Διεθνείς αντιδράσεις προκάλεσε η χθεσινή απόφαση του Συνταγματικού Δικαστηρίου της Πολωνίας να απαγορεύσει σχεδόν εντελώς τις αμβλώσεις.
Χθες Πέμπτη η πρόεδρος του δικαστηρίου Γιούλια Πρτζιλέμπσκα δήλωσε ότι η υπάρχουσα νομοθεσία που επιτρέπει την άμβλωση όταν το έμβρυο έχει δυσπλασία, είναι “ασύμβατη” με το Σύνταγμα της χώρας.
Το 2019 το 97% των 1.100 αμβλώσεων που έγιναν σε νοσοκομεία της Πολωνίας ανέφεραν ως αιτία τη σοβαρή δυσπλασία του εμβρύου.
Μετά τη χθεσινή απόφαση στην Πολωνία η άμβλωση θα είναι νόμιμη μόνο αν απειλείται η ζωή ή η υγεία της μητέρας ή εφόσον η κύηση προέκυψε έπειτα από βιασμό ή αιμομιξία.
Η απόφαση “ισοδυναμεί με απαγόρευση και παραβιάζει τα ανθρώπινα δικαιώματα”, αντέδρασε αμέσως η επίτροπος αρμόδια για Ανθρώπινα Δικαιώματα στο Συμβούλιο της Ευρώπης Ντούνια Μιγιάτοβιτς.
Η απόφαση του δικαστηρίου “σημαίνει ότι όσες γυναίκες μπορούν να αντεπεξέλθουν οικονομικά θα καταφύγουν σε παράνομες αμβλώσεις ή σε αμβλώσεις στο εξωτερικό, ενώ θα αυξηθούν οι δοκιμασίες για όλες τις υπόλοιπες”, πρόσθεσε.
Σύμφωνα με τη Λία Χόκτορ, περιφερειακή διευθύντρια για την Ευρώπη του Κέντρου Αναπαραγωγικών Δικαιωμάτων, η απόφαση “θέτει την υγεία και τις ζωές των γυναικών στην Πολωνία σε μεγαλύτερο κίνδυνο” και παραβιάζει τις διεθνείς υποχρεώσεις της χώρας να μην υιοθετεί μέτρα “που περιορίζουν τα δικαιώματα των γυναικών στην παροχή ιατρικής περίθλαψης για σεξουαλικά και αναπαραγωγικά ζητήματα”.
Η σύμβουλος της Διεθνούς Αμνηστίας Έσθερ Μέιτζορ σχολίασε ότι η απόφαση του δικαστηρίου θα πλήξει δυσανάλογα τις γυναίκες που δεν έχουν την οικονομική δυνατότητα να ταξιδέψουν στο εξωτερικό για να κάνουν άμβλωση, χαρακτηρίζοντάς την “σκληρή”.
Από την πλευρά του το Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (HRW) κάλεσε την ΕΕ και τις χώρες μέλη της να “αντιδράσουν άμεσα στις παραβιάσεις του κράτους δικαίου και στις επιπτώσεις που έχουν αυτές στα θεμελιώδη δικαιώματα στην Πολωνία”.
Η μη κυβερνητική οργάνωση πρόσθεσε εξάλλου ότι θεωρεί τη δικαστική απόφαση “κατάφωρη περιφρόνηση των αξιών αυτών” σε ό,τι αφορά τις γυναίκες και τα κορίτσια στην Πολωνία.
Η Έβελιν Ρέγκνερ, η Αυστριακή σοσιαλίστρια ευρωβουλευτής επικεφαλής της Επιτροπής για τα Δικαιώματα των Γυναικών και την Ισότητα, χαρακτήρισε την απόφαση “οπισθοδρομική και απάνθρωπη” και “ένα ιδιαίτερα σφοδρό πλήγμα για τις Πολωνές και τα δικαιώματά τους”.
“Είμαστε αλληλέγγυοι με τους πολλούς Πολωνούς που αντιτίθενται σε αυτή την οπισθοδρομική και απάνθρωπη πολιτική”, τόνισε. “Το δικαίωμα στη αυτοδιάθεση του σώματος θα πρέπει να περιληφθεί στην Ευρωπαϊκή Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου”, πρόσθεσε.
Αν και επισήμως το 2019 στην Πολωνία έγιναν 1.100 αμβλώσεις, ΜΚΟ καταγγέλλουν ότι ο αριθμός των αμβλώσεων που έγιναν μυστικά ή σε κλινικές στο εξωτερικό ενδέχεται να πλησιάζει τις 200.000 τον χρόνο.
Σύμφωνα με έρευνα που πραγματοποίησε πέρυσι το IBRiS, περίπου το 50% των Πολωνών στηρίζουν τη νομοθεσία που ίσχυε μέχρι χθες και επέτρεπε τις αμβλώσεις σε περίπτωση δυσπλασίας του εμβρύου. Σχεδόν το 30% θα ήθελαν να απελευθερωθεί το δικαίωμα στην άμβλωση, ενώ το 15% να περιοριστεί κι άλλο.
Ωστόσο άλλες έρευνες δείχνουν ότι περισσότερο από το 50% των Πολωνών θα υποστήριζαν την απελευθέρωση των αμβλώσεων ως τη 12η εβδομάδα της κύησης.