Η Λένα Πλάτωνος δεν χρειάζεται συστάσεις. Μια γυναίκα που έχει ακουστεί σε όλο τον κόσμο με τις μινιμαλιστικές, ηλεκτρονικές της συνθέσεις από τη δεκαετία του ’80 και τους μουσικούς πειραματισμούς της να μένουν αναλλοίωτοι στον χρόνο, απόδειξη αυτού ότι το θρυλικό της album Γκάλοπ ακούστηκε σχετικά πρόσφατα στη σειρά High Fidelity με τη Zoe Kravitz. Ο Die Arkitekt μετά από πειραματισμούς με την pop βρήκε τελικά τον ήχο του στην ηλεκτρονική σκηνή και συνεργάστηκε με το είδωλο του, τη Λένα Πλάτωνος στο κομμάτι Julian. Οι δύο καλλιτέχνες θα επεκτείνουν τη συνεργασία τους πάνω στη σκηνή παίζοντας μαζί στο πλαίσιο των Music Doubles του 18ου Athens Digital Arts Festival.
Η σκηνή του ADAF θα στηθεί στην Πλατεία Κοτζιά για μία πενθήμερη συνάντηση που θα πραγματοποιηθεί από τις 25 έως τις 29 Μαΐου 2022, στο κτιριακό συγκρότημα πρώην notoshome, και θα φιλοξενήσει ενδιαφέρουσες συνεργασίες καλλιτεχνών όπως τις S.W.I.M με την Καίτη Γαρμπή, τη Μαρίνα Σάττι με τους Jeph Vanger & Konstantine Pope, την IOTA PHI με τη VASSIŁINA και τον Pan Pan με την Καλλιόπη Μητροπούλου. Η Λένα Πλάτωνος και ο Die Arkitekt θα παίξουν το Σάββατο 28 Μαΐου 2022 στις 22:00 το βράδυ και θα απαντήσουν με την εμφάνισή τους στο ερώτημα τι θα γινόταν αν μουσικοί με μεγάλη καλλιτεχνική σταδιοδρομία συναντούσαν τη νέα γενιά μουσικών της Ελλάδας; Λίγο πριν το live τους μιλήσαμε μαζί τους για τη συνεργασία αυτή, τον ρόλο των καλλιτεχνών απέναντι στον ζόφο της εποχής και τα όρια της μουσικής.
Υπήρχε η δυναμική μέντορα-μαθητευόμενου όταν ένας νέος καλλιτέχνης δουλεύει με έναν άνθρωπο που έχει τεράστια καριέρα στη μουσική και θαυμάζει;
Die Arkitekt: Το να γνωρίσω και να συνεργαστώ με την Λένα ήταν κάτι μαγικό που μου συνέβη. Όταν βρεθήκαμε για πρώτη φορά στο σπίτι της και της έβαλα να ακούσει το υλικό μου ρουφούσα σαν σφουγγάρι τα σχόλια της πάνω στα κομμάτια μου. Είναι μεγάλο σχολείο το να δουλεύεις με έναν τέτοιο καλλιτέχνη και μου μαθαίνει πολλά κάθε φορά που μπαίνουμε στο στούντιο. Έχει μια μουσικότητα και μια αισθητική που την βρίσκεις σπάνια.
Μπορεί ο σκοτεινός ήχος να περιγράψει καλύτερα την ευρύτερη κατάσταση ζόφου που ζούμε κοινωνικά και πολιτικά στον κόσμο;
Λένα Πλάτωνος: Φυσικά και μπορεί να περιγράψει ζοφερές καταστάσεις του εσωτερικού και του εξωτερικού μας κόσμου. Δεν είναι ανάγκη να ζει κανείς τον ζόφο για να τον εκφράσει στην μουσική όπως και στις άλλες τέχνες. Ο Ζόφος είναι κάτι που μας απειλεί γενικότερα και απροσδόκητα.
Die Arkitekt: Τα πιο φωτεινά κομμάτια του δίσκου μου τα έγραψα στην σκοτεινή περίοδο του εγκλεισμού με τον κορονοϊό. Ο ήχος πάει συχνά χέρι χέρι με την πραγματικότητα παρόλα αυτά εγώ δεν χρειάζομαι απαραίτητα κάποιο άμεσο ζοφερό ερέθισμα για να γράψω σκοτεινά κομμάτια.
Λένα Πλάτωνος: Δεν το χρειάζεσαι και το χρειάζεσαι ταυτόχρονα. Στο λέω σαν καλλιτέχνης που σε συναισθάνομαι. Εγώ με τα χρόνια και την πείρα μου έχω καταλήξει ότι γράφουμε για συναισθήματα που έχουμε βιώσει κάποια στιγμή ακόμα και στην παιδική και την βρεφική ηλικία. Έτσι και αλλιώς η εποχή μας είναι μια σκοτεινή εποχή η οποία μας ωθεί σε έναν ήχο τέτοιο ώστε να την περιγράψουμε. Γράφουμε ως επί το πλείστον για πράγματα που έχουμε βιώσει ακόμα και στην κοιλιά της μάνας μας. Δεν χρειάζεται να τα βιώνουμε κάθε μέρα. Υπάρχουν όμως και οι απειλές. Πρώτα απ όλα υπάρχει η απειλή του θανάτου που την βιώνει κανείς καθημερινά. Θέλουμε να ζήσουμε, αλλά θέλουμε να ζήσουμε και για να μην πεθάνουμε. Και βέβαια για να ξεπεράσεις τον θάνατο πρέπει να σε βοηθήσει το ψάξιμο μέσα σου και η ηλικία και ο χαρακτήρας. Υπάρχει και ο πόνος της ζωής, οι απειλές του πολέμου, των ασθενών…
Υπάρχει μεγάλη κουβέντα για το αν οι καλλιτέχνες στέκονται στο ύψος των περιστάσεων με όσα συμβαίνουν γύρω μας. Τελικά ποιος νιώθετε ότι θα έπρεπε ο βασικός ρόλος της μουσικής σήμερα και κατ’επέκταση των καλλιτεχνών στην εποχή μας.
Λένα Πλάτωνος: Ο ρόλος της μουσικής είναι ψυχοκοινωνικός. Δεν μπορείς να παραβλέψεις τα προβλήματα που ακόμη και αν δεν είναι άμεσα δικά σου είναι τόσο μεγάλα που τελικά σε αγγίζουν. Πες ότι έχεις τόσα λεφτά και πας στο νησί Μπόρα Μπόρα και ζεις μόνο για την πάρτη σου. Όταν κάπου γίνονται πόλεμοι μπορείς να απομονώσεις τόσο τον εαυτό σου από τους συνανθρώπους σου; Απ΄την άλλη μεριά βέβαια μπορείς να κάνεις και ενός είδους αντίστασης φτιάχνοντας κάποια έργα πιο φωτεινά για να υπενθυμίσεις το φως, γιατί είναι αδύνατον να ζήσεις και χωρίς αυτό. Φτιάχνεις και έργα σαν το Colors που είναι μια μορφή αντίστασης στην σκοτεινιά της εποχή μας. Δεν ξέρω αν οι καλλιτέχνες σήμερα στέκονται στο ύψος των περιστάσεων. Τα περισσότερα τραγούδια σήμερα δεν είναι τραγούδια που έχουν προκύψει από προβληματισμό. Κυριαρχεί η κουλτούρα του εντυπωσιασμού. Παρόλα αυτά η πραγματικότητα αγγίζει όλο και πιο πολύ αναγκαστικά θέματα που έχουν να κάνουν με την βία τον πόλεμο την ασθένεια την μοναξιά και την κοινωνική ανισότητα.
Die Arkitekt: Θα συμφωνήσω και εγώ. Αυτό που αποκαλούμε φτηνό τραγούδι, fast food, είναι τραγούδια που έχουν γραφτεί ανταλλακτικά, για να αποφέρουν δηλαδή γρήγορο χρηματικό αποτέλεσμα. Δεν είμαι σίγουρος πόση τέχνη βρίσκεται μέσα σε αυτά. Το γράψιμο είναι μια επίπονη διαδικασία, δίνεις ένα κομμάτι της ψυχής σου και γράφεις επειδή κάτι σε έχει ταρακουνήσει. Παρ’όλα αυτά δεν νιώθω ότι οι καλλιτέχνες έχουν κάποιο “χρέος” απέναντι στην κοινωνία. Για τους καλλιτέχνες, η τέχνη είναι μια ανάγκη και είναι αυτή ακριβώς η ανάγκη που τους ωθεί στο να καταγράψουν τις σκέψεις τους με έναν τρόπο που ενίοτε μπορεί και να αποβεί κοινωνικά ωφέλιμος.
Και οι δύο έχετε κάνει μουσικές συνεργασίες εξαιρετικά απρόσμενες με καλλιτέχνες του pop, του λαϊκού τραγουδιού ή της hip hop μουσικής. Νιώθετε ότι η ώρα πέσουν οι μουσικοί διαχωρισμοί και τα όρια που βάζουμε για να προσδιορίσουμε τους καλλιτέχνες και τη μουσική;
Λένα Πλάτωνος: Ήρθε η ώρα μιας ανακατάταξης και επαναπροσδιορισμού. Για αυτό και ανακατευόμαστε με πάρα πολλά είδη. Το κάνουμε και επειδή θέλουμε να δοκιμάζουμε, αλλά και αυτό γίνεται ακριβώς γιατί βαθύτερα η κοινωνία και η τέχνη ζητάει αυτόν τον επαναπροσδιορισμό των αξιών, την επαναξιολόγηση.
Die Arkitekt: Δεν πιστεύω στους στενούς προσδιορισμούς μουσικών ειδών, γιατί αυτό χωρίς να το θέλουμε είναι περιοριστικό. Εγώ πάντα δυσκολεύομαι να απαντήσω όταν με ρωτάνε τι μουσική κάνω. Λέω ότι κάνω ηλεκτρονική μουσική και αυτό είναι επίτηδες γενικό.
Λένα Πλάτωνος: Η ηλεκτρονική μουσική είναι το μέσο. Για αυτό απαντάμε τόσο γενικά. Για να αποφύγουμε τον προσδιορισμό.
Είναι το internet το μέσο που έδωσε απόλυτη ελευθερία στους καλλιτέχνες μουσικά ή τους αναγκάζει να γράφουν μουσική για πλατφόρμες και αλγόριθμους;
Λένα Πλάτωνος: Εγώ προσωπικά πιστεύω ότι υπάρχουν καλλιτέχνες που ανήκουν στην πρώτη κατηγορία και καλλιτέχνες που διαλέγουν την δεύτερη και φτιάχνουν προκάτ μουσικές. Προκατασκευασμένες επιτυχίες, γιατί τους ενδιαφέρει πολύ άμεσα η δόξα και το χρήμα. Ο πραγματικός καλλιτέχνης κάνει κατάθεση ψυχής και κατάθεση της εποχής του. Μιλάμε και για το έξω από μας, την κοινωνία μας.
Die Arkitekt: Η κατάθεση ψυχής μπορεί να γίνει σε όποιο είδος μουσικής. Εμείς δεν γράφουμε με συνταγές. Εμένα και της Λένας μας υπαγορεύει το συναίσθημα μας. Αυτό μας ωθεί να γράφουμε.
Πόσο εύκολο είναι για έναν καλλιτέχνη να βιοποριστεί από τη μουσική του στην Ελλάδα και πόσο σημαντικό θεωρείτε η μουσική δημιουργία να στηριχτεί συστημικά;
Λένα Πλάτωνος: Στην Ελλάδα είναι γενικά δύσκολο να βιοποριστεί κανείς αυτή τη στιγμή που μιλάμε και το ξέρουμε όλοι μας αυτό, δεν είναι μυστικό. Άλλο τόσο δυσκολεύονται και οι καλλιτέχνες. Βέβαια πάντα υπάρχει η μερίδα της πολύ εύκολης μουσικής που αυτοί βιοπορίζονται καλύτερα. Τα σκυλάδικα ας πούμε, που και εμάς μας αρέσουν ενίοτε, αποτελούν ένα παράδειγμα εύκολης μουσικής και εύκολων στίχων που αποφέρει χρηματικό αντίκρισμα πιο άμεσα.
Ποια είναι η ένοχη μουσική σας απόλαυση που δεν μπορείτε να σταματήσετε να ακούτε;
Λένα Πλάτωνος: Δεν έχω ενοχές στην μουσική ακούω ότι μου κάνει κέφι.
Die Arkitekt: Θα συμφωνήσω και εγώ, ακούω σχεδόν όλα τα είδη χωρις ενοχές μόνο με απόλαυση.
Θα δούμε την πετυχημένη σας συνεργασία να επεκτείνεται στο μέλλον με κάποιον τρόπο;
Λένα Πλάτωνος: Η αλήθεια είναι ότι εκτιμάμε πολύ ο ένας τον άλλον και μας αρέσει η δυναμική μας και σκεφτόμαστε κάτι να κάνουμε μαζί.