epa09656645 Sudanese protesters build barricade in the streets as they clash with security forces during an anti-coup protest near the presidential palace in the capital Khartoum, Sudan, 25 December 2021. Thousands of people took to the streets in Khartoum and other Sudanese cities on 25 December against a deal reinstating the prime minister after his ouster in a military coup on October. EPA/STR
Οι δυνάμεις καταστολής του Σουδάν έκαναν χθες, Τρίτη, χρήση δακρυγόνων και βίας εναντίον των διαδηλωτών που είχαν βγει στους δρόμους για να διαμαρτυρηθούν κατά των στρατιωτικών που βρίσκονται στην εξουσία, δύο ημέρες μετά την παραίτηση του πρωθυπουργού.
Χιλιάδες διαδηλωτές συγκεντρώθηκαν στο Χαρτούμ και τη δίδυμη πόλη της πρωτεύουσας, την Ομντουρμάν, όπως και στο Πορτ Σουδάν και τη Νιάλα, παρά την ανάπτυξη ισχυρών δυνάμεων καταστολής.
Αψηφώντας την αιματηρή καταστολή, η Ένωση Σουδανών Επαγγελματιών, αιχμή του δόρατος της εξέγερσης ενάντια στον δικτάτορα Ομάρ αλ Μπασίρ, που ανατράπηκε το 2019, και των στρατιωτικών μετά το πραξικόπημα της 25ης Οκτωβρίου 2021, κάλεσε σε νέες διαδηλώσεις χθες ζητώντας την επιστροφή της εξουσίας στους πολιτικούς.
“Όχι, όχι στο στρατιωτικό καθεστώς”, φώναζαν οι διαδηλωτές, ζητώντας τη διάλυση του Συμβουλίου Κυριαρχίας, πρόεδρος του οποίου είναι ο επικεφαλής του στρατού, ο στρατηγός Άμπντελ Φάταχ αλ Μπουρχάν, πρωτεργάτης του πραξικοπήματος που έβαλε τέλος στη δημοκρατική μετάβαση του Σουδάν.
Οι διαδηλωτές πραγματοποίησαν πορεία προς το προεδρικό μέγαρο στο Χαρτούμ, όμως οι δρόμοι που οδηγούσαν εκεί, όπως και στο αρχηγείο του στρατού, είχαν αποκλειστεί, με τις δυνάμεις αντιμετώπισης ταραχών της αστυνομίας, παραστρατιωτικές δυνάμεις και τον στρατό να ρίχνουν δακρυγόνα ενάντια στο πλήθος.
Οι δυνάμεις καταστολής έκαναν χρήση δακρυγόνων και στην Ομντουρμάν και το Πορτ Σουδάν.
Καμένα λάστιχα, οδοφράγματα
Στο νότιο Χαρτούμ οι διαδηλωτές φώναζαν “το πολιτικό καθεστώς είναι η βούληση του λαού”, δήλωσε αυτόπτης μάρτυρας . Στο ανατολικό τμήμα της σουδανικής πρωτεύουσας “έκαψαν λάστιχα αυτοκινήτων και έστησαν οδοφράγματα με πέτρες στους δρόμους”, σύμφωνα με άλλο αυτόπτη μάρτυρα. Άλλοι διαδηλωτές ζητούσαν από τους στρατιώτες να επιστρέψουν στους στρατώνες τους.
Προς το παρόν δεν υπάρχουν πληροφορίες για θύματα και το βράδυ οι διαδηλωτές διαλύθηκαν ήρεμα.
Οι στρατιωτικοί είναι οι μοναδικοί που βρίσκονται στην εξουσία μετά την παραίτηση την Κυριακή του Χάμντοκ, ενός πολιτικού, εγείροντας φόβους για επιστροφή της δικτατορίας στο Σουδάν.
Από την καταστολή των διαδηλώσεων κατά του πραξικοπήματος τουλάχιστον 57 άνθρωποι έχουν σκοτωθεί και εκατοντάδες τραυματιστεί, σύμφωνα με ανεξάρτητη ένωση γιατρών.
Σύμφωνα με τον ΟΗΕ, τουλάχιστον 13 γυναίκες έχουν πέσει θύματα βιασμού στη διάρκεια των επεισοδίων και πολλοί δημοσιογράφοι ξυλοκοπήθηκαν, ακόμη και συνελήφθησαν, ενώ το Ίντερνετ και οι τηλεφωνικές επικοινωνίες δεν λειτουργούν παρά μόνο κατά τη βούληση της εξουσίας.
Στις 25 Οκτωβρίου, ο στρατηγός Μπουρχάν παρέτεινε τη θητεία του κατά δύο χρόνια, παραμερίζοντας κάθε ιδέα για μια μεταβίβαση της εξουσίας στους πολίτες στο τέλος της μετάβασης, το οποίο εξακολουθεί να υπόσχεται για τον Ιούλιο του 2023 με διενέργεια εκλογών.
Δύο μήνες αργότερα, ο Μπουρχάν έδωσε με «επείγον διάταγμα» την άδεια στις δυνάμεις ασφαλείας να «εισέρχονται σε κάθε κτίριο, να το ερευνούν καθώς και να ερευνούν τα πρόσωπα που βρίσκονται σ’ αυτό» και να «προχωρούν σε παρακολουθήσεις και κατασχέσεις».
Όλα αυτά οι δυνάμεις ασφαλείας μπορούν να τα κάνουν ενημερώνοντας μόνο το Συμβούλιο Κυριαρχίας, του οποίου ηγείται ο ίδιος, και παρακάμπτοντας εκ των πραγμάτων τη δικαιοσύνη.
Στο τέλος Νοεμβρίου και αφού παρέμεινε για ένα μήνα υπό κράτηση κατ’ οίκον, ο Χάμντοκ επανήλθε στη θέση του κατόπιν συμφωνίας με το στρατηγό Μπουρχάν. Ήταν το πολιτικό πρόσωπο της μετάβασης και παραιτήθηκε τελικά την Κυριακή, κρίνοντας πως είναι αδύνατο να παραμείνει στη θέση του.
Προειδοποιήσεις της Ουάσινγκτον και της ΕΕ
Στη συνάντηση που είχε χθες, Τρίτη, με τον Αμερικανό επιτετραμμένο Μπράιαν Σούκαν, ο Μπουρχάν υπογράμμισε ότι είναι ανάγκη “να συνεχιστεί ο διάλογος με όλες τις πλευρές ώστε να καταλήξουμε σε ένα πρόγραμμα που θα έχει την εθνική συναίνεση”, όπως ανέφερε ανακοίνωση του γραφείο του.
Επίσης συνομίλησε με τον ειδικό εκπρόσωπο του ΟΗΕ Φόλκερ Πέρθες “για την επιτάχυνση της διαδικασίας διορισμού ενός νέου πρωθυπουργού”.
Ωστόσο οι ΗΠΑ, η ΕΕ, η Βρετανία και η Νορβηγία ζήτησαν από τον σουδανικό στρατό να μην ορίσει μονομερώς τον νέο επικεφαλής της κυβέρνησης, αναφέροντας σε κοινή τους ανακοίνωση ότι “δεν θα στηρίξουμε έναν πρωθυπουργό ή μια κυβέρνηση που θα διοριστούν χωρίς την ευρεία συμμετοχή της κοινωνίας των πολιτών”.