epa11442662 Iranian Supreme Leader Ayatollah Ali Khamenei casts his vote during the presidential election in Tehran, Iran, 28 June 2024. Iran holds presidential elections on 28 June, following the death of late Iranian President Ebrahim Raisi in a helicopter crash on 19 May 2024. EPA/STR
Οι Ιρανοί άρχισαν να ψηφίζουν σήμερα για την εκλογή νέου προέδρου, δήλωσε στη δημόσια τηλεόραση ο υπουργός των Εσωτερικών Αχμάντ Βαχίντι, μετά από τη μοιραία πτώση του ελικοπτέρου του Εμπραχίμ Ραϊσί.
Οι ψηφοφόροι καλούνται να επιλέξουν τέσσερις υποψηφίους από μία στενά ελεγχόμενη ομάδα που είναι πιστή στον υπέρτατο ηγέτη, ενώ η λαϊκή δυσαρέσκεια κλιμακώνεται.
Ο μετριοπαθής πρώην πρόεδρος του Ιράν Χασάν Ροχανί κάλεσε χθες τους Ιρανούς να ψηφίσουν τον μεταρρυθμιστή υποψήφιο Μασούντ Πεζεσκιάν, εκφράζοντας την ελπίδα ότι θα μπορέσει να βελτιώσει τις σχέσεις με τις δυτικές χώρες.
Σε βιντεοσκοπημένο μήνυμά του, που δημοσιοποιήθηκε κατά τη σημερινή τελευταία ημέρα της προεκλογικής εκστρατείας, ο 75χρονος Χασάν Ροχανί, πρόεδρος από το 2013 ως το 2021, δηλώνει πως ο Μασούντ Πεζεσκιάν διαθέτει «χαρακτηριστικά όπως η εντιμότητα, το θάρρος και η πίστη προς το Έθνος» ώστε να γίνει πρόεδρος της Ισλαμικής Δημοκρατίας.
«Ζητώ απ’ αυτούς που θέλουν εποικοδομητικές σχέσεις με τον κόσμο και μετριοπάθεια να ψηφίσουν τον δρα Μασούντ Πεζεσκιάν», πρόσθεσε.
Ο πρώην πρόεδρος επέμεινε στο γεγονός ότι ο υποψήφιος θέλει, αν εκλεγεί, «να επαναφέρει» τη συμφωνία που συνήφθη το 2015 επί προεδρίας του για το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα με τις μεγάλες δυνάμεις και η οποία είχε ανοίξει το δρόμο για μια βελτίωση των σχέσεων με τις δυτικές χώρες.
Η συμφωνία αυτή καταγγέλθηκε το 2018 από τις Ηνωμένες Πολιτείες με απόφαση του προέδρου Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος επέβαλε αυστηρές κυρώσεις σε βάρος του Ιράν, και οι διαπραγματεύσεις για να τεθεί και πάλι σε ισχύ η συμφωνία βρίσκονται αυτή τη στιγμή σε νεκρό σημείο.
«Οφείλουμε να ψηφίσουμε κάποιον που είναι αποφασισμένος να εξαλείψει τη σκιά των κυρώσεων από τον ιρανικό λαό», δήλωσε ο Χασάν Ροχανί.
Ο 69χρονος Μασούντ Πεζεσκιάν θεωρείται ένα από τα τρία φαβορί στις εκλογές της Παρασκευής, από τις οποίες θα εκλεγεί ο αντικαταστάτης του προέδρου Εμπραχίμ Ραϊσί, ο οποίος σκοτώθηκε στις 19 Μαΐου σε δυστύχημα ελικοπτέρου.
Οι δύο κύριοι αντίπαλοι του Πεζεσκιάν είναι ο συντηρητικός πρόεδρος του κοινοβουλίου Μοχαμάντ-Μπαγέρ Γαλιμπάφ και ο Σαΐντ Τζαλιλί, ο υπερσυντηρητικός πρώην διαπραγματευτής για το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα.
Ο Πεζεσκιάν είχε ήδη λάβει χθες, Τρίτη, την υποστήριξη του μεταρρυθμιστή πρώην προέδρου Μοχαμάντ Χαταμί (1997-2005).
Οι Ηνωμένες Πολιτείες κατήγγειλαν χθες την «πυρηνική κλιμάκωση» του Ιράν και ως απάντηση ανακοίνωσαν κυρώσεις με στόχο να πληγεί ο πετρελαϊκός του τομέας.
«Κατά τη διάρκεια του περασμένου μήνα, το Ιράν ανακοίνωσε μέτρα που αποσκοπούν στην περαιτέρω επέκταση του πυρηνικού του προγράμματος με τρόπους που δεν έχουν αξιόπιστο ειρηνικό σκοπό», δήλωσε ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Άντονι Μπλίνκεν, σύμφωνα με δελτίο Τύπου. «Παραμένουμε προσηλωμένοι να μην αφήσουμε ποτέ το Ιράν να αποκτήσει πυρηνικό όπλο και είμαστε έτοιμοι να χρησιμοποιήσουμε όλα τα στοιχεία της εθνικής ισχύος για να εξασφαλίσουμε αυτό το αποτέλεσμα».
«Τα μέτρα που έλαβε το Ιράν για να αυξήσει την ικανότητά του στον εμπλουτισμό είναι ακόμη πιο ανησυχητικά δεδομένου ότι το Ιράν συνεχίζει να μη συνεργάζεται με τον Διεθνή Οργανισμό Ατομικής Ενέργειας (ΔΟΑΕ)» είπε, προσθέτοντας ότι δηλώσεις «Ιρανών αξιωματούχων αφήνουν να εννοηθεί πως το πυρηνικό δόγμα του Ιράν θα μπορούσε να αλλάξει».
Οι κυρώσεις που ελήφθησαν «ως απάντηση στην πυρηνική κλιμάκωση» της Τεχεράνης στοχοθετούν τρεις ναυτιλιακές εταιρίες των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων που μετέφεραν ιρανικό πετρέλαιο και πετροχημικά προϊόντα, σύμφωνα με το δελτίο Τύπου.
Οι κυρώσεις στοχοθετούν επίσης 11 πλοία που συνδέονται με αυτές τις τρεις εταιρίες τα οποία γίνονται δεσμευμένα αγαθά.
Οι εν λόγω τρεις ναυτιλιακές εταιρίες είναι η Sea Route Ship Management, η Almanac Ship Management και η Al Anchor Ship Management.
Ο ΔΟΑΕ δήλωσε πρόσφατα ότι το Ιράν συνεχίζει να αυξάνει τις πυρηνικές του ικανότητες, εμπλουτίζοντας ουράνιο έως το υψηλό επίπεδο του 60% ενώ συνεχίζει να συσσωρεύει μεγάλα αποθέματα ουρανίου.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες και οι δυτικές δυνάμεις φοβούνται μήπως η Τεχεράνη προσπαθεί να αναπτύξει πυρηνικό όπλο, κάτι που αρνείται το Ιράν.
Την Τρίτη, η Ουάσινγκτον επέβαλε οικονομικές κυρώσεις σε βάρος ενός παράλληλου τραπεζικού δικτύου που συνδέεται με το ισλαμικό καθεστώς του Ιράν και στοχεύει στην παράκαμψη των κυρώσεων και στην παροχή πρόσβασης στο διεθνές τραπεζικό σύστημα.
Οι συγκεκριμένες κυρώσεις σημαίνουν ότι αυτές οι οντότητες δεν είναι πλέον εξουσιοδοτημένες να πραγματοποιούν χρηματοοικονομικές συναλλαγές με τις Ηνωμένες Πολιτείες και ότι τα ενδεχόμενα περιουσιακά τους στοιχεία έχουν δεσμευτεί.