Το Movement εξετάζει τη μετανάστευση πληθυσμών στη Μεσόγειο, και όχι μόνο, από τον Μεσοπόλεμο έως τις μέρες μας (1920-2020). Διαλέξεις, συναυλίες, προβολές φιλμ, διαδικτυακό υλικό (αρχειακό και τρέχον) και ένας ραδιοφωνικός σταθμός. Από τις 14 έως τις 23 Φεβρουαρίου, η Στέγη, η Στοά των Εμπόρων, το Boiler, το Romantso και ο κινηματογράφος Άστορ γίνονται δορυφόροι μιας ατέλειωτης ιστορίας μετακίνησης ανθρώπων, ιδεών και πολιτισμών και υποδέχονται καλλιτέχνες, διανοητές, επιμελητές, djs. Από την καθηγήτρια Κοινωνιολογίας Saskia Sassen του Πανεπιστημίου Columbia έως τον Louis Chude Skei, Διευθυντή Προγράμματος Αφροαμερικανικών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο Βοστόνης, από τον τηλεοπτικό παρουσιαστή, συγγραφέα και φωτογράφο από το Firth Park, Johny Pitts έως την αμερικανή ποιήτρια, μουσικό και ακτιβίστρια από τη Φιλαδέλφεια, Moor Mother, συζητάμε για τη μετανάστευση.
Από το 1920 και μετά, οι πόλεμοι, η αποικιοκρατία, η επιδείνωση των οικονομικών συνθηκών, η αναζήτηση ενός καλύτερου μέλλοντος, η επιτάχυνση της τεχνολογίας και οι περιβαλλοντικές καταστροφές έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στις μαζικές μετακινήσεις πληθυσμών. Το φαινόμενο της μετανάστευσης, που είναι τόσο παλιό όσο και ο ίδιος ο άνθρωπος, μας οδηγεί σε ένα συμπέρασμα: Η ανθρώπινη ζωή δεν μπορεί να διαχωριστεί από την απρόσκοπτη κίνησή της, που είναι απαραίτητη προϋπόθεση για την ελεύθερη και σκόπιμη άσκηση της δημιουργικής και παραγωγικής δύναμης του ανθρώπου.
Συντελεστές Επιμέλεια: DETACH (Voltnoi & Quetempo), Παραγωγή: Στέγη Ιδρύματος Ωνάση, Σε συνεργασία: Goethe-Institut Athen
Συνοπτικό πρόγραμμα 14 – 23 Φεβρουαρίου Movement Radio | Στοά Εμπόρων (Βουλής 8-10, Αθήνα)
Ακούστε σε απευθείας μετάδοση
Τα καταστήματα της Στοάς Εμπόρων, τα οποία επαναλειτουργούν στο πλαίσιο αστικών παρεμβάσεων της Εταιρείας Ανάπτυξης και Τουριστικής Προβολής του δήμου Αθηναίων, παραχωρήθηκαν από τον Ενιαίο Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης στη Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση για την εκδήλωση “Movement 1920-2020”
14 – 20 Φεβρουαρίου, Movement Installation | Στοά Εμπόρων (Βουλής 8-10, Αθήνα) | 12:00-20:00, 21 – 23 Φεβρουαρίου | Φουαγιέ 5ου ορόφου | Στέγη | 17:00 – 22:00, Ηχητικός σταθμός “Ankersentrum (surviving in the ruinous ruin)” 2019, Natascha Süder Happelmann, Γερμανικό Περίπτερο, 58η Μπιενάλε Τέχνης της Βενετίας 2019
14 & 22 Φεβρουαρίου Movement Club Nights
Παρασκευή 14 Φεβρουαρίου | Boiler (Βλαχάβα 9, Αθηνα)
23:00 – 01:30 | Carina
01:30 – 03:00 | Flokosh
03:00 – 05:00 | DJ Marfox
Σάββατο 22 Φεβρουαρίου | Romantso (Αναξαγόρα 3-5, Αθηνα)
23:00 – 23:45 | Jay Glass Dubs
23:45 – 00:30 | Muqata’a
00:30 – 01:15 | Moor Mother
01:15 – 02:45 | Deena Abdelwahed
02:45 – 04:00 | STILL feat. Devon & Freweini
04.00 – 06:00 | ZULI
17 & 18 Φεβρουαρίου
Movement Cinema | Κινηματογράφος Άστορ (Σταδίου 28, Στοά Κοραή)
Δευτέρα 17 Φεβρουαρίου
18:00 – 19:20: “Mare Clausum – The Sea Watch vs Libyan Coast Guard Case” των Forensic Oceanography & Forensic Architecture, 2018και “Kwassa Kwassa” των Tuan Andrew Nguyen & SUPERFLEX
19:30 – 20:50: “Wonderland” του Erkan Özgen και “The Land Between” του David Fedele
21:00 – 22:30: “El Mar La Mar” των Joshua Bonnetta, J.P. Sniadecki
22:40 – 00:10: “Untitled” των Michael Glawogger, Monika Willi
Τρίτη 18 Φεβρουαρίου
18:00 – 19:30: “I Love Kuduro” του Mário Patrocínio
19:40 – 21:00: “Electro Chaabi” της Hind Meddeb
21:10 – 22:30: “A Story of Sahel Sounds” των Florian Kläger, Markus Milcke, Tobias Adam
22:40 – 00:10: “The Invisible Hands” των Μαρίνα Γιώτη, συν-σκηνοθεσία Γιώργου Σαλαμέ
20 Φεβρουαρίου
Movement Artist Talk | Onassis AiR (Φρυνίχου 16Α, Αθήνα)
19:30 – 21:30: Natascha Sadr Haghighian
21 – 23 Φεβρουαρίου
Movement Talks | Στέγη
Παρασκευή 21 Φεβρουαρίου
17:00 – 17:45: Στέλιος Μιχαλόπουλος
17:45 – 18:30: Πέννυ Κουτρολίκου
18:30 – 18:45: Διάλειμμα
18:45 – 19:45: Ayesha Hameed
19:45 – 20:30: Alessandra Di Maio
20:30 – 20:45: Διάλειμμα
20:45 – 21:30: Saskia Sassen
Σάββατο 22 Φεβρουαρίου
17:00 – 17:45: Αποστόλης Φωτιάδης
17:45 – 18:30: Omar Jabary Salamanca
18:30 – 18:45: Διάλειμμα
18:45 – 19:30: Στέφανος Λεβίδης
19:30 – 20:15: Jackie Wang
20:15 – 20:30: διάλειμμα
20:30 – 21:15: Nicholas De Genova
Κυριακή 23 Φεβρουαρίου
17:30 – 18:15: Παναγιώτης Πούλος
18:15 – 19:00: Jackie Abhulimen
19:00 – 19:45: Larry Ossei-Mensah
19:45 – 20:00: Διάλειμμα
20:00 – 20:45: Johny Pitts
20:45 – 21:30: Louis Chude-Sokei
Αναλυτικά:
Movement | Radio
Πέρα και ανάμεσα από σύνορα
Παρασκευή 14 – Κυριακή 23 Φεβρουαρίου 2020
24 ώρες το 24ωρο | Στοά Εμπόρων (Βουλής 8-10, Αθήνα)
Το Movement Radio είναι ένας διεθνής ψηφιακός ραδιοφωνικός σταθμός, με έδρα την Αθήνα, που εξερευνά τις έννοιες της παρουσίας και της κίνησης μέσω των μύθων της Εξόδου και της εξορίας, διαπολιτισμικών διαδράσεων και πολιτικών/θεωρητικών διαλόγων. Το Movement Radio εστιάζει πρωτίστως στην περιοχή της λεκάνης της Μεσογείου.
Τι ακούει η Μεσόγειος; Ποια είδη μουσικής παράγει; Πόσο μακριά φτάνει ο ήχος της; Γιατί ο ήχος δεν γνωρίζει σύνορα; Το Μovement Radio είναι το ραδιόφωνο που αντανακλά τον ήχο και τις ιστορίες της Μεσογείου. Το Μovement Radio είναι μια έκρηξη από ήχους και αφηγήσεις που εναρμονίζει όλα τα σημεία αυτής της θάλασσας. Το Μovement Radio μάς προσκαλεί σε μια μίξη ήχων και ιστοριών των πόλεων, της ερήμου και της θάλασσας, λαϊκών τραγουδιών και επιτυχιών της ξενιτιάς, άσματα του ξεριζωμού και της προσφυγιάς, ηχογραφήσεις πεδίου, εκστατικών παραδοσιακών γιορτών και πολυεπίπεδων ρυθμών της νέας ηλεκτρονικής χορευτικής μουσικής. Το Μovement Radio είναι μια αφορμή για συνάντηση στην Αθήνα, στη Στοά των Εμπόρων για να ανταλλάξουμε ιδέες και ιστορίες πέρα από σύνορα και προκαταλήψεις. Το Μovement Radio θα εκπέμπει για δέκα μέρες από 14/2 έως 23/2, 24 ώρες το εικοσιτετράωρο στο www.movementradio.org.
Η βίντεο εγκατάσταση δημιουργήθηκε από το επιμελητικό δίδυμο των DETACH μετά από ανάθεση της Στέγης του Ιδρύματος Ωνάση.
Το Movement Radio είναι μια συνεργασία ανάμεσα σε ερευνητές, κορυφαίους εικαστικούς καλλιτέχνες, μουσικούς, κινηματογραφιστές, στοχαστές, επιστήμονες, συλλογικότητες και ακτιβιστές.
Τα καταστήματα της Στοάς Εμπόρων, τα οποία επαναλειτουργούν στο πλαίσιο αστικών παρεμβάσεων της Εταιρείας Ανάπτυξης και Τουριστικής Προβολής του δήμου Αθηναίων, παραχωρήθηκαν από τον Ενιαίο Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης στη Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση για την εκδήλωση “Movement 1920-2020”.
Συντελεστές
Επιμέλεια: DETACH (Voltnoi & Quetempo)
Παραγωγή: Στέγη Ιδρύματος Ωνάση
Σε συνεργασία: Goethe-Institut Athen
Movement | Installation
Πέρα και ανάμεσα από σύνορα
14 – 20 Φεβρουαρίου 2020, Στοά Εμπόρων | 12:00-20:00
21 – 23 Φεβρουαρίου 2020, Στέγη Ιδρύματος Ωνάση, φουαγιέ 5ου ορόφου | 17:00-22:00
Το Movement φιλοξενεί το “Ankersentrum (surviving in the ruinous ruin)” της Natascha Süder Happelmann, μια πιο λιτή εκδοχή του Γερμανικού Περιπτέρου στην 58η Μπιενάλε της Βενετίας 2019.
Natascha Süder Happelmann
“Ankersentrum (surviving in the ruinous ruin)” 2019
Κινητός ηχητικός σταθμός– ηχογραφήσεις ήχων, βίντεο, κείμενα
Γερμανικό Περίπτερο, 58η Μπιενάλε Βενετίας, 2019
Στο κέντρο της εγκατάστασης με τίτλο “Ankersentrum (surviving in the ruinous ruin)” [«Κέντρο υποδοχής αιτούντων άσυλο»], που φιλοξενήθηκε στο Γερμανικό Περίπτερο στην Μπιενάλε της Βενετίας το 2019, ήταν η ηχητική σύνθεση “Tribute to Whistle”. Πρόκειται για μια πολυφωνική εγκατάσταση, όπου η Natascha Süder Happelmann ανέθεσε σε έξι μουσικούς/συνθέτες να δημιουργήσουν έργα για σφυρίχτρα, για μια πολυκάναλη εγκατάσταση 48 ηχείων. Το “Tribute to Whistle” αναφέρεται σε μια ευρέως διαδεδομένη μέθοδο που χρησιμοποιούν οι μετανάστες για να προειδοποιούν ο ένας τον άλλον με σφυρίγματα όταν πλησιάζει η αστυνομία.
Το “Ankersentrum” θα παρουσιαστεί στην Αθήνα ως ένας ηχητικός σταθμός/ εγκατάσταση με:
Περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το “Ankersentrum (surviving in the ruinous ruin)” μπορείτε να βρείτε στην ιστοσελίδα του Γερμανικού Περιπτέρου της 58ης Μπιενάλε της Βενετίας 2019.
Συντελεστές
Επιμέλεια: DETACH (Voltnoi & Quetempo)
Παραγωγή: Στέγη Ιδρύματος Ωνάση
Σε συνεργασία: Goethe-Institut Athen
Παράλληλη Δράση | Artist Talk
20 Φεβρουαρίου 2020
Η Natascha Sadr Haghighian θα δώσει μια δημόσια ομιλία σχετικά με την καλλιτεχνική πρακτική της.
Η καλλιτέχνιδα Νατάσα Σαντρ Χαγκιγκιάν είναι γνωστή για το ότι υιοθετεί πολλαπλές ταυτότητες. Τα επίσημα δελτία Τύπου και τα βιογραφικά της δεν συμφωνούν ως προς τη χώρα καταγωγής, την ημερομηνία γέννησης και τον τόπο διαμονής της. Επελέγη να εκπροσωπήσει τη Γερμανία στην 58η Μπιενάλε της Βενετίας, το 2019. Δημιούργησε την περσόνα της Natascha Süder Happelmann για τις δημόσιες πτυχές της εγκατάστασης και φορούσε μάσκα στη διάρκεια της συνέντευξης Τύπου, για την ανακοίνωση της υποψηφιότητάς της. Εκεί, ως εκπρόσωπος της καλλιτέχνιδας, η Helene Duldung ανάγνωσε μια δήλωση και απάντησε σε ερωτήσεις για λογαριασμό της.
Η ομιλία της Natascha Sadr Haghighian θα πραγματοποιηθεί στον χώρο του Onassis AiR. Εάν θέλετε να μάθετε περισσότερες πληροφορίες για τη συγκεκριμένη εκδήλωση ή να συμμετάσχετε σε αυτήν, στείλτε μας email στο air@onassis.org
Δωρεάν είσοδος, περιορισμένες θέσεις
Movement | Νύχτες Clubbing
Πέρα και ανάμεσα από σύνορα
Παρασκευή 14 Φεβρουαρίου | 23:00-05:00 | Boiler (Βλαχάβα 9, Αθήνα)
Σάββατο 22 Φεβρουαρίου | 23:00-05:00 | Ρομάντσο (Αναξαγόρα 3-5, Αθήνα)
Boiler
Είσοδος ελεύθερη με σειρά προτεραιότητας.
Romantso
Εισιτήριο: 8 € | Αγορά εισιτηρίων μπορείτε να κάνετε και στο Ρομάντσο την ημέρα της συναυλίας | Εισιτήριο: 10 €
Το Movement Club Nights περιλαμβάνει ήχους από τη λεκάνη της Μεσογείου και πέρα από αυτήν. Από τα αφρικανικά ιδιώματα Kuduro και Gqom έως την ποίηση της Moor Mother και τους ρυθμούς που έχουν τις καταβολές τους στο grime, το hip hop, την techno, το bass και το jungle.
Οι συναυλίες θα πραγματοποιηθούν στο Boiler και στο Ρομάντσο, με τη συμμετοχή των εξής καλλιτεχνών: Carina, Flokosh, DJ Marfox, Jay Glass Dubs, Muqata’a, Moor Mother, Deena Abdelwahed, STILL and ZULI.
Πρόγραμμα
14 Φεβρουαρίου | Boiler
23:00 – 01:30 Carina
01:30 – 03:00 Flokosh
03:00 – 05:00 DJ Marfox
Σε συνεργασία με το Goethe-Institut Athen
22 Φεβρουαρίου | Ρομάντσο
23:00 – 23:45 Jay Glass Dubs
23:45 – 00:30 Muqata’a
00:30 – 01:15 Moor Mother
01:15 – 02:45 Deena Abdelwahed
02:45 – 04:00 STILL feat. Devon & Freweini
04.00 – 06:00 ZULI
Συντελεστές
Επιμέλεια: DETACH (Voltnoi & Quetempo)
Παραγωγή: Στέγη Ιδρύματος Ωνάση
Σε συνεργασία: Goethe-Institut Athen
Movement | Κινηματογράφος
Δευτέρα 17 & Τρίτη 18 Φεβρουαρίου |18:00
Κινηματογράφος Άστορ (Σταδίου 28, Στοά Κοραή)
Είσοδος ελεύθερη με σειρά προτεραιότητας
Το Movement Cinema εστιάζει σε ένα μέλλον που υπερβαίνει τα γεωγραφικά, φυλετικά και εμφύλια όρια. Διατρέχει τη διαδικασία της μετανάστευσης, του εκτοπισμού, της ανάμειξης και της ανταλλαγής ανθρώπων, ιδεών και πολιτισμών που αναδιαμορφώνει διαρκώς τον κόσμο, όπως τον γνωρίζουμε.
Στις μέρες μας, ο κόσμος είναι ένας μεταβαλλόμενος χάρτης συνόρων που διαρκώς ορθώνονται, επινοούνται ή επιβάλλονται, αλλά παράλληλα υπερβαίνονται, καταστρατηγούνται και εκλείπουν. Για δύο μέρες, ο κινηματογράφος Άστορ φιλοξενεί τα έργα δημιουργών που έχουν συλλάβει με τον φακό τους τέτοια γεγονότα, είτε πρόκειται για στρατιωτικές επιχειρήσεις είτε για μουσική καινοτομία που συμβαίνει στη διασταύρωση θαλασσών και ηπείρων.
Πρόγραμμα
Δευτέρα 17 Φεβρουαρίου
18:00 – 19:20
“Mare Clausum – The Sea Watch vs Libyan Coast Guard Case ” των Forensic Oceanography & Forensic Architecture, 2018
28 λεπτά (με αγγλικούς υπότιτλους)
Στις 6 Νοεμβρίου του 2017, η διασωστική ΜΚΟ Sea Watch (SW) και ένα περιπολικό σκάφος της Λιβυκής Ακτοφυλακής (LYCG) κατευθύνονται ταυτοχρόνως προς μια ρημαγμένη βάρκα που μεταφέρει μετανάστες, πλέοντας σε διεθνή ύδατα. Η βάρκα, που είχε αναχωρήσει από την Τρίπολη μερικές ώρες νωρίτερα, μετέφερε 130 με 150 επιβάτες. Κάπως έτσι ξεκίνησε μια συγκρουσιακή επιχείρηση διάσωσης, κι ενώ η SW κατάφερε εντέλει να σώσει και να μεταφέρει με ασφάλεια στην Ιταλία 59 επιβάτες, τουλάχιστον 20 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους πριν ή κατά τη διάρκεια αυτών των γεγονότων – ενώ 47 επιβάτες εξαναγκάστηκαν να επιστρέψουν στη Λιβύη. Εκεί αρκετοί βίωσαν σοβαρές παραβάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων, όπως προφυλάκιση, ξυλοδαρμούς και αιχμαλωσίες από απαγωγείς που, αφού αγόρασαν τους ομήρους, τους υπέβαλαν σε βασανιστήρια για να ζητήσουν λύτρα από τις οικογένειές τους.
“The Crime of Rescue – The Iuventa Case” των Forensic Oceanography & Forensic Architecture, 2018
33 λεπτά (με αγγλικούς υπότιτλους)
Από το τέλος του 2016 και με αποκορύφωμα το καλοκαίρι του 2017, μια ολοένα και πιο εντατική εκστρατεία απονομιμοποίησης και ποινικοποίησης έχει βάλει στο στόχαστρο τις ΜΚΟ που εμπλέκονται με την έρευνα και τη διάσωση. Στις 2 Αυγούστου, το πλοίο Iuventa της γερμανικής ΜΚΟ Jugend Rettet (που σημαίνει «διασωστική νεολαία») κατασχέθηκε από το ιταλικό δικαστικό σώμα, λόγω της υποψίας πως εμπλέκεται με «την υποστήριξη της παράνομης μετανάστευσης» και της συνωμοσίας με διακινητές κατά τη διάρκεια τριών διαφορετικών διασωστικών επιχειρήσεων. Η πρώτη έγινε στις 10 Σεπτεμβρίου του 2016, ενώ η δεύτερη και τρίτη έγιναν στις 18 Ιουνίου του 2017. Η απόφαση για την κατάσχεση ελήφθη λίγες μόνο ημέρες μετά την άρνηση αυτής της οργάνωσης, όπως και πολλών άλλων ΜΚΟ, να υπογράψουν έναν «κώδικα δεοντολογίας» που θα περιόριζε δραματικά τις δραστηριότητές τους. Το βίντεο που παρουσιάζεται εδώ επιχειρεί μια διασταύρωση της επίσημης εκδοχής των αρχών γι’ αυτά τα τρία περιστατικά, αλλά και την κατάρριψη της καταγγελίας τους.
“Kwassa Kwassa” Tuan Andrew Nguyen & SUPERFLEX, 2015
17 λεπτά (αγγλικοί υπότιτλοι)
Το “Kwassa Kwassa” είναι μια κινηματογραφική δουλειά των SUPERFLEX, η οποία αποτυπώνει την κατασκευή ενός σκάφους στη νήσο Αντζουάν, στο αρχιπέλαγος Κομορών ανάμεσα στη Μαδαγασκάρη και τη Μοζαμβίκη. Αν και συνήθως χρησιμοποιούνται για αλιεία, σκάφη σαν κι αυτό που βλέπουμε να κατασκευάζεται στην ταινία συχνά αξιοποιούνται για τη μεταφορά μεταναστών στη γειτονική νήσο Μαγιότ, η οποία αποτελεί υπερπόντια γαλλική επικράτεια και είναι η πιο μακρινή περιοχή της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Τα νησιά απέχουν 70 χιλιόμετρα το ένα από το άλλο – μάλιστα, χωρίζονται από ένα φαινομενικά σύντομο, πλην απειλητικό ταξίδι που έχει στοιχίσει τη ζωή σε περισσότερους από 10.000 άνδρες, γυναίκες και παιδιά. Το “Kwassa Kwassa” αντιμετωπίζει τη βάρκα ως μια εννοιολογική κατασκευή, η οποία αποσκοπεί στη μεταφορά μεταναστών μέσα από ένα επικίνδυνο και πολιτικά σύνθετο ταξίδι. Το σκάφος γίνεται φορέας πολλών περισσότερων στοιχείων από το συμβολικό του νόημα ως δοχείου ονείρων για τη δημιουργία μιας καλύτερης ζωής στην αντίπερα όχθη: είναι επίσης καρπός μιας πολύ απαιτητικής χειρωνακτικής τέχνης, όπως και το υλικό όχημα που μεταφέρει ανθρώπινες ζωές προς την ασφάλεια – άλλωστε, η μετάφραση του τίτλου από την κομοριανή γλώσσα παρουσιάζει την προβληματική του «ασταθούς σκάφους».
19:30 – 20:50
“Wonderland” του Erkan Özgen, 2016
4 λεπτά (χωρίς διάλογο)
Ο δεκατριάχρονος Μοχάμεντ είναι κωφός και μουγγός. Η ταινία αφηγείται χωρίς λόγια την απόδρασή του από τη Συρία. Η έντονη γλώσσα του σώματος που χρησιμοποιεί καθιστά πιθανή την ύπαρξη κάθε άλλης γλώσσας. «Νομίζω πως κάθε άνθρωπος με γλώσσα και αυτιά –που όμως δεν έκανε καμιά προσπάθεια να τα χρησιμοποιήσει– πρέπει να έρθει αντιμέτωπος με τη γλώσσα του σώματος του Μοχάμεντ», λέει ο σκηνοθέτης.
“The Land Between” του David Fedele, 2013
78 λεπτά (με ελληνικούς υπότιτλους)
Το “The Land Between” χαρίζει μια ευαίσθητη, εκ των ένδον ματιά στις κρυφές και απέλπιδες ζωές των Αφρικανών μεταναστών από την υποσαχάρια ζώνη, οι οποίοι ζουν στα βουνά του βόρειου Μαρόκου. Οι περισσότεροι από αυτούς ονειρεύονται το πέρασμα στην Ευρώπη, κάτι που προϋποθέτει την υπερπήδηση ενός ακραία στρατικοποιημένου φράχτη στα σύνορα με τη Μελίγια – μια πόλη-θύλακα της Ισπανίας στην αφρικανική ήπειρο.
21:00 – 22:30
“El Mar La Mar” των Joshua Bonnetta, J.P. Sniadecki
95 λεπτά (με αγγλικούς υπότιτλους)
Μια μαγνητική, καθηλωτική περιήγηση στην έρημο Σονόραν που εκτείνεται στα σύνορα Ηνωμένων Πολιτειών και Μεξικού, το “El Mar La Μar” συνυφαίνει συγκλονιστικές προφορικές αφηγήσεις από την περιοχή με εικόνες από τη χλωρίδα, την πανίδα και ίχνη ή αντικείμενα που αφήνουν στο πέρασμά τους οι ταξιδιώτες, γυρισμένες σε φιλμ 16 χιλ. που εμφανίστηκε στο χέρι. Τα υποκείμενα μιλούν για τις έντονες, μυθικές εμπειρίες που έχουν στην έρημο: ένας άντρας κάνει λόγο για ένα τέρας πέντε μέτρα ύψους που φέρεται να στοιχειώνει την περιοχή, ενώ ένας συνοριοφύλακας ξετυλίγει μια εξίσου παράξενη ιστορία για την πάλη ενός ανθρώπου μ’ ένα θηρίο. Ένα ηχητικά πλούσιο σάουντρακ υπογραμμίζει το απόκοσμο της ατμόσφαιρας, ενώ το κελάηδημα των πουλιών και άλλοι θόρυβοι της νύχτας ενδημούν αόρατα στο λιτό τοπίο.
22:40 – 00:10
“Untitled” των Michael Glawogger, Monika Willi, 2017
105 λεπτά (με αγγλικούς υπότιτλους)
«Θέλω να παρουσιάσω μια εικόνα του κόσμου που μπορεί να προκύψει μόνο μέσα από την αδυναμία προσήλωσης σε ένα συγκεκριμένο θέμα, μέσα από την άρνηση του να κρίνεις αυστηρά, μέσα από την άσκοπη πορεία. Από μια περιπλάνηση χωρίς καμία πυξίδα, πέρα από την περιέργεια και το ένστικτο» (Michael Glawogger). Λίγο παραπάνω από δύο χρόνια μετά τον ξαφνικό θάνατο του Michael Glawogger τον Απρίλιο του 2014, η μοντέζ Μόνικα Βίλι ολοκληρώνει μια ταινία από το υλικό της παραγωγής που διήρκεσε τέσσερις μήνες και δεκαεννιά μέρες, με γυρίσματα στα Βαλκάνια, στην Ιταλία και στη βορειοδυτική και δυτική Αφρική. Ένα ταξίδι στον κόσμο, που μας προσκαλεί να παρατηρήσουμε, να ακούσουμε, να γευτούμε την εμπειρία με το βλέμμα συγκεντρωμένο, θαρραλέο και σε διέγερση. Η εύνοια της τύχης ήταν το καθοριστικό στοιχείο της ταινίας – τόσο στα γυρίσματα όσο και στο στάδιο του μοντάζ.
Τρίτη 18 Φεβρουαρίου
18:00 – 19:30
“I Love Kuduro” του Mário Patrocínio, 2014
96 λεπτά (με αγγλικούς υπότιτλους)
Το kuduro (που στην κυριολεξία του σημαίνει «σκληρός πισινός») είναι ένα αστικό πολιτισμικό κίνημα που γεννήθηκε στην Ανγκόλα την τελευταία δεκαετία του εμφυλίου πολέμου. To είδος που γεννήθηκε στις ντίσκο και στα ρέιβ στην καρδιά της πρωτεύουσας Λουάντα, ένα κράμα ανάμεσα στα house και techno beats και στους παραδοσιακούς ρυθμούς της Ανγκόλας, διέρρευσε από το κέντρο στα προάστια. Εξαπλώθηκε γρήγορα σε όλη την Ανγκόλα, μέσα από την Αφρική και τώρα σε όλο τον κόσμο. Η ταινία «I LOVE KUDURO» ακολουθεί τους σταρ που έγιναν τα μεγαλύτερα είδωλα αυτού του αστικού φαινομένου, το οποίο σήμερα επηρεάζει μυριάδες νεαρών Αφρικανών.
19:40 – 21:00
“Electro Chaabi” της Hind Meddeb, 2013
97 λεπτά (με ελληνικούς και αγγλικούς υπότιτλους)
Ζώντας σε ένα περιβάλλον διαφθοράς και κοινωνικής απομόνωσης, οι νέοι στις παραγκουπόλεις του Καΐρου βγάζουν τη νύχτα χορεύοντας «ηλέκτρο κααμπί». Αντλώντας στοιχεία από τη βρόμικη μουσική που ακούγεται στα υπαίθρια πάρτι και στους γάμους, ο ήχος αυτός συνδυάζει το ήθος της πανκ με το ύφος του χιπ χοπ, αλλά και τον ξέφρενο καταρράκτη ηλεκτρονικών beats. Αν το “Buena Vista Social Club” σύστησε στον κόσμο τη χαμένη, παραγνωρισμένη μουσική της Κούβας, το “Electro Chaabi” φέρνει στα αυτιά όλου του πλανήτη τους μαινόμενους, κάθιδρους ρυθμούς της καρδιάς του Καΐρου και της ανήσυχης, εξεγερτικής θέρμης της νεολαίας του.
21:10 – 22:30
“A Story of Sahel Sounds” των Florian Kläger, Markus Milcke, Tobias Adam, 2016 – 83 λεπτά (με αγγλικούς υπότιτλους)
Το πρότζεκτ Sahel Sounds του Christopher Kirkley είναι μπλογκ, δισκογραφική εταιρεία και μαζί πλατφόρμα εξερεύνησης της τέχνης και της μουσικής της περιοχής του Σάχελ, μέσα από μη-παραδοσιακή εθνογραφική έρευνα πεδίου. Η ταινία, που γυρίστηκε σε τρεις ηπείρους, γεφυρώνει κάθε πολιτισμική και γεωγραφική απόσταση, ενώ επίσης εξυμνεί τις μουσικές περφόρμανς σύγχρονων καλλιτεχνών από τον Νίγηρα, αφήνοντας περιθώρια στοχασμού για τον ρόλο της εθνομουσικολογίας σήμερα.
22:40 – 00:10
“The Invisible Hands” των Μαρίνα Γιώτη, συν-σκηνοθεσία Γιώργου Σαλαμέ (2017) – 97 min. (με ελληνικούς και αγγλικούς υπότιτλους)
Ο αιρετικός underground Αμερικανολιβανέζος μουσικός και εθνομουσικολόγος Alan Bishop (“Sun City Girls”, “Sublime Frequencies”) προσγειώνεται ως ξένος στο Κάιρο λίγο μετά την επανάσταση του 2011 και ενώνει τις δυνάμεις του με τρεις νέους Αιγύπτιους μουσικούς για να μεταφράσουν τα παλιά τραγούδια του στα Αραβικά. Υπό την καθοδήγηση του Bishop, αυτή η απρόσμενη συνεργασία μεταμορφώνεται στο συγκρότημα The Invisible Hands. Αποτελούμενη από σκηνές fly-on-the-wall, υλικό αρχείου, παράλογες cameo εμφανίσεις και ποιητικές ημερολογιακές αφηγήσεις του Bishop, η ταινία εκτυλίσσεται μεταξύ δύο κρίσιμων εκλογών που σφράγισαν την περίοδο μετά την «Αραβική Άνοιξη» στην Αίγυπτο, αντιπαραβάλλοντας την ιλαροτραγωδία της πολιτικής με την καλλιτεχνική δημιουργία σε μια ταραγμένη περιοχή της περιφέρειας. Με τους: Alan Bishop, Aya Hemeda, Cherif El Masri, and Adham Zidan.
Συντελεστές
Επιμέλεια: DETACH (Voltnoi & Quetempo)
Παραγωγή: Στέγη Ιδρύματος Ωνάση
Σε συνεργασία: Goethe-Institut Athen
Movement | Ομιλίες
Παρασκευή 21 Φεβρουαρίου | 17:00 – 20:30 | Μικρή Σκηνή
Σάββατο 22 Φεβρουαρίου | 17:00 – 21:15 | Μικρή Σκηνή
Κυριακή 23 Φεβρουαρίου | 17:30 – 20:45 | Μικρή Σκηνή
Η είσοδος στις ομιλίες είναι δωρεάν και τηρείται σειρά προτεραιότητας. Η διανομή των δελτίων εισόδου ξεκινά 1 ώρα πριν από κάθε εκδήλωση.
Στα αγγλικά, με ταυτόχρονη διερμηνεία στα ελληνικά
Οι ομιλίες του Movement εστιάζουν στην ελευθέρια της κίνησης, τις πολιτικές για το μεταναστευτικό και τα σύνορα, τη διαπολιτισμική ανταλλαγή και την καθημερινή ζωή.
Υποστηρίζοντας την ελεύθερη κίνηση ανθρώπων, ιδεών και πολιτισμών, η Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση μάς προσκαλεί να φανταστούμε το κοινό μας μέλλον μέσα σε έναν ανοιχτό κόσμο πέρα από σύνορα, πέρα από φυλετικούς και έμφυλους περιορισμούς.
Το Movement εξετάζει τη μετανάστευση των πληθυσμών στην περιοχή της Μεσογείου θάλασσας και πέρα από αυτήν, από τον Μεσοπόλεμο έως σήμερα (1920 – 2020), μέσα από μια σειρά διαλέξεων, συναυλιών, προβολών ταινιών και ενός διαδικτυακού ραδιοφωνικού σταθμού.
Από το 1920 και μετά, οι πόλεμοι, η αποικιοκρατία, η επιδείνωση των οικονομικών συνθηκών, η αναζήτηση ενός καλύτερου μέλλοντος, η επιτάχυνση της τεχνολογίας και οι περιβαλλοντικές καταστροφές έχουν παίξει αποφασιστικό ρόλο στη μαζική μετακίνηση πληθυσμών.
Το φαινόμενο της μετανάστευσης, ένα φαινόμενο τόσο αρχαίο όσο και ο ίδιος ο άνθρωπος, μας οδηγεί σε ένα συμπέρασμα: Η ανθρώπινη ζωή δεν μπορεί να διαχωριστεί από την ελευθερία κίνησής της, η οποία είναι προαπαιτούμενο για την ελεύθερη και ουσιαστική άσκηση της δημιουργικής και παραγωγικής ισχύος της.
Πρόγραμμα
Παρασκευή 21 Φεβρουαρίου
17:00 – 17:45 | «Πρόσφυγες στη Μεσόγειο: Οι μακροπρόθεσμες συνέπειες της Ανταλλαγής Πληθυσμών του 1923»
Στέλιος Μιχαλόπουλος
Αναπληρωτής Καθηγητής Οικονομικών, Πανεπιστήμιο Brown, Πρόβιντενς, ΗΠΑ
17:45 – 18:30 | «Νόμιμες γεωγραφίες (αν)ασφάλειας και ασύλου»
Πέννυ Κουτρολίκου
Αναπληρώτρια Καθηγήτρια, Σχολή Αρχιτεκτόνων Μηχανικών, Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο
18:45 – 19:45 | «Μαύρη Ατλαντίδα: Ανάδρομος φουτουρισμός»
Ayesha Hameed
Συγγραφέας και καλλιτέχνιδα που εξετάζει στην έρευνά της τα ιστορικά και σύγχρονα σύνορα και τη μετανάστευση
19:45 – 20:30 | «“Look Back, Athena Was Black”: Αφρικανική διασπορά και πολιτιστικός ακτιβισμός στη Σικελική Μαύρη Μεσόγειο»
Alessandra Di Maio
Επίκουρη Καθηγήτρια Αγγλικής Λογοτεχνίας, Πανεπιστήμιο του Παλέρμο, Ιταλία
20:45 – 21:30 | «Τρεις αναδυόμενες μεταναστεύσεις: Αλλαγή εποχής»
Saskia Sassen
Καθηγήτρια Κοινωνιολογίας στην έδρα Robert S. Lynd και Συνδιευθύντρια της Επιτροπής για τη Διεθνή Σκέψη, Πανεπιστήμιο Columbia [ΗΠΑ]
Σάββατο 22 Φεβρουαρίου
17:00 – 17:45 | «Βάναυση νομιμότητα: Πώς η γραφειοκρατική κοινοτοπία έχει μετατρέψει τους ελέγχους των εξωτερικών συνόρων της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε μια βίαιη και αόρατη μεθόριο»
Αποστόλης Φωτιάδης
Δημοσιογράφος και συγγραφέας που εστιάζει σε ζητήματα σχετικά με εθνοτικές διενέξεις, ανθρώπινα δικαιώματα, μετακινήσεις πληθυσμών και πολιτικές για την ευρωπαϊκή οικονομική κρίση
17:45 – 18:30 | «Οπλοποιημένες υποδομές: Κοινωνική αναπαραγωγή και οι τοξικές οικολογίες της εποικιστικής αποικιοκρατίας»
Omar Jabary Salamanca
Ερευνητής, Κέντρο Μελετών Συγκρούσεων και Ανάπτυξης, Πανεπιστήμιο της Γάνδης
18:45 – 19:30 | «Μαύρα κύματα, γκρίζοι βράχοι: Η οπλοποιημένη φύση των συνόρων του Αιγαίουπελάγους»
Στέφανος Λεβίδης
Υποψήφιος διδάκτορας στο Centre for Research Architecture του Πανεπιστημίου Goldsmiths, στο Λονδίνο, και ερευνητής στη Forensic Architecture
19:30 – 20:15 | «Αιχμάλωτες φωνές: Φωνητικά αποτυπώματα φυλακισμένων και το εργαστήριο εγκλεισμού»
Jackie Wang
Υποψήφιος διδάκτορας του Πανεπιστημίου Harvard, στις Αφρικανικές και Αφροαμερικανικές Σπουδές, ΗΠΑ
20:30 – 21:15 | «Χωρικοί σπασμοί, φυλετικές δονήσεις: τα σύνορα και τα όρια του «ευρωπαϊκού» προβλήματος»
Nicholas De Genova
Καθηγητής και Πρόεδρος του Τμήματος Συγκριτικών Πολιτισμικών Σπουδών, Πανεπιστήμιο του Houston, ΗΠΑ
Κυριακή 23 Φεβρουαρίου
17:30 – 18:15 | «Ανταγωνιστικές μουσικές γεωγραφίες της Κωνσταντινούπολης»
Παναγιώτης Πούλος
Λέκτορας, Τμήμα Μουσικών Σπουδών, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών
18:15 – 19:00 | «Η δεύτερη γενιά: Στοχασμοί για τις υβριδικές ταυτότητες και την επιδίωξη του ανήκειν»
Jackie Abhulimen
Πτυχιούχος του Τμήματος Σπουδών Ανάπτυξης και Ειρήνης του Πανεπιστημίου του Bradford, Αγγλία
19:00 – 19:45 | Larry Ossei-Mensah
20:00 – 20:45 | «Προς μια πολυπολιτισμικότητα 2.0»
Johny Pitts
Τηλεοπτικός παρουσιαστής, συγγραφέας και φωτογράφος από το Firth Park, Σέφιλντ, Αγγλία
20.45 – 21:30 | «Εντός και έναντι του δέρματος: Νέοι Αφρικανοί, παλαιές μαυρότητες»
Louis Chude-Sokei
Καθηγητής Αγγλικών στην έδρα George and Joyce Wein Αφροαμερικανικών Σπουδών, Διευθυντής του Προγράμματος Αφροαμερικανικών Σπουδών, Πανεπιστήμιο Βοστόνης, ΗΠΑ
Συντελεστές
Επιμέλεια: DETACH (Voltnoi & Quetempo)
Παραγωγή: Στέγη Ιδρύματος Ωνάση