epa10497272 The Secretary-General of the United Nations, Antonio Guterres speaks during a press conference at the al-Rasheed hotel in Baghdad, Iraq, 01 March 2023. Antonio Guterres announced that his visit is to show solidarity and promote hope for a better future for Iraq. EPA/AHMED JALIL
Νέες αποκαλύψεις έρχονται συνεχώς στο φως της δημοσιότητας από τα απόρρητα έγγραφα του Πενταγώνου που διέρρευσαν στο διαδίκτυο, προκαλώντας αμηχανία στις ΗΠΑ.
Όπως δείχνουν τα αρχεία, η Ουάσιγκτον παρακολουθεί στενά τον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες, για τον οποίο εκτιμά ότι είναι πολύ πρόθυμος να εξυπηρετήσει τα ρωσικά συμφέροντα.
Αρκετά έγγραφα περιγράφουν ιδιωτικές επικοινωνίες που αφορούν τον κ. Γκουτέρες και την αναπληρώτριά του, Αμίνα Μοχάμεντ. Πρόκειται για το τελευταίο από μια σειρά απόρρητων εγγράφων που διέρρευσαν και από τα οποία οι Αμερικανοί αξιωματούχοι προσπαθούν να βρουν την άκρη του νήματος.
Σύμφωνα με δημοσίευμα του BBC, τα έγγραφα περιέχουν επισημάνσεις του κ. Γκουτέρες σχετικά με τον πόλεμο στην Ουκρανία και έναν αριθμό Αφρικανών ηγετών. Ένα έγγραφο που διέρρευσε εστιάζει στη συμφωνία για τα σιτηρά της Μαύρης Θάλασσας, η οποία έγινε με τη μεσολάβηση του ΟΗΕ και της Τουρκίας τον Ιούλιο, μετά από φόβους για παγκόσμια επισιτιστική κρίση.
Υποδηλώνει ότι ο κ. Γκουτέρες ήταν τόσο πρόθυμος να διατηρήσει τη συμφωνία που δεν θα δίσταζε να εξυπηρετήσει τα συμφέροντα της Ρωσίας. Οι ενέργειές του τον Φεβρουάριο, σύμφωνα με την αξιολόγηση, «υπονόμευαν τις ευρύτερες προσπάθειες να καταστεί η Μόσχα υπεύθυνη για τις ενέργειές της στην Ουκρανία».
Οι αξιωματούχοι του ΟΗΕ ενοχλήθηκαν από τον υπαινιγμό ότι ο κορυφαίος διπλωμάτης του κόσμου ήταν μαλθακός απέναντι στη Μόσχα. Αρνούμενος να σχολιάσει τα έγγραφα που διέρρευσαν, ένας ανώτερος αξιωματούχος δήλωσε ότι ο ΟΗΕ «καθοδηγείται από την ανάγκη να αμβλυνθούν οι επιπτώσεις του πολέμου στους φτωχότερους του κόσμου». «Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να κάνουμε ό,τι μπορούμε για να μειώσουμε την τιμή των τροφίμων», πρόσθεσε, «και να διασφαλίσουμε ότι τα λιπάσματα είναι προσβάσιμα στις χώρες που τα χρειάζονται περισσότερο».
Η Ρωσία έχει συχνά διαμαρτυρηθεί ότι οι δικές της εξαγωγές σιτηρών και λιπασμάτων επηρεάζονται αρνητικά από τις διεθνείς κυρώσεις και έχει απειλήσει τουλάχιστον δύο φορές να αναστείλει τη συνεργασία της με την BSGI εάν δεν αντιμετωπιστούν οι ανησυχίες της. Τα ρωσικά σιτηρά και λιπάσματα δεν υπόκεινται σε διεθνείς κυρώσεις, αλλά η Ρωσία λέει ότι αντιμετώπισε δυσκολίες. Οι αξιωματούχοι του ΟΗΕ είναι σαφώς δυσαρεστημένοι με την ερμηνεία που δίνει η Αμερική στις προσπάθειες του κ. Γκουτέρες και λένε ότι ο κ. Γκουτέρες έχει καταστήσει σαφή την αντίθεσή του στον πόλεμο της Ρωσίας.
Ένα άλλο έγγραφο από τα μέσα Φεβρουαρίου περιγράφει μια ειλικρινή συζήτηση μεταξύ του κ. Γκουτέρες και της αναπληρώτριάς του, Αμίνα Μοχάμεντ. Σε αυτό, ο κ. Γκουτέρες εκφράζει «αποτροπιασμό» για την έκκληση της προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, προς την Ευρώπη να παράγει περισσότερα όπλα και πυρομαχικά ως αποτέλεσμα του πολέμου στην Ουκρανία. Οι δύο τους μιλούν επίσης για την πρόσφατη σύνοδο κορυφής των Αφρικανών ηγετών. Η Αμίνα Μοχάμεντ λέει ότι ο πρόεδρος της Κένυας, Γουίλιαμ Ρούτο, είναι «αδίστακτος» και ότι «δεν τον εμπιστεύεται».
Είναι γνωστό ότι η Αμερική συγκαταλέγεται σε έναν αριθμό εθνών που κατασκοπεύουν συστηματικά τον ΟΗΕ – αλλά όταν τα προϊόντα αυτής της κατασκοπείας έρχονται στο φως, είναι εξαιρετικά ενοχλητικά και, για την κορυφαία διπλωμάτη του κόσμου, δυνητικά επιζήμια.
Ο εκπρόσωπος εθνικής ασφάλειας των ΗΠΑ Τζον Κίρμπι δήλωσε στο BBC ότι η κυβέρνηση των ΗΠΑ προσπαθεί να βρει την άκρη του νήματος των διαρροών. «Πρόκειται για μια σειρά επικίνδυνων διαρροών. Δεν ξέρουμε ποιος είναι υπεύθυνος, δεν ξέρουμε γιατί. Και αξιολογούμε τις επιπτώσεις στην εθνική ασφάλεια, και αυτή τη στιγμή διεξάγεται επίσης ποινική έρευνα», δήλωσε κατά τη διάρκεια του ταξιδιού του προέδρου Τζο Μπάιντεν στο Μπέλφαστ την Τετάρτη.
Η Ουάσιγκτον «προσέγγιζε ενεργά» τους συμμάχους για να απαντήσει σε ερωτήσεις που έχουν σχετικά με τις διαρροές, ώστε να γνωρίζουν «πόσο σοβαρά το παίρνουμε αυτό», πρόσθεσε.
Ο Κίρμπι είπε ότι ενώ η αυθεντικότητα ορισμένων εγγράφων δεν έχει ακόμη εξακριβωθεί, «φαίνεται σίγουρα ότι προέρχονται από διάφορες πηγές πληροφοριών σε όλη την κυβέρνηση».