Ο διάσημος Ιταλός τεχνοκριτικός Τζερμάνο Τσέλαντ, επινοητής του όρου Arte Povera, που χρησιμοποιήθηκε για να καθορίσει ένα νέο, πρωτοποριακό, εικαστικό κίνημα στη διεθνή καλλιτεχνική σκηνή, έφυγε από τη ζωή χθες στα 80 χρόνια του στο Μιλάνο, συνεπεία της προσβολής του από κορονοϊό.
«Ο κόσμος του πολιτισμού και της δημιουργίας θρηνεί την απώλεια ενός ακόμη από τους μεγάλους πρωταγωνιστές του. Ο Τζερμάνο Τσέλαντ, ο κριτικός τέχνης και επιμελητής εκθέσεων, στον οποίον οφείλουμε μία από τις πιο γόνιμες ιταλικες πρωτοπορίες του 20ου αιώνα, αφήνει μια Ιταλία φτωχώτερη, χωρίς τη μεγαλοφυΐα και το ταλέντο του», αναφέρει στην αντίδρασή του για την είδηση ο Ιταλός υπουργός Πολιτισμού Ντάριο Φραντσεσκίνι.
Ο «πολύς» Τσέλαντ αναδείχθηκε σε έναν από τους μεγαλύτερους κριτικούς τέχνης από τη δεκαετία του 1970. Είναι εκείνος που εισήγαγε στο διεθνές λεξιλόγιο της ιστορίας της τέχνης τον παγκοσμίου φήμης όρο Arte Povera (Φτωχή Τέχνη), για να ορίσει τα καλλιτεχνικά χαρακτηριστικά μιας ομάδας Ιταλών δημιουργών, οι οποίοι είχαν επιλέξει να χρησιμοποιήσουν μια καινοτόμο και ποιητική εικαστική γλώσσα, χρησιμοποιώντας ακατέργαστα φυσικά ή πεπαλαιωμένα υλικά και φυσικά στοιχεία, προτείνοντας έτσι μία εναλλακτική και πιο χοϊκή κι ανθρώπινη καλλιτεχνική έκφραση στη φορμαλιστική σχολή του μινιμαλισμού και της εννοιολογικής τέχνης.
«Ο Τσέλαντ θα μείνει ανεξίτηλα στην ιστορία για την ιδέα της Arte Povera», πρόσθεσε από την πλευρά του ο αρχιτέκτονας και ο πολεοδόμος Στέφανο Μποέρι, διευθυντής της Triennale τουΜιλάνου, ενός σημαντικού πολιτιστικού θεσμού στην πρωτεύουσα της Λομβαρδίας. «Στη δεκαετία του 1960, ήδη σε νεαρή ηλικία, παρατηρούσε πως οι καλλιτέχνες εργάζονταν με πολύ απλά υλικά και παρήγαν έργα με υψηλή εννοιολογική αξία. Η Arte Povera έγινε τότε ένα από τα μεγαλύτερα καλλιτεχνικά κινήματα του δεύτερου μισού του 20ού αιώνα», καταλήγει ο ίδιος.
Μεταξύ των πρωταγωνιστών αυτού του πρωτοποριακού κινήματος ήσαν οι Αλιγκέρο Μποέτι, Μάριο Μερτζ, Τζιλμπέρτο Τζόριο, Μικελάντζελο Πιστολέτο, Τζουζέπε Πεόνε, Λουτσάνο Φάμπρο, Πίνο Πασκάλι κι ο Ελληνοϊταλός Γιάννης Κουνέλης.
Κατά τη διάρκεια της μακροχρόνιας καριέρας του, ο Τσέλαντ διοργάνωσε σημαντικές εκθέσεις για διάφορα διεθνή πολιτιστικά ιδρύματα όπως το Guggenheim στη Νέα Υόρκη, το Κέντρο Πομπιντού στο Παρίσι, η Βασιλική Ακαδημία Τεχνών στο Λονδίνο και το Ίδρυμα Pinault στη Βενετία. Το 1997 επίσης χρημάτισε επιμελητής στη Μπιενάλε Τέχνης της Βενετίας.
Από το 1995, η πορεία του Τσέλαντ συνδέεται με το Ίδρυμα Prada, μία πολιτιστική οντότητα που εδρεύει στο Μιλάνο και τη Βενετία και χρηματοδοτείται από τον διάσημο οίκο μόδας κι ειδών πολυτελείας. Στο ίδρυμα αυτό είχε διοργανώσει περίπου σαράντα εκθέσεις, συμπεριλαμβανομένης μιας αναδρομικής έκθεσης του Γιάννη Κουνέλλη το 2019.
«Μας θλίβει ιδιαίτερα ο θάνατος ενός φίλου και συνοδοιπόρου», ήταν η αντίδραση των προέδρων του Ιδρύματος, της Μιούτσα Πράντα και του συζύγου της Πατρίτσιο Μπερτέλι.