Η «Ημέρα της Μαρμότας» γιορτάζεται κάθε 2η ημέρα του Φεβρουαρίου στις ΗΠΑ, ανελλιπώς από το 1886. Περίπου 40.000 ατόμων συγκεντρώνεται στο Punxsutawney της Πενσιλβάνια και ετοιμάζεται να παρακολουθήσει την πορεία μιας μαρμάτας που ακούει στο όνομα Φιλ). Γιατί το κάνουν αυτό; Γιατί θεωρούν ότι οι κινήσεις του εν λόγω σκίουρου προβλέπουν το πότε θα τελειώσει ο χειμώνας!
Σύμφωνα με την παράδοση, αν η μαρμότα δει τη σκιά της, τότε ο χειμώνας θα διαρκέσει για περίπου άλλες έξι εβδομάδες. Αν έχει συννεφιά και δεν τη δει, τότε ο ερχομός της άνοιξης θα έρθει γρηγορότερα.
Ο Φιλ, λοιπόν, σήμερα το πρωί, βγήκε από τη φωλιά και δεν είδε τη σκιά της, πράγμα το οποίο σημαίνει πως ο χειμώνας θα τελειώσει κάπως πρόωρα φέτος και θα έρθει νωρίτερα η Άνοιξη.
Το συγκεκριμένο έθιμο το έφεραν στο Νέο Κόσμο Γερμανοί μετανάστες τον 18ο αιώνα και από το 1887 εκδηλώνεται κάθε χρόνο στις 2 Φεβρουαρίου. Η πιο γνωστή πρόβλεψη γίνεται από τις μαρμότες στην περιοχή Πονξατόνι της Πενσυλβάνιας, καθώς είναι αυτή που τραβάει τα φώτα της δημοσιότητας.
Υπάρχουν παρατηρητές του φαινομένου, που δίνουν ονόματα στις μαρμότες και καταγράφουν τα ποσοστά επιτυχίας των μετεωρολογικών προβλέψεών τους. Πάντως, έρευνα της Εθνικής Υπηρεσίας Κλιματικών Δεδομένων των ΗΠΑ έδειξε ότι οι επιτυχημένες προβλέψεις της μαρμότας δεν ξεπερνούν το 39%. Η τελευταία φορά που ο Φιλ προέβλεψε επιτυχώς τον καιρό ήταν το 2014 όταν είδε τη σκιά του. Και όντως, το Φεβρουάριο και τον Μάρτιο εκείνης της χρονιάς οι θερμοκρασίες στην περιοχή έπεσαν κάτω από το μέσο όρο. Η αμέσως προηγούμενη σωστή πρόβλεψη που είχε κάνει, ήταν πάντως το 1999.
Τι είναι όμως η Μαρμότα για την οποία μιλάμε;
Η μαρμότα (Marmota) είναι γένος τρωκτικών αποτελούμενο από δεκατέσσερα είδη του γένους Marmotini, τα οποία ζουν στην Ευρασία και τη Βόρεια Αμερική. Τα περισσότερα είδη μαρμότας ζουν στις κρύες στέπες και στις ψυλές οροσειρές. Εχουν αρκετά μεγάλο μέγεθος για τρωκτικά, καθώς ανάλογα με το είδος τους, έχουν μήκος 30 εκ. έως 60 εκ. (κεφάλι-κορμός) και ουρά 10 εκ. έως 25 εκ.
Στην κεντρική Ευρώπη υπάρχουν μόνο στις Αλπεις, τα Καρπάθια Ορη, τα όρη Τάτρα και τα Πυρηναία, όπου επαναφέρθηκαν μαρμότες στην άγρια φύση. Στη Βόρεια Αμερική ζουν τα περισσότερα είδη.
Αξίζει να σημειωθεί ότι οι μαρμότες φτιάχνουν εκτεταμένα συστήματα στοών, σήραγγες φυγής, σήραγγες… σπίτια, αλλά, το εκπληκτικό, και στοές που χρησιμεύουν μόνο ως αποχωρητήρια! Το μήκος των στοών κυμαίνεται συνήθως μεταξύ 10 εκ. και 70 εκ., αλλά έχει μετρηθεί και μήκος μεγαλύτερο των 100 μ.