Μια οριακή πλειοψηφία των Τούρκων ενέκρινε χθες Κυριακή την ενίσχυση των εξουσιών του προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, στο δημοψήφισμα για την αναθεώρηση του Συντάγματος το αποτέλεσμα του οποίου ίσως αποδειχθεί καθοριστικό για το μέλλον της χώρας.
Από τους 47,5 εκατομμύρια ψηφοφόρους, το 51,37% ψήφισε υπέρ της αναθεώρησης του συντάγματος.
Η μετάβαση της Τουρκίας από μια ασθενική δημοκρατία σε μια αναδυόμενη δεσποτεία θα είναι ένα δώρο για τον άνδρα που το 1996 είχε δηλώσει πως «η δημοκρατία δεν είναι ένας στόχος, αλλά ένα εργαλείο», γράφει από την Κωνσταντινούπολη ο ανταποκριτής της βρετανικής εφημερίδας The Guardian Μάρτιν Τσούλοφ.
Ωστόσο, το περιθώριο της νίκης ήταν μικρότερο απ’ ό,τι ήλπιζε ο Ερντογάν και παραμένουν ερωτήματα για το αν η αυταρχική διακυβέρνησή του έχει πραγματικά τη λαϊκή εντολή.
Με το νέο σύστημα, οι έλεγχοι και οι ισορροπίες θα εξασθενήσουν και ο διαχωρισμός των εξουσιών θα καταστεί σχεδόν ανύπαρκτος. Ο κοινοβουλευτικός έλεγχος θα αντικατασταθεί από τη βούληση ενός ανδρός, ο οποίος θα μπορεί να εκλεγεί για δύο πενταετείς θητείες ως πρόεδρος, μη συμπεριλαμβανομένης της τρέχουσας θητείας του. Αν το κοινοβουλιο προκηρύξει πρόωρες εκλογές κατά τη δεύτερη θητεία του, διευκρινίζει ο ανταποκριτής της Guardian, ο Ερντογάν θα μπορεί να θέσει υποψηφιότητα και για τρίτη θητεία, πράγμα που σημαίνει ότι μπορεί να παραμείνει στην προεδρία μέχρι το 2034, επιπλέον των 14 ετών που ήδη βρίσκεται στην εξουσία.
«Λαμβανομένης υπόψη της μικρής διαφοράς και των βαθιών συνεπειών του αποτελέσματος του δημοψηφίσματος για την αναθεώρηση του Συντάγματος, καλούμε (…) τις τουρκικές αρχές να επιδιώξουν την ευρύτερη δυνατή εθνική συναίνεση στην εφαρμογή της», αναφέρεται σε κοινή ανακοίνωση του προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ, της επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας Φεντερίκας Μογκερίνι και του ευρωπαίου επιτρόπου αρμόδιου για τη διεύρυνση της ΕΕ Γιοχάνες Χαν.
«Προτρέπουμε την Τουρκία να λάβει υπόψη της τις ανησυχίες και τις προτάσεις του Συμβουλίου της Ευρώπης, συμπεριλαμβανομένων αυτών που αφορούν την κατάσταση εκτάκτου ανάγκης», συνεχίζει η ανακοίνωση.
Η τουρκική αντιπολίτευση φοβάται ότι η χώρα οδεύει σε μια αυταρχική παρέκκλιση μετά το δημοψήφισμα, το αποτέλεσμα του οποίου θεωρεί αμφισβητούμενο.
Τα δύο μεγαλύτερα κόμματα της αντιπολίτευσης στην Τουρκία κατήγγειλαν ότι διαπράχθηκε «νοθεία» στο κρίσιμο δημοψήφισμα για τη συνταγματική αναθεώρηση και την ενίσχυση των εξουσιών του προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, την ώρα που τα μέχρι στιγμής αποτελέσματα δίνουν μικρό προβάδισμα στο «ναι».
Ο Μπουλέντ Τεζτζάν, αναπληρωτής γενικός γραμματέας του Λαϊκού Ρεπουμπλικανικού Κόμματος CHP κατήγγειλε στο τηλεοπτικό δίκτυο CNN-Turk μια «παράβαση» μετά την απόφαση της Ανώτατης Εκλογικής Επιτροπής (YSK) να θεωρήσει έγκυρα τα ψηφοδέλτια που δεν έφεραν την επίσημη σφραγίδα.
Την ίδια ώρα το φιλοκουρδικό Κόμμα της Δημοκρατίας των Λαών HDP γνωστοποίησε στο Twitter ότι θα ζητήσει την επανακαμέτρηση των ψήφων που προήλθαν από τα «δύο τρίτα» των καλπών.
Κάτοικοι σε αρκετές συνοικίες της Κωνσταντινούπολης βγήκαν απόψε στα παράθυρα των κτιρίων τους κι άρχισαν να χτυπάνε κατσαρόλες και τηγάνια ως ένδειξη διαμαρτυρίας, την ώρα που ο πρόεδρος της χώρας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν ανακοίνωνε την επικράτηση του «ναι» στο δημοψήφισμα που διεξήχθη σήμερα.
Οι κάτοικοι διαμαρτυρήθηκαν σε τουλάχιστον 4 συνοικίες της Κωνσταντινούπολης, σύμφωνα με αυτόπτες μάρτυρες.
Σε βίντεο και φωτογραφίες που αναρτήθηκαν από χρήστες των μέσων κοινωνικής δικτύωσης διακρίνονται επίσης μικρές ομάδες διαδηλωτών να κυκλοφορούν σε κάποιους δρόμους της πόλης.