epa10497272 The Secretary-General of the United Nations, Antonio Guterres speaks during a press conference at the al-Rasheed hotel in Baghdad, Iraq, 01 March 2023. Antonio Guterres announced that his visit is to show solidarity and promote hope for a better future for Iraq. EPA/AHMED JALIL
Οι αποικιακές χώρες πρέπει να εξετάσουν την καταβολή οικονομικών αποζημιώσεων μεταξύ των μέτρων επανόρθωσης για τη δουλεία ανθρώπων αφρικανικής καταγωγής, μολονότι οι νομικές αξιώσεις περιπλέκονται από τον χρόνο που έχει περάσει και τη δυσκολία στον εντοπισμό των δραστών και των θυμάτων, σύμφωνα με τον ΟΗΕ.
Σε έκθεση του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες αναφέρεται ότι καμία χώρα δεν έχει προβεί στην πλήρη αποτίμηση του παρελθόντος και δεν έχει αντιμετωπίσει την σύγχρονη κληρονομιά του βίαιου ξεριζωμού περίπου 25 ως 30 εκατομμυρίων ανθρώπων από την Αφρική για πάνω από 400 χρόνια.
«Βάσει του διεθνούς δικαίου για τα ανθρώπινα δικαιώματα, η επανόρθωση για οποιαδήποτε οικονομικά υπολογίσιμη ζημιά, η οποία κρίνεται αρμόζουσα και ανάλογη της σοβαρότητας της παραβίασης και των περιστάσεων κάθε περίπτωσης, μπορεί επίσης να συνιστά μορφή αποζημίωσης», υπογραμμίζεται στην έκθεση.
«Στο πλαίσιο των ιστορικών αδικιών και της βλάβης που υπέστησαν ως αποτέλεσμα της αποικιοκρατίας και της δουλείας, η εκτίμηση της οικονομικής ζημίας μπορεί να είναι εξαιρετικά δύσκολη λόγω του χρονικού διαστήματος που έχει περάσει και της δυσκολίας στον εντοπισμό των δραστών και των θυμάτων», επισημαίνεται.
Ωστόσο στην έκθεση τονίζεται ότι η δυσκολία στην υποβολή νομικής αξίωσης για αποζημίωση «δεν μπορεί να αποτελεί βάση για την ακύρωση της ύπαρξης υποκείμενων νομικών υποχρεώσεων».
Η ιδέα για την καταβολή οικονομικών αποζημιώσεων ή για άλλες επανορθώσεις για την δουλεία έχει μακρά ιστορία, αλλά πρόσφατα έχει αποκτήσει παγκοσμίως δυναμική εν μέσω αυξανόμενων αξιώσεων από χώρες της Αφρικής και της Καραϊβικής.
Η ΕΕ ανακοίνωσε τον Ιούλιο ότι το δουλεμπόριο της Ευρώπης στο παρελθόν προκάλεσε «ανείπωτα βάσανα» σε εκατομμύρια ανθρώπους και υπαινίχθηκε την ανάγκη για επανορθώσεις για αυτό που περιέγραψε ως «έγκλημα κατά της ανθρωπότητας».
Ο ΟΗΕ καταλήγει στην έκθεσή του στο συμπέρασμα ότι τα κράτη θα πρέπει να εξετάσουν «πολλαπλά μέτρα» για να αντιμετωπίσουν την κληρονομιά της σκλαβιάς και της αποικιοκρατίας, μεταξύ των οποίων η επιδίωξη για δικαιοσύνη και αποζημιώσεις και η συμβολή στην συμφιλίωση.
(ΑΠΕ-ΜΠΕ)