epa10039211 Indigenous people protest in the streets of Quito, Ecuador, 28 June 2022. This is the 16th day of protests called by the indigenous people against the high cost of living and against the government. EPA/Jose Jacome
Η κυβέρνηση του Ισημερινού ανακοίνωσε αργά χθες Τετάρτη το βράδυ την επανέναρξη διαπραγματεύσεων με οργανώσεις των ιθαγενών που συνεχίζουν τις μαζικές κινητοποιήσεις, μερικές ώρες αφού κήρυξε εκ νέου κατάσταση έκτακτης ανάγκης σε τέσσερις επαρχίες, έπειτα από δύο εβδομάδες και πλέον διαδηλώσεων και βίαιων επεισοδίων που πυροδοτεί το κύμα ακρίβειας.
Στο πλαίσιο της προσπάθειας να «αποκαταστήσουμε την ειρήνη και την ηρεμία του λαού του Ισημερινού, αποφασίσαμε να αποδεχθούμε τη διαμεσολάβηση που πρότεινε η σύνοδος των επισκόπων του Ισημερινού», δήλωσε ο υπουργός Κυβερνητικών Υποθέσεων Φρανσίσκο Χιμένες.
Χωρίς να αποκαλύψει πότε προβλέπεται να αρχίσουν οι συνομιλίες, ο κ. Χιμένες είπε πως η εκκλησία θα χειριστεί τις λεπτομέρειες της οργάνωσης των διαπραγματεύσεων «ώστε να μπορέσουμε να φθάσουμε στην οριστική επίλυση αυτής της σύγκρουσης».
Προχθές Τρίτη, ο συντηρητικός πρόεδρος Γκιγιέρμο Λάσο διέκοψε τον διάλογο που είχε αρχίσει μία ημέρα νωρίτερα με αντιπροσώπους των ιθαγενών –συμπεριλαμβανομένου του Λεωνίδα Ίσα, επικεφαλής της ισχυρής Συνομοσπονδίας Αυτοχθόνων Εθνοτήτων του Ισημερινού (CONAIE), αιχμής του δόρατος στις κινητοποιήσεις που παραλύουν τη χώρα εδώ και πάνω από δύο εβδομάδες, με κεντρικό αίτημα τη μείωση των τιμών των καυσίμων–, έπειτα από επίθεση στον Αμαζόνιο στην οποία σκοτώθηκε στρατιώτης.
Προηγουμένως, τη 17η ημέρα κινητοποιήσεων, αρκετές χιλιάδες ιθαγενείς έκαναν πορεία στο κέντρο της πρωτεύουσας και στα περίχωρα της προεδρίας, στο ιστορικό κέντρο του Κίτο, για να απαιτήσουν «επανέναρξη των διαπραγματεύσεων».
Σε μάλλον μικρές ομάδες, και χωρίς να σημειωθεί κανένα σοβαρό επεισόδιο, οι διαδηλωτές πέρασαν λεωφόρους και σταυροδρόμια κοντά στο κοινοβούλιο και γύρω από το Σπίτι του Πολιτισμού του Ισημερινού (Casa de la Cultura Ecuatoriana, CCE), αχανή πολυχώρο που αποτελεί επίσης κέντρο συγκέντρωσης των ιθαγενών.
«Είμαστε εδώ για να αντισταθούμε (…), και θα παραμείνουμε όσο η κυβέρνηση δεν μας δίνει ικανοποιητική απάντηση», είπε ο Ισάκ, 28 ετών, ντυμένος Κάπτεν Αμέρικα, με περασμένη την ασπίδα με το αστέρι στο χέρι. «Είμαστε φτωχοί, πεινάμε, δεν έχουμε τίποτε να χάσουμε», πρόσθεσε.
«Δεν θέλουμε δέκα σεντς, θέλουμε αποτελέσματα!» φώναζε το πλήθος, με γυναίκες που φόραγαν κόκκινα πόντσο στην κεφαλή της πορείας, πλαισιωμένες από λογχοφόρους με ασπίδες.
Την Κυριακή, η κυβέρνηση ανακοίνωνε μείωση κατά 10 σεντς (δολαρίου ΗΠΑ) των τιμών της βενζίνης και του ντίζελ, αλλά οι διαδηλωτές, που χαρακτηρίζουν τη μείωση ανεπαρκή, αξιώνουν να ξεπεράσει το 20%.
Στους στενούς δρόμους με τα κομψά κτίρια στο ιστορικό κέντρο, υπό την παρακολούθηση ελικοπτέρου, πολλοί έμποροι έσπευδαν χθες να κατεβάσουν ρολά καθώς πλησίαζε η πορεία.
Από την έναρξη των κινητοποιήσεων τη 13η Ιουνίου, τα περίχωρα της προεδρίας έχουν οχυρωθεί, στήθηκαν βαριές σιδερένιες μπάρες και υπάρχει μόνιμα αλυσίδα αστυνομικών στην περίμετρο.
Ξανά απαγόρευση της νυχτερινής κυκλοφορίας
Ο πρόεδρος Λάσο έθεσε ως όρο για την επανέναρξη των διαπραγματεύσεων την παρουσία «γνήσιων αντιπροσώπων» των αυτοχθόνων, «ανοικτών σε πραγματικό και ειλικρινή διάλογο».
«Είμαστε έτοιμοι να ακούσουμε, να κάνουμε διάλογο, αλλά όχι με το πιστόλι στον κρόταφο», συμπλήρωσε χθες ο υπουργός Κυβερνητικών Υποθέσεων Χιμένες.
«Δεν γίνεται να συνεχίζουν τις επιθέσεις εναντίον του πληθυσμού, τους αποκλεισμούς δρόμων, την προσπάθεια να προκαλέσουν χάος στη χώρα», πρόσθεσε ο υπουργός σε μέσο ενημέρωσης της χώρας, κρίνοντας παράλληλα ότι οι πιο πρόσφατες μαζικές κινητοποιήσεις είναι «πολύ πιο μικρές».
Από την πλευρά του ο Λεωνίδας Ίσα υιοθέτησε πιο συμφιλιωτικό τόνο: «Όλες οι πορείες και οι κινητοποιήσεις πρέπει να γίνονται σε ατμόσφαιρα ηρεμίας», είπε, για να μην έχουν οι αρχές «προσχήματα» για να αρνηθούν τον διάλογο, Άφησε «ανοικτή την πόρτα» στην επανέναρξη διαπραγματεύσεων.
Έξι άνθρωποι, πέντε διαδηλωτές κι ένας στρατιώτης, έχουν σκοτωθεί από την έναρξη των κινητοποιήσεων. Πάνω από 600 άλλοι –πολίτες και μέλη των δυνάμεων ασφαλείας– έχουν τραυματιστεί κι έχουν γίνει κάπου 150 συλλήψεις, κατά τις αρχές και ΜΚΟ.
Τη νύχτα της Τρίτης προς Τετάρτη, δύο αστυνομικά τμήματα πυρπολήθηκαν στο βόρειο τμήμα του Κίτο.
Η πρωτεύουσα, όπου είναι συγκεντρωμένοι οι περισσότεροι από τους 14.000 ιθαγενείς που κινητοποιούνται σε όλη τη χώρα, είναι η καρδιά του κινήματος διαμαρτυρίας. Ορισμένες μικρές φιλοκυβερνητικές αντιδιαδηλώσεις έχουν οργανωθεί επίσης σε βόρεια, πιο ευκατάστατα προάστια, με αυτοκίνητα.
Το Σάββατο, η κυβέρνηση ανακοίνωνε πως προχωρά στην άρση της κατάστασης εκτάκτου ανάγκης που είχε επιβάλει σε έξι από τις 24 επαρχίες. Χθες, κήρυξε εκ νέου κατάσταση έκτακτης ανάγκης, σε τέσσερις επαρχίες –εξαιρουμένης αυτής όπου υπάγεται η πρωτεύουσα–, στο τμήμα της χώρας όπου υψώνονται οι Άνδεις (Ασουάι, Ιμπαμπούρα) και σε αυτό που καλύπτεται από το δάσος του Αμαζονίου (Σουκούμπιος, Ορεγιάνα).
Το μέτρο, με ισχύ 30 ημερών, περιλαμβάνει απαγόρευση της νυχτερινής κυκλοφορίας και επιβλήθηκε εξαιτίας «βίαιων ενεργειών που διατάραξαν τη δημόσια τάξη». Σκοπός είναι η αποκατάσταση της δημόσιας ασφάλειας και ο εφοδιασμός των επαρχιών αυτών με είδη πρώτη ανάγκης.
Αυτόχθονες αγρότες από την επαρχία Κοτοπάξι (περίπου 50 χλμ. νότια της πρωτεύουσας) έχουν αναγγείλει για σήμερα «μαζική κινητοποίηση» στο Κίτο, όπου η παρουσία των ιθαγενών έμοιαζε να μειώνεται τις τελευταίες ημέρες.
Ο ξεσηκωμός των ιθαγενών προκαλεί ολοένα περισσότερα προβλήματα στην οικονομία, ειδικά στην εξόρυξη και στις εξαγωγές πετρελαίου.
Μαζικές κινητοποιήσεις των ιθαγενών οδήγησαν στην πτώση τριών προέδρων του Ισημερινού από το 1997 ως το 2005.
(AΠΕ-ΜΠΕ)