Ολοκληρώθηκαν οι διευρυμένες συνομιλίες των αντιπροσωπειών Ελλάδας, Αιγύπτου και Κύπρου στο πλαίσιο της 10ης Τριμερούς Συνόδου Κορυφής των τριών χωρών στο Κάιρο.
Νωρίτερα ο Έλληνας πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης στην εναρκτήρια τοποθέτησή του αναφέρθηκε στα θέματα που θα απασχολήσουν τη συνάντηση καθώς και στο ρόλο της Αιγύπτου για την επίλυση των προβλημάτων στη Λιβύη τονίζοντας: «Εκτιμούμε τη συνεισφορά της Αιγύπτου σε σχέση με τη Λιβύη» και προσέθεσε: «Ας μην λησμονούμε το τι συμβαίνει στη Γάζα και πρέπει να προσπαθήσουμε για την κατάπαυση του πυρός και την απελευθέρωση των ομήρων ώστε να βρεθεί ένας τρόπος για επανέναρξη ενός momentum, που θα έχει να κάνει με τη λύση των δύο κρατών».
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης είπε ακόμα ότι «υπάρχουν γεωπολιτικές προκλήσεις που είναι αρκετές, αλλά νομίζω ότι αυτό που είναι θετικό είναι ότι κοιταζόμαστε στα μάτια και ανταλλάσσουμε απόψεις, αναγνωρίζοντας την ανάγκη για συνεργασία με άλλους περιφερειακούς παίκτες, οι οποίοι συμφωνούν με εμάς και έχουμε παρόμοιες θέσεις για την ανάγκη μιας σταθερής Μέσης Ανατολής που δεν θα εξάγει προβλήματα σε άλλες χώρες στην περιοχή».
Αναφερόμενος σε άλλα θέματα που θα συζητηθούν στη συνάντηση ο κ. Μητσοτάκης είπε ότι «θα ήθελα επίσης να υπογραμμίσω τη σπουδαιότητα του επιχειρηματικού φόρουμ, το οποίο λαμβάνει χώρα και σε ό,τι έχει να κάνει με τις ελληνικές επιχειρήσεις, τούτο καταδεικνύει ένα ανανεωμένο ενδιαφέρον για την ενδυνάμωση των οικονομικών δεσμών μεταξύ Αιγύπτου και Ελλάδος», ενώ δεν παρέλειψε να αναφερθεί και στα θέματα ενέργειας τα οποία όπως είπε, πάντα βρίσκονται στην προμετωπίδα των συζητήσεων.
Οι εξαιρετικές σχέσεις Ελλάδας – Αιγύπτου και ο ρόλος τους για την ειρήνη και τη σταθερότητα στην ευρύτερη περιοχή συζητήθηκαν στην κατ’ ιδίαν συνάντηση που είχε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, πριν από την έναρξη των εργασιών της Τριμερούς Συνόδου Κορυφής Ελλάδας-Αιγύπτου-Κύπρου, με τον Πρόεδρο της Αιγύπτου Αμπντέλ Φατάχ Αλ-Σίσι. Η σημασία των συνομιλιών αυτώ είναι ξεχωριστή ιδιαιτέρως σε μία συγκυρία περιφερειακών προκλήσεων και αναταράξεων.
Συζητήθηκε επίσης η σύγκληση κατά το επόμενο διάστημα του Ανωτάτου Συμβουλίου Συνεργασίας Ελλάδας – Αιγύπτου, η σύσταση του οποίου είχε αποφασιστεί με Κοινή Δήλωση του Κυριάκου Μητσοτάκη και του Αμπνέλ Φατάχ Αλ-Σίσι τον περασμένο Μάρτιο, στο Κάιρο, για την αναβάθμιση και εμβάθυνση της στρατηγικής σχέσης των δύο χωρών.
Στην ατζέντα των συνομιλιών του πρωθυπουργού με τον Πρόεδρο της Αιγύπτου βρέθηκε επίσης η συνεργασία των δύο χωρών στο Μεταναστευτικό, καθώς είναι κομβικός ο ρόλος της Αιγύπτου ώστε να περιοριστούν οι παράνομες οδοί διακίνησης και να συγκρατηθούν οι ροές που φθάνουν στην Κρήτη μέσω της Λιβύης. Συζητήθηκαν ακόμη η συνεργασία για τη διασφάλιση νόμιμων οδών μετανάστευσης και οι δυνατότητες διεύρυνσης της διμερούς συμφωνίας για εποχικούς εργάτες.
Αντάλλαξαν επίσης απόψεις για τις διεθνείς και περιφερειακές εξελίξεις, με έμφαση στη Συρία.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης στις δηλώσεις του μετά την ολοκλήρωση της 10ης Τριμερούς Συνόδου Κορυφής Ελλάδας – Αιγύπτου – Κύπρου, έκανε λόγο για ανθεκτικό και εξαιρετικά παραγωγικό σχήμα συνεργασίας το οποίο, είπε, αποτελεί το πιο προωθημένο τέτοιο σχήμα στην ευρύτερη περιοχή εν μέσω πολλαπλών κρίσεων και προκλήσεων σε περιφερειακό αλλά και σε διεθνές επίπεδο.
Ο πρωθυπουργός σημείωσε πως στο Κάιρο επιβεβαίωσαν για ακόμα μία φορά ότι θα συνεχίσουν να εργάζονται με συνέπεια για την περαιτέρω ενίσχυση αυτή της συνεργασίας με γνώμονα την ευημερία, την ασφάλεια και τη σταθερότητα στην ευρύτερη περιοχή, παράλληλα ένα ευρύ φάσμα δράσεων από επενδύσεις και πολιτιστικές ανταλλαγές μέχρι αμυντική αλλά και λιμενική εργασία.
Ο κ. Μητσοτάκης εξέφρασε την ικανοποίησή του για τη μεγάλη συμμετοχή στο επιχειρηματικό φόρουμ το οποίο διεξήχθη παράλληλα με τις εργασίες της Τριμερούς Συνόδου με δέσμευση και των τριών κρατών να ενισχυθεί η στρατηγική τους συμπόρευση στον ενεργειακό τομέα προς όφελος των εθνικών αλλά και των ευρωπαϊκών προτεραιοτήτων, «κάτι που δίνει έμφαση στην ενεργειακή ασφάλεια, στην αύξηση της διείσδυσης των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας αλλά και στη μεγάλη σημασία στην οποία αποδίδουμε στις ηλεκτρικές διασυνδέσεις με το εμβληματικό έργο της ηλεκτρικής διασύνδεσης που θα ενώσει την Ελλάδα και την Αίγυπτο καθιστώντας τις δύο χώρες μας μια ενεργειακή γέφυρα μεταφοράς καθαρής ενέργειας, από τον άνεμο και από τον ήλιο, από την βόρεια Αφρική έως την Ευρώπη».
Ο πρωθυπουργός τόνισε ότι η ευρωπαϊκή βιομηχανία θα βαίνει πιο γρήγορα στην απανθρακοποίηση και μπορούμε να συνεργαστούμε πολύ ουσιαστικά με την Αίγυπτο για να αναπτύξουμε κοινές πρωτοβουλίες οι οποίες θα είναι αμοιβαία επωφελείς.
«Αθήνα και Λευκωσία προσεγγίζουμε από κοινού όλες τις μεγάλες περιφερειακές προκλήσεις της περιοχής. Αναφέρθηκε ο φίλος Νίκος στο ζήτημα του κυπριακού. Επιβεβαιώσαμε και πάλι την πλήρη στήριξή μας στις προσπάθειες της Κυπριακής Δημοκρατίας για την εύρεση μιας δίκαιης και βιώσιμης λύσης, στο πλαίσιο πάντα των αποφάσεων του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ. Και πιστεύω ότι έχει ξεχωριστή σημασία να τονίσουμε ότι μια τέτοια επίλυση του κυπριακού θα δημιουργούσε πρωτοφανείς συνθήκες πολιτικής και οικονομικής σταθερότητας σε ολόκληρη την Ανατολική Μεσόγειο, ειδικά σε αυτήν την τόσο ταραγμένη εποχή», είπε στη συνέχεια ο Κυριάκος Μητσοτάκης.
«Συμμεριζόμαστε τις προοπτικές για το μέλλον της ευρύτερης γειτονιάς μας, οικοδομώντας από κοινού την ειρήνη, τη σταθερότητα και τη συνεργασία αλλά και αποκρούοντας από κοινού καθετί εκτός πλαισίου της διεθνούς νομιμότητας, καθετί που θα προκαλεί αχρείαστες εντάσεις στην περιοχή», επισήμανε.
Ο πρωθυπουργός ανέφερε ότι συζήτησαν εκτενώς και τις εξελίξεις στη Συρία όπου επιβεβαίωσαν την δέσμευσή τους για την κυριαρχία, για την εδαφική ακεραιότητα της ενιαίας Συρίας και την προσήλωση σε μια συμπεριληπτική διαδικασία με συμμετοχή όλων.
«Είναι αυτονόητο ότι η νέα ηγεσία της χώρας πρέπει να αποδείξει ότι σέβεται το διεθνές δίκαιο, ότι προστατεύει τα δικαιώματα όλων των μειονοτήτων, των χριστιανών, των υπόλοιπων θρησκευτικών και εθνικών μειονοτήτων, ότι θωρακίζει την πλούσια απαράμιλλη πολιτιστική κληρονομιά της Συρίας», υπογράμμισε.
Ανέφερε δε ότι επισήμαναν και τον κίνδυνο αναζωπύρωσης των συγκρούσεων στο εσωτερικό της Συρίας, που μεταξύ άλλων ενδέχεται να παρεμποδίσει και την εθελοντική και ασφαλή προσφύγων κάτι το οποίο αποτελεί όχι μόνο ελληνική και κυπριακή αλλά και ευρωπαϊκή προτεραιότητα.
«Δεσμευθήκαμε να εντείνουμε τις προσπάθειές μας για ομαλοποίηση της κατάστασης και αποτροπή οποιασδήποτε ριζοσπαστικοποίησης. Ακριβώς γι’ αυτό και η διαδρομή της Συρίας προς το αύριο περνά μέσα από τους κανόνες του διεθνούς δικαίου, κανόνες τους οποίους οι τρεις χώρες μας έχουν αποδείξει επανειλημμένα ότι σέβονται. Άλλωστε η Ελλάδα και η Κύπρος έχουμε υπογράψει με την φίλη Αίγυπτο συμφωνία οριοθέτησης ΑΟΖ, συμφωνίες που βασίζονται πλήρως στο διεθνές δίκαιο της θάλασσας», τόνισε.
Ο πρωθυπουργός δήλωσε ότι συζήτησαν και για τον κεντρικό και κρίσιμο ρόλο της Αιγύπτου στην προσπάθεια επίτευξης εκεχειρίας στη Γάζα. «Σήμερα περισσότερο παρά ποτέ είναι αναγκαίο να ανακουφιστούν οι άμαχοι, να απελευθερωθούν οι όμηροι. Είναι αυτή η βασική προϋπόθεση για να μπορέσει να εκκινήσει πάλι μια πολιτική διαδικασία για το παλαιστινιακό με στόχο την λύση των δύο κρατών, τη μοναδική πιστεύουμε λύση που μπορεί να φέρει μια διατήρηση ειρήνης στην περιοχή», σημείωσε ενώ για τον Λίβανο επανέλαβε τη στήριξή μας στην εκεχειρία με την ευχή σύντομα να εκλεγεί καινούργιος Πρόεδρος.
Για τις εξελίξεις στη Λιβύη δήλωσε πως είναι επιτακτική η ανάγκη να αναβιώσει με κάποιο τρόπο αυτή η παγωμένη ειρηνευτική διαδικασία και κυρίως να σταματήσουν οι παρεμβάσεις, να αποχωρήσουν οι δυνάμεις τρίτων – είτε είναι τακτικές είτε είναι μισθοφορικές – να αποκατασταθεί η εθνική κυριαρχία και στη συνέχεια ο λαός ελεύθερος να αποφασίσει για το μέλλον του με ελεύθερες και δίκαιες εκλογές.
«Όλα τα παραπάνω συνιστούν εξελίξεις που αναπόφευκτα επηρεάζουν και τις ροές των προσφύγων και των μεταναστών. Είναι φυσικό λοιπόν η Ελλάδα, η Κύπρος και η Αίγυπτος να συντονίζουν τα βήματα τους και σε αυτό το πεδίο, πόσο μάλλον όταν η Αίγυπτος παίζει έναν κρίσιμο ρόλο στην αντιμετώπιση της παράνομης μετανάστευσης όπου επιδιώκουμε τη μέγιστη δυνατή προσήλωση στη συγκράτηση μεγάλων μεταναστευτικών ρευμάτων προς την Ευρώπη μέσω Λιβύης», πρόσθεσε ο κ. Μητσοτάκης και συνεχάρη τον Πρόεδρο Σίσι για την εξαιρετική, όπως είπε, προσήλωσή του στην προστασία των θαλάσσιων συνόρων της χώρας του.
«Είναι πολύ σημαντικό ταυτόχρονα, όσο παλεύουμε με την παράνομη μετανάστευση και με τους άθλιους διακινητές που θέτουν σε κίνδυνο αθώες ανθρώπινες ψυχές, να εντείνουμε και τη συνεργασία μας ως προς τη νόμιμη μετανάστευση. Και εκεί θέλω να εκφράσω την ικανοποίησή μου για το γεγονός ότι έχουμε ήδη μια διακρατική συμφωνία με την Αίγυπτο την οποία θέτουμε σε ισχύ και θέλουμε να τη διευρύνουμε περαιτέρω και σε άλλες κατηγορίες εργατών. Εξάλλου το μεταναστευτικό αποτελεί και ένα από τα σοβαρά κεφάλαια όσον αφορά τις σχέσεις του Καΐρου με τις Βρυξέλλες στο οποίο η συνεργασία πρέπει να ενταθεί», τόνισε ο κ. Μητσοτάκης.
Σημείωσε επίσης ότι η Κύπρος και η Ελλάδα έχουν πρωτοστατήσει για την υπογραφή συνολικής συμφωνίας για τη στρατηγική εταιρική σχέση της ΕΕ και της Αιγύπτου. «Αναγνωρίζεται πια από όλα τα μέλη του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου η σημασία της Αιγύπτου για την σταθερότητα στην Ανατολική Μεσόγειο αλλά τελικά και για την ίδια την Ευρωπαϊκή Ένωση και χαίρομαι που αύριο η πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου κα Ρομπέρτα Μέτσολα θα είναι εδώ στο Κάιρο για να συζητήσει μαζί σας θέματα που άπτονται αυτής της συμφωνίας. Και στο ίδιο πνεύμα αναφερθήκαμε και στη σημασία της προστασίας της ελεύθερης ναυσιπλοΐας των θαλασσίων εμπορικών διαδρόμων σε αυτή την ιδιαίτερα ευαίσθητη περιοχή, κάτι το οποίο είναι απολύτως κρίσιμο για την Αίγυπτο και για την κίνηση η οποία περνά από τη διώρυγα του Σουέζ», τόνισε ο Πρωθυπουργός ο οποίος είπε ότι το ζήτημα θα αποτελέσει και ένα από τα κεντρικά θέματα των προτεραιοτήτων της Ελλάδας στα πλαίσια των αυξημένων ευθυνών που αναλαμβάνει ως μη μόνιμο μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ.
Κλείνοντας ο πρωθυπουργός δήλωσε αισιόδοξος ότι αυτή η συμπόρευση των τριών χωρών θα συνεχιστεί σε ακόμα πιο στέρεο έδαφος και ευχαρίστησε τον Αιγύπτιο Πρόεδρο για την εξαιρετική συνεργασία στο Κάιρο.
Μετά την ολοκλήρωση των εργασιών της Τριμερούς Συνόδου Κορυφής υπεγράφησαν οι παρακάτω συμφωνίες, παρουσία των ηγετών Ελλάδας, Αιγύπτου και Κύπρου:
– Μνημόνιο Συνεργασίας Διοικήσεων Λιμένων Πειραιά / Θεσσαλονίκης – Πορτ Σαΐντ / Αλεξάνδρειας,
– Μνημόνιο Κατανόησης για Συνεργασία στον τομέα της Υγείας,
– Μνημόνιο Συνεργασίας Ελλάδος – Κύπρου – Αιγύπτου μεταξύ φορέων αρμόδιων για την προώθηση επενδύσεων,
– Μνημόνιο Συνεργασίας στον τομέα των Τεχνολογιών Πληροφορικής και Επικοινωνιών.