Σε ποια Ευρώπη θέλουν να μείνουν όσοι συγκεντρώθηκαν την περασμένη Πέμπτη στο Σύνταγμα; Πάντως όχι σε εκείνη που τους αντιπρότειναν όσοι συγκεντρώθηκαν με σύνθημα «Παίρνουμε τη διαπραγμάτευση στα χέρια μας». Την τελευταία πενταετία, ας μην κρυβόμαστε πίσω από το δάχτυλό μας, υπάρχουν δύο Ευρώπες. Η μία, όπως την εννοεί η διαπραγμάτευση της Ακαθάριστης Εγχώριας Περηφάνειας, είναι ένα κατασκεύασμα σε λαβυρίνθους των Βρυξελλών που μοιάζει περισσότερο με τον Σάροουμαν στον «Άρχοντα των δαχτυλιδιών». Κινεί τα νήματα της λιτότητας, απαιτεί φόρο υποτέλειας από τα κράτη – μέλη, έχει χάσει την ψυχική επαφή με τον λαό (η μαγική λέξη). Η άλλη, αυτή που θέλησαν να υπενθυμίσουν οι χιλιάδες του Συντάγματος, είναι μια επιλογή – όχι μια αρνητική ταυτότητα. Περιλαμβάνει και τους «απέναντι» και όσους είχαν χρησιμοποιήσει στο παρελθόν την πλατεία για ιδιοκατοίκηση.
Σε πείσμα του εθνολαϊκισμού που προσκυνάει λείψανα ελληνικότητας, κάπου εκεί έξω υπάρχει η Ευρώπη των Erasmus, των πολιτισμικών συναλλαγών και των ανοιχτών οριζόντων.
«Μένουμε Ευρώπη» σημαίνει πρωτίστως το σπουδαιότερο κεκτημένο στη διαδρομή που ξεκίνησε από τη Συνθήκη της Ρώμης το 1957: την ελεύθερη κυκλοφορία εργαζομένων, φοιτητών και πολιτών μέσα σε μια ήπειρο. Αυτό που οι ιδιοκτήτες της ριζοσπαστικότητας ονομάζουν –σαν global μοιρολογίστρες του ξενιτεμού- «εσωτερική μετανάστευση». Ο μύθος θέλει τα νιάτα της Ελλάδας να πληρώνουν φόρο αίματος στα έρημα τα ξένα και η πατρίδα να χάνει τους καλύτερους επιστήμονές της. Είναι μια αντίδραση φοβική, όπου οι επαρχιώτες φτωχοσυγγενείς μένουν στριμωγμένοι στα σπίτια τους βλέποντας τα τρένα να περνούν.
Το «Μένουμε Ευρώπη» δεν αποκλείει ότι «θέλουμε να φύγουμε». Σε πείσμα του εθνολαϊκισμού που προσκυνάει λείψανα ελληνικότητας, κάπου εκεί έξω υπάρχει η Ευρώπη των Erasmus, των πολιτισμικών συναλλαγών και των ανοιχτών οριζόντων. Αλλά υπάρχει και η Ευρώπη που ποδοπατά τα «εθνικά δίκια» προς όφελος των πολυεθνικών συμφερόντων. Αυτή είναι μια Ευρώπη βγαλμένη από το «Μεγάλο μας τσίρκο» σε αντιμνημονιακή σκηνοθεσία. Και με κερκίδα τους αγανακτισμένους που αναζητούν κουρεμένα προνόμια σε τεχνητό παράδεισο.
Στο αφήγημα αυτό, το οποίο συνοδεύει τις διαχρονικές παθογένειες των ελληνικών δομών, γερμανοί, γάλλοι και βέλγοι είχαν σχεδιάσει μεθοδικά τη φτωχοποίηση μιας χώρας, αγόρασαν –και αγοράζουν- μπιρ παρά τα σπίτια των ντόπιων και συνέβαλαν στο «επονείδιστο, απεχθές χρέος». Με άλλα λόγια, παρέλαβαν εταίρο και παρέδωσαν αποικία χρέους.
Είναι το γλυκερό παραμύθι της θυματοποίησης που αφηγούνται οι Επιτροπές Αλήθειας –το newspeak του αντιμνημονιακού ρεβανσισμού. Απέναντι στον «εκβιασμό των δανειστών» τι άλλο σου μένει παρά η διανομή επιδομάτων και η αναστολή των μεταρρυθμίσεων; Τι άλλο σου μένει στο κατά φαντασίωση Κούγκι παρά να «πάρεις τη διαπραγμάτευση στα χέρια σου»; Όταν το μόνο που σου ζητάει το 70% του εκλογικού σώματος είναι να «μείνεις Ευρώπη» – ακόμη και με θυσίες.