Στις 11 Φεβρουαρίου ανακοινώθηκε ότι ανιχνεύθηκαν βαρυτικά κύματα προερχόμενα από ένα μακρινό σύστημα που περιέχει μεταξύ άλλων και δυο μαύρες τρύπες δεκάδες φορές μεγαλύτερες από το μέγεθος του ήλιου. Αυτό που συνέβη στην ουσία είναι η πειραματική επιβεβαίωση της ύπαρξης τους. Συνήθως σε τέτοιες περιπτώσεις κάποιος ράβει κουστούμι για Νόμπελ, αλλά στη συγκεκριμένη ο δικαιούχος μας έχει εγκαταλείψει χρόνια, έχοντας ήδη ένα στη συλλογή του.
100 χρόνια πριν, το 1915 ο Άλμπερτ (Αϊνστάιν) διατύπωσε την Γενική Θεωρία της Σχετικότητας ως τρόπου περιγραφής της βαρύτητας. Από τη στιγμή που έφαγε το μήλο στο κεφάλι ο Νεύτωνας μέχρι τότε, η βαρύτητα ήταν τόσο απλή όσο η έλξη δύο σωμάτων ανάλογη του γινομένου των μαζών τους και αντιστρόφως ανάλογη του τετραγώνου της απόστασής τους.
Με τη Γενική σχετικότητα ο χώρος και ο χρόνος γίνονται αλληλένδετοι και η γεωμετρία τους καθορίζεται από τη μάζα/ενέργεια των σωμάτων πάνω σ’ αυτόν. Επιπλέον, κάθε μη επιταχυνόμενο σώμα κινείται πάνω σε τροχιές του χωροχρόνου με την ελάχιστη απόσταση. Έτσι λοιπόν η βαρύτητα περιγράφεται από μια γεωμετρία που καθορίζει τις κινήσεις των σωμάτων.
Η επιβεβαίωση αυτής της θεωρίας ήρθε πολύ σύντομα, όταν το 1919 παρατηρήθηκε η καμπύλωση του χωροχρόνου και σιγουρευτήκαμε ότι δεν τα βγάζει από το μυαλό του ο Αϊνστάιν. Υπήρχε όμως και ένα επακόλουθο της Γενικής Σχετικότητας που μέχρι προχθές δεν είχε παρατηρηθεί ποτέ. Βάσει των εξισώσεων του Αϊνστάιν, όταν το βαρυτικό πεδίο μεταβάλλεται δημιουργούνται βαρυτικά κύματα τα οποία ταξιδεύουν ως διαταράξεις του χωροχρόνου.
Η μη παρατήρηση τους μέχρι σήμερα δεν είχε να κάνει με κάποιο κενό στην θεωρία, αλλά με την δυσκολία ανίχνευσης τους λόγω του πολύ μικρού μεγέθους τους και της απόστασης μας από τα συστήματα που τα δημιουργούν. Παρόλο που για μας τους ανθρώπους η βαρύτητα φαντάζει μια πολύ δυνατή δύναμη (αυτή που μας κρατά καθηλωμένους σ’ αυτόν τον άδικο πλανήτη) στην πραγματικότητα είναι κατά πολύ ασθενέστερη απ’ όλες της γνωστές δυνάμεις. Σκέψου αν ήσουν μαγνητάκι και η Γη φτιαγμένη από σίδερο δεν θα μπορούσες να κουνηθείς.
Έτσι για να καταφέρουμε να παρατηρήσουμε κάποιο κύμα βαρυτικής προέλευσης θα πρέπει να στραφούμε σε περιοχές του σύμπαντος με τεράστιες βαρυτικές διακυμάνσεις, όπως συστήματα με μαύρες τρύπες.
Οι μαύρες τρύπες που μας στείλανε τα βαρυτικά κύματα όμως ήταν 1,3 δισεκατομμύρια έτη φωτός μακριά, που σημαίνει ότι τα κύματα ταξίδευαν με την ταχύτητα του φωτός για 1,3 δις χρόνια και Είναι λογικό το κύμα να έχει εξασθενίσει κάπως μετά από αυτό το ταξίδι.
Το πείραμα LIGO λοιπόν παρατήρησε κάτι για το οποίο ήμασταν σίγουροι ότι υπάρχει αλλά ήταν πολύ δύσκολο να δούμε. Πέρα από το τεχνικά απίστευτο κατόρθωμα όμως, η ανίχνευση βαρυτικών κυμάτων ανοίγει ένα καινούριο κεφάλαιο για την μελέτη της φύσης της βαρύτητας και των σημάτων που λαμβάνουμε από εκεί έξω.
Να πέσει το βίντεο:
