Σε μια νέα ομοβροντία ύβρεων, ο Ντουτέρτε ανακοίνωσε ότι αναπροσαρμόζει την εξωτερική πολιτική της Μανίλας επειδή οι ΗΠΑ απογοήτευσαν τις Φιλιππίνες και πρόσθεσε ότι κάποια στιγμή “θα τα χαλάσει με την Αμερική“, χωρίς να διευκρινίσει τι εννοούσε.
Σε τρεις ομιλίες του στη Μανίλα ο Φιλιππινέζος πρόεδρος υποστήριξε ότι οι ΗΠΑ δεν θέλουν να του πουλήσουν πυραύλους και άλλα οπλικά συστήματα, αλλά η Ρωσία και η Κίνα του έχουν διαμηνύσει ότι θα του τα παράσχουν εύκολα.
“Μπορεί εσάς να σας ακούγεται βλακώδες, όμως είναι ιερό καθήκον μου να διατηρήσω την ακεραιότητα αυτής της δημοκρατίας και του λαού της”, είπε. “Αν δεν θέλετε να πουλήσετε όπλα, θα πάω στη Ρωσία. Έστειλα τους στρατηγούς στη Ρωσία και η Ρωσία είπε «μην ανησυχείς, έχουμε ό,τι χρειάζεσαι, θα σου τα δώσουμε». Και όσο για την Κίνα, είπαν «έλα από δω να υπογράψεις και θα σου τα παραδώσουμε ολα»”, υποστήριξε.
Την Κυριακή, ο Ντουτέρτε είχε δηλώσει ότι η Ρωσία και η Κίνα τον υποστήριξαν όταν εξέφρασε τα παράπονά του για τη συμπεριοφρά των ΗΠΑ. Απείλησε επίσης ότι θα αναθεωρήσει την Συμφωνία Επαυξημένης Αμυντικής Συνεργασίας μεταξύ της Ουάσινγκτον και της Μανίλας. Η συμφωνία αυτή υπογράφηκε το 2014 και παρέχει πρόσβαση στους Αμερικανούς στρατιώτες σε ορισμένες βάσεις των Φιλιππίνων. Τους επιτρέπει επίσης να κατασκευάζουν αποθηκευτικούς χώρους για την ασφάλεια της ναυσιπλοΐας και για τις επιχειρήσεις τους σε περίπτωση ανθρωπιστικών κρίσεων ή φυσικών καταστροφών. Ο πρόεδρος επανέλαβε ότι οι ΗΠΑ θα έπρεπε να έχουν βοηθήσει τις Φιλιππίνες να αντιμετωπίσουν το χρόνιο πρόβλημά τους με τη διακίνηση ναρκωτικών, αντί να τον επικρίνουν για τον υψηλό αριθμό των θανάτων στις επιχειρήσεις για την καταπολέμηση του εμπορίου ναρκωτικών, όπως έκανε εξάλλου και η Ευρωπαϊκή Ένωση.
“Αντί να μας βοηθήσουν, ο πρώτος που μας χτύπησε ήταν το Στέιτ Ντιπάρτμεντ. Κατά συνέπεια, να πάτε στο διάβολο, κύριε Ομπάμα, να πάτε στο διάβολο”, είπε σε μία από τις ομιλίες του. Για την ΕΕ, ο Ντουτέρτε επιφύλαξε μια θέση στο …καθαρτήριο επειδή, όπως είπε, “η κόλαση έχει ήδη γεμίσει” και πρόσθεσε: “Γιατί να σας φοβηθώ;”
Σε άλλη ομιλία, λίγο αργότερα, εξήγησε ότι ήταν συναισθηματικά φορτισμένος επειδή οι ΗΠΑ δεν φέρονται φιλικά στις Φιλιππίνες μετά την εκλογή του στην προεδρία, τον Μάιο. “Επιπλήτουν έναν πρόεδρο ενώπιον της διεθνούς κοινότητας” είπε μιλώντας στην εβραϊκή κοινότητα της Μανίλας, σε μια συναγωγή.
Ορισμένοι Αμερικανοί αξιωματούχοι έχουν δηλώσει ότι η Ουάσινγκτον κάνει ό,τι μπορεί για να αγνοήσει τη ρητορική του Ντουτέρτε και να μην του δώσει την ευκαιρία για καινούρια ξεσπάσματα. Σήμερα, ο εκπρόσωπος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ Τζον Κίρμπι είπε ότι τα σχόλια του Φιλιππινέζου πρόεδρου για τον Ομπάμα και η απειλή του να αγοράσει όπλα από τη Ρωσία και την Κίνα βρίσκοντα “σε δυσαρμονία” με τη θερμή σχέση των δύο λαών και τη στενή συνεργασία των δύο κυβερνήσεων.
“Έχουμε ήδη μιλήσει γι’ αυτού του είδους τη ρητορική. Ειλικρινά, μοιάζει σε δυσαρμονία με τη θερμή σχέση μεταξύ του φιλιππινέζικου και του αμερικανού λαού και τη στενή, σημαντική συνεργασία των δύο κυβερνήσεών μας, μια συνεργασία που συνεχίζεται και με την κυβέρνηση Ντουτέρτε”, τόνισε.
Μια ανοιχτή ρήξη με τη Μανίλα θα δημιουργούσε προβλήματα στις ΗΠΑ σε μια περιοχή όπου η επιρροή της Κίνας έχει αυξηθεί. Την Δευτέρα, δύο Αμερικανοί αξιωματούχοι είπαν ότι δεν συζητείται σοβαρά το ενδεχόμενο επιβολής “τιμωρητικών” μέτρων στις Φιλιππίνες, όπως για παράδειγμα η διακοπή της βοήθειας που παρέχουν οι ΗΠΑ στη χώρα αυτή.