Η μουσική υπάρχει στην καθημερινότητά μας, τόσο σε ανύποπτες στιγμές που εισβάλλει στο αυτί μας ακούσια και ασυνείδητα από το γείτονα που μερακλώνει, μέχρι το ραδιόφωνο στο ταξί, όσο και σε στιγμές στις οποίες αποτελεί το βασικό λόγο απόλαυσης των, είτε όταν ακούς το νέο δίσκο του Four Tet, είτε όταν πηγαίνεις την Παρασκευή το βράδυ στο συγκεκριμένο μαγαζί γιατί «εκεί παίζει καλή μουσική». Πέρα και πάνω από το υποκειμενικό κριτήριο της αισθητικής αξίας της μουσικής που ακούγεται κάπου, υπάρχει και το καθαρά αντικειμενικό ότι αποτελεί μέσο συνυφασμένο με τη νυχτερινή διασκέδαση, εργαλείο προσέλκυσης κόσμου και συνεπώς στοιχείο της σχετικής επιχειρηματικής δραστηριότητας. Και αυτή τη μουσική, καλή/κακή, σωστά μιξαρισμένη ή με «αλλαγές χασάπη» κάποιος την επιλέγει. Κάποιος που τη δεδομένη χρονική στιγμή εργάζεται, και για την εργασία του αυτή, ως επί το πλείστον, αμείβεται.
Η μετάβαση από το «παίζω μουσική στο πάρτi» στο «παίζω το Σάββατο εκεί» απλή, αλλά η σημασία της πολύ μεγάλη καθώς στη δεύτερη περίπτωση μπορεί να αποτελέσει μέσο βιοπορισμού, επαγγελματική απασχόληση με τα σχετικά δικαιώματα και υποχρεώσεις. Στο παρόν αφήνουμε στην άκρη την καλλιτεχνική-αισθητική αξία-σημασία της συγκεκριμένης δραστηριότητας και μας απασχολούν πιο πεζά, εξίσου σημαντικά όμως, ζητήματα. Φίλοι που ασχολούνται και με αυτήν την επαγγελματική δραστηριότητα λοιπόν,παράλληλα με την «κανονική» τους δουλειά (όπως η πλειοψηφία των DJs), αναρωτήθηκαν έντρομοι «τί γίνεται τώρα που βγήκαν και γράφουν και το πρόστιμο είναι 10.550€». Ως γνωστόν η ανασφάλιστη-«μαύρη»- δηλαδή μη δηλωθείσα- εργασία είναι μια πραγματική κατάσταση την οποία αποδέχονται τα μέρη για διαφορετικούς λόγους το καθένα, απολαμβάνοντας τα σχετικά οφέλη και αναλαμβάνοντας τους αντίστοιχους κινδύνους.
Και αυτή τη μουσική, καλή/κακή, σωστά μιξαρισμένη ή με «αλλαγές χασάπη» κάποιος την επιλέγει. Κάποιος που τη δεδομένη χρονική στιγμή εργάζεται, και για την εργασία του αυτή, ως επί το πλείστον, αμείβεται.
Μετά τη δημοσίευση της Υπουργικής Απόφασης με θέμα : «Επιβολή διοικητικών κυρώσεων για τις ευθέως αποδεικνυόμενες παραβάσεις της εργατικής νομοθεσίας, κατά δέσμια αρμοδιότητα του Επιθεωρητή Εργασίας» το νομικό καθεστώς για τις παραβάσεις της εργατικής νομοθεσίας σχετικά με την αδήλωτη και ανασφάλιστη εργασία αυστηροποιείται και η επαπειλούμενη διοκητική κύρωση (πρόστιμο) ορίζεται στον κατώτατο νόμιμο νομοθετημένο μισθό επί 18 μήνες εργασίας για κάθε αδήλωτο εργαζόμενο (586,08€ x 18= 10.549,44€). Ο χαρακτηρισμός του μέτρου ως αυστηρό δεν οφείλεται μόνο στο υπέρογκο-εξοντωτικό ύψος του προστίμου αλλά και στο γεγονός ότι επιβάλλεται κατά δέσμια αρμοδιότητα, χωρίς προηγούμενη πρόσκληση του παραβάτη για παροχή εξηγήσεων. Το πρόστιμο επιβάλλεται στις επιχειρήσεις που απασχολούν προσωπικό χωρίς να το δηλώνουν και η κουβέντα που έχει ανοίξει σχετικά με το τιείδους εργασία παρέχει αυτός που επιλέγει τη μουσική είναι μεγάλη.
Σε αυτές τις περιπτώσεις που η εφαρμογή του νόμου και η υπαγωγή σε ορισμένη διάταξη είναι λίγο θολά μια κουβέντα με συνάδελφο (τη Μαρία) και μια αναζήτηση στη νομολογία (αν το χει πει ο Άρειος Πάγος, ισχύει…συνήθως) βοηθά.
Σύμβαση εξαρτημένης εργασίας υπάρχει, όταν ο εργαζόμενος υποβάλλεται σε νομική και προσωπική εξάρτηση από τον εργοδότη, η οποία εκδηλώνεται με το δικαίωμα του τελευταίου να δίνει δεσμευτικές για τον εργαζόμενο εντολές και οδηγίες, ως προς τον τόπο, χρόνο και τον τρόπο παροχής της εργασίας και να ασκεί έλεγχο και εποπτεία για τη διαπίστωση της συμμόρφωσης του εργαζομένου προς αυτές. Η υποχρέωση μάλιστα του εργαζομένου να δέχεται τον έλεγχο του εργοδότη και να συμμορφώνεται προς τις οδηγίες του σχετικά με τον τρόπο παροχής της εργασίας, αποτελεί το βασικό γνώρισμα της ως άνω εξάρτησης, η οποία μπορεί να είναι χαλαρότερη στις περιπτώσεις που ο εργαζόμενος αναπτύσσει πρωτοβουλία κατά την εκτέλεση της εργασίας του, λόγω των επιστημονικών ή τεχνικών του γνώσεων, αλλά θα πρέπει να υπάρχει για να θεωρηθεί η εργασία του ως εξαρτημένη. Αν δεν συντρέχουν οι προϋποθέσεις αυτές και ειδικότερα αν εκείνος που παρέχει τις υπηρεσίες του δεν υποβάλλεται σε νομική και προσωπική εξάρτηση από τον εργοδότη, υπό την ανωτέρω έννοια, υπάρχει σύμβαση ανεξαρτήτων υπηρεσιών ή σύμβαση έργου, επί της οποίας δεν έχουν εφαρμογή οι διατάξεις της εργατικής νομοθεσίας. Αυτό βέβαια δε σημαίνει ότι δεν υπάρχει υποχρέωση ασφάλισης, η οποία όμως σε αυτή την περίπτωση βαρύνει τον εργαζόμενο.
Ο Άρειος Πάγος τα λέει σωστά. Και συνεχίζει. Από τη διάταξη του άρθρου 681 ΑΚ, το οποίο ορίζει ότι με τη σύμβαση έργου ο εργολάβος έχει την υποχρέωση να εκτελέσει το έργο και ο εργοδότης να καταβάλει την συμφωνηθείσα αμοιβή, προκύπτει ότι «κύριο χαρακτηριστικό γνώρισμα της σύμβασης έργου είναι ότι με αυτήν οι συμβαλλόμενοι αποβλέπουν στο τελικό αποτέλεσμα της εργασίας και όχι σε αυτή καθαυτή την εργασία, που θα απαιτηθεί για την εκτέλεση του έργου, η ολοκλήρωση και παράδοση του οποίου επιφέρει την λύση της σύμβασης. Αντικείμενο δε της σύμβασης αυτής μπορεί να είναι και έργο μη αυτοτελές αλλά επαναλαμβανόμενο σε ορισμένη ή αόριστη χρονική διάρκεια. Σε κάθε, όμως, περίπτωση την μίσθωση έργου χαρακτηρίζει η έλλειψη εξάρτησης από τον κύριο του έργου, αφού ο εργολάβος έχει την πρωτοβουλία στην εκτέλεση αυτού, επιλέγοντας το χρόνο και τον τρόπο εκτέλεσής του μέσα στις συμβατικές προθεσμίες, χωρίς να υποχρεούται να συμμορφώνεται προς τις οδηγίες και εντολές του κυρίου του έργου, μη υποκείμενος στον έλεγχό του».
Το ζήτημα είναι πραγματικό, κάθε περίπτωση ξεχωριστή και η εφαρμογή του νόμου εξαρτάται από τα εκάστοτε πραγματικά περιστατικά.
Οι πρώτες αποφάσεις που θα προκύψουν από τις προσφυγές κατά των διοικητικών αυτών προστίμων θα ρίξουν φως στο τοπίο. Αυτό βέβαια προϋποθέτει μια αδέσμευτη – ανεξάρτητη και ανεπηρέαστη από εισπρακτικής πολιτικής μέτρα Δικαιοσύνη. Το πρόβλημα είναι παρόν και η αντιμετώπισή του δύσκολη. Όταν η συγκεκριμένη παροχή δεν αποτελεί πλέον τέχνη δύσκολη και καλύτερος είναι αυτός που «γεμίζει το μαγαζί», ο ανταγωνισμός αυξάνεται και αν δεν παίξεις εσύ θα παίξει ο δίπλα. Όταν ο ίδιος ο εργαζόμενος δεν αντιμετωπίζει τον εαυτό του ως επαγγελματία, δε δρα συλλογικά και δε διεκδικεί. Και όταν τα μέτρα που λαμβάνονται για καταπολέμηση του φαινομένου είναι εξοντωτικά, αποτέλεσμα μιας σπασμωδικής αντίδρασης, χωρίς πρόνοια για πραγματική αντιμετώπιση της ανεργίας, δυστυχώς το μπαλάκι πέφτει στον πιο αδύναμο.
Κράτος > Επιχείρηση > Εργαζόμενος.