Ο παγκόσμιος πληθυσμός έφτασε το 2019 στα 7,7 δισεκατομμύρια ανθρώπους. Όπως υπολογίζει ο ΟΗΕ, η Γη θα γίνει το σπίτι σχεδόν 10 δισεκατομμυρίων πολιτών ως το 2050, με τα στοιχεία του Οργανισμού να σημειώνουν χαρακτηριστικά ότι, ως τότε, αναμένεται να ζει στις λεγόμενες μέγα-πόλεις το 68% όλης της ανθρωπότητας.
Βάζοντας κάτω αυτά τα δεδομένα, είναι προφανές ότι η κατανάλωση των φυσικών πόρων με βάση τους ρυθμούς που συνηθίσαμε τον 20ο αιώνα, δεν μπορεί να συνεχιστεί. Ήδη, η επενδυτική και επιχειρηματική κοινότητα, μέσω συνεργασιών με μικρότερα εταιρικά σχήματα και φιλόδοξες startups, φέρνει όλο και πιο συχνά στο λεξιλόγιό μας τους όρους «κυκλική οικονομία» και «βιώσιμη ανάπτυξη». Στην προσπάθεια αυτή παίζει έναν εξαιρετικά σημαντικό ρόλο το παγκόσμιο οικοσύστημα των startups. Νέοι επιχειρηματίες που ζουν μέσα σε έναν κόσμο διαρκούς ανταλλαγής πληροφοριών, βλέπουν με μια φρέσκια ματιά το μονοπάτι που οφείλουν να ακολουθήσουν στην προσωπική αλλά και την επαγγελματική τους ζωή.
Οι συνεργασίες μεγάλων εταιρειών και νεοφυών επιχειρήσεων πάνω σε καινοτομίες που ευνοούν τη βιώσιμη ανάπτυξη στη λογική της κυκλικής οικονομίας ανθίζουν στο φιλόξενο όσο και φιλόδοξο πρόγραμμα εκκίνησης επιχειρήσεων σε τεχνολογίες πληροφορικής και επικοινωνιών Invent ICT, το οποίο για δεύτερη χρονιά στηρίζει τις προσπάθειες των νέων επιχειρηματιών. Το πρόγραμμα είναι μια υλοποίηση του Ινστιτούτου Επικοινωνιών και Υπολογιστικών Συστημάτων του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου και των Industry Disruptors Game Changers (ID-GC), με τη στήριξη της Ένωσης Εταιρειών Κινητής Τηλεφωνίας, υπό την αιγίδα του Υπουργείου Ψηφιακής Πολιτικής, Τηλεπικοινωνιών και Ενημέρωσης.
Καθαρή κίνηση στα μεγάλα αστικά κέντρα
Αν υπάρχει ένας τομέας της οικονομίας όπου η εξοικονόμηση ενέργειας καθίσταται επιτακτική ανάγκη αυτός είναι οι μεταφορές. Ενεργοβόρες και ρυπογόνες, οι μεταφορές επηρεάζουν τη σχέση μας με το περιβάλλον όσο λίγοι κλάδοι. Η E-Kinesis ανοίγει έναν διαφορετικό δρόμο, στοχεύοντας στην υιοθέτηση καθαρής και οικονομικής μετακίνησης στις πόλεις. «Η ομάδα προσφέρει μια λύση ηλεκτροκίνησης η οποία μπορεί να εφαρμοστεί σε βαρέα οχήματα, τύπου αστικών λεωφορείων ή φορτηγών διανομής», εξηγεί ο Σταύρος Σκαρλής, επικεφαλής της ομάδας της E-Kinenis.
Η startup σχεδιάζει ένα ηλεκτρικό σύστημα παραγωγής ηλεκτρικής ισχύος, το οποίο αποτελείται από ηλεκτρικό κινητήρα και μπαταρίες, και διαθέτει μια γενικευμένη αρχιτεκτονική ώστε να μπορεί να εφαρμόζεται και να χρησιμοποιείται σε διαφορετικού τύπου οχήματα. «Η πορεία μας βασίζεται σε τρεις παράγοντες. Ο πρώτος έχει να κάνει με τη νομοθεσία, η οποία πιέζει σε διεθνές αλλά και τοπικό επίπεδο να μηδενιστούν οι ρύποι στις αστικές περιοχές. Ο δεύτερος είναι το περιβάλλον, και ειδικά τα αστικά κέντρα. Ιδιαίτερα αν σκεφτούμε ότι ο πληθυσμός παγκοσμίως αυξάνεται διαρκώς και οι προβλέψεις κάνουν λόγο για διπλασιασμό των οχημάτων ως το 2050. Είναι πάρα πολύ δύσκολο να καταφέρει ο πλανήτης να αντέξει τόσα πολλά οχήματα ορυκτών καυσίμων, συνεπώς επιβάλλεται, για τη βιωσιμότητα και μόνο, να πάμε σε πιο καθαρές λύσεις. Τέλος, ο τρίτος παράγοντας αφορά τη συγκεκριμένη αγορά και το πόσο αναδύεται, προσφέροντας πάρα πολλές νέες ευκαιρίες».
Ένα οικολογικό χρηματιστήριο
Η Evotropia είναι μια πρόταση νέων επιχειρηματιών που αφορά στην ανάπτυξη νέων εργαλείων προσαρμοσμένων στα χαρακτηριστικά της κυκλικής οικονομίας: μέσω ενός ψηφιακού χρηματιστηρίου σχεδιάζεται η δυνατότητα άμεσου ηλεκτρονικού εμπορίου ενός αξιοποιήσιμου όγκου στερεών απορριμμάτων και υγρών αποβλήτων.
«Η δική μας πλατφόρμα αφορά κατά βάση σε βιομηχανικούς ρύπους», σημειώνει ο Γιώργος Καρακατσάνης, επικεφαλής της startup. Οι βασικοί μας πελάτες είναι οι βιομηχανίες και έχει να κάνει με τη λογική ότι τα απόβλητα της μιας βιομηχανίας μπορεί να είναι χρήσιμα για μια άλλη. Για παράδειγμα, μια αυτοκινητοβιομηχανία παράγει συγκεκριμένα απόβλητα τα οποία μπορεί να τα χρησιμοποιήσει μια χημική βιομηχανία. Με αυτόν τον τρόπο και δεν εξορύσσουμε νέους φυσικούς πόρους αλλά και δεν πετάμε τα απόβλητα στο περιβάλλον. Σε αυτό συνίσταται η βιομηχανική οικολογία».
Το παιχνίδι της κυκλικής οικονομίας
Στην ίδια λογική κινείται η πρόταση της Bioenvi, η οποία ενσωματώνει το πνεύμα των καιρών, μιας και πρόκειται για ένα διαδραστικό παιχνίδι που εισάγει καταναλωτές και επιχειρήσεις στη λογική της ανακύκλωσης. «Φανταστείτε πώς είναι η εφαρμογή Pokemon Go; Η πρότασή μας μοιάζει πολύ με αυτήν, αλλά αντί να κυνηγάς Pokemon, κάνεις κάτι πολύ πιο ωφέλιμο: “κυνηγάς” τα ανακυκλώσιμα υλικά που υπάρχουν παντού στην Ελλάδα εκτός από τον κάδο που πρέπει να βρίσκονται», περιγράφει η επικεφαλής της ομάδας της Bioenvi, Μαρία Λινάρδου. «Για παράδειγμα», συνεχίζει η Μαρία, «χρησιμοποιείς τα προϊόντα που αγόρασες από το σούπερ μάρκετ. Αυτά που ανακυκλώνεις, εφόσον αποκτήσουν έναν ειδικό QR code, τα σκανάρεις με την εφαρμογή μας και μετά τα πετάς στον σωστό κάδο. Εμείς το βλέπουμε, και με αυτόν τον τρόπο κερδίσεις πόντους».
Για όσους ανακυκλώνουν ήδη, αυτό δεν είναι τίποτε περισσότερο από μια διαδικασία που ούτε χρόνο παίρνει, ούτε κοστίζει κάτι, τονίζει η Μαρία. Αλλά και για όσους δεν το κάνουν, έφτασε πλέον ευκαιρία να νιώσουν την ηθική ικανοποίηση ότι συμβάλλουν στην πράξη για το περιβάλλον τους, και παράλληλα οι πόντοι που θα προκύψουν μπορούν να έχουν οφέλη για τους ίδιους, καθώς μετά την τελειοποίηση της εφαρμογής, η ομάδα της Bioenvi στοχεύει να προχωρήσει σε συνεργασίες με καταστήματα για να πετύχει ειδικές προσφορές σε όσους μπουν στο πρόγραμμά της και δεχτούν, παράλληλα, να προσαρμόσουν τα QR codes στις συσκευασίες τους.
Και οι τρεις περιπτώσεις δείχνουν στο κοινό ότι είναι δυνατόν να επέλθει ουσιαστική αλλαγή στον τρόπο που καταναλώνουμε και παράγουμε, με το μεγαλύτερο κέρδος να είναι η ποιοτική αναβάθμιση της καθημερινότητάς μας.
Έρευνα, εκπαίδευση, καινοτομία είναι το τρίγωνο της γνώσης που αλλάζει τις δομές της επιχειρηματικότητας στον 21ο αιώνα και το InventICT στοχεύει ακριβώς, μέσα απ’ αυτό το τρίγωνο, να αποτυπώσει τους τρόπους με τους οποίους είναι δυνατή η ανάπτυξη και εμπορική εκμετάλλευση καινοτόμων προϊόντων και υπηρεσιών.