Not so fast! Θα είναι λιγότερο ανθρώπινος ο post-COVID19 κόσμος, εξαιτίας της τεχνολογίας;
Η παγκόσμια κρίση που προκάλεσε η πανδημία του κορονοϊού έκανε πολύ κόσμο με σχετικά επιδραστική σκέψη και γραφή να οραματιστούν το πώς θα είναι να ζούμε σε μια δυστοπική κοινωνία ως κομπάρσοι του Matrix ή του V for Vendetta. Εκτός από τροφή για σκέψη, τους έδωσε επίσης και πολύ χρόνο ώστε να το εκφράσουν με πυκνό λόγο και απλά, πομπώδη μηνύματα.
Έτσι, φιλόσοφοι, διανοούμενοι και φυσικά πολύς κόσμος της λεγόμενης «σκεπτόμενης αρθρογραφίας» σε Ελλάδα και εξωτερικό, φίλτραραν με μπόλικη δόση φόβου όλο αυτό τον «θόρυβο» πληροφορίας που ξέσπασε με τη μαζική εξάπλωση του ιού, δημιουργώντας στα γραπτά τους ένα σκοτεινό χαρμάνι τεχνοφοβίας, και φόβων ολοκληρωτισμού, ψηφιακής υποδούλωσης και επικράτησης των ρομπότ.
Όμως, ρε guys, αυτά συμβαίνουν ήδη. Εδώ και πολύ καιρό. Τώρα θα φοβηθούμε εάν θα ξέρει ο Nick Hard, το κονσόρτσιουμ Apple και Google ή οι μυστικές υπηρεσίες του Ισραήλ εάν είμαι φορέας ιχνηλατώντας με ψηφιακά;
Καλώς τα, τα παιδιά!
Η Αμερική ανακαλύφθηκε πριν πολλά χρόνια. Ρίξτε απλά μια ματιά στο Timeline History του Google Maps (Google it) κι αφήστε μας να cring-άρουμε με κάτι άλλο, ρε boomers της τεχνολογίας. Αφού μόλις χαλάσει το zoom ή το Viber και δεν μπορείς να βλέπεις τα παιδιά σου, πάλι κάποιον άλλον θα πάρεις να πρήξεις για tech support.
Δεν λέω ότι όλη αυτή η αναμπουμπούλα της φρίκης που έφερε ο κορονοϊός δεν θα έχει επιπτώσεις στο μέλλον. Στο μέλλον που συνήθως κρύβονται οι ατάλαντοι σχολιαστές του σήμερα. Θα έχει. Και μάλιστα πολλές και απρόβλεπτες. Όμως, ας δούμε και λίγο την θετική του επίδραση σε σχέση με τον χαοτικό κόσμο της τεχνολογίας.
Μπροστά στον φόβο για την ζωή μας και των οικείων μας, οι όποιες ανησυχίες για άλωση της ιδιωτικότητας (και δεν εννοώ τα χαζά μηνυματάκια που ποστάρουν στο Facebook ψεκασμένοι αδαείς) φαντάζουν μηδαμινές.
Μέσω της τεχνολογίας κατάφεραν να περιορίσουν την εξάπλωση του ιού στην Σιγκαπούρη και αυτό πάνε να κάνουν σήμερα οι κολοσσοί Apple και Google, συνδυάζοντας δυνάμεις, για το app που θα εντοπίζει εστίες του ιού. Μπορεί τα κίνητρά τους να είναι υστερόβουλα, όμως γίνονται για το καλό της ανθρωπότητας, η οποία ούτως η άλλως κάνει απερίσκεπτα accept σε σκοτεινούς όρους και προϋποθέσεις προκειμένου να δει τον εαυτό της γερασμένο, στο Facepp και αλλού.
Τι ξημερώνει αύριο που θα ξέρουμε –επιτέλους- πώς παραγγέλνουμε online από ένα Super Market ή από οποιοδήποτε online κατάστημα, δίνοντας πρόσβαση στην χρεωστική σε «πάλαι ποτέ» σκοτεινές δυνάμεις που κάποτε ήθελαν το κακό μας;
Τι ξημερώνει μεθαύριο που η μάνα μου θα μου κάνει βιντεοκλήση μέσω Viber στις 8 το πρωί, Σαββατιάτικο;
Τι ξημερώνει στην Post-Coronavirus εποχή όταν αποδειχτεί ότι η τηλε-εργασία μπορεί να είναι μια απάντηση σε πολλά δυσεπίλυτα προβλήματα του Καπιταλισμού;
Emily Flake/ The New Yorker
Ένα από τα πρώτα σκιτσάκια που έγιναν viral όταν άρχισε ο κόσμος να ανακαλύπτει την τηλε-εργασία και χαρά μέσω του zoom, ήταν αυτό της Emily Flake του The New Yorker, με τον τύπο που διαπιστώνει «πόσα meetings (άρα χαμένος χρόνος) θα μπορούσαν να ήταν ένα απλό email».
Καταλαβαίνω την ανάγκη της ανθρώπινης επαφής και του «σύνεγγυς», και στην εργασία. όμως από την άλλη αντιλαμβάνομαι και τον κερδισμένο χρόνο. Όχι τον επιβεβλημένο του τώρα, αλλά του αύριο, όταν θα χρειαστεί να ξαναπάμε στα γραφεία μας.
Υπεραπλουστεύοντας, εξ ορισμού η τεχνολογική εξέλιξη θέλει να κάνει τη ζωή μας πιο εύκολη (πουλώντας μας προϊόντα, εντάξει), με ένα τίμημα: αφαιρώντας και όχι προσθέτοντας ανθρώπους (άρα και δουλειές, οκ) από το προσκήνιο.
Σε αυτές τις πρωτόγνωρες συνθήκες που συρθήκαμε όλοι βίαια, σχεδόν τραυματικά, μαθαίνουμε καθημερινά -κατακτώντας μικρές κορυφές, ο καθένας μας- να προσαρμοζόμαστε. Θα έλεγε κανείς λοιπόν, ότι στην ουσία η ανθρωπότητα επιτάχυνε την μαθησιακή της ικανότητα και αντίληψη ως προς την τεχνολογία και τα εργαλεία της για να «την παλέψει» κατά την απολυμαντική απομόνωσή της. Βλέπε gatherings μέσω Skype, online καφενεία, μαθήματα zoomba (από το zoom και τη zumba, καλό ε;) στο σαλόνι.
Όμως, απαντώντας τα ερωτήματα που τέθηκαν πιο πάνω, θεωρώ ότι θα είμαστε σοφότεροι άμα τη λήξει των περιοριστικών μέτρων. Σε μια κοινωνία πληγωμένη ανεπανόρθωτα, ίσως, αλλά όχι σε μια κυβερνο-δυστοπία, όπου κουμάντο θα κάνουν τα ρομπότ και η Τεχνητή Νοημοσύνη.
Ας πούμε, στην επόμενη πανδημία που θα ξεσπάσει, θα είμαστε πιο προετοιμασμένοι να την υποδεχτούμε. Πιο καταρτισμένοι. Και επιστημονικά, και τεχνολογικά και προσωπικά.
Στην ουσία ο Κορωνοϊός «φωτογράφησε» τις tech-αδυναμίες του πολύ κόσμου. Κατέδειξε τον ψηφιακό του αναλφαβητισμό. Και αυτό το ξεμπρόστιασμα λειτούργησε σαν «ξυπνητήρι» που επιτάχυνε τον μαζικό εκ-τεχνολογισμό. Αφού μπορεί αυτός, μπορώ κι εγώ. Αφού δεν γίνεται αλλιώς, θα το μάθω κι εγώ. Αφού γίνεται και χωρίς ανθρώπινη παρέμβαση, άρα φθηνότερα / ταχύτερα, και βλέπω να το απολαμβάνουν άλλοι, ας το κάνω κι εγώ.
Ας μην γελιόμαστε όμως, κάποια πράγματα υποκαθίστανται μεν τεχνολογικά, αλλά δεν αντικαθίστανται. Ψυχραιμία και υπομονή. Ο έρωτας ανθίζει ακόμα κι όταν διευκολύνεται από έναν αλγόριθμο.