Η κατάσταση στα περίχωρα της Λισαβόνας ήταν ηρεμότερη κατά τη διάρκεια της νύχτας, με την παρουσία ισχυρών αστυνομικών δυνάμεων, ωστόσο οι προγραμματισμένες για αύριο διαδηλώσεις θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε έναν νέο γύρο ταραχών, έπειτα από πυρπολήσεις οχημάτων και λεωφορείων το τελευταίο τριήμερο, με αφορμή τον θάνατο από αστυνομικά πυρά ενός κατοίκου της Λισαβόνας, με καταγωγή από το Πράσινο Ακρωτήρι.
«Μικρές ομάδες κουκουλοφόρων πέταξαν πέτρες εναντίον ενός λεωφορείου και πυρπόλησαν κάδους απορριμμάτων σε διάφορες πολυπολιτισμικές συνοικίες στα περίχωρα», ανακοίνωσε σήμερα η αστυνομία, προσθέτοντας πως συνολικά τα επεισόδια ήταν μικρότερης έντασης σε σύγκριση με τις προηγούμενες νύχτες.
Μια οργάνωση προάσπισης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και ένα ακροδεξιό κόμμα ανακοίνωσαν ξεχωριστές κινητοποιήσεις αύριο Σάββατο στο κέντρο της Λισαβόνας. Το σχετικά περιορισμένο μέγεθος του ιστορικού κέντρου της πορτογαλικής πρωτεύουσας σημαίνει πως οι δύο διαδηλώσεις θα μπορούσαν να συναντηθούν.
Ισχυρές αστυνομικές δυνάμεις έχουν αναπτυχθεί στα προάστια από τότε που ξέσπασαν για πρώτη φορά τα επεισόδια, μετά τον θάνατο από αστυνομικά πυρά τη Δευτέρα του Οντάιρ Μονίζ, ενός 43χρονου σεφ, στη συνοικία Αμαντόρα.
Αφότου επισκέφθηκε την περιοχή χθες το βράδυ, ο επικεφαλής της πορτογαλικής αστυνομίας Λουίς Καρίλχο είπε σε δημοσιογράφους ότι η κατάσταση ήταν «επιτέλους ηρεμότερη», ευχαριστώντας τους αστυνομικούς για τη «εξαίρετη δουλειά» που κάνουν.
Η οργάνωση προάσπισης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων Vida Justa απηύθυνε κάλεσμα για μια ειρηνική διαμαρτυρία εναντίον της αστυνομικής βίας και προειδοποίησε για το ενδεχόμενο προκλήσεων από ακροδεξιά στοιχεία, τα οποία διασπείρουν, όπως κατήγγειλε, ψευδή μηνύματα στο διαδίκτυο, με τα οποία υποκινούν σε βία.
Το ακροδεξιό, αντιμεταναστευτικό κόμμα Chega απηύθυνε κάλεσμα για ξεχωριστή διαδήλωση, υπέρ της αστυνομίας. Ο βουλευτής του κόμματος Πέντρο Πίντο είπε στο τηλεοπτικό δίκτυο RTP ότι «εάν οι δυνάμεις ασφαλείας πυροβολούσαν περισσότερο για να σκοτώσουν, στη χώρα θα επικρατούσε μεγαλύτερη τάξη».
Η Πορτογαλία βρίσκεται στην 7η θέση στην κατάταξη των πιο ειρηνικών χωρών παγκοσμίως, σύμφωνα με το Global Peace Index. Όμως, η πιο πρόσφατη έκθεση για την εθνική ασφάλεια αναφέρει πως το βίαιο έγκλημα κατέγραψε αύξηση 5,6% τον περασμένο χρόνο σε σύγκριση με το 2022, σε 14.022 περιστατικά, το 1/3 εκ των οποίων στην ευρύτερη περιοχή της Λισαβόνα.
Ο Μονίζ ήταν νομοταγής, ειρηνικός, λέει ο πρέσβης του Πράσινου Ακρωτηρίου
Η αντιρατσιστική οργάνωση SOS Racismo έχει πει πως «οι θάνατοι μαύρων ανθρώπων στα χέρια της αστυνομίας εγείρουν τις μέγιστες αμφιβολίες και ανησυχίες σχετικά με τα πραγματικά κίνητρα» των ενεργειών της αστυνομίας, όπως και στην περίπτωση του πυροβολισμού του Μονίζ τη Δευτέρα.
Σύμφωνα με ανακοίνωση της αστυνομίας, ο Μονίζ προσπάθησε να διαφύγει και συγκρούστηκε με ένα άλλο όχημα, αφότου είδε ένα περιπολικό και κατόπιν επιχείρησε να επιτεθεί εναντίον των αστυνομικών που τον προσέγγισαν με ένα κοφτερό όπλο, προτού ένας αστυνομικός ανοίξει πυρ εναντίον του.
Πορτογαλικά ΜΜΕ, επικαλούμενα πηγές της αστυνομίας, μετέδωσαν πως ο αστυνομικός είπε αργότερα στους ερευνητές ότι δεν υπήρχε όπλο. Το Reuters δεν έχει καταφέρει να επικοινωνήσει με έναν εκπρόσωπο του αστυνομικού προκειμένου να σχολιάσει.
Από την πλευρά του, το γραφείο του εισαγγελέα ανέφερε πως ο άνδρας, τον οποίο δεν κατονόμασε, βρισκόταν στο επίκεντρο μιας έρευνας ως ύποπτος για ανθρωποκτονία, χωρίς να υπεισέλθει σε λεπτομέρειες.
Εντούτοις, ο πρέσβης του Πράσινου Ακρωτηρίου στην Πορτογαλία, Γιουρίκο Κορέια Μοντέιρο, έγραψε σε επικεφαλής της τοπικής κοινότητας, που συνδέονται με το δυτικοαφρικανικό κράτος, για να εκφράσει τη λύπη του σχετικά με τον θάνατο στα χέρια της αστυνομίας του Μονίζ, «ο οποίος σύμφωνα με αξιόπιστες μαρτυρίες ήταν ένας νομοταγής, ειρηνικός εργαζόμενος».
Με την επιστολή του καλούσε τη μεταναστευτική κοινότητα να αποκηρύξει τη βία που έχει καταγραφεί πρόσφατα, καθώς «τρέφει ιδεολογίες που παρουσιάζουν τους μετανάστες ως περιθωριακούς και εγκληματίες, εχθρούς των ντόπιων πολιτών των χωρών που τους φιλοξενούν και την αιτία όλου σχεδόν του κακού».
Ισχυρές αστυνομικές δυνάμεις αναπτύχθηκαν χθες, λέγοντας πως θα επιδείξουν «μηδενική ανοχή» απέναντι σε «οποιαδήποτε ενέργεια αναταραχής από εγκληματικές οργανώσεις». Έχουν συλλάβει 16 ανθρώπους από την Τρίτη. Τέσσερα λεωφορεία και 16 αυτοκίνητα έχουν πυρποληθεί και επτά άνθρωποι έχουν τραυματιστεί.
(ΑΠΕ-ΜΠΕ)