epaselect epa11765744 Detained members of the Syrian government security forces are gathered in a field by rebel soldiers in Homs, Syria, 08 December 2024. Syrian rebels entered Damascus on 08 December 2024 and announced in a televised statement the 'Liberation of the city of Damascus and the overthrow of Bashar al-Assad', as well as the release of all the prisoners. The rebels also urged the Syrian armed forces to leave Syrian public institutions, which will stay under the control of the outgoing Syrian prime minister until the official handover ceremony. EPA/BILAL ALHAMMOUD
Απευθείας γραμμή επικοινωνίας με την ηγεσία των ανταρτών στην Συρία προσπαθεί να εγκαταστήσει το Ιράν επιδιώκοντας να προλάβει μία εχθρική τροπή στις σχέσεις των δύο χωρών, δήλωσε κορυφαίος ιρανός αξιωματούχος στο Reuters.
Η αστραπιαία προέλαση των ανταρτών και η αιφνίδια πτώση του καθεστώτος του Μπασάρ αλ-Ασαντ στερεί από το Ιράν, αλλά και από την Ρωσία, ένα κρίσιμο προγεφύρωμα μέσω του οποίου ασκούσε την επιρροή του στον αραβικό κόσμο.
Το Ιράν δαπάνησε δισεκατομμύρια δολάρια για να υποστηρίξει το καθεστώς του Ασαντ κατά την διάρκεια του συριακού εμφυλίου που ξέσπασε το 2011 και ανέπτυξε του ιρανούς Φρουρούς της Επανάστασης στο έδαφος της Συρίας για να διατηρήσει στην εξουσία το καθεστώς της Δαμασκού, νευραλγικό πυλώνα του «άξονα της αντίστασης», στον οποίο η Τεχεράνη βάσισε την μεσανατολική της πολιτική.
Ετσι, λίγες μόνο ώρες μετά την πτώση του συριακού καθεστώτος, η Τεχεράνη ανακοίνωσε ότι αναμένει ότι οι σχέσεις της με την Δαμασκό «θα συνεχίσουν» να βασίζονται σε μία «διορατική και σώφρονα προσέγγιση», ζητώντας παράλληλα τον σχηματισμό συμπεριληπτικής κυβέρνηση που θα εκπροσωπεί όλες τις πλευρές της συριακής κοινωνίας.
Σε πείσμα του καταιγιστικού ρυθμού των εξελίξεων, τρεις ανώτατοι ιρανοί αξιωματούχοι διαβεβαίωσαν μιλώντας στο Reuters ότι η Τεχεράνη «δεν βρίσκεται σε πανικό», αλλά αναζητεί διπλωματικές οδούς για να αποκαταστήσει επαφή με πρόσωπα «εντός των νέων ηγετικών ομάδων στην Συρία, πρόσωπα οι απόψεις των οποίων βρίσκονται εγγύτερα στις απόψεις του Ιράν».
«Η βασική έγνοια για το Ιράν είναι αν ο διάδοχος του Ασαντ θα κατευθύνει την Συρία μακριά από την τροχιά του», δήλωσε ιρανός αξιωματούχος. «Είναι ένα σενάριο που το Ιράν θέλει να αποφύγει πάση θυσία».
Η Τεχεράνη έχει εγκαταστήσει γραμμή επαφής με δύο ομάδες της νέας ηγεσίας και ο βαθμός επικοινωνίας θα αξιολογηθεί τις επόμενες ημέρες κατά την συνεδρίαση του Ανώτατου Εθνικού Συμβουλίου Ασφαλείας του Ιράν, σύμφωνα με τον ιρανό αξιωματούχο.
Δύο από τους ιρανούς αξιωματούχους που μίλησαν στο Reuters δήλωσαν ότι μία επιπλέον πηγή ανησυχίας για την Τεχεράνη είναι το ενδεχόμενο ο επερχόμενος Ντόναλντ Τραμπ να χρησιμοποιήσει την ανατροπή του Ασαντ ως μοχλό για να αυξήσει την οικονομική και πολιτική πίεση επί του Ιράν, «είτε για να επιτύχει υποχωρήσεις είτε για να αποσταθεροποιήσει την Ισλαμική Δημοκρατία».
Αφού απέσυρε τις Ηνωμένες Πολιτείες από την διεθνή συμφωνία του 2015 για τον έλεγχο του πυρηνικού προγράμματος της Τεχεράνης κατά την πρώτη του προεδρική θητεία το 2018, ο Ντόναλντ Τραμπ εφάρμοσε την πολιτική «της μέγιστης πίεσης» επί του Ιράν με την επαναφορά των οικονομικών κυρώσεων που επιδείνωσαν ακόμη περισσότερο την ήδη δεινή οικονομική κατάσταση της χώρας αυξάνοντας την λαϊκή δυσαρέσκεια.
Το 2020, ο Τραμπ διέταξε την εξόντωση του Κάσεμ Σολεϊμάνι, του πανίσχυρου ιρανού στρατιωτικού διοικητή, εγκέφαλου των επιθέσεων στο εξωτερικό κατά των συμφερόντων των ΗΠΑ και των συμμάχων τους .
Ο Τραμπ επανδρώνει την κυβέρνησή του με σκληροπυρηνικά κατά του Ιράν στελέχη, σε μία εύγλωττη ένδειξη των προθέσεων της επόμενης αμερικανικής κυβέρνησης απέναντι στην Τεχεράνη.
«Δύο μόνο επιλογές έχουν απομείνει στο Ιράν: να υποχωρήσει και να χαράξει μία γραμμή άμυνας στο Ιράκ ή να επιδιώξει συμφωνία με τον Τραμπ», δηλώνει ο Ali Vaez του International Crisis Group.