Εντυπωσιακή άνοδο κατέγραψαν οι αναφορές στον Συνήγορο του Πολίτη για σεξουαλική ή σεξιστική παρενόχληση στον χώρο εργασίας το 2021, σε μια ένδειξη ότι το κίνημα MeToo αλλά και η αλλαγή στη σχετική νομοθεσία αρχίζουν να φέρνουν αποτελέσματα, όπως προκύπτει από στοιχεία που παρουσιάστηκαν σε εκδήλωση του ΚΜΟΠ – Κέντρου Κοινωνικής Δράσης και Καινοτομίας με θέμα «Σεξουαλική Παρενόχληση στον Χώρο Εργασίας: από το συμβάν μέχρι την καταγγελία του».
Στη διαδικτυακή αυτή ημερίδα έδωσαν το παρόν εκπρόσωποι σημαντικών φορέων και οργανώσεων, όπως η Γενική Γραμματεία Δημογραφικής και Οικογενειακής Πολιτικής και Ισότητας των Φύλων (Γ.Γ.Δ.Ο.Π.Ι.Φ.), ο Συνήγορος του Πολίτη, το Κέντρο Ερευνών για Θέματα Ισότητας (Κ.Ε.Θ.Ι.), η Γενική Συνομοσπονδία Επαγγελματιών Βιοτεχνών Εμπόρων Ελλάδας (ΓΣΕΒΕΕ), ο Σύνδεσμος Επιχειρήσεων και Βιομηχανιών (ΣΕΒ), καθώς και οι Women on Top και ActionAid.
Η κ. Καλλιόπη Λυκοβαρδή, Βοηθός Συνήγορος στον Τομέα Ίσης Μεταχείρισης του Συνηγόρου του Πολίτη έκανε λόγο για μια σαφώς ανοδική τάση των καταγγελιών τα τελευταία χρόνια. Ειδικά πέρυσι οι αναφορές εκτινάχθηκαν στις 41 από 15-20 που ήταν κατά μέσο όρο ετησίως την τελευταία 10ετία. Ένα εξίσου ενδιαφέρον στοιχείο είναι ότι από τις περίπου 200 υποθέσεις οι οποίες έφτασαν στον Συνήγορο τη δεκαετία 2010-2020, οι 150 περίπου αφορούσαν τον ιδιωτικό τομέα. Αναφερόμενη στον νέο Ν. 4808/2021 για την προστασία της εργασίας, η κ. Λυκοβαρδή σημείωσε πως φέρνει μια πολύ μεγαλύτερη θεσμική προστασία και επεκτείνεται σε πεδία που δεν κάλυπτε μέχρι σήμερα η νομοθεσία, περιλαμβάνοντας διατάξεις που ενδυναμώνουν περισσότερο πολιτικές και δράσεις εκπαίδευσης και ευαισθητοποίησης.
Στη διαδικτυακή πύλη metoogreece.gr, η οποία σκοπό έχει τη συλλογή πληροφοριών σε ζητήματα σεξουαλικής παρενόχλησης, κακοποίησης και εξουσιαστικής βίας και την ανάδειξη των διαθέσιμων οδών στήριξης και ενημέρωσης των θυμάτων και καταγγελίας των περιστατικών, αναφέρθηκε η κ. Ελίνα Καραγιώργη, Ειδική Συνεργάτιδα σε θέματα Ισότητας των Φύλων στη Γ.Γ.Δ.Ο.Π.Ι.Φ. Στη συγκεκριμένη δράση συμμετέχουν ανεξάρτητες αρχές, κεντρική διοίκηση και φορείς, όπως η Γενική Γραμματεία Ανθρώπινου Δυναμικού Δημοσίου Τομέα, το Σώμα Επιθεώρησης Εργασίας (ΣΕΠΕ) και το Εθνικό Κέντρο Κοινωνικής Αλληλεγγύης (ΕΚΚΑ), ο Εθνικός Μηχανισμός Αναφοράς για την προστασία θυμάτων εμπορίας ανθρώπων (Ε.Μ.Α.), η Ειδική Γραμματεία Προστασίας Ασυνόδευτων Ανηλίκων, η Ελληνική Αστυνομία, το Χαμόγελο του Παιδιού κ.ά.
Για τη Γραμμή SOS – 15900 της Γ.Γ.Δ.Ο.Π.Ι.Φ., η οποία παρέχει επείγουσα συμβουλευτική σε γυναίκες οι οποίες βρίσκονται αντιμέτωπες με κάθε είδους βία, καθώς και σε τρίτα πρόσωπα ή φορείς, μίλησε από την πλευρά της η κ. Μαρίνα Κωτσάκη, Κοινωνιολόγος – Σύμβουλος στη Γραμμή. Όπως είπε, από την αρχή της λειτουργίας της, το 2011, η Γραμμή SOS – 15900 έχει δεχτεί περισσότερες από 65.000 κλήσεις, ενώ έχουν απαντηθεί πάνω από 3.000 μοναδικά email. Η συντριπτική πλειονότητα των περιστατικών που διαχειρίζεται η Γραμμή αφορούν ενδοοικογενειακή βία (29.881), ενώ έχει κληθεί να διαχειριστεί 759 περιστατικά σεξουαλικής παρενόχλησης, 421 περαστικά που αφορούν βιασμό και 39 περιστατικά σχετικά με trafficking.
Όσον αφορά στη διαδικασία παραπομπής των γυναικών που έχουν υποστεί βία, η κ. Γεωργία Μίλκα, Νομικός στο Συμβουλευτικό κέντρο Πειραιά του Κ.Ε.Θ.Ι., είπε πως το Κέντρο διευκολύνει την πρόσβαση των συμβουλευόμενων γυναικών σε διάφορους φορείς ανάλογα με τις ανάγκες τους, όπως σε ξενώνες φιλοξενίας, σε νοσοκομεία για πραγματοποίηση ιατρικών εξετάσεων, σε πρωτοδικεία για την παροχή δωρεάν νομικής βοήθειας και σε αστυνομικά τμήματα και Εισαγγελίες. Ειδικά για τις περιπτώσεις σεξουαλικής παρενόχλησης, υπάρχει η δυνατότητα παραπομπής στα κατά τόπους τμήματα του Σώματος Επιθεώρησης Εργασίας (ΣΕΠΕ) και στον Συνήγορο του Πολίτη, ενώ οι γυναίκες ενημερώνονται για τη δυνατότητα υποβολής καταγγελίας εντός της επιχείρησης, για τη δυνατότητα συμβουλευτικής στήριξης σε Κέντρο Πληροφόρησης Εργαζομένων και Ανέργων (ΚΕΠΕΑ) της ΓΣΕΕ αλλά και για τη δυνατότητα προσφυγής τους στη Δικαιοσύνη.
Ενδιαφέροντα στατιστικά στοιχεία σχετικά με τις καταγγελίες για βία στον χώρο εργασίας παρουσίασε και η κ. Αναστασία Σπυρούλη, Επιθεωρήτρια στο Τμήμα Ασφάλειας και Υγείας στην Εργασία του Σ.ΕΠ.Ε. Λάρισας. Όπως είπε, ο ΣΕΠΕ δέχτηκε το 2021 συνολικά 95 καταγγελίες για εργατικές διαφορές. Οι 82 αφορούσαν λεκτική, σωματική ή ψυχολογική βία, ενώ οι 13 αφορούσαν σεξουαλική παρενόχληση. Το 65% των καταγγελιών προέρχονταν από γυναίκες.
Τέλος, την υπηρεσία νομικής συμβουλευτικής και δικαστικής εκπροσώπησης Speak Out, την οποία λειτουργεί τον τελευταίο η ActionAid σε συνεργασία με την οργάνωση Women on Top, παρουσίασαν η κ. Μάττα Σαμίου, Υπεύθυνη για Θέματα Ισότητας Φύλων στην ActionAid, και η κ. Πηνελόπη Θεοδωρακάκου, Συνιδρύτρια της Women on Top. Στόχος της υπηρεσίας αυτής, η οποία προσφέρεται δωρεάν, είναι να ενημερώνονται οι γυναίκες που έχουν υποστεί σεξουαλική παρενόχληση στον χώρο εργασίας σχετικά με τα δικαιώματά τους αλλά και να μπορούν να βοηθηθούν ώστε να ολοκληρώνουν τις υποθέσεις τους δικαστικά.
Η εκδήλωση «Σεξουαλική Παρενόχληση στον Χώρο Εργασίας: από το συμβάν μέχρι την καταγγελία του» πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού προγράμματος TEAMWORK, το οποίο υλοποιεί στην Ελλάδα το ΚΜΟΠ με στόχο να συμβάλει στην καταπολέμηση της σεξουαλικής παρενόχλησης στον εργασιακό χώρο, μέσα από την αύξηση της ευαισθητοποίησης και της επαγρύπνησης των εργαζομένων, αλλά και μέσα από την κατάρτιση των επαγγελματιών του τομέα Ανθρώπινου Δυναμικού ώστε να προλαμβάνουν και να αντιμετωπίζουν τέτοιους είδους περιστατικά, καλλιεργώντας κουλτούρα μηδενικής ανοχής.