epa10381802 Newly sworn in Israeli Prime Minister Benjamin Netanyahu attends a cabinet meeting in Jerusalem, Israel, 29 December 2022. EPA/ARIEL SCHALIT / POOL
Το ισραηλινό κοινοβούλιο ενέκρινε σήμερα σε πρώτη ανάγνωση δύο σημαντικές διατάξεις μιας πολύ αμφιλεγόμενης μεταρρύθμισης του δικαστικού συστήματος μέσα σε κλίμα αυξανόμενης πολιτικής πόλωσης.
Ενώ οι αντίπαλοι του κειμένου εκφράζουν φόβους για μια αντιδημοκρατική παρέκκλιση της χώρας, ο πρόεδρος του Ισραήλ Ισαάκ Χέρτσογκ, ο οποίος επιχείρησε μάταια μέχρι τώρα να αποκαταστήσει ένα διάλογο ανάμεσα στους υποστηρικτές και τους αντιπάλους της μεταρρύθμισης ώστε να υπάρξει ένα περισσότερο συναινετικό κείμενο, εξέφρασε και πάλι φόβους για την εθνική ενότητα μετά την απόφαση του κοινοβουλίου.
Στη διάρκεια νυκτερινής ψηφοφορίας, οι βουλευτές ενέκριναν με 63 ψήφους έναντι 47 μια διάταξη, που τροποποιεί τη διαδικασία διορισμού των δικαστών, και μια άλλη, που καθιστά τα δικαστήρια αναρμόδια να κρίνουν πράξεις ή αποφάσεις για τις οποίες μπορεί να θεωρούν πως συγκρούονται με τους θεμελιώδεις νόμους, που έχουν ρόλο Συντάγματος.
Μια άλλη πολύ επίμαχη διάταξη της μεταρρύθμισης, η οποία επιτρέπει στο κοινοβούλιο να ακυρώνει με απλή πλειοψηφία ορισμένες αποφάσεις του Ανώτατου Δικαστηρίου, πρόκειται να ψηφιστεί σε πρώτη ανάγνωση σε μεταγενέστερη ημερομηνία, μεταξύ και άλλων επίμαχων σημείων.
«Το πρωινό σήμερα είναι δύσκολο» και «πολλοί είναι αυτοί που εκφράζουν φόβους για την ενότητα του έθνους», δήλωσε ο Χέρτσογκ, ο ρόλος του οποίου είναι κυρίως τελετουργικός.
«Οφείλουμε να καταβάλουμε κάθε δυνατή προσπάθεια για να συνεχίσουμε το διάλογο μετά την ψηφοφορία αυτή, για να φθάσουμε με διαπραγμάτευση σε ένα πλαίσιο ώστε να βγούμε απ’ αυτή τη δύσκολη περίοδο», δήλωσε στη διάρκεια διάσκεψης στην Ιερουσαλήμ.
Η μεταρρύθμιση έχει κινητοποιήσει εναντίον της μεγάλο μέρος της κοινής γνώμης αφότου ανακοινώθηκε, στις αρχές Ιανουαρίου, από την κυβέρνηση την οποία είχε σχηματίσει τον προηγούμενο μήνα ο δεξιός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου με κόμματα της άκρας δεξιάς και υπερορθόδοξους εβραϊκούς σχηματισμούς.
Στο Τελ-Αβίβ γίνονται κάθε Σάββατο βράδυ διαδηλώσεις με συμμετοχή δεκάδων χιλιάδων ανθρώπων -κάτι που αποτελεί ένδειξη μαζικής κινητοποίησης στην κλίμακα μεγέθους της χώρας- οι οποίοι καταγγέλλουν αυτό το σχέδιο μεταρρύθμισης, αλλά και τη γενική πολιτική της κυβέρνησης, η οποία είναι μία από τις πιο δεξιές στην ιστορία του Ισραήλ.
Οι διατάξεις που ψηφίσθηκαν την περασμένη νύκτα πρόκειται να επιστρέψουν στη Νομοπαρασκευαστική Κοινοβουλευτική Επιτροπή για νέα συζήτηση και θα ακολουθήσει η διαδικασία μέχρι την τελική ψηφοφορία σε τρίτη ανάγνωση, σε ημερομηνία που παραμένει ακόμη άγνωστη.
Ο Υπατος Αρμοστής Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ κάλεσε σήμερα το Ισραήλ να αναστείλει την μεταρρύθμιση του δικαστικού συστήματος, ανησυχώντας για τις συνέπειές της στα ανθρώπινα δικαιώματα και την ανεξαρτησία της δικαιοσύνης .
«Δεδομένου του επιπέδου της δημόσιας και πολιτικής ανησυχίας, καλώ την ισραηλινή κυβέρνηση να αναστείλει τις προτεινόμενες νομοθετικές αλλαγές και να τις θέσει σε ευρύτερη διαβούλευση και στοχασμό», δήλωσε ο Φόλκερ Τουρκ, λίγη ώρα αφού η ισραηλινή βουλή ενέκρινε σε πρώτη ανάγνωση δύο βασικές ρυθμίσεις της μεταρρύθμισης.
Η υπό τον Μπενιαμίν Νετανιάχου κυβερνητική πλειοψηφία αγνόησε την έκκληση του προέδρου του Ισραήλ Ισαάκ Χέρτσογκ για το πάγωμα της μεταρρύθμισης και την έναρξη διαλόγου. Αγνόησε επίσης τον αμερικανό πρεσβευτή στο Ισραήλ Τόμας Νάιντς, ο οποίος απηύθυνε το σαββατοκύριακο δημόσια έκκληση προς τον ισραηλινό πρωθυπουργό: «Οπως λέω στα παιδιά μου, πατήστε φρένο, μειώστε ταχύτητα, προσπαθήστε να βρείτε συναίνεση». Για να λάβει την απάντηση από τον υπουργό της ισραηλινής κυβέρνησης Αμιχάι Σίκλι: «Κάνε τη δουλειά σου».
«Τα θέματα αυτά που άπτονται της καρδιάς του Κράτους Δικαίου χρήζουν της μεγαλύτερης δυνατής προσοχής ώστε να υπάρχει εγγύηση ότι κάθε τροποποίηση μάλλον ευνοεί παρά μειώνει την ικανότητα της δικαστικής εξουσίας – και άλλων εξουσιών – για την προστασία των δικαιωμάτων όλων των κατοίκων του Ισραήλ», αναφέρει σε ανακοίνωσή του ο Φόλκερ Τουρκ.
Η μεταρρύθμιση της κυβέρνησης Νετανιάχου έχει κινητοποιήσει μεγάλο μέρος της κοινής γνώμης από την ανακοίνωσή της στις αρχές του Ιανουαρίου. Στο Τελ Αβίβ συγκεντρώνονται κάθε Σάββατο χιλιάδες διαδηλωτές που καταγγέλλουν το νομοσχέδιο, αλλά και γενικότερα την πολιτική της κυβέρνησης, της δεξιότερης που έχει ποτέ αναδειχθεί στην ιστορία του Ισραήλ.
Χθες στην Ιερουσαλήμ δεκάδες άνθρωποι διαδήλωσαν στο Κοινοβούλιο κατά της ψήφισης του νομοσχεδίου, χωρίς να κάμψουν την κυβέρνηση και την κυβερνητική πλειοψηφία.
«Οι τροποποιήσεις που πλήττουν την καρδιά της συνταγματικής δομής που ισχύει από μακρού σε μία χώρα και στέρεες θεσμικές εγγυήσεις δεν πρέπει να γίνονται χωρίς ευρεία διαβούλευση και ευρεία πολιτική και δημόσια συναίνεση», δηλώνει ο Φόλκερ Τουρκ.
Ο Υπατος Αρμοστής θεωρεί ότι η μεταρρύθμιση «θα υπονομεύσει σημαντικά την ικανότητα της δικαστικής εξουσίας να υπερασπίζεται τα ατομικά δικαιώματα και να επιβάλλει τον σεβασμό του Κράτους Δικαίου ως αποτελεσματικού θεσμικού ελεγκτή της εκτελεστικής και νομοθετικής εξουσίας».
«Φοβάμαι ότι, αν υιοθετηθούν, οι τροποποιήσεις θα κινδυνεύσουν να αποδυναμώσουν την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων για όλους, αλλά ιδιαιτέρως για τις πλέον ευάλωτες κοινότητες και ομάδες, που είναι λιγότερο σε θέση να προαγάγουν τα δικαιώματά τους μέσω μίας εκπροσώπησης στην εκτελεστική και την νομοθετική εξουσία», δήλωσε ο Φόλκερ Τουρκ αναφερόμενος μεταξύ άλλων στους Ισραηλινούς Αραβες, τους αιτούντες άσυλο και τα μέλη της κοινότητας ΛΟΑΤΚΙ+.