epa05941711 A child inspects a dinosaur figure model of Siamosaurus suteethorni displaying outside a shopping mall in Bangkok, Thailand, 03 May 2017. Siamosaurus suteethorni, a Theropod dinosaur species living in the early Cretaceous period, its fossils were found in Thailand's northeast region. Thailand is the Southeast Asian nation where the most high quality dinosaur fossils have been found and nine of new species dinosaur of the world identified from fossils discovered in Thailand. EPA/RUNGROJ YONGRIT EPA/RUNGROJ YONGRIT
Τα θηλαστικά -όπου ανήκουν και οι άνθρωποι- ζούσαν μέσα στο σκοτάδι, έως ότου για πρώτη φορά ξεμύτισαν στο φως της μέρας πριν από περίπου 65,8 εκατομμύρια χρόνια, όταν πια οι δεινόσαυροι είχαν εξαφανισθεί από προσώπου γης μετά από την πτώση ενός μεγάλου αστεροειδούς στον πλανήτη μας.
Μια νέα επιστημονική μελέτη από εξελικτικούς βιολόγους και παλαιοντολόγους συμπέρανε ότι η συμπεριφορά των θηλαστικών μεταβλήθηκε δραστικά και άμεσα, μόλις ο φόβος και ο τρόμος -οι δεινόσαυροι- έφυγε πάνω από τα κεφάλια τους. Το αποτέλεσμα ήταν να δουν το φως της μέρας και οι πληθυσμοί τους να αυξηθούν με ταχύ ρυθμό.
Μέχρι σήμερα τα περισσότερα θηλαστικά έχουν ακόμη κατάλοιπα από εκείνη τη «σκοτεινή» εξελικτική περίοδό τους, όπως μάτια προσαρμοσμένα να βλέπουν καλά με λιγοστό φως, ανεπτυγμένη αίσθηση οσμής (για εξερεύνηση μέσα στο σκοτάδι) κ.ά.
Οι ερευνητές, με επικεφαλής τον Ρόι Μαόρ του Πανεπιστημίου του Τελ Αβίβ και την Κέιτ Τζόουνς του Πανεπιστημιακού Κολλεγίου του Λονδίνου (UCL), που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό «Nature Ecology & Evolution», σύμφωνα με το Γαλλικό Πρακτορείο και το «Science», μελέτησαν 2.415 είδη σύγχρονων θηλαστικών, συνδυάζοντας γενετικά, ανατομικά και συμπεριφορικά δεδομένα.
Με αυτό τον τρόπο και με τη βοήθεια υπολογιστικών αλγορίθμων, δημιούργησαν ένα εξελικτικό «δέντρο» για τα θηλαστικά, φθάνοντας έως τις απαρχές τους, πριν από 220 έως 160 εκατομμύρια χρόνια.
Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις τους, τα πρώτα θηλαστικά έγιναν ενεργά στη διάρκεια της μέρας μόνο 200.000 χρόνια αφότου είχε συμβεί η μαζική εξαφάνιση των δεινοσαύρων (πλην όσων πετούσαν) μετά την πτώση του αστεροειδούς και τις συνακόλουθες πιέσεις του περιβάλλοντός τους πριν από περίπου 66 εκατ. χρόνια.
Μέχρι σήμερα πάντως σχετικά λίγα θηλαστικά είναι ενεργά μόνο μέσα στη μέρα (σκίουροι, αντιλόπες, κάποια σαρκοβόρα κ.ά.), μερικά κινούνται τόσο τη μέρα όσο και τη νύχτα (γάτες, ελέφαντες, αγελάδες κ.ά.), αλλά τα περισσότερα θηλαστικά προτιμούν ακόμη τη… νυχτερινή ζωή. Οι πρόγονοι των πρωτευόντων (από όπου προήλθαν οι πίθηκοι και ο άνθρωπος) ήσαν ανάμεσα στα πρώτα θηλαστικά που -ίσως πριν από 52 εκατ. χρόνια– άρχισαν να ακολουθούν έναν κυρίως ημερήσιο τρόπο ζωής.
(ΑΠΕ-ΜΠΕ)
Δόντια 145 εκατ. ετών από τους αρχαιότερους προγόνους
Σε μια ξεχωριστή αλλά σχετική ανακάλυψη, επιστήμονες βρήκαν στην ακτή του Ντόρσετ στη νότια Βρετανία απολιθώματα ηλικίας 145 εκατομμυρίων ετών. Πρόκειται για δόντια που ανήκουν σε μικρά τριχωτά πλάσματα, τα οποία έμοιαζαν με τις σημερινές μυγαλές και μπορούν να θεωρηθούν οι αρχαιότεροι γνωστοί πρόγονοι σχεδόν όλων των σύγχρονων θηλαστικών, άρα και των ανθρώπων.
Οι Βρετανοί ερευνητές, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο παλαιοντολογικό περιοδικό «Acta Paleontologica Polonica», σύμφωνα με το BBC, δήλωσαν ότι τα ευρήματα αποτελούν τα αρχαιότερα μη αμφισβητήσιμα απολιθώματα της εξελικτικής γραμμής που οδήγησε στον άνθρωπο. Πρόσφατα είχαν ανακαλυφθεί στην Κίνα ακόμη παλαιότερα απολιθώματα αρχέγονων θηλαστικών ηλικίας περίπου 160 εκατ. ετών, αλλά υπάρχουν ακόμη αμφιβολίες για τη χρονολόγησή τους.