Μετά από αυτή την τετραετή έρευνα, έχεις φτάσει σε ένα σημείο που να μπορείς να πεις ποια ηλικιακή ομάδα ανθρώπων έχει πληγεί τελικά περισσότερο από την κρίση; Με τον ένα ή τον άλλο τρόπο όλοι έχουν υποστεί πληγές. Φυσικά οι νέοι που έχουν το μέλλον μπροστά τους, τα παιδιά που τώρα αποφοιτούν από τα πανεπιστήμια και τα βλέπουν όλα μαύρα, δε βρίσκουν δουλειά και αναγκάζονται να μεταναστεύσουν. Είναι ένα μεγάλο κρίμα. Από την άλλη, το ίδιο ισχύει και για κάποιον που είναι 60 ετών, τον απολύουν και δε μπορεί να βγει στη σύνταξη. Ή για έναν οικογενειάρχη με δύο παιδιά που μένει χωρις δουλειά. Ή για τους ηλικιωμένους που πρέπει πια να πληρώνουν για τα φάρμακά τους ενώ τους εχουν πετσοκόψει τη σύνταξη, για την οποία μάλιστα πλήρωναν μια ολόκληρη ζωή. Δεν είναι αυτό τεράστια αδικία; Και σε κάνουν να νιώθεις άσχημα, να έχεις τύψεις, ενοχές, να αισθάνεσαι ότι τα όποια λεφτά σου αφήνουν, σου τα χαρίζουν, ότι δεν τα έχεις δουλέψει. Όλη η κοινωνία, λοιπόν, βρίσκεται στα τάρταρα.
Το ότι μετά από το κίνημα των πλατειών η μαζικότητα των αντιδράσεων του κόσμου έπεσε κατακόρυφα, θεωρείς ότι έχει να κάνει τελικά με μία αίσθηση ματαιότητας ή απλώς με ψυχοσωματική κόπωση; Ο κόσμος βρέθηκε στους δρόμους κατά εκατοντάδες χιλιάδες αλλά η πολιτεία φρόντισε να καταστείλει τόσο άγρια αυτά τα κινήματα ώστε να δημιουργήσει τον απερίγραπτο φόβο της φυσικής, πλέον εξόντωσης. Αν θυμάσαι, το κίνημα των πλατειών κατεστάλη τόσο βάναυσα, ώστε είναι θαύμα που αυτή τη στιγμή δε μιλάμε για νεκρούς. Αφενός, λοιπόν, υπάρχει φόβος. Αφετέρου είναι το άγχος της καθημερινής επιβίωσης. Επειδή χάνουμε καθημερινά και κάτι ακόμη, υπάρχει και ο τρόμος του να μη χάσεις πια κι άλλο, τα ελάχιστα που σου έχουν απομείνει.
Έχοντας ζήσει τον πολιτικοκοινωνικό ορυμαγδό των τελευταίων ετών όχι απλώς ως πολίτης αυτής της χώρας, αλλά και ως ερευνητής, κι έχοντας εμπειρία από αντίστοιχες καταστάσεις σε μέρη όπως η Αργεντινή, πιστεύεις ότι μπορούν να επουλωθούν όλες αυτές οι πληγές σε λογικό βάθος χρόνου; Οι πληγές που έχουν ανοίξει στην κοινωνία είναι απερίγραπτες και θα χρειαστούν πάρα πολλά χρόνια για να επουλωθούν. Όλοι θα πρέπει να καταλάβουν ότι τα πράγματα είναι αδύνατο να αλλάξουν από τη μια στιγμή στην άλλη.
Στη διάρκεια αυτής της τετραετούς έρευνας πως είδες να αλλάζει η αντιμετώπιση των Ευρωπαίων, πολιτών και κυβερνώντων, ως προς το ελληνικό ζήτημα; Νομίζω ότι ολοένα και περισσότεροι καταλαβαίνουν ότι η συνταγή που έχει ακολουθηθεί ώστε να μειωθούν τα ελλείμματα και η Ελλάδα να μπει πάλι στον ίσιο δρόμο της ανάπτυξης, δε λειτουργεί. Αντίθετα, σκοτώνει τον ασθενή καθημερινά. Αυτό ουσιαστικά λέει και το Αγορά. Ωστόσο αυτό δεν έχει γίνει ακόμη κοινό κτήμα στην Ευρώπη. Υπάρχουν συγκεκριμένες χώρες που επιμένουν σ’ αυτή την πολιτική, που ηλιθιωδώς και λανθασμένα κατά τη γνώμη μου και κατά τη γνώμη ειδικών οικονομολόγων, έχει επιβληθεί στην Ευρώπη. Βλέπουμε ότι οι ΗΠΑ βγαίνουν από την κρίση του 2008, διότι γι’ αυτή μιλάμε, πολύ πιο γρήγορα, γιατί πραγματικά την αντιμετώπισαν όπως ακριβώς έπρεπε: ως μία χρηματοπιστωτική φούσκα που τη δημιούργησαν οι τράπεζες. Η Ευρώπη θεώρησε ότι υπεύθυνα είναι τα ελείμματα των χωρών, με αποτέλεσμα να έχουμε την επιβολή μέτρων λιτότητας. Όχι μόνο στην Ελλάδα που εντάξει, ξέρω γω ζούσε πάνω από τις δυνατότητές της, που υπήρχε διαφθορά, κατασπατάληση, αλλά σε ολόκληρη την Ευρώπη. Βλέπουμε στο Βέλγιο εκατοντάδες χιλιάδες ανθρώπου να συγκρούονται με την αστυνομία για τα μέτρα λιτότητας. Ζούσαν δηλαδή και οι Βέλγοι πάνω από τις δυνατότητες τους; Βλέπουμε στη Γαλλία να περικόπτεται ακραία το κοινωνικό κράτος. Ζούσαν και οι Γάλλοι πάνω από τις δυνατότητές τους; Βλεπουμε ακόμη και στη Γερμανία να συμβαίνει το ίδιο.
Όλοι οι μακροοικονομικοί αναλυτές που βρίσκονται στα γραφεία των πρωθυπουργών δείχνουν ότι η Ευρώπη ανακάμπτει εξαιρετικά αργά, με ρυθμό σαλιγκαριού. Για ποιο λόγο, λοιπόν, συνεχίζεται αυτή η πολιτική; Όταν η Τρόικα ζητάει από την Πορτογαλία ή την Ελλάδα να ξαναγράψει το εργατικό της δίκαιο από την αρχή, να επιτρέψει τις ομαδικές απολύσεις στον ιδιωτικό τομέα χωρίς αποζημίωση, δεν έχει να κάνει καθόλου με το δημόσιο χρέος, ούτε με την κρίση. Η υποκρισία έγκειται στο ότι παρουσιάζεται στους πολίτες ότι όλο αυτό είναι μία προσπάθεια να σωθεί το δημοκρατικό κράτος, ενώ αυτό που συμβαίνει είναι η αναδιαπραγμάτευση των όρων του κοινωνικού συμβολαίου.
Όλες αυτές οι πολιτικές (των ιδιωτικοποιήσεων των δημοσιων αγαθών, των απολύσεων, της απελευθέρωσης της αγοράς κλπ) προς όφελος μιας οικονομικής ελίτ, εφαρμόζονταν για δεκαετίες στην Αφρική και στη Λατινική Αμερική. Όπως λέει πολύ σωστά η Naomi Klein στο Αγορά, oι τακτικές του δόγματος του σοκ, επιστρέφουν εκεί απ’ όπου ξεκίνησαν. Και όπως ήταν αναμενόμενο, τo πρώτο πράγμα που συμβαίνει με τα μέτρα λιτότητας είναι η σύνθλιψη του κοινωνικού κράτους, δεν είναι για παράδειγμα η μείωση των αμυντικών δαπανών. Αυτά που μειώνονται είναι τα οφέλη που η πολιτεία προσφέρει στους πολίτες. Η ιστορία όμως έχει αποδείξει πολλάκις πως όταν επιβάλλεις λιτότητα κατά μεσής της κρίσης, την κάνεις χειρότερη. Έτσι η ύφεση παρατείνεται εσαεί. Είναι φαύλος κύκλος. Τόσο απλό.
Υπήρξαν κάποιοι Έλληνες τους οποίους προσέγγισες αλλά δε δέχτηκαν να σου μιλήσουν; Ήταν τρεις. Ο Σημίτης, ο Σαμαράς κι ο Παπανδρέου. Ο Σημίτης ωστόσο δέχθηκε να με συναντήσει. Μιλήσαμε για ένα μισάωρο, μου είπε ότι θα το σκεφτεί, αλλά δεν απάντησε ποτέ. Τουλάχιστον με κέρασε καφέ.
Για περισσότερες πληροφορίες για το Αγορά: exandasdocumentaries.com / facebook.com/exandasdocs / agorathedoc.com
Page: 1 2