epa10659438 Spanish Prime Minister, Pedro Sanchez, addresses the media after casting his vote during the local and regional elections at a polling station in Madrid, Spain, 28 May 2023. Around 35.5 millons citizens are called to vote in the local and regional elections throughout Spain. EPA/J.J.Guillen
Ο υπηρεσιακός πρωθυπουργός της Ισπανίας Πέδρο Σάντσεθ δείχνει έτοιμος να κερδίσει άλλη μια θητεία, αφού το Σοσιαλιστικό Κόμμα του (PSOE) εξασφάλισε την Πέμπτη (9/11) την υποστήριξη των Καταλανών αυτονομιστών, του κόμματος Junts, για να σχηματίσουν κυβέρνηση.
Ένας νόμος που χορηγεί αμνηστία σε όσους διώκονται για την προσπάθεια απόσχισης της Καταλονίας από την Ισπανία συμπεριλήφθηκε στη συμφωνία, σύμφωνα με κοινή δήλωση PSOE-Junts που είδε το Reuters.
Ο Σάντος Θερντάν, τρίτος στην ιεραρχία του Σοσιαλιστικού Κόμματος που ηγήθηκε των διαπραγματεύσεων, είπε σε συνέντευξη Τύπου στις Βρυξέλλες ότι ενώ το κόμμα του έχει ακόμη «έντονες διαφωνίες» με το Junts, τις έχει παραμερίσει προς το συμφέρον του σχηματισμού μιας «σταθερής κυβέρνησης» και η συμφωνία περιλαμβάνει την υποστήριξη για πλήρη τετραετή θητεία.
Μεταξύ των δικαιούχων αμνηστίας είναι ο Κάρλες Πουτζντεμόν, ο ηγέτης του Junts που σήμερα ζει εξόριστος στο Βέλγιο, λόγω κατηγοριών ανυπακοής και υπεξαίρεσης που αντιμετωπίζει ο ίδιος ως ηγέτης της Καταλονίας κατά τη διάρκεια της αυτονομιστικής προσπάθειας που κατέληξε σε ψηφοφορία και μονομερή δήλωση της ανεξαρτησίας το 2017.
Εάν η αμνηστία εγκριθεί από το Κογκρέσο, ο Πουτζντεμόν θα μπορέσει να επιστρέψει στην Ισπανία και ενδεχομένως να θέσει υποψηφιότητα.
Ο Σάντσεθ προσπαθεί να σχηματίσει κυβέρνηση αφού οι εκλογές του Ιουλίου δεν έβγαλαν νικητή.
Έφτασε σε συμφωνία να κυβερνήσει σε συνασπισμό με τη σκληρή αριστερή πλατφόρμα Sumar τον περασμένο μήνα, αλλά χρειάζεται επίσης πολλά άλλα μικρότερα κόμματα – που τον έχουν υποστηρίξει στο παρελθόν – να τον στηρίξουν σε μια ψηφοφορία για την ανάληψη της εξουσίας που θα μπορούσε να διεξαχθεί ακόμη και την επόμενη εβδομάδα.
Προς το παρόν, ακόμη και με την υποστήριξη του Junts, οι Σοσιαλιστές θα εξακολουθούν να υπολείπονται της απόλυτης πλειοψηφίας 176 εδρών για να κερδίσουν στον πρώτο γύρο ψηφοφορίας στο κογκρέσο των 350 εδρών ή για να εξασφαλίσουν μια απλή πλειοψηφία σε μια δεύτερη ψηφοφορία.
Εξακολουθούν να χρειάζονται την υποστήριξη πέντε βουλευτών από το Εθνικιστικό Κόμμα των Βάσκων (PNV), το οποίο προσέφερε έγκαιρη υποστήριξη, αλλά είπε ότι θα περιμένει να δει τις λεπτομέρειες μιας συμφωνίας Σοσιαλιστών-Junts πριν επιβεβαιώσει.
Η ψηφοφορία πρέπει να ολοκληρωθεί έως τις 27 Νοεμβρίου, διαφορετικά θα ενεργοποιηθεί αυτόματα διαδικασία νέων εκλογών.
Μια αμνηστία θα μπορούσε να αθωώσει έως και 1.400 ακτιβιστές και πολιτικούς που εμπλέκονται στην προσπάθεια απόσχισης της Καταλονίας από την Ισπανία.
Τα βασικά σημεία διαφωνίας στη διάρκεια των διαπραγματεύσεων ήταν το είδος των πολιτικών εγκλημάτων που θα καλυπτόταν από την αμνηστία και εάν οι αυτονομιστές ήταν διατεθειμένοι να αποκηρύξουν ρητά την περαιτέρω μονομερή δράση.
Η αμνηστία θα είναι η μεγαλύτερη στην Ισπανία μετά το 1977 -την τελευταία δηλαδή φορά που ψηφίστηκε νόμος αμνηστίας για πολιτικά εγκλήματα κατά την περίοδο μετάβασης από το δικτατορικό καθεστώς του Φράνκο στη δημοκρατία και ο πρώτος νόμος περί αμνηστίας που εγκρίνεται στην ΕΕ μετά το 1991, σύμφωνα με το ισπανικό ερευνητικό συμβούλιο CSIC.
Η πιθανή αμνηστία έχει δεχθεί σφοδρή καταδίκη από τους συντηρητικούς αντιπάλους του Σάντσεθ, οι οποίοι έχουν οργανώσει μεγάλες διαδηλώσεις και τον κατηγόρησαν ότι εξέθεσε σε κίνδυνο το κράτος δικαίου για ίδιον πολιτικό όφελος.
Αντιδρώντας στην είδηση περί συμφωνίας, ο εκπρόσωπος της αξιωματικής αντιπολίτευσης του κεντροδεξιού Λαϊκού Κόμματος σχολίασε ότι η Ισπανία εξετάζει “μια επαίσχυντη και ταπεινωτική συμφωνία”.
Χθες Τετάρτη, ο Ευρωπαίος Επίτροπος Δικαιοσύνης Ντιντιέ Ρέιντερς έγραψε στην ισπανική κυβέρνηση ζητώντας περισσότερες λεπτομέρειες σχετικά με τη συμφωνία αμνηστίας που βρίσκεται υπό διαπραγμάτευση.
“Σοβαρές ανησυχίες εκφράζονται τώρα σχετικά με τις συνεχιζόμενες συνομιλίες για την πιθανή υιοθέτηση ενός νόμου περί αμνηστίας”, ανέφερε στην επιστολή του προς τον υπουργό Προεδρίας της ισπανικής κυβέρνησης Φελίπε Μπολάνος.
“Παρότι προς ώρας δεν υπάρχει κάποια επίσημη πρόταση, αυτό έχει αναχθεί σε αρκετά σημαντικό ζήτημα στον δημόσιο διάλογο και η Κομισιόν έχει ενημερωθεί γι’ αυτό, μεταξύ άλλων από έναν μεγάλο αριθμό πολιτών”, γράφει στην επιστολή του ο Επίτροπος της Ευρωπαϊκής Ένωσης.