεται ως πωλήτρια σε μαγαζί με αθλητικά είδη, «Πιστεύω ότι γίνεται πολύς ντόρος για το τίποτα… Το ποσοστό της έκπτωσης είναι 20 ή 30 τοις εκατό και σε επιλεγμένους κωδικούς 50%, οι οποίοι είτε δεν πήγαν καλά μέσα στη σεζόν είτε είναι παλιότερη σεζόν και θέλουμε να τους “ξεφορτωθούμε”», όσο για τα ωράρια αποκαλύπτει μια τακτική που μοιάζει να είναι πολύ συνήθης στην χώρα μας, «Προσαρμόζεται το ωράριο όλης της προηγούμενης εβδομάδας, έτσι ώστε την Μαύρη Παρασκευή να βρίσκεται στο μαγαζί όλο το προσωπικό. Αυτό σημαίνει 10ωρα και 12ωρα εκείνη την μέρα αλλά και την επόμενη μέρα που συνήθως συνεχίζεται. Εμένα προσωπικά περισσότερο με κουράζουν οι ώρες. Όχι τόσο σωματικά (προς το παρόν τουλάχιστον) όσο ψυχικά. Είμαστε ακόμη περισσότερες ώρες στη δουλειά μας. Προσωπική ζωή μηδέν!».

Τί γίνεται όμως με τους πελάτες; Η Τάνια εργάζεται σε μια από τις μεγαλύτερες αλυσίδες ρούχων παγκοσμίως και είναι αρκετά γλαφυρή στην απάντησή της, «Οι πελάτες περιμένουν από τις 8 έξω από το μαγαζί. Όταν εμείς φτάνουμε για να μπούμε να πιάσουμε δουλειά είναι ήδη έξω και περιμένουν. Η συμπεριφορά απαράδεκτη των περισσότερων (όπως πάντα άλλωστε) αλλά αυτή τη μέρα σε κοιτάνε με περισσότερο μίσος. Για παράδειγμα είπα σε μια συγγνωώμη για να περάσω (γιατί όπως καταλαβαίνετε δε χωρούσαμε ούτε να περάσουμε) και μου λέει με πολύ ύφος, εντάξει κοπέλα πού να ξέρω πού θες να πας! Όπως καταλαβαίνετε αυτή είναι στιγμή που χαμογελάς μέσα στη μούρη της και από μέσα σου ρίχνεις κατάρα. Αυτό ήταν ένα απλό παράδειγμα». Από την άλλη ο Αντώνης, που δουλεύει σε μεγάλη αλυσίδα ηλεκτρικών ειδών, λέει χαρακτηριστικά πως, «Στην δυσκολία που αντιμετωπίζω εγώ προσωπικά, συμβάλει και η απαιτητικότητα του πελάτη σε συνδυασμό με τα δικαιώματα που του δίνουν οι εταιρίες και τα στερούν παράλληλα από τον κάθε εργαζόμενο. Δεν νομίζω κανένας να το ήθελε αυτό ούτε για τον εαυτό του να αλλά ούτε και για τους συγγενείς και φίλους του». Ρωτώντας τον για το πόσο καιρό χρειάζεται για να ξεκουραστεί μετά την Black Friday, προσπαθεί να κάνει χιούμορ αλλά γρήγορα ο τόνος του αλλάζει, «Ένας μήνας μου είναι αρκετός… Είναι μεγάλη η κούραση οπότε θα πρέπει να είναι μεγάλη και η ξεκούραση που δυστυχώς ποτέ δεν είναι αρκετή. Ένα διήμερο όμως π.χ. Σαββατοκύριακο δεν νομίζω ότι είναι τραγικό για καμία επιχείρηση και κανέναν επιχειρηματία, μιας και η Κυριακή ούτως η άλλως είναι αργία για την πλειοψηφία του εμπορικού συλλόγου αν και πάει να αλλάξει και αυτό».

Η Τίνα εργάζεται σε αλυσίδα υποδημάτων και μιλώντας για πελάτες και τιμές μας λέει ότι, «Πιο πολύ η διαφήμιση κάνει τον κόσμο να ψωνίζει! Αυτό που δυσκολεύει είναι η γκρίνια των πελατών π.χ. γιατί μόνο τόσο μικρή έκπτωση και όχι 80% όπως στο εξωτερικό; Η προετοιμασία όλη αυτήν την βδομάδα για αυτήν την μια μέρα είναι αυτό που κουράζει τόσο εμένα όσο και αυτούς που κάνουν την ίδια δουλειά με μένα». 

«Προσωπικά σαν πωλήτρια μεγάλης αλυσίδας υποδημάτων με κουράζει περισσότερο το ψυχολογικό κομμάτι πέραν του ωραρίου,της ορθοστασίας και της σωματικής κούρασης. Η εταιρεία απαιτεί να βγάζουμε τεράστια κέρδη από αυτές τις μέρες χωρίς να ανταμείβει εμάς αναλογικά με τον κόπο μας. Μας αναγκάζει να είμαστε όλη την ημέρα ευδιάθετοι, χαμογελαστοί και πρόσχαροι και άμεσα αποτελεσματικοί απέναντι στον πελάτη. Μας πιέζει ψυχολογικά αρκετές μέρες πιο πριν, μας δημιουργεί άγχος και στρες ενώ ταυτόχρονα μας απειλεί με απολύσεις και με μειώσεις μισθού εάν δε καταφέρουμε να πιάσουμε τον ουτοπικό στόχο τους. Δημιουργεί ακόμα πιο έντονα ένα κλίμα ανταγωνισμού και έντασης ανάμεσα στο προσωπικό. Από την άλλη πλευρά οι πελάτες δε σέβονται και δε κατανοούν την κατάσταση. Ζητάνε από το προσωπικό ανήκουστα πράγματα, αντιδρούν για τις πλασματικές προσφορές και τις πρακτικές της εκάστοτε εταιρείας με συνέπεια να ξεσπάνε στο προσωπικό», αποκαλύπτει η 26χρονη Σοφία, γεγονός που θα έπρεπε να μας κάνει όλους να αναθεωρήσουμε την συμπεριφορά μας ως πελάτες, απέναντι σε ανθρώπους που αν μη τι άλλο προσπαθούν να μας εξυπηρετήσουν.