H Patty Pravo στο “Xenia” του Πάνου Κούτρα

Μπράβο τη λέγαμε (και τη γράφαμε) αφού έτσι κατοχυρώθηκε εδώ, από τότε που κυκλοφόρησε το 1968 η θρυλική Bambola – ένα απο τα ποπ διαμάντια του σύμπαντος –  τραγουδισμένη απ’ αυτή τη φωνή που ήταν πιο κοντά στη Nico ή την Grace Slick, ας πούμε, παρά στα ye ye girls και στις beat σταρ και στάρλετ της Αγγλίας, της Γαλλίας και της Ιταλίας. Σ’ αυτά τα κορίτσια όμως ανήκε η Patty Pravo (Πράβο έτσι;), ασχέτως αν απεδείχθη πιο «χαμαιλεοντική» από όλες σχεδόν τις υπόλοιπες. Από τη φάση Francoise Hardy στη φάση Amanda Lear (‘70s) με ενδιάμεσες στάσεις σε σταθμούς όπως Tina Turner (με ρεγουλαρισμένο φυσικά το “ζωώδη μαγνητισμό”) και Dusty Springfield, για να τη βρουν τα ‘80s σε φάση Bowie/Tilda Swindon και διάφορα προβλήματα με drugs και ατυχείς επιλογές.

Παρά τα αρκετά «κενά» στην καριέρα της όμως, κατάφερνε να αναδύεται ως φοίνιξ από τις στάχτες σε μια σειρά από ηρωικά comeback που κρατούν μέχρι σήμερα. Αυτόν τον καιρό βρίσκεται σε τουρνέ και όλες οι ενδείξεις δηλώνουν ότι δεν έχει χάσει τίποτα από το καλούπι της κομψής, γενναίας και ασυμβίβαστης σαντέζας, παραμένοντας βαρύ χαρτί κι ερμηνεύτρια απαιτήσεων. Ο χαρακτηρισμός “classy” μοιάζει περιορισμένος για να περιγράψει την «κρυπτική μπαρόκ γεωμετρία του φωτός που εκπέμπει», όπως έγραψε γι’ αυτήν πριν μερικά χρόνια Ιταλός συνάδελφος (τα υπερθετικά για την Pravo ξεφεύγουν συχνά από συμπατριώτες της, και μη, που δυσκολεύονται να αυτοσυγκρατηθούν όταν πρόκειται για τέτοιας κλάσης icon).

Βέρα Βενετσιάνα (με όλη τη γκλαμ ντέκα που αυτό συνεπάγεται), η Patty Pravo  γεννήθηκε το 1948 με το όνομα Nicoletta Strambelli, και γρήγορα γνώρισε έντονες, εκκεντρικές και exclusive καταστάσεις και συμπεριφορές, αφού στενοί φίλοι των γονιών της ήταν ο Ezra Pound, ο κορυφαίος αμερικάνος ποιητής που ασπάστηκε τον ιταλικό φασισμό και ο Angelo Roncalli, δηλαδή ο Πάπας Ιωάννης ΧΧΙΙΙ. Επομένως, είναι πιθανό να μην είναι εντελώς τυχαίο το γεγονός οτι το πρώτο της δισκάκι, το “Ragazzo Triste” του 1966 (διασκευή του “But You’re Mine” των Sonny & Cher) ήταν το πρώτο ποπ τραγούδι που ακούστηκε από τη συχνότητα του Ράδιο Βατικανό. Ήδη η ζωή της είχε πάρει την περιπετειώδη υφή που θα τη διέκρινε στο μέλλον, αφού από τα 15 της, την είχε κοπανήσει από το κονσεβαρτουάρ στο οποίο φοιτούσε, αλλά κι από το σπίτι της, για να ζήσει μόνη στη Ρώμη και στο Λονδίνο. Επιστρέφοντας, η επιτυχία υπήρξε ραγδαία, και με την αυγή της δεκαετίας του ’70, η Patty είχε το δικό της σόου στη γαλλική μάλιστα τηλεόραση με τίτλο ‘Bravo Pravo”, ενώ τα σουξέ (όπως το “Pazza Idea” του ’73) έμοιαζαν αστείρευτα.

Παράλληλα όμως, είχε μπει σε λειτουργία ο ανεμοστρόβιλος των παθών που θα χαρακτήριζε την ασυμβίβαστη ζωή της (ναρκωτικά, σωστοί άντρες τη λάθος στιγμή ή το αντίστροφο, το παιδί που δεν ήρθε ποτέ ή μάλλον με κανένα, εντάσεις, κρίσεις, αποδράσεις), ενώ μπαινόβγαινε στο τρένο της διασημότητας. Οι περιπετειώδεις τάσεις την ακολουθούσαν και στις μουσικές αναζητήσεις: μεταξύ άλλων, οι επιτυχείς διασκευές κομματιών του Lou Reed, του Jacques Brel ή του Vinicius De Moraes, ο prog (περίπου) δίσκος που έβγαλε το 1976 σε συνεργασία με τον Vangelis Παπαθανασίου, το «προχωρημένο» άλμπουμ Ideogrammi που ηχογράφησε το 1994 στο Πεκίνο…

Pazza idea di far l’amore con lui…

Ψάχνοντας στο δίκτυο, αλίευσα – που λένε – ένα κείμενο-ωδή στην πεισματική διάρκεια της Patty Pravo που δημοσιεύτηκε στην ιταλική Vogue πριν δύο χρόνια με αφορμή την θριαμβευτική homecoming εμφάνιση της στη Σάλα Γκράντε της Βενετίας, ένα χρόνο μετά την όγδοη εμφάνιση της στο φεστιβάλ του Σαν Ρέμο, το οποίο διατηρεί την αξιοπρέπεια αν και όχι ίσως την αίγλη του ένδοξου παρελθόντος (σε αγκύλες σχόλια του γράφοντος)…

«…Η Patty Pravo ξεκίνησε τη συναυλία με το τραγούδι που έχει γίνει το σήμα κατατεθέν της εδώ και χρόνια, το “Col Tempo”, την Ιταλική βερσιόν (σε στίχους του Gino Paoli) του “Avec Le Temps”, του βαθιά μελαγχολικού κομματιού που έγραψε και τραγούδησε ο γάλλος τραγουδοποιός Leo Ferre [άλλη περιπτωσάρα αυτός, κορυφαίος εκπρόσωπος της γαλλικής αναρχομποέμ σκοταδόψυχης μπαλάντας], ερμηνεύοντας μ’ ένα παραστατικό, ουσιαστικό και συγκινητικό τρόπο. Φορούσε ένα εντυπωσιακό “ανθρακί” φόρεμα του παλαιστίνιου [μα φυσικά…] σχεδιαστή Jamal Taslaq, με στενή μέση και μαύρα λουλουδένια σχέδια, θυμίζοντας αναποδογυρισμένο φλυτζάνι αναγεννησιακής αγνότητας [!]… Έμοιαζε με απόκοσμο αγγελιοφόρο που περιμένει να τον καταπιεί η νύχτα, σα να βρίσκεται και συγχρόνως να μη βρίσκεται εκεί, με μοναδική συνοδεία το πιάνο πίσω της…»

Ακολουθεί καταιγισμός ενθουσιωδών προσδιορισμών στο ίδιο άρθρο…

«Τσιγγάνα πολυτελείας, προκλητική και σκανδαλώδης, εξωφρενική και ασυγκράτητη: σοφιστικέ διανοούμενη, νομάς, σνομπ, ολότελα ξένη προς τις μπουρζουά συμβάσεις, αλλά σύγχρονως βαθιά αριστοκρατική, ιδανική ενσάρκωση μιας απρόσιτης αισθητικής σημαντικότητας, σα να κατοικεί μόνιμα σε μια αλληγορική ζεν κατάσταση. Απόλυτη πρωταγωνίστρια της δικής της αφήγησης, έχει ζήσει μια πολύπλοκη, κι όμως συνεπή ζωή, ελεύθερη αλλά προδιαγεγραμμένη, σαν κλασική ευρωπαϊκή νουβέλα. Η πολυπρόσωπη Patty των χιλιάδων ερωτικών ιστοριών, ορκισμένος εχθρός όλων των κλισέ, πρακτικά αδύνατον να την ταξινομήσεις, να την τοποθετήσεις σε πλαίσια και κατηγορίες, είτε στη μουσική είτε στη ζωή. Η Patty που τραγούδησε το “Tripoli ’69” του Paolo Conte, κομμάτι γραμμένο στον απόηχο του Παρισινού Μάη, αλλά γεμάτο αναμνήσεις από την αποικιοκρατική/φασιστική περίοδο του μεσοπολέμου. Η Patty, αγρίμι όταν επιθυμεί να προκαλέσει την αίσθηση της “κοινής ευπρέπειας”, φτάνει τα πάντα ως τα άκρα, χωρίς συμβιβασμούς και μετάνοιες, όποιο κι αν είναι το τίμημα.  

Την αγάπησαν άνθρωποι σαν τον, διανοούμενοι, νοικοκυρές, η νεολαία του χθες και του σήμερα. Η χαρακτηριστική φωνή της με τους σκοτεινούς χαμηλούς τόνους, ένα κοντράστ μεταξύ βελούδινων ανατροπών και μιας σταθερά απαλής εκφοράς, ακούγεται σχεδόν εξωπραγματική, μυστηριώδης, υπνωτικά σαγηνευτική. Μετά από μια καριέρα γεμάτη επιτυχίες, και μια ζωή γεμάτη από αποδράσεις και θριαμβευτικές επιστροφές, καθώς και από δύσκολες επιλογές σε οριακές καταστάσεις, αλλά και μια τρικυμιώδη σχέση με το κοινό της, τώρα μοιάζει να έχει κατακτήσει τη γαλήνη και την ηρεμία. Μπορούμε όμως να υποθέσουμε ότι οι μεταμορφώσεις δεν τελειώνουν εδώ, μετά από 45 χρόνια στη σκηνή, 27 άλμπουμ και πάνω από 100 εκατομμύρια πωλήσεις δίσκων σ’ όλον τον κόσμο…»

Στα γυρίσματα του “Xenia” με τον σκηνοθέτη Πάνο Κούτρα

Η Patty Pravo είναι το «ιερό δισκοπότηρο» της περιπέτειας που επιχειρούν οι δύο έφηβοι πρωταγωνιστές του “Xenia“. H ταινία θα προβληθεί στις ελληνικές αίθουσες τον Οκτώβριο.

Δημήτρης Πολιτάκης

Share
Published by
Δημήτρης Πολιτάκης