Ένα είναι το σύνθημα που όλους μας ενώνει. Όλοι κάτι χρωστάμε κάπου. Κάποιοι χρωστάμε νοίκια στους νοικιάρηδες. Κάποιοι χρωστάμε δάνεια στις τράπεζες. Κάποιοι χρωστάμε μαθήματα στα ελληνικά πανεπιστήμια. Οι τελευταίοι έχουν κάθε λόγο να αρχίσουν να πηγαίνουν στην εκκλησία τις Κυριακές, μιας που ο Υπουργός Παιδείας, ο κ. Λοβέρδος, μοιάζει πιο αποφασισμένος από τους προκατόχους του να εξαφανίσει κάθε μορφή ζωής που έχει ξεπεράσει τα προβλέπόμενα χρόνια φοίτησης. Δύο είναι τα βασικά σημεία του ζητήματος. Βήμα πρώτον: αναζητούμε ένα εύστοχο και βαρύγδουπο λογοπαίγνιο με τη λέξη «αιώνιος». Για παράδειγμα «αιώνιοι φοιτητές – αιώνια συζήτηση – αιώνιο πρόβλημα» και ούτω καθεξής. (Σημειωτέον ότι φέτος είναι στη μόδα το «αιώνιοι πολιτικοί διαγράφουν αιώνιους φοιτητές»). Βήμα δεύτερον: περνάμε στο δια ταύτα. Τί προβλέπεται για τους φοιτητές που έχουν ξεπεράσει κατά πολύ τα χρόνια που διαρκούν οι σπουδές τους ; Από το Φεβρουάριο είχε διαρρεύσει πως ο ερχόμενος Σεπτέμβρης θα είναι το σημείο μηδέν για τους «αιώνιους», ενώ παράλληλα το Υπουργείο Παιδείας είχε δώσει εντολή να γίνουν οι εξεταστικές τους τελευταίου χρόνου διπλές, ώστε οι φοιτητές να έχουν περισσότερες ευκαιρίες να περάσουν τα χρωστούμενα μαθήματα. Σαφείς οδηγίες για τους φοιτητές-βρικόλακες δεν έχουν δοθεί από κάποιον επίσημο φορέα, πάντως γενικά θα ήταν συνετό όλοι όσοι απειλούνται με διαγραφή να έχουν φροντίσει να ανανεώνουν ηλεκτρονικά την εγγραφή τους, να λάβουν μέρος στις εξετάσεις του Σεπτεμβρίου και να επικοινωνήσουν με τη Γραμματεία της σχολής τους, μιας που όλα δείχνουν ότι το μπαλάκι των οριζόντιων διαγραφών θα πέσει στους Οργανισμούς των πανεπιστημιακών ιδρυμάτων. Κυκλοφορεί επίσης η φήμη ότι όσοι τα τελευταία δύο χρόνια εγγράφονται κανονικά στα εξάμηνά τους και συμμετέχουν στις εξετάσεις θα τύχουν ευνοϊκότερης μεταχείρισης από τους άλλους, κι αυτό μετά από τη σχετική παρέμβαση του Γιάννη Μυλόπουλου, Πρύτανη του ΑΠΘ στη δημόσια συζήτηση περί φοιτητικής αιωνιότητας.
Φήμες πάντα κυκλοφορούσαν και θα κυκλοφορούν επί του θέματος. Το ζήτημα είναι τί απαντάμε σε αυτούς που τις διασπείρουν. Για παράδειγμα, συχνά υποστηρίζεται ότι οι διαγραφές των φοιτητών είναι μέρος της συνολικής διαδικασίας εξορθολογισμού και εξυγίανσης των πανεπιστημίων, ότι οι αιώνιοι φοιτητές επιβαρύνουν οικονομικά το πανεπιστήμιο και στερούν παροχές από τους νεότερους, ότι είναι εκείνοι που αδιαφορούν, εκείνοι που κομματίζονται, εκείνοι που τελικά γίνονται μια ζώσα υπενθύμιση της ελληνικής νοοτροπίας «αράζω άρα ζω», που κατά τα φαινόμενα έχει τη δυναμική να μεταστρέψει την τόση σοβαρότητα της ελληνικής εκπαίδευσης σε καφενείο «Η Ωραία Ελλάς». Στην πραγματικότητα, κάθε εγγεγραμμένος φοιτητής αξίζει δικαιωματικά τη θέση του, εφόσον συμμετείχε αξιοκρατικά σε πανελλαδικές ή κατατακτήριες εξετάσεις. Πέραν τούτου, οι φοιτητικές παροχές δεν συνεχίζονται επ’ άπειρον αλλά είναι ανάλογες του προβλεπόμενου χρόνου σπουδών, συνεπώς η μοναδική φοιτητική ελάφρυνση της οποίας επωφελείται ένας «αιώνιος φοιτητής» είναι το τετράφυλλο χαρτί των εξετάσεων που – εντάξει, δεν το κρύβουμε– το παίρνει τζάμπα. Ούτε δωρεάν βιβλία δικαιούνται, ούτε μειωμένο κόστος μετακινήσεων (φοιτητικό πάσο), ούτε με κανέναν άλλο τρόπο επιβαρύνουν το δημόσιο. Οπότε το επιχείρημα περί οικονομικού κόστους μάλλον δεν στέκει. Από εκεί και πέρα, όσον αφορά στο δίπτυχο «ανάπτυξη –εξυγίανση» που τα Πανεπιστήμια έχουν νιώσει στο πετσί τους τελευταία, και πάλι η διαγραφή φοιτητών καταλήγει τελικά στην πολυπόθητη περικοπή των κονδυλίων, εφόσον αυτά εξαρτώνται και από τον αριθμό των φοιτητών. Με άλλα λόγια, κόβεται το κεφάλι για να κοπεί και το κονδύλι. Και τέλος πάντων 180.000 άνθρωποι που μπορεί να εργάζονται, να έχουν προβλήματα υγείας, να έχουν παιδιά και οικογένεια κ.τ.λ. δεν διαγράφονται εν μια νυκτί, με μοναδικό κριτήριο μια ημερομηνία. Οι ίδιοι άνθρωποι που προωθούν την δια βίου μάθηση– είχε πέσει και θέμα στις πανελλήνιες, αν θυμάστε – έρχονται τώρα να καταργήσουν την πρόσβαση στη δωρεάν δημόσια παιδεία, τσουβαλιάζοντας τόσο κόσμο κάτω από στερεοτυπικά μοτίβα, όπως «η γενιά του φραπέ»; Οι ίδιοι άνθρωποι που τόσα χρόνια ευαγγελίζονται μεταρρύθμιση από την ίδια θέση και τα ίδια πάνελ έρχονται να κατηγορήσουν τους φοιτητές ότι δίνουν την εικόνα ανθρώπου που θέλει να πεθάνει αγκαλιά με την «καρέκλα» του; Και τέλος πάντων, το γεγονός ότι τόσοι άνθρωποι δυσκολεύονται να υπολογίσουν τη ζωή τους βάσει του μαθηματικού τύπου «ν+2», δε θα ‘πρεπε να στείλει ένα μήνυμα αναδιάρθρωσης στον εκπαιδευτικό τομέα, αντί να στέλνει εντολές για καρατόμηση φοιτητών από κράτη-τιμωρούς και νόμους-γκιλοτίνες; Κάποιοι χρωστάμε νοίκια. Κάποιοι χρωστάμε δάνεια. Κάποιοι χρωστάμε μαθήματα. Κάποιοι άλλοι, όμως, χρωστάνε εξηγήσεις.