«Είμαστε απολύτως ικανοποιημένοι από τα συμπεράσματα της Συνόδου Κορυφής» τόνισε, ξεκινώντας την συνέντευξη Τύπου μετά την ολοκλήρωση της Συνόδου, στις Βρυξέλλες, ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης.
«Είναι εξίσου σαφές όπως αποτυπώνεται στην παράγραφο 20 ότι εφόσον η Τουρκία συνεχίσει μονομερή επιθετική συμπεριφορά θα υπάρχουν συνέπειες» συνέχισε ο πρωθυπουργός και συμπλήρωσε: «Η ΕΕ θα χρησιμοποιήσει σε αυτή την περίπτωση όλα τα εργαλεία για να υπερασπιστεί τα συμφέροντά της. Οι εξελίξεις θα παρακολουθούνται. Οι όποιες αποφάσεις θα παρθούν μέχρι τέλη Δεκεμβρίου».
«Αποτυπώνεται στην παράγραφο 16 ότι οι διερευνητικές επαφές αφορούν ένα ζήτημα, την οριοθέτηση θαλασσίων ζωνών στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο», είπε στη συνέχεια ο Κυριάκος Μητσοτάκης. «Υπάρχει και η θετική ατζέντα. Ότι εμείς προσδοκούμε σε γόνιμη και θετική σχέση με την Τουρκία υπό την προϋπόθεση ότι πληρούνται οι όροι» συμπλήρωσε.
Αναφερόμενος στην Κύπρο, σημείωσε πως «υπάρχουν σαφέστατες αναφορές σε ζητήματα που αφορούν στην Κύπρο. Ξεκάθαρη καταδίκη της τουρκικής επιθετικότητας. Μια πολύ σημαντική αναφορά ως προς την Κύπρο είναι ότι ο τρόπος που μπορεί να λύσει τις διαφορές της για τις θαλάσσιες ζώνες είναι μέσα από διαπραγματεύσεις με σεβασμό στο διεθνές δίκαιο.
Πολύ σημαντική αναφορά στο ψήφισμα 550 του ΟΗΕ το οποίο αναφέρεται με σαφήνεια στα ζητήματα που αφορούν την Αμμόχωστο, συνέχισε ο πρωθυπουργός, τονίζοντας πως «Ήταν δύσκολη διαπραγμάτευση. Το τελικό κείμενο είναι αρκετά διαφορετικό από το αρχικό. Πιστεύω ότι καταλήξαμε σε ένα πολύ καλό κείμενο για την Ελλάδα, την Κύπρο, την Ευρώπη και τις σχέσεις Ε.Ε – Τουρκίας».
«Η Ελλάδα είναι διατεθειμένη, εφόσον δεν μπορούμε να καταλήξουμε σε συμφωνία, να παραπέμψει το θέμα στο διεθνές δικαστήριο της Χάγης και να δεχθεί την ετυμηγορία του» τόνισε ο πρωθυπουργός, λέγοντας πως «Ελπίζω αυτές οι συζητήσεις κάποια στιγμή να μην είναι διακοσμητικές αλλά να καταλήξουν σε απτό αποτέλεσμα».
Αναφερόμενος στη συνέχεια στην «ατζέντα» της σημερινής, δεύτερης ημέρας της Συνόδου Κορυφής, ο πρωθυπουργός είπε πως «Σήμερα αφιερώσαμε 3 ώρες για τον ζήτημα του covid. Υπάρχει ανησυχία. Η Ελλάδα εξακολουθεί να τα πηγαίνει πολύ καλύτερα από άλλες χώρες. Υπάρχει εντονότατη ανησυχία από όλους πώς θα κρατήσουμε ανοικτές τις οικονομίες μας περιορίζοντας τον ιό και πώς θα έχουμε καλύτερη συνεργασία».
Και ο Κυρ. Μητσοτάκης συνέχισε: «Ένα ζήτημα είναι τα εμβόλια όπου η ΕΕ έχει κάνει πολύ σημαντική πρόοδο. Υπάρχουν και άλλοι τομείς στους οποίους μπορούμε να πετύχουμε καλύτερο πλαίσιο συνεργασίας. Ένας από αυτούς αφορά τα ταξίδια εντός ΕΕ. Και βέβαια έχουμε στη διάθεσή μας ένα καινούργιο εργαλείο και δεν είναι άλλο από τα αξιόπιστα «rapid» τεστ. Είναι πρόσθετο όπλο στη φαρέτρα μας. Να το χρησιμοποιήσουμε για να διευκολύνουμε τα ταξίδια.
Συζητήσαμε στο τέλος και το ζήτημα του brexit. Είναι ζήτημα στην ημερησία διάταξη του επόμενου ευρωπαϊκού συμβουλίου».
«Υπάρχει μεγάλη ευρωπαϊκή ανησυχία για το πρόβλημα που είναι παγκόσμιο», τόνισε ο πρωθυπουργός αναφερόμενος στη νέα έξαρση της πανδημίας με τον κορονοϊό. Επεσήμανε, απαντώντας σε σχετική ερώτηση, ότι υπάρχει παραπάνω ανησυχία από το γεγονός ότι έρχεται το φθινόπωρο, ακολουθεί ο χειμώνας και κατ’ επέκταση δεν θα μπορούμε να είμαστε τόσο έξω όσο είμαστε το καλοκαίρι.
Επεσήμανε ότι το γεγονός πως άλλες χώρες καταγράφουν χειρότερη εικόνα δεν σημαίνει ότι εμείς στην Ελλάδα δεν πρέπει να ανησυχούμε, με ξεχωριστή αναφορά στην έξαρση στην Αττική.
«Δεν είμαστε ακόμη έτοιμοι να αξιολογήσουμε πλήρως τα μέτρα που έχουμε πάρει», επισήμανε και αναγνώρισε ότι βρισκόμαστε απέναντι σε μία πραγματικότητα με την οποία ο κόσμος είναι κουρασμένος. «Υποχρεωτικά μάσκα εκεί που δεν μπορούν να τηρηθούν οι αποστάσεις», επανέλαβε.
Τόνισε επίσης ότι ελήφθη πολύ σοβαρά υπόψη η δυσαρέσκεια για τα μέσα μεταφοράς. «Παντού σε όλο τον κόσμο τις ώρες αιχμής στα μέσα μεταφοράς δεν μπορούν να τηρηθούν οι αποστάσεις». Αναφέρθηκε στα μέτρα που έχουν ληφθεί ήδη και επανέλαβε πως υπάρχει σταθερά θέμα ατομικής αλλά και επαγγελματικής ευθύνης, με έμφαση την προστασία των ευπαθών ομάδων.
«Υπάρχει ένα ζήτημα σημαντικό το οποίο θα μας απασχολήσει και στο επόμενο Συμβούλιο πώς θα μπορέσουμε να λύσουμε τη διαφορετική ερμηνεία που υπάρχει ως προς το ζήτημα του τρόπου με τον οποίο θα αντιμετωπίσουμε αυτό που αποκαλείται κράτος δικαίου και ποιο θα είναι το πεδίο αναφοράς για όλες τις ευρωπαϊκές χώρες», τόνισε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης απαντώντας σε ερώτηση σχετικά με τη συνάντησή του με τον πρωθυπουργό της Ουγγαρίας.
«Αυτό το ζήτημα πρέπει να επιλυθεί το συντομότερο δυνατόν. Δεν μπορούμε να έχουμε καθυστερήσεις ως προς τα ζητήματα που αφορούν το Ταμείο Ανάκαμψης» Αναφέρθηκε επίσης στη συνάντηση που έγινε μεταξύ των χωρών Βίζενγκραντ, όπου συζητήθηκε το θέμα αυτό και εκφράστηκε η εμπιστοσύνη τους στη γερμανική προεδρία για να προχωρήσουν οι διαδικασίες.
«Είναι μία διαδικασία δρομολογημένη σε επίπεδο στρατιωτικών αρμοδίων. Οποιοσδήποτε μηχανισμός εκτόνωσης είναι ευπρόσδεκτος. Θεωρώ θετικό το γεγονός ότι στη σχετική ανακοίνωση υπήρξε ρητή αναφορά και δέσμευση από πλευρά Τουρκίας που αφορά στο σεβασμό του διεθνούς δικαίου», απάντησε ο πρωθυπουργός σε ερώτηση σχετικά με την ανακοίνωση από το ΝΑΤΟ ότι υπάρχει συμφωνία Ελλάδας – Τουρκίας μεταξύ των στρατιωτικών αντιπροσωπειών.
Επεσήμανε ωστόσο ότι δεν έχει προσδιοριστεί κάποια συνάντηση αλλά «θεωρώ λογικό αυτή τη στιγμή να εκκινήσουν οι διερευνητικές, να πάρουμε λίγο τη θερμοκρασία του κλίματος που υπάρχει στις σχέσεις μας και στη συνέχεια να δούμε το χρονοδιάγραμμα των όποιων πολιτικών επαφών», απαντώντας σε ερώτημα για το αν έχει δρομολογηθεί συνάντηση ή επικοινωνία με τον Τούρκο πρόεδρο και αν μια τέτοια επικοινωνία θα γίνει πριν ή μετά τις διερευνητικές επαφές.
Σε ερώτηση για το εάν τον ενόχλησε το ότι στο αρχικό κείμενο δεν υπήρχαν οι πρόνοιες που είχαν τεθεί νωρίτερα και για το πότε θα ξεκινήσουν οι διερευνητικές συνομιλίες, ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης απάντησε ότι οι Σύνοδοι του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου είναι μια δυναμική διαδικασία όπου γίνεται πάντοτε μια επεξεργασία κειμένων. Αυτή φορά έγιναν πολύ πιο σημαντικές αλλαγές απ’ ότι συνήθως, είπε ο πρωθυπουργός και πρόσθεσε ότι “κι εμείς και η Κύπρος πείσαμε τους εταίρους μας ότι αυτές οι αλλαγές ήταν επιβεβλημένες, ισορροπημένες και ενδεδειγμένες”.
Τόνισε ακόμη ότι σε αντίθεση με το παρελθόν όπου τα θέματα που αφορούν την Τουρκία συζητούνταν στο τέλος, “τώρα αφιερώσαμε παραπάνω από τον μισό χρόνο ενημερώνοντας για το τι συμβαίνει στην ανατολική Μεσόγειο, και αυτό είναι μια παρακαταθήκη γνώσης για το τι μπορεί να συμβεί από εδώ και στο εξής”.
Αναφερόμενος στα κείμενα που απέρριψε η Ελλάδα είπε ότι αυτό οφείλεται στο ότι δεν υπήρχε απόλυτη κατανόηση των τεκταινομένων σε επίπεδο αρχηγών “δεν είχαν τις ίδιες με εμάς γνώσεις στο θέμα. Υπήρξε αναλυτική ενημέρωση για τις ελληνικές και τις κυπριακές θέσεις, αλλά τονίστηκε ότι διακυβεύονται και τα ευρωπαϊκά στρατηγικά συμφέροντα στο σύνολό τους. Αφορά όλη την ΕΕ και όχι μόνο την Ελλάδα και την Κύπρο. Διακυβεύονται ζωτικά συμφέροντα της ΕΕ” είπε ο πρωθυπουργός. Αναφερόμενος στις διερευνητικές συνομιλίες είπε ότι δεν υπάρχει ακόμη συγκεκριμένη ημερομηνία έναρξης για διερευνητικές.
Σε ερώτηση για πιθανή διεύρυνση της ατζέντας των συνομιλιών που ζητούν οι Τούρκοι, ο κ. Μητσοτάκης είπε ότι δεν θέλει να μπει σε λεπτομέρειες αλλά το κείμενο δεν αλλάζει, και πάντα ήταν το ίδιο σε όλους τους γύρους που προηγήθηκαν.
“Υπάρχουν κι άλλοι μηχανισμοί συζήτησης με την Τουρκία για άλλα ζητήματα που αφορούν τις διμερείς σχέσεις μας. Προφανώς υπάρχουν και συναντήσεις σε επίπεδο υπουργών και σε επίπεδο πρωθυπουργού-προέδρου” είπε ο κ. Μητσοτάκης και πρόσθεσε ότι το αντικείμενο των διερευνητικών συνομιλιών αφορά μόνο την οριοθέτηση θαλασσίων ζωνών, και αν δεν συμφωνήσουμε τότε είμαστε πρόθυμοι να πάμε στη Χάγη. Αναφερόμενος στην απόρριψη των αρχικών κειμένων είπε ότι τα πρώτα δεν κάλυπταν τις θέσεις μας το τελικό κείμενο τις καλύπτει.
Αναφερόμενος στην ανάρτηση του τουρκολυβικού μνημονίου στον ΟΗΕ ο κ. Μητσοτάκης είπε ότι είναι τυπική διαδικασία η οποία καθυστέρησε 9 μήνες. “Ευελπιστώ ότι το Ελληνοαιγυπτιακό μνημόνιο επικυρωμένο από κυρίαρχα κοινοβούλια θα αναρτηθεί στον ΟΗΕ πριν το τέλος το χρόνου” είπε ο πρωθυπουργός και πρόσθεσε ότι ήταν χρονική σύμπτωση η χθεσινή ανάρτηση στον ΟΗΕ.
“Ήταν μια καθαρά διαδικαστική ενέργεια, δεν γίνεται κανένας έλεγχος και ήταν υποχρεωμένος ο ΟΗΕ να αναρτήσει το μνημόνιο” είπε ο κ. Μητσοτάκης. Αναφερόμενος στην κριτική της αντιπολίτευσης ο πρωθυπουργός είπε ότι δεν πρόφτασε να την δει γιατί ήταν απασχολημένος τις τελευταίες ώρες και σημείωσε ότι “καλύτερη απάντηση είναι τα δημοσιεύματα του ξένου τύπου που λένε ποιο είναι το πλαίσιο που έχει μπει και ποιες θα είναι οι επιπτώσεις στην Τουρκία αν συνεχίσει τις προκλήσεις. Η κύρωση κατά της Τουρκίας δεν είναι αυτοσκοπός. Η απειλή της κύρωσης είναι αυτή που μπορεί να οδηγήσει σε αλλαγή συμπεριφοράς. Και αυτή θέλουμε” είπε ο πρωθυπουργός. Είπε επίσης ότι ο κ.Τσίπρας πρέπει να γνωρίζει πως γίνονται αυτά, καθότι συμμετείχε σε ευρωπαϊκά συμβούλια, αλλά πρόσθεσε ότι “ως διαπραγματευτής δεν τα κατάφερε περίφημα ο κ.Τσίπρας”.
Τέλος ο πρωθυπουργός, απαντώντας σε ερώτηση του ΑΠΕ-ΜΠΕ για τελικό κείμενο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, είπε ότι αυτό προέκυψε μετά από πολλή δουλειά.
«Στα συμβούλια πολλές φορές δεν εμπλέκονται όλα τα κράτη μέλη, εμπλέκεται η προεδρία η οποία έχει και την ευθύνη να καταγράψει τις προτάσεις και κάποια κράτη-μέλη τα οποία έχουν ένα ιδιαίτερο ενδιαφέρον, ένα ιδιαίτερο ειδικό βάρος για τα ζητήματα αυτά. Θα επαναλάβω ότι καταστήσαμε απολύτως σαφές και η Ελλάδα και η Κύπρος ότι το πρώτο κείμενο δεν ήταν αποδεκτό, καταθέσαμε γραπτώς πολλές προτάσεις, οι πιο πολλές αυτές μπορώ να σας πω ότι έγιναν δεκτές κι αυτό νομίζω ότι είναι κάτι το οποίο μας χαροποιεί ιδιαίτερα, διότι δείχνει ότι όταν έχεις το δίκιο με το μέρος σου μπορείς τελικά να πείσεις τους Ευρωπαίους συναδέλφους σου ότι αυτά τα οποία λες πρέπει τελικά να μπορούν να αποτυπωθούν και στο χαρτί γιατί τα συμπεράσματα του συμβουλίου είναι δεσμευτικές αποφάσεις οι οποίες δεσμεύουν και αφορούν όλη την Ένωση και όλα τα κράτη-μέλη.” είπε.
Επίσης εκτίμησε ότι «η συμφωνία για την Τουρκία ήταν κι αυτή η οποία μας επέτρεψε με ακόμη μεγαλύτερη άνεση να μπορέσουμε να εγκρίνουμε και να υπερθεματίσουμε κιόλας στην ανάγκη να επιβληθούν κυρώσεις κατά της Λευκορωσίας” και κατέληξε λέγοντας ότι δεν είναι δυνατόν να αποκαλύψει τον τρόπο διεξαγωγής των διαπραγματεύσεων”.