Έχω διαβάσει πάρα πολλά τις τελευταίες μέρες στα social media -ακόμα και περί «τιμωρίας του Κόμπι» – αλλά ο καθένας μπορεί να γράφει ό,τι θέλει εφόσον είναι η άποψη του. Μόνο που τα περισσότερα, δε μένουν στην έκφραση προσωπικής οπτικής αλλά παραθέτουν και “facts”.
Tα οποία ΔΕΝ ισχύουν.
Ξεκινάμε απο τα βασικά που είναι η απλή «συγγνώμη» που αναγκάστηκε να ζητήσει ο Κόμπι.
Ναι. Αλλά όχι.
Ο Κόμπι και η αντίδικός του, που η ταυτότητα της δεν αποκαλύφθηκε ποτέ, τα βρήκανε εξωδικαστικώς σε ένα μη δημόσιο settlement. Και για του λόγου το αληθές απόσπασμα της δικογραφίας λέει: “The terms of the settlement were not disclosed to the public («οι όροι του συμβιβασμού δεν αποκαλύφθηκαν στο κοινό»)”. Οι ειδικοί στα αστικά θέματα αποζημιώσεων αδικοπραξιών υπολόγισαν την αποζημίωση στα 2,5 εκατομμύρια δολλάρια. Η ποινική δίκη; Δεν έγινε ποτέ καθώς οι κατηγορίες αποσύρθηκαν ΈΠΕΙΤΑ απο τις καταθέσεις της κοπέλας (που ήταν διαφορετικές κάθε φορά) κι απο τις καταθέσεις των δικών της ανθρώπων.
Από τη συνέντευξη τύπου-δημόσια απολογία, μαζί με τη σύζυγό του Βανέσσα, πίσω στο 2003 (φωτό: Associated Press)
Το θέμα, φυσικά, δεν είναι οικονομικό. Δεν υπάρχει «αποζημίωση» οικονομικής φύσεως στο βιασμό. Κανείς δε ζητάει λεφτά σε μια τέτοια περίπτωση γιατί «τόσο» κόστισε η ζημιά του. Η «ζημιά» είναι ανεπανόρθωτη και πραγματικά οι ποινικές δίκες των βιασμών δε θα έπρεπε να αποσύρονται μέχρι να φτάσει η υπόθεση στην αλήθεια. Όποια κι αν είναι αυτή. Μόνο που στην περίπτωση του Κόμπι δεν ήθελε τελικά το θύμα να φτάσει στο τέλος.
Σε έναν δεύτερο γύρο καταθέσεων κι εξετάσεων, ανακάλυψαν πως η κοπέλα έκανε χρήση σοβαρών φαρμάκων καθώς έπασχε από σχιζοφρένεια κι επικουρικά κατέθεσε η συγκάτοικός της πως 2 φορές στο σχολείο έκανε απόπειρα αυτοκτονίας. “Lindsey McKinney, who lived with the accuser, said the woman twice tried to kill herself at school by overdosing on sleeping pills” («η Λίντσει ΜακΚίννεϊ που ζούσε με την κατήγορο κατέθεσε οτι εκείνη προσπάθησε δις να αυτοκτονήσει στο σχολείο με υπερβολική χρήση υπνωτικών χαπιών»)”, αναφέρει το σχετικό απόσπασμα.
Στοιχειοθετεί το παραπάνω πως η κοπέλα πιθανόν έλεγε ψέματα; Δεν το γνωρίζουμε. Χωράνε ad hoc συμπεράσματα για την εγκυρότητα της κατηγορίας κάποιου όταν η προηγούμενη ψυχική κατάσταση και ικανότητα κρίσης του θύματος είναι αμφίβολη; Η νομολογία κρίνει αλλιώς κάθε φορά, κι αυτός είναι ο ανθρώπινος παράγοντας του δικανικού συστήματος. Δυστυχώς.
Είναι σίγουρα πιο εύκολο να πούμε τον Κόμπι βιαστή, παρά να ψάξουμε το τι έγινε στα αλήθεια. Ευτυχώς όμως στο δίκαιο υπάρχει μία αρχή που λέγεται in dubio pro reo.
Εκεί που θέλω να καταλήξω είναι πως υπάρχουν βάσιμες υποψίες πως η κοπέλα έλεγε ψέματα, όπως υπάρχουν αντίστοιχα βάσιμες υποψίες πως δεν υπήρχε συγκατάθεσή της στη σεξουαλική πράξη. Έχουν δημοσιευθεί ολόκληρα άρθρα κι έχουν διαρρεύσει online καταθέσεις για τις εξετάσεις που έγιναν μέχρι και στο εσώρουχο της κοπέλας: καταθέσεις φίλων, γονέων, προσωπικού του ξενοδοχείου, εξετάσεις πάνω στα έπιπλα του περίφημου Room 35, καθώς μέχρι κι ο notorious “facial” διάλογος των δυο.
Είναι σίγουρα πιο εύκολο να πούμε τον Κόμπι βιαστή, παρά να ψάξουμε το τι έγινε στα αλήθεια.
Οι κατηγορίες αποσύρθηκαν γιατί δεν υπήρξε ποτέ βάσιμος λόγος κι αποδεικτικό υλικό που να έκλεινε τον Κόμπι μέσα με «χαλαρωτικό life in prison». Για να μην παρεξηγηθώ, αν ήταν βάσιμες οι κατηγορίες της κοπέλας, θα έπρεπε να βρίσκεται από τότε εκεί.
Ευτυχώς όμως στο δίκαιο υπάρχει μία αρχή που λέγεται in dubio pro reo.
Από τη μία υπάρχει η προσέγγιση για τον «πλούσιο, διάσημο, ισχυρό» που έχει την άνεση (και τη δύναμη, και την τοπ νομική υποστήριξη) να πάει σε δικαστήριο με κατηγορίες παρενόχλησης και να αθωωθεί ή να κάνει εξωδικαστικούς συμβιβασμούς. Ανάλογα μπορεί κάποιος, με την αντίθετη προδιάθεση, να υιοθετήσει την εκδοχή «ψυχικά άρρωστη σχιζοφρενής νέα, με ασταθή κοινωνική ζωή και χαμηλό εισόδημα, προσπαθεί να αποσπάσει ποσό μαμούθ απο πλούσιο και διάσημο αθλητή».
Είναι λογική αυτή;
Πρέπει να κρίνουμε την εγκυρότητα του λόγου και των πράξεων του καθενός ανάλογα με το τι κάνει και ποιος είναι; Ακριβώς αυτό θα έπρεπε να κατακρίνουμε, το να βγάζουμε συμπεράσματα χωρίς να ξέρουμε το τι έχει γίνει.
Μόνο αυτό προσπαθώ να θίξω, τίποτε παραπάνω. Ή ο Κόμπι υπήρξε βιαστής, ή η κοπέλα ψεύτρα. Μέχρι να μάθουμε την αλήθεια, κανείς δε θα έπρεπε να αποκαλείται ψεύτης ούτε βιαστής. Ειδικά τη μέρα που πεθαίνει μαζί με την κόρη του. That’s all.