Τουλάχιστον 61 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους, ανάμεσά τους πολλά παιδιά, όταν ένα ξύλινο ιστιοφόρο που μετέφερε μετανάστες από την Τουρκία στην Ευρώπη συνετρίβη σε βράχους στα ανοικτά των ανατολικών ακτών της Καλαβρίας στην νότια Ιταλία τα ξημερώματα της Κυριακής, ανακοίνωσαν οι αρχές.
Το θανατηφόρο περιστατικό ανοίγει ξανά τη συζήτηση για το μεταναστευτικό στην Ευρώπη και την Ιταλία, όπου η πρόσφατα εκλεγμένη δεξιά κυβέρνηση εισήγαγε σκληρούς νέους νόμους για φιλανθρωπικές οργανώσεις διάσωσης μεταναστών, κάτι που έχει προκαλέσει κριτική από τα Ηνωμένα Έθνη και άλλους.
Η Μανουέλα Κούρα, αξιωματούχος των περιφερειακών αρχών, δήλωσε στο Reuters ότι ένα ακόμα πτώμα εντοπίστηκε στη θάλασσα. Στον τελευταίο απολογισμό, η υφυπουργός Εσωτερικών Βάντα Φέρο είχε τονίσει πως μεταξύ των νεκρών βρίσκονταν και 12 παιδιά.
Την ίδια ώρα, ο πρωθυπουργός του Πακιστάν Σεχμπάζ Σαρίφ δήλωσε ότι πάνω από 20 Πακιστανοί εκτιμάται ότι είναι μεταξύ των ανθρώπων που πνίγηκαν.
Καθώς οι υπηρεσίες έκτακτης ανάγκης εξακολουθούσαν να επιχειρούν έρευνες στη θάλασσα και την ακτογραμμή εν μέσω θυελλωδών καιρικών συνθηκών, η Κούρα ανέφεραν ότι οι επιζώντες είπαν ότι περίπου 140 με 150 επέβαιναν στο σκάφος – υποδηλώνοντας ότι κάποιοι μετανάστες εξακολουθούν να αγνοούνται.
Σύμφωνα με την ακτοφυλακή, στο σκάφος επέβαιναν περίπου 120 άτομα και έσπασε πέφτοντας σε βράχους λίγα μέτρα από την ακτή, ενώ οι πυροσβεστικές αρχές έκαναν λόγο για «πάνω από 200 άτομα».
Το πλοίο, που μετέφερε ανθρώπους με καταγωγή από το Αφγανιστάν, το Ιράν και πολλές άλλες χώρες, βυθίστηκε σε θαλασσοταραχή κοντά στο Στεκάτο ντι Κούτρο, ένα παραθαλάσσιο θέρετρο στην ανατολική ακτή της Καλαβρίας, την περιοχή που αποτελεί την κορυφή της «μπότας» της Ιταλίας.
Είχε αποπλεύσει από το λιμάνι της Σμύρνης «πριν από περίπου τέσσερις ημέρες» και εντοπίστηκε για πρώτη φορά περίπου 74 χιλιόμετρα μακριά από την ακτή αργά το Σάββατο από ένα αεροπλάνο που διαχειρίζεται η υπηρεσία συνόρων της Ευρωπαϊκής Ένωσης Frontex, ανακοίνωσε η ιταλική αστυνομία.
Σκάφη περιπολίας κινητοποιήθηκαν για να το αναχαιτίσουν, αλλά οι έντονες καιρικές συνθήκες τους ανάγκασαν να επιστρέψουν στο λιμάνι, ανέφερε η αστυνομία, προσθέτοντας ότι στη συνέχεια οι αρχές κινητοποίησαν μονάδες έρευνας κατά μήκος της ακτογραμμής.
Από τους πρώτους σορούς μεταναστών που εντοπίστηκαν ξεβρασμένα στην παραλία ήταν ενός μωρού λίγων μηνών, σύμφωνα με το ιταλικό πρακτορείο ειδήσεων ANSA. Ο δήμαρχος του Κούτρο, Αντόνιο Τσεράζο, είπε ότι γυναίκες και παιδιά είναι μεταξύ των νεκρών, αν και δεν είναι ακόμη σαφές πόσοι.
Με την φωνή του τρεμάμενη, ο δήμαρχος είπε στο ειδησεογραφικό κανάλι SkyTG24 ότι αντίκρισε «ένα θέαμα που δεν θα θέλει κανείς να δει ποτέ στη ζωή σου… ένα φρικιαστικό θέαμα … που σου μένει για όλη σου τη ζωή».
Συντρίμμια από το ξύλινο καϊκι, ένα τουρκικό ιστιοφόρο, ήταν σκορπισμένα σε ένα μεγάλο τμήμα της ακτής. Ένας επιζών συνελήφθη με την κατηγορία της διακίνησης μεταναστών, δήλωσε η τελωνειακή αστυνομία Guardia di Finanza.
Η πρωθυπουργός της Ιταλίας Τζόρτζια Μελόνι εξέφρασε τη βαθιά της θλίψη για τους θανάτους και κατηγόρησε τους απάνθρωπους διακινητές ανθρώπων που επωφελούνται δίνοντας σε μετανάστες «την ψευδή προοπτική ενός ασφαλούς ταξιδιού».
«Η κυβέρνηση έχει δεσμευτεί να αποτρέψει τις αναχωρήσεις, και μαζί με τραγωδίες σαν και αυτές, και θα συνεχίσει να το κάνει, πρώτα απ’ όλα καλώντας για μέγιστη συνεργασία από τις χώρες αναχώρησης και προέλευσης», είπε.
Ο Ιταλός πρόεδρος Σέρτζιο Ματαρέλα εξέφρασε τη λύπη του το ναυάγιο ζητώντας παράλληλα να καταβληθεί προσπάθεια με στόχο να απαλειφθούν οι αιτίες των μεταναστευτικών ρευμάτων, όπως οι πόλεμοι, η φτώχεια, οι διωγμοί, η τρομοκρατία και οι συνέπειες των κλιματικών αλλαγών.
Για τον υπουργό Εσωτερικών Ματέο Πιαντεντόζι, αυτή η «τραγωδία (…) καταδεικνύει πώς είναι απολύτως απαραίτητο να αγωνιστούμε σθεναρά ενάντια στα δίκτυα της παράνομης μετανάστευσης». «Η τραγωδία αυτή πρέπει να οδηγήσει σε συμφωνίες όλης της ΕΕ με τις χώρες αναχώρησης των μεταναστών. Πρέπει να αυξηθούν οι βοήθειες, με την επίγνωση ότι τα χρήματα δεν πρέπει να δίνονται σε δικτάτορες ή σε όποιον δεν τα χρησιμοποιεί υπέρ της ανάπτυξης», είπε από την μεριά του ο υπουργός Εξωτερικών Αντόνιο Ταϊάνι.
Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν από την πλευρά της. Στο tweet της, η πρόεδρος της Κομισιόν κάνει λόγο για «τραγωδία» και εκφράζει την βαθιά της θλίψη απευθύνοντας έκκληση για την επιτάχυνση των προσπαθειών σχετικά με το Σύμφωνο για την Μετανάστευση και το Δικαίωμα του Ασύλου και για το Σχέδιο Δράσης για την κεντρική Μεσόγειο.
Κατηγορίες για ΜΚΟ και εκκλήσεις
Ωστόσο, η ακροδεξιά κυβέρνηση Μελόνι κατηγορεί φιλανθρωπικές οργανώσεις διάσωσης μεταναστών ότι ενθαρρύνουν μετανάστες να πραγματοποιήσουν το επικίνδυνο θαλάσσιο ταξίδι στην Ιταλία και ορισμένες φορές συνεργάζονται με διακινητές ανθρώπων. Φιλανθρωπικές οργανώσεις απορρίπτουν σθεναρά και τις δύο κατηγορίες.
«Η διακοπή και η παρεμπόδιση του έργου μη κυβερνητικών οργανώσεων θα έχει μόνο ένα αποτέλεσμα: τον θάνατο ευάλωτων ανθρώπων που μένουν χωρίς βοήθεια», έγραψε στο twitter η ισπανική φιλανθρωπική οργάνωση διάσωσης μεταναστών Open Arms ως αντίδραση στο σημερινό ναυάγιο.
Ωστόσο, οι ακτές στα ανοιχτά της Καλαβρίας δεν περιπολείται τακτικά από πλοία που διαχερίζονται ΜΚΟ, τα οποία επιχειρούν ανοιχτά νότια της Σικελίας. Αυτό υποδηλώνει ότι θα ήταν απίθανο να σώσουν ναυαγούς μετανάστες ανεξάρτητα από τα μέτρα της ιταλικής κυβέρνησης.
Ο επικεφαλής της Ιταλικής Καθολικής Εκκλησίας, καρδινάλιος Ματέο Τσούπι, ζήτησε την επανέναρξη της αποστολής έρευνας και διάσωσης της ΕΕ στη Μεσόγειο, ως μέρος μιας «δομικής, κοινής και ανθρωπιστικής απάντησης» στη μεταναστευτική κρίση.
Έκκληση στο Twitter για ενίσχυση των επιχειρήσεων διάσωσης στη Μεσόγειο έκανε και εκπρόσωπος του Διεθνούς Οργανισμού Μετανάστευσης (ΔΟΜ) των Ηνωμένων Εθνών.
Ο Φλάβιο ντι Τσάκομο ζήτησε επίσης το άνοιγμα «πιο τακτικών διαύλων μετανάστευσης» προς την Ευρώπη και δράση για «την αντιμετώπιση των πολλαπλών αιτιών που ωθούν τους ανθρώπους να επιχειρούν θαλάσσιες διελεύσεις».
Νωρίτερα, ο Πάπας Φραγκίσκος, ένθερμος υπερασπιστής δικαιωμάτων των μεταναστών, είπε ότι προσεύχεται για τα θύματα του ναυαγίου.
Η πιο επικίνδυνη μεταναστευτική οδός του κόσμου
Η Ιταλία, είναι ένα από τα κύρια σημεία που φτάνουν μετανάστες που προσπαθούν να εισέλθουν στην Ευρώπη δια θαλάσσης, με πολλούς να επιδιώκουν να ταξιδέψουν σε πλουσιότερες χώρες της Βόρειας Ευρώπης. Αλλά για να το κάνουν αυτό, πρέπει να αντιμετωπίσουν την πιο επικίνδυνη μεταναστευτική οδό του κόσμου.
Σύμφωνα με τον ΟΗΕ πάνω από 17.000 άνθρωποι έχουν χάσει τη ζωή τους ή δεν βρέθηκαν ποτέ στην κεντρική Μεσόγειο από το 2014.
Σύμφωνα με το ιταλικό υπουργείο Εσωτερικών, σχεδόν 14.000 μετανάστες έχουν αποβιβαστεί στην Ιταλία από την αρχή του έτους, σε σύγκριση με περίπου 5.200 την ίδια περίοδο πέρυσι και 4.200 το 2021.