Γιώργος Κουρούνης, εξερευνητής ακραίων φυσικών φαινομένων

 

Για τον Γιωργο Κουρούνη σήμερα είναι μια καλή μέρα. Για την ακρίβεια όποτε δεν βρίσκεται κρεμασμένος ανάποδα σε κρατήρες ενεργών ηφαιστείων, δεν χαϊδεύει κροκόδειλους και δεν παλεύει με ανεμοστρόβιλους ή τυφώνες, είναι μια καλή μέρα. Απλώς οι καλές μέρες για εκείνον δεν είναι πολλές. Όταν τον ρωτήσεις τι δουλειά κάνει, θα σου απαντήσει “εξερευνητής” και ας δίνουν αυτή την περιγραφή δουλειάς κυρίως οι επτάχρονοι που μεγαλώνοντας θέλουν να μοιάσουν στον Ιντιάνα Τζόουνς. Στην περίπτωση του, είναι περιγραφή ακριβείας. Είναι λοιπόν εξερευνητής ακραίων φυσικών φαινομένων. Τι σημαίνει αυτό; Πρακτικά ότι έξι εβδομάδες κάθε χρόνο κυνηγάει καιρικά φαινόμενα ανά τον κόσμο από τα οποία οι κοινοί θνητοί τρέχουν μακριά για να γλιτώσουν.  

 Μια κοινή μέρα στη δουλειά του, περιλαμβάνει την επιβίωση του από τον τυφώνα Κατρίνα μέσα σε ένα πάρκινγκ – γκαράζ, στην πόλη Golfport του Μισισίπι την ώρα που η υπόλοιπη πόλη βρίσκεται σε αποσύνθεση.  Η την εξερεύνηση της ζόρικης κρυστάλλινης σπηλιάς κάτω από το βουνό Naica του Μεξικό, μιας σπηλιάς με κοφτερούς κρυστάλλους που ξεκινούν από 10 μέτρα μήκος και φτάνουν να ζυγίζουν 55 τόνους. Η επιβίωση ανθρώπου στην εν λόγω σπηλιά χωρίς ειδική στολή προστασίας από την υγρασία δεν ξεπερνά τα 15 λεπτά. Και όμως, όχι μόνο μπαινόβγαινε στην σπηλιά για ολόκληρα 35λεπτά αλλά τόλμησε και να κάνει πρόταση γάμου στην σύζυγο του στην άκρη του ενεργού κρατήρα ηφαιστείου Mount Yasur στο νησί Tanna του Νότιου Ειρηνικού. Η σύζυγος του είπε Ι do και ο γάμος  τελέστηκε δίπλα στον κρατήρα. Αν μπορούσε η γυναίκα, ας έκανε διαφορετικά.   

 Τελευταίο του εγχείρημα πριν από λίγες μέρες, στα τέλη του Αυγούστου. Όχι μόνο περπάτησε στον κρατήρα του ενεργού ηφαιστείου Marum, στο νησί Ambrym των Βανουάτου, στον Nότιο Ειρηνικό αλλά και βιντεοσκόπησε την προσπάθεια του όταν κατέβηκε στα 365 μέτρα στον κρατήρα με τη βοήθεια ειδικής αντιπυρικής προστατευτικής στολής. Α και  έβγαλε και selfie! Μα selfie μέσα σε κρατήρα ηφαιστείου; Αυτό ήταν το πρώτο πράγμα τον ρωτήσαμε όταν τον εντοπίσαμε. “Η φωτογραφία έγινε viral, δεν έχω καμία αμφιβολία ότι το timing ήταν εξαιρετικό” θα μας πει.  Όσοι πάλι αναρωτιέστε πώς νιώθει κανείς κοιτώντας κατάματα ενεργή λάβα, ο εξερευνητής μας περιγράφει  “Η στιγμή ήταν σουρεάλ. Ο κρατήρας ήταν τόσο ογκώδης, η λίμνη λάβας φώτιζε τις πλαγιές,  χρωμάτιζε τα σύννεφα και το νέφος αερίου ήταν σαν ένας τεράστιος πορτοκαλί φάρος. Κατεβαίνοντας και προτού φτάσω στα μισά της διαδρομής, άρχισα να νιώθω τη ζέστη. Και δεν είχα άλλη  επιλογή πέρα από το να κρυφοκοιτάζω διαρκώς πάνω από τους ώμους μου τη λίμνη λάβας  για να την εντοπίζω. Όταν πια έφτασα στο κατώτερο σημείο, ένιωσα μια υπερφόρτωση των αισθήσεων μου. Η μυρωδιά, η ζέστη, ο ήχος. Ένιωσα μόνο δέος. Ελάχιστοι άνθρωποι καταφέρνουν να γίνουν μάρτυρες ενός τέτοιου θεάματος της φύσης από πρώτο χέρι. Δεν ξεχνιέται η εμπειρία, όσο τρομακτικό και αν ήταν να βρίσκεσαι ένα τσακ πριν αγγίξεις την λάβα. Το δέος ήταν πιο συναρπαστικό. Ξεπερνούσε κάθε φόβο.”

 Λίμνες λάβας υπάρχουν μόνο σε πέντε μέρη ανά τον κόσμο ενώ το συγκεκριμένο ηφαίστειο αποδείχτηκε μπελαλίδικο. Η αφόρητη ζέστη έλιωσε μέρος από τις κάμερες του, η όξινη βροχή κατέστρεψε την προστατευτική του στολή ενώ από το διαρκές ανεβοκατέβασμα οριζόντιου και χαλαρού πετρώματος δεχόταν πιτσιλιές λάβας που άφησαν και  τρύπα στο αδιάβροχο του. Αν σκέφτηκε να τα παρατήσει; “ Δεν αντιμετώπισα προβλήματα που δεν ξεπερνιούνται κατεβαίνοντας.” θα μας πει “ένας μόνο από την ομάδα μου είχε πρόβλημα με τα σχοινιά αλλά παρόλα αυτά έβγαλε άκρη. Δεν σκέφτηκα στιγμή να τα παρατήσω. Το μόνο που με ένοιαζε ήταν να κατέβω στο κατώτερο σημείο. Τίποτε άλλο. Γνώριζα εξάλλου για τον κρατήρα του Marum εδώ και χρόνια και η κάθοδος σε αυτό ήταν στη λίστα με τα πράγματα που πρέπει να γίνουν. Δεν θα τα παρατούσα. Πια έχω κατέβει σε  τέσσερις από τους πέντε ενεργούς κρατήρες με λίμνες λάβας. Μένει μόνο ένας σε ένα απομακρυσμένο σημείο της Ανταρτικής. Το όνειρο όμως του Marum, ολοκληρώθηκε.”

 Πόσο κοινότυπο είναι να ρωτάς ένας εξερευνητή ακραίων καιρικών φαινομένων αν φοβήθηκε.  Αλλάξαμε την διατύπωση.  Του μιλήσαμε για οσμή θανάτου στην τελευταία του αποστολή. Τι Γιάννης, Γιαννάκης δηλαδή.  Χαμογέλασε. “ Δεν ξέρω καν τι είναι η οσμή θανάτου. Μόνο τα αέρια του ηφαιστείου μύριζαν φρικτά. Λοιπόν, πέρα από την πλάκα, είναι επικίνδυνα μόνο αν δεν ξέρεις τι κάνεις. Όλα ήταν υπολογισμένα και είχαν μικρό περιθώριο κινδύνου. Ποιο είναι αυτό; Το ηφαίστειο να είχε ξαφνικά μια μεγαλύτερη από τις συνήθεις εκρήξεις λάβας. Ευτυχώς κάτι τέτοιο δεν συνέβη, όποτε όλο το εγχείρημα λειτούργησε μέσα σε υπολογισμένους κινδύνους.  Πρωτοκατέβηκα εξάλλου  στο ηφαίστειο Erta Ale της Αιθιοπίας το 2005 και από τότε υπάρχουν συγκεκριμένες προφυλάξεις που λαμβάνω σε κάθε αποστολή. Εξάλλου δεν θα μπορούσα να μείνω ούτε δευτερόλεπτο, πουθενά,  χωρίς την προστατευτική στολή και μην ξεχνάτε ότι πολλές φορές χρειάζονται ολόκληρες εβδομάδες προετοιμασίας για να κατέβεις έστω και δύο ώρες σε έναν κρατήρα” 

 Ένας εξερευνητής που σέβεται τον εαυτό του δεν θα μπορούσε να μην εκμεταλλευτεί τη  δημοσιότητα. Μόλις πέρυσι συνεργάστηκε με το National Geographic για να βιντεοσκοπήσει μαζί τους την κάθοδο σε ενεργό ηφαίστειο της ερήμου του Τουρκμενιστάν. Παράλληλα οι περιπέτειές του προβάλλονται στο Discovery Channel, το BBC-TV, το CNN αλλά και μέσα από το δικό του τηλεοπτικό πρόγραμμα  Angry Planet  σε περισσότερες από 100 χώρες. “ Οι περισσότεροι άνθρωποι” θα μας πει, “δεν έχουν αυτές τις εμπειρίες. Μένουν  να κοιτούν φωτογραφίες γιατί είναι πολύ μεγάλο το κόστος αλλά και ο κίνδυνος για να το τολμήσουν. Κάποιος πρέπει να το κάνει και νιώθω μεγάλη χαρά να το μοιράζομαι μαζί τους.” Μέρη ανεξερεύνητα βέβαια παραμένουν πολλά. Οι βυθοί των ωκεανών όπου μόλις το 3% είναι ορατό σε γυμνό ανθρώπινο μάτι, το διάστημα αλλά και η Κρήτη. Τον ενημερώνουμε για τον δικό μας κρητικό κροκόδειλο, τον Σήφη. Οφείλει να το γνωρίζει μιας και έχει Έλληνα πατέρα. Πολύ περισσότερο όταν ο και ίδιος κατάφερε να καθίσει κυριολεκτικά πάνω σε αλιγάτορα 300 κιλών στην Φλόριντα και σχεδόν να τον δαμάσει. Σαν να διστάζει όμως. “Πείτε στους Κρητικούς να μείνουν μακριά από τον κροκόδειλο” θα μας πει.  Ε καλά δεν μας είπε και κάτι καινούριο!